TUN-ANANG ARTIKULO 12
Magmahunahunaon sa Pagbati sa Uban
“Kamong tanan magbaton ug . . . pagbati alang sa isigkaingon.”—1 PED. 3:8.
AWIT 90 Magdinasigay Kita sa Usag Usa
SUMARYO *
1. Uyon sa 1 Pedro 3:8, nganong ganahan ta sa mga tawo nga mahunahunaon sa atong pagbati ug kaayohan?
GANAHAN tang makauban ang mga tawo nga mahunahunaon sa pagbati ug kaayohan sa uban. Naningkamot sila nga ibutang ang kaugalingon sa atong situwasyon, aron masabtan kon unsay atong gihunahuna ug gibati. Makita nila ang atong panginahanglan ug motabang sila bisag wala pa gani ta mohangyo nila. Maapresyar nato ang mga tawo nga nagpakita natog “pagbati alang sa isigkaingon,” o simpatiya. *—Basaha ang 1 Pedro 3:8.
2. Nganong angay tang maningkamot sa pagpakitag empatiya?
2 Ingong mga Kristohanon, gusto natong magpakitag empatiya, o simpatiya. Pero dili ni sayon. Ngano? Ang usa ka rason mao, dili ta hingpit. (Roma 3:23) Busa kinahanglan natong suklan ang natural nga tendensiya nga maghunahuna lang sa kaugalingon. Dugang pa, ang pipila nato malisdan tingali sa pagpakitag empatiya tungod sa pagpadako kanato o sa atong kaagi. Ug puwede tang maimpluwensiyahan sa panghunahuna sa mga tawo sa atong palibot. Niining kataposang mga adlaw, daghan ang dili mahunahunaon sa pagbati sa uban. Sila ‘mahigugmaon sa kaugalingon.’ (2 Tim. 3:1, 2) Unsay makatabang nato aron dili ta mapugngan sa pagpakitag empatiya?
3. (a) Sa unsang paagi mapauswag nato ang pagpakitag simpatiya? (b) Unsay hisgotan niining artikuloha?
3 Mapauswag nato ang pagpakitag simpatiya kon sundogon nato si Jehova ug ang iyang Anak, si Jesu-Kristo. Si Jehova maoy Diyos sa gugma, ug siya ang kinamaayohang ehemplo sa 1 Juan 4:8) Hingpit nga nasundog ni Jesus ang personalidad sa iyang Amahan. (Juan 14:9) Sa dinhi pa siya sa yuta, iyang gipakita kon sa unsang paagi magmaluluy-on ang usa ka tawo. Niining artikuloha, hisgotan una nato kon giunsa ni Jehova ug Jesus pagpakitag simpatiya. Dayon atong hisgotan kon unsaon sila pagsundog.
pagpakitag simpatiya. (EHEMPLO NI JEHOVA SA PAGKAMAHUNAHUNAON
4. Giunsa pagpakita sa Isaias 63:7-9 nga si Jehova mahunahunaon sa pagbati sa iyang mga alagad?
4 Ang Bibliya nagtudlo nga si Jehova mahunahunaon sa pagbati sa iyang mga alagad. Pananglitan, tagda kon unsay gibati ni Jehova dihang ang mga Israelinhon nag-antos sa kalisdanan. “Sa panahon sa tanan nilang kasakit kadto nakapasakit kaniya,” nag-ingon ang Pulong sa Diyos. (Basaha ang Isaias 63:7-9.) Sa ulahi, pinaagi ni propetang Zacarias, si Jehova miingon nga dihang daogdaogon ang iyang katawhan, sama rag gibuhat nâ kaniya. Giingnan ni Jehova ang iyang mga alagad: “Siya nga nagahilabot kaninyo nagahilabot sa kalimutaw sa akong mata.” (Zac. 2:8) Puwersado gyod kini nga pag-ilustrar sa pagkamahunahunaon ni Jehova sa iyang katawhan!
5. Paghatag ug pananglitan diin si Jehova milihok aron tabangan ang iyang mga alagad nga nag-antos.
5 Dili lang kay maluoy ra si Jehova sa iyang mga alagad nga nag-antos. Molihok sab siya sa pagtabang nila. Pananglitan, dihang ang mga Israelinhon nag-antos ingong mga ulipon sa Ehipto, nasabtan ni Jehova ang ilang kasakit ug napalihok siya sa paghupay kanila. Siya miingon kang Moises: “Sa walay duhaduha nakita ko ang kasakitan sa akong katawhan . . . , ug nadungog ko ang ilang pagtuaw . . . ako nahibalo pag-ayo sa mga kasakit nga ilang giantos. Ug manaog ako sa pagluwas kanila gikan sa kamot sa mga Ehiptohanon.” (Ex. 3:7, 8) Kay naluoy si Jehova sa iyang katawhan, gipagawas niya sila sa pagkaulipon. Gatosan ka tuig sa ulahi, sa Yutang Saad, ang mga Israelinhon giatake sa mga kaaway. Unsay gibati ni Jehova? Siya naluoy nila “tungod sa ilang mga pag-agulo tungod sa mga nanglupig kanila ug sa mga nagdaogdaog kanila.” Sa makausa pa, ang empatiya nagpalihok kang Jehova sa pagtabang sa iyang katawhan. Nagpadala siyag mga maghuhukom aron luwason ang mga Israelinhon gikan sa ilang mga kaaway.—Maghu. 2:16, 18.
6. Paghatag ug pananglitan kon giunsa pagpakita ni Jehova ang pagkamahunahunaon bisag nasayop ang iyang alagad.
6 Si Jehova mahunahunaon sa pagbati sa iyang katawhan—bisag usahay sayop ang ilang panghunahuna. Tagda ang kahimtang ni Jonas. Gipadala siya sa Diyos aron ipahayag ang paghukom ngadto sa mga taga-Nineve. Dihang naghinulsol sila, wala sila laglaga sa Diyos. Pero, si Jonas wala malipay niini. Siya “nanginit sa kasuko” kay wala matuman ang iyang tagna nga laglagon ang Nineve. Apan, gipailoban ni Jehova si Jonas ug gitabangan siya nga mausab ang iyang panghunahuna. (Jon. 3:10–4:11) Sa ulahi, nasabtan ra ni Jonas ang rason, ug gigamit pa gani siya ni Jehova sa pagsulat niini nga hitabo para sa atong kaayohan.—Roma 15:4. *
7. Ang pakiglabot ni Jehova sa iyang mga alagad nagpasalig nato sa unsa?
7 Ang pakiglabot ni Jehova sa iyang katawhan nagpasalig nato nga siya may empatiya nila. Nahibalo siya sa kasakit ug pag-antos sa matag usa kanato. Si Jehova “nahibalo sa kasingkasing sa [tawo].” (2 Cron. 6:30) Nakasabot siya sa tanan natong panghunahuna, pagbati, ug limitasyon. Ug “dili niya itugot nga tentalon [ta] nga labaw sa [atong] maantos.” (1 Cor. 10:13) Makapahupay gyod nâ nga pasalig!
EHEMPLO NI JESUS SA PAGKAMAHUNAHUNAON
8-10. Unsa ang pipila ka rason kon nganong nagmahunahunaon si Jesus sa uban?
8 Sa dinhi pa si Jesus sa yuta, siya nagmahunahunaon sa uban. Labing menos dunay tulo ka rason. Una, sa nahisgotan ganina, ang personalidad ni Jesus parehas gyod sa iyang Amahan. Sama sa iyang Amahan, gimahal ni Jesus ang mga tawo. Bisag gikalipayan ni Jesus ang tanang linalang ni Jehova—diin katabang siya ni Jehova sa paghimo niini—labaw niyang gikalipayan ang mga anak sa tawo. (Prov. 8:31) Gugma ang nagpalihok kang Jesus nga magmahunahunaon sa pagbati sa uban.
9 Ikaduha, sama kang Jehova, si Jesus makabasa sa kasingkasing. Mahibaloan niya ang mga motibo ug pagbati sa tawo. (Mat. 9:4; Juan 13:10, 11) Busa, dihang namatikdan ni Jesus nga magul-anon kaayo ang mga tawo, ang iyang pagkamahunahunaon nagpalihok niya sa paghupay nila.—Isa. 61:1, 2; Luc. 4:17-21.
10 Ikatulo, si Jesus mismo nakasinati sa pipila ka problema nga giatubang sa mga tawo. Pananglitan, dayag nga nagdako si Jesus sa pobre nga pamilya. Pinaagi sa pagtrabaho uban sa iyang amaama nga si Jose, si Jesus nakakat-og hago nga trabaho. (Mat. 13:55; Mar. 6:3) Dugang pa, posibleng namatay na si Jose sa wala pa matapos ang ministeryo ni Jesus. Busa lagmit gibati ni Jesus ang kasakit dihang mamatyan ug minahal. Ug nahibalo siya sa kahimtang diin ang pamilya lainlaig relihiyosong panglantaw. (Juan 7:5) Ang maong mga sirkumstansiya ug ang uban pa nakatabang kang Jesus nga masabtan ang mga problema ug pagbati sa ordinaryong mga tawo.
11. Kanus-a ilabinang nakita ang pagkamahunahunaon ni Jesus? Ipatin-aw. (Tan-awa ang hulagway sa atubangan sa magasin.)
11 Ang pagkamahunahunaon ni Jesus ilabinang nakita dihang naghimo siyag mga milagro. Dili siya obligadong buhaton kana. Pero, Mat. 20:29-34; Mar. 1:40-42) Pananglitan, hunahunaa ang gibati ni Jesus dihang gidala niya ang tawong bungol sa unahan, nga layo sa mga tawo, ug giayo kini o dihang gibanhaw niya ang bugtong anak nga lalaki sa usa ka biyuda. (Mar. 7:32-35; Luc. 7:12-15) Misimpatiya si Jesus sa maong mga tawo ug gusto niyang tabangan sila.
siya “giabot ug kaluoy” niadtong nag-antos. (12. Sa unsang paagi ang Juan 11:32-35 nagpakita nga si Jesus may simpatiya kang Marta ug Maria?
12 Si Jesus nagpakitag simpatiya kang Marta ug Maria. Dihang nakita niya ang ilang kaguol tungod sa kamatayon sa ilang igsoong si Lazaro, “si Jesus mihilak.” (Basaha ang Juan 11:32-35.) Wala siya mohilak tungod kay dili na niya makauban ang iyang suod nga amigo. Sa ato nang nasayran, mianha siya aron banhawon si Lazaro. Si Jesus mihilak kay siya nakasabot ug natandog sa kaguol nga gibati sa iyang suod nga mga higala.
13. Nganong madasig ta sa pagkahibalo nga si Jesus may simpatiya sa katawhan?
13 Malipay gyod ta sa pagkahibalo nga si Jesus may simpatiya. Siyempre, dili ta sama niya nga hingpit. Pero, gimahal nato siya tungod sa iyang pagtratar sa uban. (1 Ped. 1:8) Madasig ta sa pagkahibalo nga naghari na siya sa Gingharian sa Diyos. Sa dili madugay, wad-on niya ang tanang pag-antos. Kay nabuhi siya kaniadto ingong tawo, siya ang labawng makatabang sa katawhan nga maulian sa tanang kasakit nga gipahinabo sa pagmando ni Satanas. Panalangin gyod nga ang atong Magmamando “mobati sa atong mga kaluyahon.”—Heb. 2:17, 18; 4:15, 16.
SUNDOGA SI JEHOVA UG JESUS
14. Base sa Efeso 5:1, 2, mapalihok ta sa pagbuhat sa unsa?
14 Kon hunahunaon nato ang ehemplo ni Jehova ug Jesus, mapalihok ta sa pagpakita pag simpatiya. (Basaha ang Efeso 5:1, 2.) Dili ta sama nila nga makabasag kasingkasing. Pero, puwede tang maningkamot nga masabtan ang pagbati ug panginahanglan sa uban. (2 Cor. 11:29) Dili sama sa mga tawo sa atong palibot nga kaugalingon ray gihunahuna, maningkamot ta sa ‘pagtan-aw, dili lamang sa atong personal nga interes, kondili sa personal nga interes usab sa uban.’—Filip. 2:4.
15. Kinsa ang ilabinang magpakitag simpatiya?
15 Ilabinang importante sa mga ansiyano ang pagpakitag simpatiya. Sila nahibalo nga manubag sila kang Jehova sa ilang pag-atiman sa mga karnero. (Heb. 13:17) Aron matabangan ang mga igsoon, ang mga ansiyano kinahanglang magmasinabtanon. Sa unsang paagi sila makapakitag simpatiya?
16. Unsay buhaton sa ansiyano nga may simpatiya, ug nganong importante ni?
16 Ang ansiyano nga may simpatiya mogahin ug panahon sa mga igsoon. Mangutana siya ug mapailobong mamati nila. Ilabinang importante ni kon dunay gustong mosulti sa ilang hunahuna ug pagbati pero maglisod sa pagpahayag ana. (Prov. 20:5) Kon ang ansiyano andam mogahin ug panahon, ang mga igsoon mas mosalig ug masuod niya, ug mahalon nila siya.—Buh. 20:37.
17. Unsa nga hiyas sa mga ansiyano ang giingon sa mga igsoon nga gipabilhan nila pag-ayo? Paghatag ug pananglitan.
17 Daghang igsoon ang nag-ingon nga ang hiyas sa mga ansiyano nga gipabilhan nila pag-ayo mao ang ilang pagkamahunahunaon sa uban. Ngano? “Mas dali kang makig-estorya nila kay nahibalo ka nga makasabot sila nimo,” matod ni Adelaide. Siya midugang: “Makita nimo sa ilang reaksiyon nga duna silay simpatiya nimo.” Usa ka mapasalamatong brader ang nahinumdom: Roma 12:15.
“Nakita nako nga nagluha ang mata sa ansiyano dihang gisulti nako niya ang akong kahimtang. Dili gyod to nako makalimtan.”—18. Sa unsang paagi nato maugmad ang simpatiya?
18 Siyempre, dili kay mga ansiyano ra ang angayng magpakitag simpatiya. Puwedeng ugmaron natong tanan kining hiyasa. Sa unsang paagi? Paningkamoti nga masabtan ang kalisdanan nga giatubang sa imong pamilya ug sa mga igsoon sa pagtuo. Hatagig atensiyon ang mga tin-edyer, masakiton, tigulang, ug ang namatyag minahal. Komostaha sila. Pamati pag-ayo sa ilang isulti nimo. Ipabati kanila nga nakasabot gyod ka sa ilang kahimtang. Tabangi sila kutob sa imong mahimo. Kon buhaton nato nâ, atong gipakita ang tinuod nga gugma.—1 Juan 3:18.
19. Nganong importante nga kabalo tang moadyas dihang motabang sa uban?
19 Importante nga kabalo tang moadyas dihang motabang sa uban. Ngano? Tungod kay ang mga tawo lainlaig reaksiyon sa kalisdanan. Ang uban ganahang moestorya, ang uban dili. Mao nga bisag gusto natong motabang, dili ta angayng mangutana bahin sa personal kaayong mga butang. (1 Tes. 4:11) Bisag ang uban ganahang moestorya, dili sa tanang higayon nga parehas tag panglantaw. Pero, angay natong hinumdoman nga mao nay ilang gibati. Kinahanglang magmaabtik ta sa pagpaminaw ug magmahinay sa pagsulti.—Mat. 7:1; Sant. 1:19.
20. Unsay atong hisgotan sa sunod nga artikulo?
20 Gawas sa pagpakitag simpatiya diha sa kongregasyon, gusto natong ipakita kining nindot nga hiyas diha sa ministeryo. Sa unsang paagi mahimo nato kana? Hisgotan nâ sa sunod nga artikulo.
AWIT 130 Magmapinasayloon
^ par. 5 Si Jehova ug Jesus mahunahunaon sa pagbati sa uban. Konsiderahon niining artikuloha kon unsay atong makat-onan nila. Hisgotan sab nato kon nganong kinahanglan tang magmaluluy-on ug kon unsaon nato nâ paghimo.
^ par. 1 TERMINO GIPATIN-AW: Ang pagpakitag simpatiya nagkahulogag pagpaningkamot nga masabtan ang gibati sa uban ug mobati pod niana. (Roma 12:15) Niining artikuloha, ang “simpatiya” ug “pagkamahunahunaon” parehas rag kahulogan.
^ par. 6 Si Jehova nagpakita sab ug kaluoy sa ubang matinumanong indibiduwal nga nadismayar o nahadlok. Hunahunaa ang mga estorya bahin kang Ana (1 Sam. 1:10-20), Elias (1 Hari 19:1-18), ug Ebed-melek (Jer. 38:7-13; 39:15-18).
^ par. 65 HULAGWAY: Diha sa mga tigom, dunay daghang kahigayonan sa pagpakitag simpatiya. Makita nato ang (1) ansiyano nga mabinationg nakig-estorya sa bata nga magmamantala ug sa mama niini, (2) amahan ug anak nga naghatod sa tigulang nga sister ngadto sa sakyanan, ug (3) duha ka ansiyano nga namati pag-ayo sa sister nga nangayog tambag.