1, 2. (a) Kang kinsa unang mapadapat ang giingon ni Jesus sa Mateo 24:12? (b) Giunsa pagpakita sa basahon sa mga Buhat nga kadaghanan sa unang mga Kristohanon nagpadayon sa pagpakitag gugma? (Tan-awa ang hulagway sa sinugdan sa artikulo.)

ANG usa ka bahin sa ilhanan nga gihatag ni Jesus maylabot sa “kataposan sa sistema sa mga butang” mao ang ‘pagbugnaw sa gugma sa kadaghanan.’ (Mat. 24:3, 12) Ang mga Hudiyo sa unang siglo nangangkon nga katawhan sa Diyos apan gitugotan nila nga mobugnaw ang ilang gugma sa Diyos.

² Sa laing bahin, kadaghanan sa mga Kristohanon niadtong panahona puliki “sa pagpahayag sa maayong balita bahin kang Kristo” ug sa pagpakitag gugma sa Diyos, sa isigka-Kristohanon, ug sa mga dili magtutuo. (Buh. 2:44-47; 5:42) Apan gitugotan sa pipila ka sumusunod ni Jesus sa unang siglo nga mobugnaw ang ilang gugma.

3. Unsay lagmit nakapabugnaw sa gugma sa pipila ka Kristohanon?

³ Giingnan sa nabanhawng si Jesus ang unang siglong mga Kristohanon sa Efeso: “Ako adunay ikasulti batok kanimo, nga imong gibiyaan ang gugma nga imong nabatonan sa sinugdan.” (Pin. 2:4) Unsa kahay rason niini? Lagmit, ang maong mga sumusunod ni  Kristo naimpluwensiyahan sa kalibotanong panghunahuna. (Efe. 2:2, 3) Sama sa daghang siyudad karon, ang Efeso sa unang siglo puno sa bisyo. Usa kadto ka dato kaayong siyudad diin giuna sa mga tawo ang kaluho, kalingawan, ug komportableng kinabuhi. Natabonan sa hakog nga mga tinguha ang masakripisyohong gugma. Dugang pa, kaylap kaayo ang walay kaulaw nga panggawi ug grabeng imoralidad.

4. (a) Sa unsang paagi mibugnaw ang gugma karon? (b) Sa unsang tulo ka bahin nga ang atong gugma mahimong masulayan?

⁴ Ang tagna ni Jesus bahin sa pagbugnaw sa gugma mapadapat usab sa atong adlaw. Karon, nagakamenos ang gugma sa mga tawo ngadto sa Diyos. Minilyon ang mitalikod kaniya ug misalig sa mga organisasyon sa tawo sa pagsulbad sa ilang mga problema. Busa, padayong mibugnaw ang gugma sa mga tawo nga wala mag-alagad kang Jehova nga Diyos. Bisan pa niana, sama sa unang siglong kongregasyon sa Efeso, mahimong mobugnaw ang gugma sa matuod nga mga Kristohanon karon. Atong konsiderahon ang tulo ka bahin diin ang atong gugma mahimong masulayan: (1) Gugma kang Jehova, (2) gugma sa kamatuoran sa Bibliya, (3) ug gugma sa atong mga igsoon.

5. Nganong kinahanglan natong higugmaon ang Diyos?

⁵ Sayosayo nianang adlawa, sa wala pa ihatag ni Jesus ang pasidaan bahin sa pagbugnaw sa gugma, gipasiugda ni Jesus ang labing importanteng gugma. Siya miingon: “‘Higugmaon mo si Jehova nga imong Diyos sa tibuok mong kasingkasing ug sa tibuok mong kalag ug sa tibuok mong kaisipan.’ Kini mao ang kinadak-an ug unang sugo.” (Mat. 22:37, 38) Tinuod, ang pagbaton ug lawom nga gugma kang Jehova makatabang nato sa pagtuman sa iyang mga sugo, sa paglahutay, ug sa pagdumot kon unsay daotan. (Basaha ang Salmo 97:10.) Bisan pa niana, si Satanas ug ang iyang kalibotan naningkamot sa pagpahuyang sa atong gugma sa Diyos.

6. Unsay resulta kon mobugnaw ang gugma sa usa ngadto sa Diyos?

⁶ Ang kalibotan karon may sayop nga panghunahuna bahin sa gugma. Imbes higugmaon ang Maglalalang, ang mga tawo ‘nagmahigugmaon sa ilang kaugalingon.’ (2 Tim. 3:2) Kining kalibotan nga gimandoan ni Satanas nagpasiugda ‘sa tinguha sa unod, tinguha sa mga mata, ug sa mapagawalong pagpasundayag sa mga kahinguhaan sa kinabuhi.’ (1 Juan 2:16) Si apostol Pablo nagpasidaan sa mga isigka-Kristohanon batok sa pagtagbaw sa kaugalingong tinguha, nga nag-ingon: “Ang paghunahuna sa unod nagkahulogan ug kamatayon . . . kay ang paghunahuna sa unod nagkahulogan ug pakig-away sa Diyos.” (Roma 8:6, 7) Oo, kadtong naggamit sa ilang kinabuhi sa pagpangagpas sa materyal nga mga butang o sa pagtagbaw sa ilang seksuwal nga mga tinguha, sa ulahi nahigawad ug nasakitan pag-ayo.—1 Cor. 6:18; 1 Tim. 6:9, 10.

7. Unsa ang mga kapeligrohan nga giatubang sa mga sumusunod ni Kristo karon?

⁷ Sa pipila ka nasod, ang mga ateyista, agnostiko, ug ebolusyonista nagpasiugdag mga ideya aron ang mga tawo dili mahigugma ug dili motuo sa Diyos. Nakombinsir nila ang daghan nga ang mga ignorante ug dili edukado lang ang motuog Maglalalang. Sa samang higayon, ang mga siyentipiko gitahod pag-ayo, ug tungod niini ang mga tawo wala na kaayoy pagtahod sa Maglalalang. (Roma 1:25) Kon mamati ta sa maong mga ideya, mahimong mohuyang ang atong relasyon kang Jehova ug mobugnaw ang atong gugma kaniya.—Heb. 3:12.

8. (a) Unsang makapahigawad nga mga kahimtang ang giatubang sa mga alagad ni Jehova? (b) Unsang pagdasig ang mabasa sa Salmo 136?

⁸ Ang pagpadaog sa kahigawad makapaluya usab sa atong pagtuo ug makapabugnaw sa atong gugma sa Diyos. Niining daotang sistema  nga gikontrolar ni Satanas, kitang tanan makasinati usahay ug makapahigawad nga mga kahimtang. (1 Juan 5:19) Tingali nag-atubang tag mga problema tungod sa katigulangon, dili maayong panglawas, o kalisod sa ekonomiya. O lagmit kita naluya tungod kay kita mibating dili takos, may mga pagdahom nga wala matuman, o may mga kapakyasan. Bisan pa niana, dili gayod nato tugotan ang maong mga problema o pagbati nga magpahunahuna nato nga gibiyaan ta ni Jehova. Hinunoa, kinahanglan natong pamalandongon ang makapadasig nga mga pulong bahin sa way paglubad nga gugma ni Jehova kanato. Mabasa nato kana sa Salmo 136:23: “[Siya] nahinumdom kanato panahon sa atong timawa nga kahimtang: Kay ang iyang mahigugmaong-kalulot maoy hangtod sa panahong walay tino.” Sa pagkatinuod, ang maunongong gugma ni Jehova sa iyang mga alagad magpabilin hangtod sa hangtod. Busa, makaseguro ta nga iyang dunggon ug tubagon ang atong “mga pangaliyupo” alang sa tabang.—Sal. 116:1; 136:24-26.

9. Nganong wala mobugnaw ang gugma ni Pablo sa Diyos?

⁹ Sama sa salmista, si Pablo nalig-on sa pagpamalandong sa kanunayng pagpaluyo ni Jehova. Siya misulat: “Si Jehova ang akong magtatabang; dili ako mahadlok. Unsay arang mabuhat sa tawo kanako?” (Heb. 13:6) Kanang lig-ong pagsalig sa mahigugmaong pag-atiman ni Jehova nakatabang kang Pablo sa pagsagubang sa mga problema. Wala niya tugoti ang negatibong mga kahimtang nga makapaluya kaniya. Gani, samtang napriso siya, si Pablo naghimog daghang makapadasig nga sulat. (Efe. 4:1; Filip. 1:7; Filem. 1) Oo, bisag nakasinati siyag grabeng pagsulay, wala mobugnaw ang gugma ni Pablo sa Diyos. Unsay nakatabang niya? Kanunay siyang misalig ‘sa Diyos sa tanang paghupay, kinsa nagahupay kanato sa tanan natong kasakitan.’ (2 Cor. 1:3, 4) Sa unsang paagi masundog nato si Pablo ug magpabiling lig-on ang atong gugma kang Jehova?

10. Unsay atong buhaton aron magpabiling lig-on ang atong gugma kang Jehova?

¹⁰ Gisulti mismo ni Pablo ang usa ka paagi aron magpabiling lig-on ang atong gugma sa Diyos. Siya misulat sa mga isigkamagtutuo: “Pag-ampo nga walay-hunong.” Sa ulahi siya misulat: “Lahutay sa pag-ampo.” (1 Tes. 5:17; Roma 12:12) Ang pagpakigkomunikar pinaagig pag-ampo mao ang pundasyon sa suod nga relasyon ngadto sa Diyos. (Sal. 86:3) Kon mogahin tag igong panahon sa pagpahayag kang Jehova sa atong mga hunahuna ug pagbati, masuod gyod ta sa atong langitnong Amahan, ang “Tigpatalinghog sa pag-ampo.” (Sal. 65:2) Dugang pa, dihang atong makita nga gitubag ni Jehova ang atong mga pag-ampo, modako ang atong gugma kaniya. Mas kombinsido ta nga “si Jehova haduol [sa] tanan nga nagatawag kaniya.” (Sal. 145:18) Kana nga pagsalig sa mahigugmaong pagpaluyo ni Jehova motabang nato sa pagsagubang sa umaabot pang mga pagsulay.

11, 12. Sa unsang paagi nato maugmad ang lawom nga gugma sa kamatuoran sa Bibliya?

¹¹ Ingong mga Kristohanon, atong gimahal ug gipabilhan ang kamatuoran. Ang Pulong sa Diyos mao gayod ang tinubdan sa kamatuoran. Sa pag-ampo ni Jesus sa iyang Amahan, siya miingon: “Ang imong pulong maoy kamatuoran.” (Juan 17:17) Busa, ang gugma sa kamatuoran magsugod sa pagkuhag tukmang kahibalo sa Pulong sa Diyos. (Col. 1:10) Pero, labaw pa ang gikinahanglan kay sa pagkuha lag kahibalo. Matikdi kon sa unsang paagi ang inspiradong magsusulat sa Salmo 119 nagtabang nato sa pagsabot kon unsay kahulogan sa paghigugma sa kamatuoran sa Bibliya. (Basaha ang Salmo 119:97-100.) Sa tibuok adlaw, kinahanglan tang mogahin ug panahon sa pagpamalandong, o paghunahuna pag-ayo, sa mga tekstong atong nabasa. Modako ang  atong pagpabili sa kamatuoran kon atong pamalandongon ang mga benepisyo sa pagpadapat niini.

¹² Ang salmista miingon usab: “Pagkalalim sa imong mga pulong diha sa akong alingagngag, labaw pa kay sa dugos sa akong baba!” (Sal. 119:103) Sa susama, matilawan usab nato ang binase sa Bibliya nga lamiang espirituwal nga pagkaon nga atong madawat gikan sa organisasyon sa Diyos. Puwede nato kanang tagamtamon aron atong mahinumdoman ang “makapahimuot nga mga pulong” sa kamatuoran ug magamit kana sa pagtabang sa uban.—Eccl. 12:10.

13. Unsay nakatabang kang Jeremias sa paghigugma sa kamatuoran, ug unsay epekto niini kaniya?

¹³ Gihigugma ni propetang Jeremias ang kamatuoran sa Kasulatan. Matikdi ang epekto sa pulong sa Diyos diha sa iyang kasingkasing. “Ang imong mga pulong nakaplagan, ug akong gikaon kini; ug kanako ang imong pulong nahimong kasadya ug pagmaya sa akong kasingkasing; kay ako gitawag sa imong ngalan, Oh Jehova nga Diyos sa mga panon.” (Jer. 15:16) Sa simbolikong paagi, gikaon ug giusap ni Jeremias ang bililhong mga pulong sa Diyos pinaagi sa pagpamalandong niini. Nianang paagiha, naugmad niya ang lalom nga pagpabili sa pribilehiyo nga tawgon sa ngalan sa Diyos. Ang ato bang gugma sa kamatuoran nagpalihok nato sa pag-apresyar sa atong talagsaong pribilehiyo nga magdala sa ngalan sa Diyos ug magmantala sa Gingharian niining panahon sa kataposan?

14. Sa unsang paagi mapalalom nato ang atong gugma sa kamatuoran?

¹⁴ Gawas sa pagbasa sa Bibliya ug sa atong mga publikasyon, unsa pay laing paagi nga mapalalom nato ang atong gugma sa kamatuoran? Mapalalom nato kana pinaagi sa regular nga pagtambong sa mga tigom. Ang senemanang pagtuon sa Bibliya gamit ang Bantayanang Torre maoy pangunang paagi nga kita matudloan. Aron masabtan ang topiko nga hisgotan, kinahanglan tang mangandam pag-ayo alang sa matag Pagtuon sa Bantayanang Torre. Ang usa ka paagi sa pagpangandam mao ang pagbasa sa matag teksto nga gisitar. Karon, ang Bantayanang Torre ma-download gikan sa jw.org nga website o makita sa JW Library app sa daghang pinulongan. Sa pipila ka electronic format niini, ato dayong  makita ang gisitar nga mga teksto sa matag tun-anang artikulo. Pero bisag unsa pay atong paagi sa pagtuon, ang pagbasa ug pagpamalandong niining mga tekstoha magpalalom sa atong gugma sa kamatuoran.—Basaha ang Salmo 1:2.

15, 16. (a) Sumala sa Juan 13:34, 35, unsay atong obligasyon? (b) Nganong ang atong gugma sa mga igsoon konektado sa atong gugma sa Diyos ug sa Bibliya?

¹⁵ Sa kataposang gabii ni Jesus sa yuta, siya miingon sa iyang mga tinun-an: “Ako magahatag kaninyog bag-ong sugo, nga kamo maghigugmaay sa usag usa; ingon sa akong paghigugma kaninyo, nga kamo usab maghigugmaay sa usag usa. Pinaagi niini ang tanan makaila nga kamo akong mga tinun-an, kon kamo adunay gugma sa inyong taliwala.”—Juan 13:34, 35.

¹⁶ Ang paghigugma nato sa atong mga igsoon konektado sa atong paghigugma kang Jehova. Kon wala ta mahigugma sa atong mga igsoon, wala ta mahigugma sa Diyos. Si apostol Juan miingon: “Siya nga wala mahigugma sa iyang igsoon, nga iyang nakita, dili makahimo sa paghigugma sa Diyos, nga wala niya makita.” (1 Juan 4:20) Dugang pa, ang atong gugma kang Jehova ug sa mga igsoon konektado sa atong gugma sa Bibliya. Ngano? Kay ang atong gugma sa Bibliya magpalihok nato sa pagtuman sa Kasulatanhong mga sugo nga higugmaon ang Diyos ug ang mga igsoon.—1 Ped. 1:22; 1 Juan 4:21.

17. Unsa ang pipila ka paagi nga ikapakita nato ang gugma?

¹⁷ Basaha ang 1 Tesalonica 4:9, 10. Unsa ang pipila ka praktikal nga paagi diin ikapakita nato ang atong gugma sa mga igsoon? Ang usa ka edarang brader o sister nagkinahanglan tingalig masakyan paingon sa tigom. Ang usa ka balo basin nagkinahanglag tabang sa pag-ayo sa iyang balay. (Sant. 1:27) Bata man o tigulang, ang mga igsoon nga nahigawad o na-depress o nag-atubag mga pagsulay nagkinahanglan sa atong atensiyon, pagdasig, ug paghupay. (Prov. 12:25; Col. 4:11) Atong gipamatud-an nga gihigugma gyod nato ang mga igsoon dihang ipakita nato sa pulong ug buhat ang atong kahingawa sa “atong kabanay sa pagtuo.”—Gal. 6:10.

18. Sa unsang paagi masulbad ang atong dili pagsinabtanay sa mga igsoon?

¹⁸ Ang Bibliya nagtagna nga “sa kataposang mga adlaw” niining daotang sistema sa mga butang, daghan ang magmahunahunaon sa kaugalingon ug mahimong hakog. (2 Tim. 3:1, 2) Busa, ingong mga Kristohanon, kinahanglang maningkamot ta pag-ayo sa pagpalalom sa atong gugma sa Diyos, sa kamatuoran sa Bibliya, ug sa usag usa. Tinuod, may mga higayon nga dili ta magkasinabtanay sa atong mga igsoon. Bisan pa niana, panalangin gayod sa kongregasyon kon masulbad ang dili pagsinabtanay pinaagi sa gugma. (Efe. 4:32; Col. 3:14) Hinaot nga dili gayod nato tugotang mobugnaw ang atong gugma! Hinunoa, magpadayon ta sa pagpalalom sa atong gugma kang Jehova, sa iyang Pulong, ug sa atong mga igsoon.