1, 2. (a) Unsang mga problema ang giatubang sa daghan karon, ug unsay resulta? (b) Unsang paglaom ang gihatag sa Isaias 41:10, 13?

USA ka sister nga regular payunir ug asawa sa usa ka ansiyano miingon: “Bisag duna koy maayong espirituwal nga rutina, nakigbisog ko sa anxiety disorder sulod sa daghang katuigan. Tungod niini, dili ko makatulog, naapektohan ang akong panglawas ug ang akong pagtratar sa uban, ug usahay gusto na kong mosurender.”

² Masabtan ba nimo ang pagbati sa maong sister? Ikasubo, ang pagkinabuhi sa daotang kalibotan ni Satanas moresultag grabeng kalisdanan, nga makahatag ug kabalaka ug kabug-at. Sama kinig angkla nga makapugong sa pag-abante sa sakayan. (Prov. 12:25) Unsa kahay mga rason kon nganong mobati kag ingon niana? Aw, tingali naguol ka sa kamatayon sa usa ka minahal, nag-antos sa grabeng sakit, naglisod pagtagana sa panginahanglan sa imong pamilya, o nag-atubang ug pagsupak. Sa ngadtongadto, maluya ka o mawad-an pa ganig kalipay. Apan makaseguro ka nga ang Diyos andam motabang nimo.—Basaha ang Isaias 41:10, 13.

3, 4. (a) Sa unsang paagi gigamit sa Bibliya ang ekspresyong “mga kamot”? (b) Unsa tingaliy hinungdan nga mohuyhoy ang atong mga kamot?

³ Ang Bibliya sagad naggamit ug mga parte sa lawas sa pag-ilustrar sa lainlaing kinaiya o buhat. Pananglitan, ang kamot gihisgotan ug gatosan ka beses. Ang pagpalig-on sa mga  kamot mahimong magkahulogan ug pagdasig, pagpaluyo, ug pag-awhag sa usa nga molihok. (1 Sam. 23:16; Esd. 1:6) Mahimong magpasabot kini nga ang usa may positibong panglantaw sa umaabot.

⁴ Usahay, ang simbolikong paghuyhoy sa mga kamot gigamit sa paghubit sa usa nga nahigawad, nadismayar, o nawad-ag paglaom. (2 Cron. 15:7; Heb. 12:12) Sagad mosurender ang tawong nakasinati niana. Kon makasinati kag mga kahimtang nga makahatag nimog stress o kabug-at sa pisikal, emosyonal, o bisan sa espirituwal, asa ka makakaplag ug gikinahanglang pagdasig? Sa unsang paagi mapalihok ug mapalig-on ka aron makalahutay ug magmalipayon?

5. (a) Dihang motungha ang mga problema, unsay puwede natong buhaton, pero unsay angay natong hinumdoman? (b) Unsay atong hisgotan?

⁵ Basaha ang Sofonias 3:16, 17. Kon magpadaog ta sa kahadlok ug kahigawad, sama rag gitugotan nato nga mohuyhoy ang atong mga kamot. Hinunoa, giawhag ta sa atong mahigugmaong Amahan, si Jehova, nga ‘itugyan nato ang tanan natong mga kabalaka’ kaniya. (1 Ped. 5:7) Hinumdoman nato ang giingon sa Diyos ngadto sa mga Israelinhon, nga ang iyang gamhanang ‘kamot wala mahimong mubo kaayo nga kana dili makaluwas’ sa iyang maunongong mga alagad. (Isa. 59:1) Hisgotan nato ang tulo ka maayong pananglitan sa Bibliya nga nagpakita sa tinguha ug katakos ni Jehova sa pagpalig-on sa iyang katawhan sa pagbuhat sa iyang kabubut-on bisan pa sa grabeng kalisdanan. Tan-awa kon sa unsang paagi mapalig-on ka niini.

6, 7. Unsang hinungdanong mga leksiyon ang atong makat-onan sa kadaogan sa mga Israelinhon batok sa mga Amalekanhon?

⁶ Wala madugay human milagrosong mapagawas ang mga Israelinhon gikan sa pagkaulipon sa Ehipto, gisulong sila sa mga Amalekanhon. Ingong pagsunod sa giingon ni Moises, ang maisogong si Josue nanguna sa mga Israelinhon sa pagpakiggubat. Sa kasamtangan, giuban ni Moises si Aaron ug Hur sa usa ka bungtod sa duol diin makita nila ang panggubatan. Mitalaw ba ning tulo ka lalaki? Wala gayod!

⁷ Gisunod ni Moises ang estratehiya nga nakatabang nila nga modaog. Padayong giisa ni Moises ang iyang kamot ug ang sungkod sa matuod nga Diyos. Samtang gibuhat kadto ni Moises, gipalig-on ni Jehova ang kamot sa mga Israelinhon sa pagpakiggubat batok sa mga Amalekanhon. Apan, dihang ang mga kamot ni Moises nanghawoy ug misugod paghuyhoy, ang mga Amalekanhon midaog. Si Aaron ug Hur milihok dayon ug “nagkuhag bato ug nagbutang niini sa ilalom [ni Moises], ug siya milingkod niini; ug gisangga ni Aaron ug ni Hur ang iyang mga kamot, ang usa niining kilira ug ang lain nianang kilira, mao nga nagpirmi ang iyang mga kamot hangtod sa pagsalop sa adlaw.” Oo, pinaagi sa gamhanang kamot sa Diyos, ang mga Israelinhon nakadaog sa gubat.—Ex. 17:8-13.

8. (a) Unsay gibuhat ni Asa dihang gisulong sa mga Etiopianhon ang Juda? (b) Sa unsang paagi masundog nato si Asa?

⁸ Sa panahon ni Haring Asa, gipamatud-an usab ni Jehova nga dili mubo ang iyang kamot. Daghang gubat ang gihisgotan sa Bibliya. Apan ang kinadak-ang pundok sa kasundalohan mao kadtong kang Zera nga Etiopianhon, kinsa may 1,000,000 ka batid nga mga sundalo. Doble kini sa gidaghanon sa kasundalohan ni Asa. Nabalaka ug nahadlok ba si Asa? Gitugotan ba niya nga mohuyhoy ang iyang mga kamot? Wala. Siya nangayo dayon ug tabang kang Jehova. Para sa kasundalohan, morag imposible nga mapildi ang mga Etiopianhon, apan “sa Diyos ang tanang butang posible.” (Mat. 19:26) Gipakita  ni Jehova ang iyang dakong gahom ug “gipildi [niya] ang mga Etiopianhon atubangan ni Asa,” kansang ‘kasingkasing maoy bug-os uban kang Jehova sa tanan niyang mga adlaw.’—2 Cron. 14:8-13; 1 Hari 15:14.

9. (a) Unsay wala makapugong kang Nehemias sa pagtukod pag-usab sa mga paril sa Jerusalem? (b) Giunsa pagtubag ni Jehova ang pag-ampo ni Nehemias?

⁹ Hunahunaa ang gibati ni Nehemias dihang miadto siya sa Jerusalem. Ang siyudad halos walay depensa, ug ang iyang mga isigka-Hudiyo nahigawad pag-ayo. Tungod sa hulga gikan sa langyawng mga magsusupak, ang mga Hudiyo miundang sa pagtukod pag-usab sa mga paril sa Jerusalem. Gitugotan ba ni Nehemias nga mohuyhoy ang iyang mga kamot tungod sa kahigawad? Wala! Sama kang Moises, Asa, ug sa ubang matinumanong alagad ni Jehova, si Nehemias kanunay nang nagsalig sa Diyos. Niining higayona, miampo na usab siya kang Jehova. Bisag naghunahuna ang mga Hudiyo nga wala silay bawot, gitubag ni Jehova ang sinserong pag-ampo ni Nehemias alang sa tabang. Gigamit sa Diyos ang iyang “dakong gahom” ug “kusganong kamot” sa pagpalig-on sa nanghuyhoy nga kamot sa mga Hudiyo. (Basaha ang Nehemias 1:10; 2:17-20; 6:9.) Kombinsido ka ba nga gigamit ni Jehova ang iyang “dakong gahom” ug “kusganong kamot” sa pagpalig-on sa iyang mga alagad karon?

10, 11. (a) Unsay gibuhat ni Satanas aron mohuyhoy ang atong mga kamot? (b) Unsay gigamit ni Jehova sa pagpalig-on kanato? (c) Sa unsang paagi nakabenepisyo ka sa teokratikanhong edukasyon ug pagbansay?

¹⁰ Makaseguro ta nga dili gyod mohuyhoy ang kamot sa Yawa sa pagpaningkamot nga pugngan ang atong Kristohanong mga buluhaton. Mogamit siyag mga bakak ug pagpanghulga gikan sa mga gobyerno, lider sa relihiyon, ug apostata. Unsay iyang tumong? Gusto niyang pahunongon ta sa pagsangyaw sa maayong balita sa Gingharian. Apan, si Jehova andam ug makahimo sa paghatag natog kusog pinaagi sa iyang balaang espiritu. (1 Cron. 29:12) Hinungdanon nga pangayoon nato ang maong espiritu aron masuklan ang bisan unsang pagsulay nga ipahinabo ni Satanas ug sa iyang daotang sistema. (Sal. 18:39; 1 Cor. 10:13) Dugang pa, mapasalamaton usab kita nga nabatonan nato ang Pulong sa Diyos, nga nasulat sa tabang sa balaang espiritu. Hunahunaa sab ang binase sa Bibliyang espirituwal nga pagkaon nga atong madawat kada bulan. Ang mga pulong sa Zacarias 8:9, 13 (basaha) gisulti samtang gitukod pag-usab ang templo sa Jerusalem, ug ang maong mga pulong makatabang usab kanato.

¹¹ Gipalig-on usab kita pinaagi sa balaang edukasyon nga madawat diha sa atong mga tigom, asembliya, kombensiyon, ug sa atong teokratikanhong mga tunghaan. Ang maong pagbansay makatabang kanato sa pag-alagad sa Diyos uban ang hustong motibo, sa pagtakdag espirituwal nga mga tumong, ug sa pagtuman sa daghan natong responsabilidad ingong Kristohanon. (Sal. 119:32) Naningkamot ka ba nga mapalig-on pinaagi niana nga edukasyon?

12. Unsay kinahanglan natong buhaton aron magpabiling lig-on sa espirituwal?

¹² Gitabangan ni Jehova ang mga Israelinhon aron mapildi ang mga Amalekanhon ug Etiopianhon, ug gipalig-on niya si Nehemias ug ang mga kauban niini aron mahuman ang pagtukod sa mga paril. Palig-onon usab kita sa Diyos aron makabarog kita batok sa pagsupak, pagkadili-matinagdanon sa mga tawo, ug kabalaka. Sa ingon, makapadayon kita sa atong buluhatong pagsangyaw. (1 Ped. 5:10) Dili nato dahomon nga si Jehova mohimog mga milagro alang kanato. Hinunoa, angay natong buhaton ang atong  bahin. Naglakip kana sa atong pagbasa sa Pulong sa Diyos kada adlaw, pagpangandam ug pagtambong sa mga tigom matag semana, pagpadayon sa atong personal nga pagtuon ug pamilyahanong pagsimba, ug pagsalig kanunay kang Jehova pinaagi sa pag-ampo. Dili gyod nato tugotan ang ubang buluhaton ug kalihokan nga makababag sa mga paagi nga gigamit ni Jehova sa pagpalig-on ug pagdasig kanato. Kon mamatikdan nimo nga ang imong mga kamot mihuyhoy na niining bahina, pangayog tabang sa Diyos. Makita nimo kon sa unsang paagi ang iyang espiritu ‘molihok sa sulod nimo aron ikaw magtinguha ug ingon man mobuhat.’ (Filip. 2:13) Apan, unsay imong himoon aron mapalig-on ang mga kamot sa uban?

13, 14. (a) Sa unsang paagi napalig-on ang usa ka brader nga nabiyudo? (b) Sa unsang mga paagi mapalig-on nato ang uban?

¹³ Si Jehova nagtaganag mahigugmaong mga igsoon sa tibuok kalibotan nga makahatag kanatog pagdasig. Hinumdomi nga si apostol Pablo misulat: “Iisa [o, palig-ona] ang mga kamot nga nahuyhoy ug ituyhad ang mahuyang nga mga tuhod, ug tul-ira ang mga alagianan sa inyong mga tiil.” (Heb. 12:12, 13) Daghan sa unang siglo ang nakadawat nianang matanga sa pagpalig-on. Mao man usab karon. Human mabiyudo ang usa ka brader ug makasinatig ubang pait nga kahimtang, siya miingon: “Akong nakat-onan nga dili ta makapili kon unsa nga pagsulay ang modangat kanato, ni ang panahon ug ka subsob nga kini mahitabo. Ang pag-ampo ug personal nga pagtuon nahisamag salbabida nga nakatabang nako aron dili maunlod. Ug ang pagpaluyo sa mga igsoon nakahupay kaayo nako. Importante gyod diay ang pag-ugmad ug suod nga relasyon kang Jehova sa dili pa moabot ang malisod nga mga kahimtang.”

¹⁴ Si Aaron ug Hur nagsangga sa mga kamot ni Moises panahon sa usa ka gubat. Sa atong bahin, makapangita usab kitag mga paagi sa pagpaluyo ug paghatag ug praktikal nga tabang sa uban. Kang kinsa? Makatabang kita niadtong nag-antos tungod sa katigulangon, sakit, pagsupak sa pamilya, kamingaw, o pagkamatay sa usa ka minahal. Mapalig-on usab nato ang mga batan-on nga gipresyur sa pagbuhat ug daotan o sa pagpangitag kalamposan kuno niining sistemaha sa mga butang, sa eskuylahan man, sa pinansiyal, o sa karera. (1 Tes. 3:1-3; 5:11, 14) Pangitag mga paagi sa pagpakitag tinuod nga interes sa uban diha sa Kingdom Hall, sa ministeryo, samtang mangaon, o makig-estorya sa telepono.

15. Unsay mahimong epekto sa imong positibong mga pulong diha sa mga igsoon?

¹⁵ Human sa talagsaong kadaogan ni Asa, si propetang Azarias nagdasig kaniya ug sa iyang katawhan pinaagi niining mga pulonga: “Ug kamo, magmaisogon ug ayaw ihuyhoy ang inyong mga kamot, tungod kay adunay ganti alang sa inyong kalihokan.” (2 Cron. 15:7) Nagpalihok kini kang Asa sa paghimog daghang kausaban aron mapasig-uli ang putling pagsimba. Sa susama, ang imong positibong mga pulong makadasig sa uban. Sa ingon, matabangan nimo sila sa pag-alagad kang Jehova nga mas bug-os pa. (Prov. 15:23) Ug diha sa mga tigom, ayawg kalimti nga mapalig-on nimo ang uban pinaagi sa pag-isa sa imong kamot ug paghatag ug makapadasig nga mga komento.

16. Sama kang Nehemias, sa unsang paagi mapalig-on sa mga ansiyano ang kamot sa mga igsoon? Paghatag ug pananglitan kon sa unsang paagi natabangan ka sa mga igsoon.

¹⁶ Sa tabang ni Jehova, napalig-on ang mga kamot ni Nehemias ug sa iyang mga kauban. Nahuman nila ang mga paril sa Jerusalem sulod lang sa 52 ka adlaw! (Neh. 2:18; 6:15, 16) Si Nehemias wala lang magdumala sa buluhaton kondili nangamot usab siya sa  pagtukod sa mga paril sa Jerusalem. (Neh. 5:16) Sa susama, daghang mahigugmaong ansiyano ang nagsundog kang Nehemias pinaagi sa pagtabang diha sa mga proyekto sa pagpanukod o paglimpiyo ug pagmentinar sa ilang Kingdom Hall. Pinaagi sa pagsangyaw uban sa mga igsoon ug pag-shepherding, gipalig-on usab nila ang luya nga mga kamot niadtong nagmabalak-on.—Basaha ang Isaias 35:3, 4.

17, 18. Dihang kita may mga problema o mabalaka, sa unsa kita makaseguro?

¹⁷ Ang pag-alagad kauban sa atong mga igsoon magpatunhay sa panaghiusa. Makapasuod usab kini sa usag usa ug makapalig-on sa atong pagsalig sa mga panalangin ubos sa Gingharian sa Diyos. Samtang atong palig-onon ang mga kamot sa uban, matabangan nato sila sa pagsagubang sa makapaluyang mga kahimtang ug sa paghupot ug positibong panglantaw sa umaabot. Dugang pa, kon buhaton nato kana, mahimong tinuod alang kanato ang gitagana sa Diyos sa umaabot. Oo, makapalig-on usab kana sa atong mga kamot.

¹⁸ Dihang atong makita kon sa unsang paagi si Jehova nagtabang ug nanalipod sa iyang matinumanong mga alagad kaniadto, mapalig-on ang atong pagtuo ug pagsalig kaniya. Busa, kon mag-atubang kag mga presyur ug problema, ‘ayaw ihuyhoy ang imong mga kamot’! Hinunoa, duol kang Jehova pinaagi sa pag-ampo, ug tugoti ang iyang gamhanang kamot nga mopalig-on kanimo ug moagak kanimo ngadto sa mga panalangin sa Gingharian.—Sal. 73:23, 24.