1, 2. (a) Unsa ang mga resulta sa kawalay pagpugong sa kaugalingon? (b) Nganong angayng tun-an ang pagpugong sa kaugalingon karong panahona?

DIYOSNONG hiyas ang pagpugong sa kaugalingon. (Gal. 5:22, 23) Si Jehova hingpit nga makakontrolar o makapugong sa kaugalingon. Sa laing bahin, kay dili hingpit, maglisod ang mga tawo nga pugngan ang kaugalingon. Ang kasagarang hinungdan sa daghang problema mao ang kawalay pagpugong sa kaugalingon. Tungod niana, daghan ang nahimong langaylangayan ug dili na maayo sa eskuylahan o trabahoan. Posibleng moresulta sab kini sa pagsultig sakit, paghuboghubog, pagkabayolente, pagdiborsiyo, pagpangutang nga wala kinahanglana, pagkaadik, pagkapriso, pagka-depress, pagkasakit ug sexually transmitted disease (STD), pagmabdos nga wala planoha, ug uban pa.​—Sal. 34:11-14.

² Klaro, kon walay pagpugong sa kaugalingon, kini makahatag ug problema kanato ug sa uban. Ug nagkadaghang tawo karon ang wala nay pagpugong sa kaugalingon. Sa mga 1940, gitun-an na ang bahin sa pagkontrolar sa kaugalingon, pero sumala sa bag-ong research, naglisod na pag-ayo ang mga tawo nga pugngan ang kaugalingon. Para sa mga nagtuon sa Pulong sa Diyos, dili ni katingalahan kay ang Bibliya nagtagna nga usa sa mga ebidensiya sa “kataposang mga adlaw” mao nga ang mga tawo “walay pagpugong-sa-kaugalingon.”​—2 Tim. 3:1-3.

3. Nganong ang mga Kristohanon kinahanglang magpugong sa kaugalingon?

 ³ Nganong gusto natong pugngan ang kaugalingon? Konsideraha ang duha ka rason. Una, ang mga tawong makakontrolar sa ilang mga gana kasagaran wala kaayoy dagkong problema. Mas makontrol nila ang ilang emosyon, maayo ang ilang relasyon sa uban, ug dili sila daling masuko ug ma-depress. Ikaduha, mahimong inuyonan sa Diyos ang tawong makasukol sa tentasyon ug makakontrolar sa iyang gana. Ang nahitabo kang Adan ug Eva nagpakita sa pait nga mga resulta kon walay pagpugong sa kaugalingon. (Gen. 3:6) Ug hunahunaa lang ang pag-antos sa mga tawong walay pagpugong sa kaugalingon.

4. Unsay makadasig niadtong naglisod sa pagpugong sa kaugalingon?

⁴ Kay dili hingpit, walay tawo ang bug-os makapugong sa kaugalingon. Si Jehova nahibalo nga dili pod ni sayon para sa iyang mga alagad. Maong gusto niyang tabangan sila sa pagkontrolar sa ilang makasasalang tendensiya. (1 Hari 8:46-50) Ingong mahigugmaong Higala, iyang tabangan nga makaalagad niya ang sinserong mga tawo, kinsa may pipila ka kahuyangan diin maglisod sila sa pagpugong sa kaugalingon. Atong konsiderahon karon ang hingpit nga panig-ingnan ni Jehova. Dayon atong tun-an ang maayo ug daotang mga pananglitan diha sa Bibliya. Ug atong hisgotan ang praktikal nga mga paagi aron mapugngan nato ang atong kaugalingon.

5, 6. Giunsa pagpakita ni Jehova ang pagpugong sa kaugalingon?

⁵ Si Jehova hingpit nga makapugong sa kaugalingon kay hingpit man ang tanan niyang ginahimo. (Deut. 32:4) Pero dili ta hingpit. Bisan pa niana, aron masabtan nato ang hiyas nga pagpugong sa kaugalingon, kinahanglan natong tun-an ang panig-ingnan ni Jehova ug sundogon siya. Unsa ang pipila ka panghitabo nga si Jehova nagpakitag pagpugong sa kaugalingon?

⁶ Hunahunaa kon sa unsang paagi si Jehova nagpugong sa iyang kaugalingon panahon sa pagrebelde ni Satanas. Kinahanglang husayon ang maong isyu. Tungod sa gihimo ni Satanas, seguradong nasuko ug naglagot ang maunongong mga linalang sa langit. Lagmit mao pod nay imong bation kon imong hunahunaon ang tanang pag-antos nga resulta sa gihimo ni Satanas. Pero si Jehova nagpugong sa iyang kaugalingon. Siya milihok sa kontrolado ug hustong paagi. Wala dayon siya masuko ug balanse ang iyang paagi sa paghusay sa isyu. (Ex. 34:6; Job 2:2-6) Ngano? Gipalabay ni Jehova ang panahon kay dili niya gustong naay malaglag. Siya “nagtinguha nga ang tanan makakab-ot sa paghinulsol.”​—2 Ped. 3:9.

7. Unsay atong makat-onan sa panig-ingnan ni Jehova?

⁷ Ang pagpugong ni Jehova sa iyang kaugalingon nagtudlo nato nga kinahanglan natong hunahunaon pag-ayo ang atong isulti ug buhaton. Dili sab ta angayng magdalidali. Sa dili pa modesisyon, gahinig panahon ang paghunahuna kon unsay maayong himoon. Pag-ampo para sa kaalam aron husto ang imong masulti ug mabuhat. (Sal. 141:3) Kon naglagot ka, dali ra kang madala sa emosyon. Daghan ang nagbasol tungod sa wala hunahunaang mga pulong o buhat!​—Prov. 14:29; 15:28; 19:2.

8. (a) Asa nato makita ang mga pananglitan niadtong nagpakitag diyosnong mga hiyas? (b) Unsay nakatabang kang Jose aron dili madaog sa tentasyon sa asawa ni Potipar? (Tan-awa ang hulagway sa sinugdan sa artikulo.)

⁸ Unsa nga mga pananglitan diha sa Bibliya ang nagpakita sa kaimportante sa pagpugong  sa kaugalingon? Seguradong makahinumdom kag mga karakter sa Bibliya nga nagpakita niini nga hiyas dihang gisulayan. Usa nila si Jose nga anak ni Jacob. Nakapugong si Jose sa iyang kaugalingon samtang naa sa balay ni Potipar, ang taas nga opisyal sa mga guwardiya ni Paraon. Ang asawa ni Potipar naibog kang Jose, kay kini “ambongan sa pamarog ug sa panagway.” Kadaghan niyang gitental si Jose. Nganong wala magpadaog si Jose? Seguradong namalandong siya sa mga resulta kon dili siya magmabinantayon. Ug dihang migrabe ang situwasyon, miikyas na si Jose. Siya miingon: “Unsaon ko pagbuhat kining dakong pagkadaotan ug makasala gayod batok sa Diyos?”​—Gen. 39:6, 9; basaha ang Proverbio 1:10.

9. Unsaon pag-andam ang imong kaugalingon aron dili madaog sa tentasyon?

⁹ Unsay atong makat-onan kang Jose? Kinahanglan tingali tang molikay sa mga tentasyon aron dili nato malapas ang balaod sa Diyos. Sa wala pa ma-Saksi, ang pipila nagpalabig kaon, naghuboghubog, nanigarilyo, nagdroga, nagahimog seksuwal nga imoralidad, ug uban pa. Bisan human sa bawtismo, usahay matental sila nga mobalik sa ilang kanhing bisyo. Busa, kon matental ka nga supakon ang balaod ni Jehova, lig-ona ang imong kaugalingon pinaagi sa pagpamalandong sa espirituwal nga mga kadaot kon magpadaog ta sa atong makasasalang tendensiya. Puwede nimong hunahunaon daan ang mga situwasyon nga posibleng mahitabo ang pagpanental ug paghunahuna daan kon unsaon kana paglikay. (Sal. 26:4, 5; Prov. 22:3) Kon makaatubang kag tentasyon, pag-ampo kang Jehova nga hatagan kag kaalam ug pagpugong sa kaugalingon aron dili ka madaog.

10, 11. (a) Unsay giatubang karon sa mga batan-on sa eskuylahan? (b) Unsay makatabang sa mga batan-on aron masuklan ang mga tentasyon?

¹⁰ Naeksperyensiyahan sab sa Kristohanong mga batan-on karon ang nahitabo kang Jose. Konsideraha si Kim. Daghan sa iyang klasmet pirme nang makigsekso. Pagkahuman sa weekend, manghambog sila bahin sa ilang bag-ong naka-sex. Walay ikatampo nga estorya si Kim. Para niya, ang pagkahimong lahi sa uban nagpabati niyang “walay bili ug nag-inusara,” ug giisip siya sa iyang mga kaedad nga weird kay dili makigdeyt. Bisan pa niana, nahibalo si Kim nga ang mga batan-on dunay kusganong pagbati bahin sa sex. (2 Tim. 2:22) Kanunay siyang pangutan-on sa iyang mga klasmet kon virgin pa ba siya. Tungod ana, may kahigayonan siya sa pagsaysay kon nganong dili pa siya makig-sex. Mapasigarbohon ta sa Kristohanong mga batan-on nga wala magpapresyur sa pagbuhat ug seksuwal nga imoralidad. Gipasigarbo sab sila ni Jehova!

¹¹ Ang Bibliya naghatag ug pananglitan nga nagpasidaan bahin sa kakulag pagpugong sa kaugalingon. Gipakita sab ang makapaguol nga resulta tungod sa wala makontrolar nga mga buhat. Kinahanglang pamalandongon niadtong anaa sa situwasyon nga sama nianang kang Kim ang nahitabo sa ignorante nga batan-ong lalaki diha sa Proverbio kapitulo 7. Hunahunaa sab ang gihimo ni Amnon ug ang daotang resulta niana. (2 Sam. 13:1, 2, 10-15, 28-32) Kon bahin sa pagpakigrelasyon, ang mga ginikanan makatabang aron magmaalamon ug makapugong sa kaugalingon ang ilang mga anak. Puwede nila ning hisgotan panahon sa ilang pamilyahanong pagsimba gamit ang mga teksto nga bag-o rang nahisgotan.

12. (a) Giunsa pagpugong ni Jose ang iyang emosyon atubangan sa iyang mga igsoon? (b) Sa unsang mga situwasyon angay natong pugngan ang atong emosyon?

¹² Sa laing higayon, si Jose nagpakita na sab ug maayong panig-ingnan sa pagpugong sa kaugalingon. Aron mahibal-an ang naa sa kasingkasing sa iyang mga igsoon, wala  magpaila si Jose kanila dihang nangadto sila sa Ehipto sa pagpalit ug pagkaon. Ug dihang dili na niya mapugngan ang iyang gibati, miadto siya sa kuwarto ug mihilak. (Gen. 43:30, 31; 45:1) Kon may igsoon o minahal sa kinabuhi nga mihimog dili maayo, ang pagkontrolar sa emosyon, sama kang Jose, makatabang aron dili madala sa gibati. (Prov. 16:32; 17:27) Kon naa kay napalagpot nga mga paryente, kinahanglan tingali nimong kontrolahon ang imong emosyon aron malikayan ang wala kinahanglanang pagpakigkontak nila. Niana nga mga kahimtang, dili sayon ang pagpugong sa kaugalingon, pero makatabang ang paghunahuna nga ang imong gibuhat nagsundog sa Diyos ug nagsunod sa iyang sugo.

13. Unsay atong makat-onan kang Haring David?

¹³ Ang Bibliya naghatag ug leksiyon bahin kang Haring David. May dako siyang awtoridad pero wala niya kini gamita dihang nasuko siya kang Saul ug Simei. (1 Sam. 26:9-11; 2 Sam. 16:5-10) Diha poy panahon nga wala mapugngi ni David ang iyang kaugalingon​—dihang nakasala siya uban kang Bat-seba ug ang iyang unang reaksiyon sa kadalo ni Nabal. (1 Sam. 25:10-13; 2 Sam. 11:2-4) Bisan pa niana, naa tay makat-onan kang David. Una, ang mga nagapanguna sa katawhan sa Diyos kinahanglang magpakitag pagpugong sa kaugalingon aron dili nila maabusohan ang ilang awtoridad. Ikaduha, dili angayng mokompiyansa, nga maghunahunang dili ra matental.​—1 Cor. 10:12.

14. Unsay naeksperyensiyahan sa usa ka brader, ug nganong ang atong mga reaksiyon niana nga mga situwasyon dakog epekto?

¹⁴ Unsay puwede nimong himoon aron makapugong sa kaugalingon? Tagda kining tinuod nga hitabo. Nabanggaan ang likod sa sakyanan ni Luigi. Ang laing drayber, bisag maoy nakasala, nanginsulto ug nanghagit ug away kang Luigi. Si Luigi miampo kang Jehova nga magpabiling kalmado. Gipakalma sab niya ang laing drayber pero wala mosaler. Gisulat ni Luigi ang impormasyon sa insurance sa laing drayber ug mibiya​—samtang nagsigeg singgit ang maong drayber. Paglabayg usa ka semana, si Luigi nagbalikduaw sa usa ka babaye, ug iyang nahibal-an nga ang bana niini mao diay tong laing drayber! Naulaw ang maong tawo ug nangayog pasaylo sa iyang pagyawyaw. Siya mitanyag nga tawagan ang insurance company ni Luigi aron mapadali ang proseso. Ang tawo miapil sa pakighisgot sa Bibliya ug nakaapresyar sa iyang nadungog. Si Luigi nakaamgo nga maayo na lang kay nagpabilin siyang kalmado. Nakita sab niya nga dili unta maayo ang resulta kon nagpadala siya sa iyang kasuko.​—Basaha ang 2 Corinto 6:3, 4.

15, 16. Sa unsang paagi ang pagtuon sa Bibliya makatabang nimo ug sa imong pamilya nga makapugong sa kaugalingon?

¹⁵ Ang regular ug epektibong pagtuon sa Bibliya makatabang aron mapugngan ang kaugalingon. Hinumdomi nga ang Diyos miingon kang Josue: “Kining basahon sa balaod kinahanglang dili mahilayo sa imong baba, ug sa hinayng tingog kinahanglang magbasa ka niini adlaw ug gabii, aron ikaw mag-amping sa pagbuhat sumala sa tanang nahisulat niini; kay sa ingon magmalamposon ka sa imong dalan ug sa ingon molihok ka nga maalamon.” (Jos. 1:8) Sa unsang paagi ang pagtuon sa Bibliya makatabang aron mapugngan nimo ang kaugalingon?

¹⁶ Sama sa ato nang nahisgotan, gipakita sa Bibliya ang mga benepisyo ug resulta sa atong mga binuhatan. Gituyo gyod ni Jehova nga ipasulat kana. (Roma 15:4) Maayo gyong basahon, pamalandongon, ug tun-an kana! Ipadapat kini sa imong kaugalingon ug sa imong pamilya. Pangayog tabang kang Jehova aron mapadapat ang iyang Pulong.  Kon nakita nimo nga dili kaayo ka makapugong sa kaugalingon, ayaw kana ilimod. Iampo kana, ug paningkamot nga mouswag. (Sant. 1:5) Pinaagi sa pag-research diha sa atong mga publikasyon, seguradong makakita kag artikulo nga makatabang kanimo.

17. Sa unsang mga paagi matabangan sa mga ginikanan ang ilang mga anak nga makapugong sa kaugalingon?

¹⁷ Unsaon nimo pagtabang ang imong mga anak nga makapugong sa kaugalingon? Ang mga ginikanan nahibalo nga dili awtomatikong mapakita sa mga batan-on ang maong hiyas. Ug sama sa ubang hiyas nga angayng makat-onan sa mga bata, kinahanglang magpakitag maayong ehemplo ang mga ginikanan. (Efe. 6:4) Busa, kon naglisod ang inyong mga anak sa pagkontrol sa ilang kaugalingon, susiha kon maayo ba mong panig-ingnan kanila. Ayaw pakamenosa ang epekto sa inyong pagkamakugihon sa pagsangyaw, pagtambong ug tigom, ug pagdumala sa pamilyahanong pagsimba. Kon gikinahanglan, ayaw kahadlok nga mobalibad sa hangyo sa inyong mga anak! Si Jehova nagbutang ug limitasyon kang Adan ug Eva​—mga limitasyon nga nakatabang nila nga motahod sa iyang awtoridad. Sa susama, ang pagdisiplina ug panig-ingnan sa mga ginikanan magtudlo sa mga bata nga makapugong sa kaugalingon. Kinahanglan nimong itudlo sa imong mga anak ang gugma sa awtoridad sa Diyos ug pagtahod sa iyang mga sukdanan.​—Basaha ang Proverbio 1:5, 7, 8.

18. Nganong makaseguro ka nga panalangin ang maayong mga higala?

¹⁸ Ginikanan man ka o dili, ayawg pakamenosa ang kaimportante sa pagpilig maayong higala. Pangitag mga kauban nga magtabang nimo sa pagpangagpas ug maayong tumong ug sa paglikay sa kadaot. (Prov. 13:20) Makaayo nimo ang hamtong sa espirituwal nga mga kauban. Masundog pod nimo ang ilang paagi sa pagpugong sa kaugalingon. Ug ang imong maayong panggawi magdasig sa imong mga higala. Ang maayong mga resulta sa pagpugong sa kaugalingon makatabang aron magmalipayon ka matag adlaw, samtang nagtagamtam sa pabor sa Diyos ug naghimog maayo ngadto sa uban.