1-2. Sumala sa Salmo 25:14, unsay kinahanglan natong himoon aron masuod kang Jehova?

 PARA nimo, unsang mga hiyas ang gikinahanglan aron magpabilin kang suod sa imong higala? Tingali moingon ka nga ang maayong managhigala kinahanglang maghigugmaay ug magtinabangay. Wala tingali ka maghunahuna nga ang kahadlok maoy importanteng hiyas sa maayong panaghigalaay. Pero sama sa giingon sa temang teksto niini nga artikulo, kadtong gusto nga masuod kang Jehova kinahanglang ‘mahadlok kaniya.’—Basaha ang Salmo 25:14.

² Bisag unsa na ta ka dugay nga nag-alagad kang Jehova, kinahanglang dili nato wad-on ang atong kahadlok kaniya. Pero unsay kahulogan sa pagkahadlok sa Diyos? Unsay atong himoon aron maugmad nato ang kahadlok kang Jehova? Ug unsay atong makat-onan sa piniyalan nga si Abdias, hataas nga saserdoteng si Jehoiada, ug Haring Jehoas bahin sa pagpakitag kahadlok sa Diyos?

3. Unsang mga kahimtang nga mobati tag kahadlok, ug unsa kahay epekto niini kanato?

³ Mobati tingali tag kahadlok kon nahibalo ta nga naay kapeligrohan. Maayo ni nga klase sa kahadlok kay magpalihok ni nato sa paghimog maalamong mga desisyon. Kon mahadlok ta nga mahulog, dili ta molakaw nga duol kaayo sa pangpang. Kon mahadlok ta nga maaksidente, molikay ta sa delikadong situwasyon. Kon mahadlok ta nga madaot ang atong relasyon  sa atong minahal, dili ta mosulti o mobuhat ug bisan unsa nga makapasakit niya.

4. Unsang klase sa kahadlok ang gusto ni Satanas nga atong bation kang Jehova?

⁴ Gusto ni Satanas nga ang mga tawo mobatig sayop nga klase sa kahadlok kang Jehova. Gi-promote ni Satanas ang ideya nga gipahayag ni Elipaz—nga si Jehova mapanimaslon ug masuk-anon nga Diyos nga imposibleng mapalipay. (Job 4:18, 19) Gusto ni Satanas nga mahadlok ta pag-ayo kang Jehova ug mohunong sa pag-alagad Kaniya. Aron malikayan nato na, kinahanglan natong ugmaron ang hustong kahadlok sa Diyos.

5. Unsay kahulogan sa pagkahadlok sa Diyos?

⁵ Ang tawo nga naay hustong kahadlok sa Diyos nahigugma Kaniya ug dili gustong mohimog bisan unsa nga makadaot sa iyang relasyon Kaniya. Si Jesus nagpakitag ingon ana nga “kahadlok sa Diyos.” (Heb. 5:7) Dili kalisang ang iyang gibati kang Jehova kondili lawom nga gugma, ug gusto niyang sundon si Jehova. (Isa. 11:2, 3; Juan 14:21, 31) Sama kang Jesus, mibati tag lawom nga pagtahod ug kahingangha kang Jehova kay Siya mahigugmaon, maalamon, patas, ug gamhanan. Nahibalo sab ta nga gihigugma ta pag-ayo ni Jehova ug maapektohan siya sa atong reaksiyon sa iyang paggiya—mahimong mapasakitan nato si Jehova o mapalipay siya.—Sal. 78:41; Prov. 27:11.

6. Unsa ang usa ka paagi nga makakat-on ta nga mahadlok sa Diyos? (Salmo 34:11)

⁶ Wala ta matawo nga naay kahadlok kang Jehova; kinahanglan nato ning ugmaron. (Basaha ang Salmo 34:11.) Ang usa ka paagi nga ato nang mahimo mao ang pagpaniid sa kalalangan. Dihang makita nato sa “mga butang nga gihimo” ang kaalam, gahom, ug dakong gugma sa Diyos kanato, mas molalom ang atong pagtahod ug gugma kaniya. (Roma 1:20) Ang sister nga si Adrienne miingon, “Mahingangha gyod ko dihang makita nako ang kaalam ni Jehova sa kalalangan. Tungod ana, naamgohan nako nga nahibalo siya kon unsay pinakamaayo para nako.” Kay kanunay niya kining gipamalandong, siya nakaingon, “Dili gyod nako tugotan nga naay makadaot sa akong relasyon kang Jehova, nga maoy naghatag sa akong kinabuhi.” Puwede ba kang mogahin ug panahon karong semanaha aron maniid sa kalalangan ni Jehova? Kon imo nang himoon, mas molalom ang imong pagtahod ug gugma kang Jehova.—Sal. 111:2, 3.

7. Sa unsang paagi ang pag-ampo makatabang nato nga maugmad ang hustong kahadlok kang Jehova?

⁷ Ang laing paagi nga maugmad nato ang kahadlok sa Diyos mao ang regular nga pag-ampo. Kon kanunay tang mag-ampo, mas mahimong tinuod si Jehova kanato. Sa matag higayon nga mangayo ta niyag kusog aron malahutay ang mga pagsulay, mapahinumdoman ta kon unsa siya ka gamhanan. Dihang pasalamatan nato siya tungod sa pagpadala niya sa iyang Anak, mapahinumdoman ta sa gugma ni Jehova kanato. Ug dihang mohangyo ta kang Jehova nga tabangan ta sa atong problema, mapahinumdoman ta kon unsa siya ka maalamon. Ang maong mga pag-ampo makapalalom sa atong pagtahod kang Jehova. Ug makapalig-on sab ni sa atong determinasyon nga likayan ang bisan unsa nga makadaot sa atong relasyon kaniya.

8. Unsay atong himoon aron magpabilin ang atong kahadlok sa Diyos?

⁸ Aron magpabilin ang atong kahadlok sa Diyos, kinahanglan natong tun-an ang Bibliya ug himoong tumong nga makakat-on sa maayo ug dili maayong mga pananglitan nga narekord sa Pulong sa Diyos. Atong hisgotan ang duha ka matinumanong alagad ni Jehova—ang piniyalan sa panimalay ni Haring Ahab  nga si Abdias ug ang hataas nga saserdoteng si Jehoiada. Dayon atong tan-awon kon unsay atong makat-onan kang Haring Jehoas sa Juda, nga maayo sa sinugdan pero sa ulahi mibiya kang Jehova.

9. Sa unsang paagi nakatabang kang Abdias ang iyang kahadlok kang Jehova? (1 Hari 18:3, 12)

⁹ Gipailaila sa Bibliya si Abdias b niining mga pulonga: “Si Abdias mahinadlokon kaayo kang Jehova.” (Basaha ang 1 Hari 18:3, 12.) Sa unsang paagi nakatabang kang Abdias ang iyang kahadlok sa Diyos? Kini nakatabang niya nga mahimong matinud-anon ug kasaligan; busa gitudlo siya nga magdumala sa panimalay sa hari. (Itandi ang Nehemias 7:2.) Ang iyang kahadlok sa Diyos nakahatag pod niyag talagsaong kaisog—hiyas nga iya gyong gikinahanglan. Nabuhi siya sa panahon nga nagmando ang daotang hari nga si Ahab, kinsa “mas daotan pa sa mga mata ni Jehova kay sa tanang [hari nga] nauna kaniya.” (1 Hari 16:30) Ang asawa pod ni Ahab nga si Jezebel nagsimba kang Baal ug nagdumot pag-ayo kang Jehova, maong gusto niyang wagtangon ang matuod nga pagsimba sa 10 ka tribo nga gingharian sa Israel. Gipamatay pa gani niya ang daghang propeta sa Diyos. (1 Hari 18:4) Ingong magsisimba ni Jehova, seguradong lisod kaayo to nga panahon para kang Abdias.

10. Sa unsang paagi si Abdias nagpakitag talagsaong kaisog?

¹⁰ Sa unsang paagi si Abdias nagpakitag talagsaong kaisog? Dihang gipangita ni Jezebel ang mga propeta sa Diyos aron patyon, gidala ni Abdias ang 100 kanila ug gitagoan sila ‘nga tag-50 sa usa ka langob ug gitagan-an silag tinapay ug tubig.’ (1 Hari 18:13, 14) Kon masakpan ang maisogon nga si Abdias, seguradong patyon siya. Siyempre, tawo ra si Abdias, ug dili niya gustong mamatay. Pero gihigugma niya pag-ayo si Jehova ug kadtong nag-alagad Kaniya. Gimahal niya sila labaw pa sa iyang kinabuhi.

11. Giunsa pagsundog sa mga alagad ni Jehova karon si Abdias? (Tan-awa sab ang hulagway.)

¹¹ Karon, daghang alagad ni Jehova ang nagpuyo sa mga lugar diin gidili ang atong buluhaton.  Gitahod nila ang sekular nga mga awtoridad, pero sama kang Abdias, kining minahal nga mga igsoon wala gyod mohunong sa paghatag kang Jehova sa ilang eksklusibong debosyon. (Mat. 22:21) Nagpakita silag kahadlok sa Diyos pinaagi sa pagsunod kaniya imbes sa mga tawo. (Buh. 5:29) Ila kining gipakita pinaagi sa padayong pagsangyaw sa maayong balita ug sa pagtigom nga tinagotago. (Mat. 10:16, 28) Ilang giseguro nga ang mga igsoon makadawat ug espirituwal nga pagkaon nga ilang gikinahanglan. Kanay gihimo ni Henri, nga nagpuyo sa usa ka lugar sa Africa diin gidili ang atong buluhaton kaniadto. Niadtong panahona, miboluntaryo si Henri nga mohatod ug mga publikasyon ngadto sa mga igsoon. Siya misulat: “Maulawon ko, maong kombinsido ko nga ang nakahatag nakog kaisog mao ang akong dakong pagtahod kang Jehova.” Makapakita pod ba kag kaisog sama ni Henri? Oo, kon imong ugmaron ang hustong kahadlok sa Diyos.

12. Giunsa pagpakita ni Jehoiada ug sa iyang asawa nga maunongon gyod sila kang Jehova?

¹² Ang hataas nga saserdoteng si Jehoiada may kahadlok kang Jehova, ug kana nga kahadlok nagpalihok niya nga magmaunongon ug suportahan ang matuod nga pagsimba. Iya ning gipakita dihang ang anak ni Jezebel nga si Atalia naghimo sa iyang kaugalingon nga rayna sa Juda. Ang mga tawo naay rason nga mahadlok kang Atalia. Pintas kaayo siya ug tungod sa iyang kahakog sa gahom, iyang gipamatay ang tanang kaliwat sa hari—ang iya mismong mga apo! (2 Cron. 22:10, 11) Pero naay usa nga wala mapatay—si Jehoas—kay giluwas siya sa asawa ni Jehoiada nga si Jehosabet. Gitagoan niini nga magtiayon ang bata ug giatiman siya. Tungod sa gihimo ni Jehoiada ug ni Jehosabet, wala maputol ang linya sa mga hari sa banay ni David. Si Jehoiada nagmaunongon kang Jehova ug wala mahadlok kang Atalia.—Prov. 29:25.

13. Dihang siyete anyos na si Jehoas, sa unsang paagi gipamatud-an pag-usab ni Jehoiada ang iyang pagkamaunongon?

¹³ Dihang siyete anyos na si Jehoas, gipamatud-an pag-usab ni Jehoiada nga maunongon siya kang Jehova. Naghimo siyag plano. Kon molampos kini, si Jehoas mahimong hari, ang tinuod nga manununod sa trono ni David. Pero kon mapakyas ang plano, seguradong patyon si Jehoiada. Gipanalanginan ni Jehova ang plano ug milampos kini. Si Jehoiada gisuportahan sa mga pangulo sa mga tribo ug sa mga Levihanon, ug iyang gihimong hari si Jehoas ug gipapatay si Atalia. (2 Cron. 23:1-5, 11, 12, 15; 24:1) Dayon si Jehoiada “naghimog pakigsaad tali kang Jehova ug sa hari ug sa katawhan, nga sila magpabiling katawhan ni Jehova.” (2 Hari 11:17) “Gibutang usab [ni Jehoiada] ang mga magbalantay sa ganghaan didto sa ganghaan sa balay ni Jehova, aron walay usa nga hugaw sa bisan unsang paagi ang makasulod.”—2 Cron. 23:19.

14. Sa unsang paagi gipasidunggan si Jehoiada tungod sa iyang pagpasidungog kang Jehova?

¹⁴ Si Jehova daan nang nag-ingon: “Kadtong nagpasidungog kanako akong pasidunggan.” Ug mao gyod nay iyang gihimo kang Jehoiada. (1 Sam. 2:30) Pananglitan, iyang gipasulat ang maayong mga buhat ni Jehoiada aron makakat-on ta. (Roma 15:4) Ug dihang namatay si Jehoiada, gihatagan siyag talagsaong kadungganan kay gilubong siya “sa Siyudad ni David uban sa mga hari, kay siya nagbuhat ug maayo sa Israel maylabot sa matuod nga Diyos ug sa Iyang balay.”—2 Cron. 24:15, 16.

15. Unsay atong makat-onan bahin kang Jehoiada? (Tan-awa sab ang hulagway.)

¹⁵ Ang asoy bahin kang Jehoiada makatabang  natong tanan nga maugmad ang kahadlok sa Diyos. Masundog sa mga ansiyano si Jehoiada kon magpabilin silang alerto ug maunongon nilang protektahan ang kongregasyon. (Buh. 20:28) Ang mga edaran makakat-on kang Jehoiada nga kon sila may kahadlok kang Jehova ug magpabiling maunongon, puwede silang gamiton ni Jehova sa pagtuman sa Iyang katuyoan. Dili sila isipon ni Jehova nga way pulos. Ang mga batan-on makakat-on kon giunsa pagtratar ni Jehova si Jehoiada. Masundog nila si Jehova pinaagi sa pagpakitag dignidad ug pagtahod sa mga edaran, ilabina kadtong dugay nang nag-alagad nga matinumanon kang Jehova. (Prov. 16:31) Ug kitang tanan makakat-on sa mga pangulo ug mga Levihanon nga misuportar kang Jehoiada. Maunongon natong suportahan kadtong ‘nanguna kanato’ pinaagi sa pagsunod kanila.—Heb. 13:17.

16. Nganong makaingon ta nga huyang si Haring Jehoas?

¹⁶ Si Haring Jehoas nakabenepisyo sa maayong impluwensiya ni Jehoiada. (2 Hari 12:2) Mao nga sa batan-on pa ang hari, gusto niyang pahimut-an si Jehova. Pero human mamatay si Jehoiada, si Jehoas naminaw sa apostatang mga prinsipe. Unsay resulta? Siya ug ang katawhan “mialagad sa sagradong mga poste ug sa mga idolo.” (2 Cron. 24:4, 17, 18) Bisag nasakitan pag-ayo si Jehova, “siya padayong nagpadala kanilag mga propeta aron mobalik sila . . . , apan wala sila maminaw.” Wala gani sila maminaw sa anak ni Jehoiada nga si  Zacarias, c kinsa dili lang propeta ni Jehova ug saserdote, kondili ig-agaw pod ni Jehoas. Wala gyoy utang kabubut-on si Haring Jehoas sa pamilya nga nagluwas niya kay iyang gipapatay si Zacarias.—2 Cron. 22:11; 24:19-22.

17. Unsay nahitabo kang Jehoas?

¹⁷ Gipasagdan ni Jehoas nga mawala ang iyang kahadlok kang Jehova, ug dili gyod maayo ang resulta. Si Jehova miingon: “Kadtong nagtamay kanako pagatamayon.” (1 Sam. 2:30) Sa ulahi, ang “dakong panon sa kasundalohan” ni Jehoas gipildi sa gamay lang nga kasundalohan sa Sirya ug siya “grabeng nasamdan.” Pagbiya sa mga Siryanhon, si Jehoas gipatay sa iyang mga sulugoon tungod sa iyang pagpatay kang Zacarias. Kining daotang hari wala gani isipa nga angayang ilubong “sa mga lubnganan sa mga hari.”—2 Cron. 24:23-25.

18. Sumala sa Jeremias 17:7, 8, unsay atong himoon aron dili ta maparehas kang Jehoas?

¹⁸ Unsay atong makat-onan kang Jehoas? Sama siyag kahoy nga mabaw ra ang pagkagamot sa yuta ug nagdepende lang sa tukod. Dihang nawala ang tukod—si Jehoiada—ug mihuros ang hangin sa apostasya, si Jehoas natumba. Kini klarong nagpakita nga ang atong kahadlok sa Diyos dili angayng nakadepende lang sa maayong impluwensiya sa atong isigka-Kristohanon, apil na sa atong pamilya. Aron magpabilin tang lig-on sa espirituwal, kinahanglang palig-onon nato ang atong gugma ug kahadlok sa Diyos pinaagi sa regular nga pagtuon, pagpamalandong, ug pag-ampo.—Basaha ang Jeremias 17:7, 8; Col. 2:6, 7.

19. Unsay gipangayo ni Jehova kanato?

¹⁹ Si Jehova wala mangayo ug labaw pa sa atong maarangan. Mabasa sa Ecclesiastes 12:13 kon unsay iyang gipangayo kanato: “Kahadloki ang matuod nga Diyos ug tumana ang iyang mga sugo, kay kini ang tibuok nga obligasyon sa tawo.” Kon naa tay kahadlok sa Diyos, makalahutay ta sa mga pagsulay sa umaabot ug makapabiling lig-on sama ni Abdias ug Jehoiada. Wala gyoy bisan unsa nga makabungkag sa atong relasyon kang Jehova.