1. Unsa tingali nakapatingala nimo dihang una nimong gisulti ang mensahe sa Bibliya ngadto sa uban?

NAHINUMDOM ka ba sa higayon dihang una nimong naamgohan nga nakaplagan nimo ang kamatuoran? Nasabtan kaayo nimo ang mga pagtulon-an sa Bibliya! Naghunahuna ka nga ang tanan modawat sa mga butang nga imong gituohan. Kombinsido ka nga ang mensahe sa Bibliya makahatag nilag mas malipayong kinabuhi karon ug nindot nga paglaom sa umaabot. (Sal. 119:105) Busa, eksayted kaayo kang isulti sa imong mga higala ug pamilya ang mga kamatuoran nga imong nakat-onan. Pero unsay nahitabo? Natingala ka kay daghan ang wala modawat sa imong gisulti.

2-3. Sa panahon ni Jesus, unsay hunahuna sa kadaghanan bahin kaniya ug sa iyang mensahe?

² Dili ta angayng matingala dihang isalikway sa uban ang mensahe nga atong gisangyaw. Sa panahon ni Jesus, kadaghanan sa mga tawo nagsalikway kaniya bisan pag naghimo siyag mga milagro nga nagpamatuod nga gipaluyohan siya sa Diyos. Pananglitan, gibanhaw ni Jesus si Lazaro—usa ka milagro nga dili ikalimod sa iyang mga magsusupak. Bisan pa niana, ang Hudiyong mga lider wala modawat kang Jesus ingong Mesiyas. Gusto pa gani nilang patyon si Jesus ug si Lazaro!—Juan 11:47, 48, 53; 12:9-11.

³ Si Jesus nahibalo nga kadaghanan sa mga tawo dili motuo nga siya ang Mesiyas. (Juan 5:39-44) Giingnan niya ang pipila ka tinun-an ni Juan nga Tigbawtismo: “Malipayon kadtong wala mapandol kanako.” (Mat. 11:2, 3, 6; footnote) Nganong daghan kaayo ang nagsalikway kang Jesus?

4. Unsay atong hisgotan niining artikuloha?

⁴ Niining artikuloha ug sa sunod, atong susihon ang pipila ka rason kon nganong daghan sa unang siglo ang wala motuo kang  Jesus. Masayran sab nato kon nganong daghan karon ang nagsalikway sa atong mensahe. Labaw sa tanan, atong mahibaloan kon nganong makabaton tag lig-ong pagtuo kang Jesus ug sa ingon, dili ta mohunong sa pagsunod kaniya.

5. Nganong ang pipila tingali naghunahuna nga si Jesus dili mao ang gitagna nga Mesiyas?

⁵ Daghan ang napandol o nagsalikway kang Jesus tungod sa iyang kagikan. Ilang giila nga si Jesus maayo kaayo nga magtutudlo ug nga siya naghimog mga milagro. Pero para nila, anak lang siya sa usa ka pobreng panday. Ug siya taga-Nasaret, usa ka siyudad nga tingali giisip sa mga tawo nga dili kaayo prominente. Bisan si Natanael, kinsa sa ulahi nahimong tinun-an ni Jesus, sa sinugdan miingon: “Duna bay maayo gikan sa Nasaret?” (Juan 1:46) Tingali para kang Natanael, ordinaryo ra ang siyudad nga gidak-an ni Jesus. O basin naghunahuna siya sa tagna sa Miqueas 5:2 nga nag-ingon nga ang Mesiyas matawo sa Betlehem, dili sa Nasaret.

6. Unsa untay nakatabang aron mailhan sa mga tawo sa panahon ni Jesus nga siya ang Mesiyas?

⁶ Unsay giingon sa Kasulatan? Si propetang Isaias nagtagna nga ang mga kaaway ni Jesus dili magtagad sa ‘mga detalye sa kaliwatan’ sa Mesiyas. (Isa. 53:8) Kadaghanan sa maong mga detalye gitagna. Kon ang maong mga tawo naggahin pag panahon sa pagsusi sa tanang impormasyon bahin kang Jesus, ila untang mahibaloan nga siya natawo sa Betlehem ug nga siya kaliwat ni Haring David. (Luc. 2:4-7) Sa ato pa, si Jesus natawo sa dapit nga gitagna sa Miqueas 5:2. Busa nganong wala man sila motuo kang Jesus? Ang mga tawo mihukom dayon. Wala nila susiha ang tanang impormasyon. Tungod niana, ilang gisalikway si Jesus.

7. Nganong daghan karon ang nagsalikway sa katawhan ni Jehova?

⁷ Ingon ana ba sab ang kahimtang karon? Oo. Sa katibuk-an, ang katawhan ni Jehova dili dato o prominente; giisip sila sa kadaghanan ingong “ordinaryong mga tawo ug dili edukado.” (Buh. 4:13) Ang pipila naghunahuna nga ang katawhan sa Diyos dili angayng magtudlog Bibliya kay wala sila makagraduwar sa inilang relihiyosong mga eskuwelahan. Ang uban nag-ingon nga ang mga Saksi ni Jehova maoy “American nga relihiyon,” bisag sa pagkatinuod, mga 1 lang sa 7 ka Saksi ni Jehova ang nagpuyo sa United States. Duna poy nag-ingon nga ang mga Saksi dili motuo kang Jesus. Latas sa katuigan, ang katawhan ni Jehova gitawag ug “mga Komunista,” “mga espiya sa Amerikano,” ug “mga ekstremista.” Busa, daghan ang dili gustong mahimong Saksi tungod niini nga mga estorya ug tungod kay wala sila mahibalo sa kamatuoran bahin sa katawhan ni Jehova.

8. Sumala sa Buhat 17:11, unsay kinahanglang buhaton sa mga tawo aron mailhan nila ang mga alagad sa Diyos karon?

⁸ Unsay angayng buhaton sa usa aron dili mawala ang iyang pagtuo? Kinahanglang susihon sa mga tawo kon unsay tinuod. Mao nay gipaningkamotan sa magsusulat sa Ebanghelyo nga si Lucas. Iyang gisusi “ang katukma niining tanan gikan sa sinugdan.” Gusto niya nga “mapamatud-an [sa iyang mga magbabasa] nga tinuod ang mga butang” nga ilang nadungog bahin kang Jesus. (Luc. 1:1-4) Ang mga Hudiyo sa karaang Berea susama kang Lucas. Sa dihang una nilang nadunggan ang maayong balita bahin kang Jesus, ilang gisusi ang Hebreohanong Kasulatan aron maseguro nga tinuod ang gitudlo kanila. (Basaha ang Buhat 17:11.) Sa susama, kinahanglang susihon sa mga tawo karon kon unsay tinuod. Kinahanglan nilang ikomparar ang gitudlo kanila sa katawhan sa Diyos nianang sa giingon sa Kasulatan. Kinahanglan sab nilang tun-an ang gihimo sa katawhan ni Jehova sa modernong panahon. Kon maningkamot  sila sa pagsusi kon unsay tinuod, dili sila mabutaan sa pagpihigpihig o sa dili tinuod nga mga estorya.

9. Unsay nahitabo sa dihang midumili si Jesus sa paghatag ug ilhanan gikan sa langit?

⁹ Ang pipila sa panahon ni Jesus wala makontento sa maayong mga butang nga iyang gitudlo. Gusto nilag dugang pa. Nangayo silag “ilhanan gikan sa langit” aron pamatud-an nga siya gyod ang Mesiyas. (Mat. 16:1) Tingali gusto nilang himoon niya kana tungod sa ilang sayop nga pagsabot sa Daniel 7:13, 14. Apan dili pa kadto ang panahon nga gitakda ni Jehova aron matuman ang maong tagna. Ang gitudlo ni Jesus igo na untang magpamatuod kanila nga siya ang Mesiyas. Pero sa dihang midumili siya sa paghatag sa ilhanan nga ilang gipangayo, gisalikway nila siya.—Mat. 16:4.

10. Sa unsang paagi gituman ni Jesus ang gisulat ni Isaias bahin sa Mesiyas?

¹⁰ Unsay giingon sa Kasulatan? Si propetang Isaias misulat bahin sa Mesiyas: “Dili siya mosinggit o mopatugbaw sa iyang tingog, ug dili niya ipadungog ang iyang tingog diha sa dalan.” (Isa. 42:1, 2) Gihimo ni Jesus ang iyang ministeryo sa mapainubsanong paagi. Wala siya magtukod ug dagkong templo, wala siya magsul-ob ug espesyal nga mga sinina nga ginasul-ob sa mga lider sa relihiyon, ug wala sab siya magsugo nga tawgon siyag mapasigarbohong mga titulo. Sa dihang gihusay si Jesus, wala siya mohimog ilhanan aron pabilibon si Haring Herodes, bisag nagdepende niini ang iyang kinabuhi. (Luc. 23:8-11) Tinuod, si Jesus mihimog mga milagro, pero ang pinakaimportante kaniya mao ang pagsangyaw sa maayong balita. Giingnan niya ang iyang mga tinun-an: “Mianhi ko alang niini nga katuyoan.”—Mar. 1:38.

11. Unsay sayop nga mga hunahuna sa pipila karon?

¹¹ Ingon ana ba sab ang kahimtang karon? Oo. Karon, daghan ang mobilib sa dagkong simbahan nga dunay mahalon kaayong mga dekorasyon, sa mga lider sa relihiyon nga may mapasigarbohong mga titulo, ug sa mga seremonyas nga ang sinugdanan ug kahulogan nakalimtan  na sa kadaghanan. Pero ang mga tawo nga motambong niining relihiyosong mga serbisyo wala kaayoy makat-onan bahin sa Diyos ug sa iyang katuyoan. Sa laing bahin, kadtong motambong sa atong Kristohanong mga tigom makakat-on kon unsay gusto ni Jehova nga buhaton nato ug kon sa unsang paagi molihok sumala sa iyang kabubut-on. Ang atong mga Kingdom Hall limpiyo, praktikal, ug walay mahalon nga mga dekorasyon. Ang mga nanguna wala magsul-ob ug espesyal nga mga sinina ug wala pod magsugo nga tawgon silag mapasigarbohong mga titulo. Ang atong gitudlo ug gituohan gibase sa Pulong sa Diyos. Bisan pa niana, daghan ang nagsalikway sa atong mensahe kay naghunahuna sila nga ang atong paagi sa pagsimba simple ra kaayo ug nga ang atong gitudlo lahi sa gusto nilang madungog.

12. Sumala sa Hebreohanon 11:1, 6, sa unsa angayng ibase ang atong pagtuo?

¹² Unsay atong buhaton aron dili mawala ang atong pagtuo? Giingnan ni apostol Pablo ang mga Kristohanon sa Roma: “Ang usa ka tawo motuo lang human siya makadungog sa pulong. Ug madungog ang pulong kon naay mosangyaw bahin sa Kristo.” (Roma 10:17) Busa mapalig-on ang atong pagtuo pinaagi sa pagtuon sa Bibliya, dili pinaagi sa pag-apil sa dili kasulatanhong relihiyosong mga seremonyas bisag unsa pa ni ka nindot tan-awon. Kinahanglang makabaton tag lig-ong pagtuo nga gibase sa tukmang kahibalo kay “kon walay pagtuo imposible nga mapalipay ang Diyos.” (Basaha ang Hebreohanon 11:1, 6.) Busa dili kinahanglang makakita tag talagsaong ilhanan gikan sa langit aron pamatud-an nga atong nakaplagan ang kamatuoran. Ang pagtuon pag-ayo sa makapalig-on sa pagtuo nga mga pagtulon-an sa Bibliya igo na aron makombinsir ta ug mawala ang bisan unsang pagduhaduha.

13. Nganong daghan ang nagsalikway kang Jesus?

¹³ Sa panahon ni Jesus, ang mga tinun-an ni Juan nga Tigbawtismo natingala kay ang mga tinun-an ni Jesus wala magpuasa. Gipatin-aw ni Jesus nga wala silay rason nga magpuasa  samtang buhi pa siya. (Mat. 9:14-17) Bisan pa niana, ang mga Pariseo ug ang ubang magsusupak ni Jesus nagsaway kaniya kay wala niya sunda ang ilang mga kostumbre ug tradisyon. Nasuko sila dihang nag-ayo siyag mga masakiton panahon sa Igpapahulay. (Mar. 3:1-6; Juan 9:16) Mapasigarbohon silang miingon nga ilang gisunod ang Igpapahulay, pero dili ra sayop para nila ang pagnegosyo diha sa templo. Nasuko sila dihang gisaway sila ni Jesus tungod niini. (Mat. 21:12, 13, 15) Ug kadtong gisangyawan ni Jesus sa sinagoga sa Nasaret nangasuko dihang si Jesus migamit ug mga pananglitan gikan sa kasaysayan sa Israel aron ipakita kanila nga sila hakog ug walay pagtuo. (Luc. 4:16, 25-30) Kay wala buhata ni Jesus ang gidahom sa mga tawo, daghan ang nagsalikway kaniya.—Mat. 11:16-19.

14. Nganong gisaway ni Jesus ang tawhanong mga tradisyon nga dili uyon sa Kasulatan?

¹⁴ Unsay giingon sa Kasulatan? Si Jehova miingon pinaagi kang propetang Isaias: “Kini nga katawhan miduol kanako pinaagi lang sa ilang baba ug sila nagpasidungog kanako pinaagi sa ilang mga ngabil, apan ang ilang kasingkasing layo kanako; ug ang ilang kahadlok kanako base lang sa mga sugo sa mga tawo nga gitudlo kanila.” (Isa. 29:13) Husto si Jesus sa pagsaway sa tawhanong mga tradisyon nga dili uyon sa Kasulatan. Kadtong naghunahuna nga ang mga balaod ug tradisyon sa tawo mas importante kay sa Kasulatan nagsalikway kang Jehova ug sa iyang gipadala nga Mesiyas.

15. Nganong daghan karon ang dili ganahan sa mga Saksi ni Jehova?

¹⁵ Ingon ana ba sab ang kahimtang karon? Oo. Daghan ang masuko sa mga Saksi ni Jehova dihang dili sila moapil sa pagselebrar sa dili kasulatanhong mga tradisyon, sama sa adlawng natawhan ug Pasko. Ang uban masuko sa mga Saksi ni Jehova sa dihang dili sila moapil sa nasyonalistikong mga selebrasyon o dili mosunod sa mga kostumbre sa paglubong nga supak sa Pulong sa Diyos. Kadtong nasuko sa mga Saksi ni Jehova tungod niana nga mga rason nagtuo tingali nga dawaton sa Diyos ang ilang paagi sa pagsimba. Pero dili nila siya mapalipay kon ilang palabihon ang mga tradisyon sa kalibotan imbes ang klaro nga mga pagtulon-an sa Bibliya.—Mar. 7:7-9.

16. Sumala sa Salmo 119:97, 113, 163-165, unsay angay natong buhaton ug unsay angay natong likayan?

¹⁶ Unsay atong buhaton aron dili mawala ang atong pagtuo? Kinahanglan natong ugmaron ang dakong gugma sa mga balaod ug prinsipyo ni Jehova. (Basaha ang Salmo 119:97, 113, 163-165.) Kon gimahal nato si Jehova, isalikway nato ang bisan unsang tradisyon nga dili makapalipay niya. Dili nato tugotan ang bisan unsa nga molabaw sa atong gugma kang Jehova.

17. Nganong daghan sa panahon ni Jesus ang nagsalikway kaniya?

¹⁷ Ang pipila sa panahon ni Jesus gustog dihadihang kausaban sa gobyerno. Nagdahom sila nga ang Mesiyas magpahigawas kanila gikan sa madaogdaogong pagmando sa Roma. Pero sa dihang misulay sila sa paghimo kang Jesus nga hari, siya mibalibad. (Juan 6:14, 15) Ang uban—apil ang mga saserdote—nabalaka nga si Jesus magpahinabog kausaban sa gobyerno nga makapasuko sa mga Romano kinsa maoy naghatag ug gahom ug awtoridad sa maong mga lider sa relihiyon. Tungod niana, daghang Hudiyo ang nagsalikway kang Jesus.

18. Unsang mga tagna sa Bibliya bahin sa Mesiyas ang gibalewala sa daghang Hudiyo?

¹⁸ Unsay giingon sa Kasulatan? Bisag dunay daghang tagna nga ang Mesiyas mahimong madaogong  Manggugubat, ang ubang tagna nagpakita nga kinahanglan una siyang mamatay para sa atong mga sala. (Isa. 53:9, 12) Busa nganong sayop man ang ilang gidahom bahin sa Mesiyas? Daghan sa panahon ni Jesus ang nagbalewala sa bisan unsang mga tagna nga wala magsaad ug dihadihang solusyon sa ilang mga problema.—Juan 6:26, 27.

19. Nganong daghan karon ang nagsalikway kanato?

¹⁹ Ingon ana ba sab ang kahimtang karon? Oo. Daghan karon ang nagsalikway kanato tungod sa atong neyutral nga baroganan maylabot sa politika. Nagdahom sila nga mobotar ta panahon sa eleksiyon. Pero nahibalo ta nga sa panglantaw ni Jehova, kon mopili tag tawhanong lider nga momando kanato, gisalikway nato Siya. (1 Sam. 8:4-7) Ang mga tawo naghunahuna sab nga kinahanglan tang magtukod ug mga eskuwelahan ug ospital ug mag-organisar ug mga kalihokan nga makatabang sa komunidad. Gisalikway nila ang atong mensahe kay nagkugi ta sa pagsangyaw imbes sulbaron ang mga problema sa kalibotan karon.

20. Sumala sa gipasiugda ni Jesus sa Mateo 7:21-23, unsay angay natong himoong prayoridad?

²⁰ Unsay atong buhaton aron dili mawala ang atong pagtuo? (Basaha ang Mateo 7:21-23.) Ang atong prayoridad mao ang paghimo sa buluhaton nga gisugo ni Jesus kanato. (Mat. 28:19, 20) Dili ta angayng malinga sa pagpaningkamot nga masulbad ang mga problema sa kalibotan. Gimahal nato ang mga tawo ug nabalaka ta sa ilang kahimtang, pero nahibalo ta nga ang kinamaayohang paagi nga matabangan sila mao ang pagtudlo kanila bahin sa Gingharian sa Diyos ug pagtabang kanila nga masuod kang Jehova.

21. Unsay determinado natong buhaton?

²¹ Niining artikuloha, atong gihisgotan ang upat ka rason kon nganong daghan ang napandol, o nagsalikway, kang Jesus sa unang siglo ug kon nganong ang pipila karon nagsalikway sa mga sumusunod ni Jesus. Pero kana ra bay angay natong bantayan? Dili. Sa sunod nga artikulo, atong susihon ang upat pa ka rason. Hinaot nga magmadeterminado ta nga dili gyod isalikway si Jesus ug huptang lig-on ang atong pagtuo!