TUN-ANANG ARTIKULO 20
Pinadayag—Unsay Kahulogan Niini Para sa mga Kaaway sa Diyos?
“Gitigom sila niini sa dapit nga gitawag sa Hebreohanon ug Armagedon.”—PIN. 16:16.
AWIT 150 Pangitaa ang Diyos Aron Ka Maluwas
SUMARYO *
1. Unsay gipakita sa basahon sa Pinadayag bahin sa katawhan sa Diyos?
GIPAKITA sa basahon sa Pinadayag nga ang langitnong Gingharian sa Diyos natukod na ug nga si Satanas gipapahawa na sa langit. (Pin. 12:1-9) Tungod ana, malinawon na ang langit, pero miresulta nig kalisdanan para nato. Ngano? Kay gipahungaw ni Satanas ang iyang kasuko niadtong matinumanong nag-alagad kang Jehova dinhi sa yuta.—Pin. 12:12, 15, 17.
2. Unsay makatabang nga makapabilin tang matinumanon?
2 Unsay makatabang nga makapabilin tang matinumanon bisag giatake ta ni Satanas? (Pin. 13:10) Ang usa nga makatabang mao ang pagkahibalo kon unsay mahitabo sa umaabot. Pananglitan, sa Pinadayag, gihisgotan ni apostol Juan ang pipila sa mga panalangin nga hapit na natong matagamtam. Apil sa mga panalangin mao ang paglaglag sa mga kaaway sa Diyos. Atong susihon kon giunsa paghulagway sa Pinadayag ang maong mga kaaway ug kon unsay mahitabo nila.
ANG MGA KAAWAY SA DIYOS GIHULAGWAY “PINAAGIG MGA ILHANAN”
3. Unsa ang pipila ka ilhanan nga gihisgotan sa Pinadayag?
3 Ang pinakaunang bersikulo sa Pinadayag nag-ingon nga ang impormasyon nga atong mabasa gipresentar “pinaagig mga ilhanan,” o mga simbolo. (Pin. 1:1) Ang mga kaaway sa Diyos gihulagway sa simbolikong paagi. Pananglitan, naa tay mabasa nga pipila ka pintas nga mananap. Ang usa ana mao ang “pintas nga mananap nga migimaw sa dagat.” Kini naay “10 ka sungay ug pito ka ulo.” (Pin. 13:1) Dayon, naay “laing pintas nga mananap nga migimaw sa yuta.” Kini nga mananap nagsulti nga samag dragon ug ‘nagpakanaog ug kalayo gikan sa langit.’ (Pin. 13:11-13) Dayon naa tay mabasa nga laing mananap, ang “hayag-pula nga pintas nga mananap,” nga naay nagsakayng pampam. Kining tulo ka pintas nga mananap nagsimbolo sa dugay nang mga kaaway ni Jehova nga Diyos ug sa iyang Gingharian. Busa importante nga ato silang mailhan.—Pin. 17:1, 3.
4-5. Sa unsang paagi ang giingon sa Daniel 7:15-17 makatabang nato nga masabtan ang kahulogan niini nga mga ilhanan?
4 Sa dili pa nato mailhan kon kinsa ni nga mga kaaway, kinahanglan natong masabtan kon unsa ni nga mga simbolo. Ato ning masabtan kon ang Bibliya ang atong pahatagon ug eksplinasyon. Daghang simbolo diha sa Pinadayag ang gipatin-aw na sa ubang basahon sa Bibliya. Pananglitan, si propetang Daniel nagdamgo nga “mihaw-as sa dagat ang upat ka dagko kaayong mananap.” (Dan. 7:1-3) Girekord ni Daniel ang kahulogan niini. Kining dagko kaayong mga mananap nagsimbolo sa upat ka “hari,” o mga gobyerno. (Basaha ang Daniel 7:15-17.) Tungod nianang klaro nga eksplinasyon, atong masabtan nga ang mga mananap diha sa Pinadayag nagsimbolo pod sa politikal nga mga awtoridad.
5 Susihon nato karon ang pipila sa mga ilhanan nga gihisgotan sa Pinadayag. Samtang ato ning susihon, atong makita kon sa unsang paagi ang Bibliya nagtabang nato nga masabtan ang kahulogan niini nga mga ilhanan. Atong sugdan sa paghisgot ang pintas nga mga mananap. Una, atong susihon kon unsay ilang gisimbolohan. Dayon atong tan-awon kon unsay mahitabo kanila. Unya atong konsiderahon kon unsay kahulogan niini nga mga panghitabo para nato.
GIPAILA KON KINSA ANG MGA KAAWAY SA DIYOS
6. Unsay gisimbolohan sa pintas nga mananap nga naay pito ka ulo nga gihisgotan sa Pinadayag 13:1-4?
6 Kinsa ang pintas nga mananap nga naay pito ka ulo? (Basaha ang Pinadayag 13:1-4.) Namatikdan nato nga kini nga mananap morag leopardo, pero ang mga tiil niini parehas nianang sa oso, ang baba niini parehas nianang sa leyon, ug naa ni 10 ka sungay. Kining tanan nga deskripsiyon makita pod diha sa upat ka mananap nga gihisgotan sa Daniel kapitulo 7. Pero sa Pinadayag, kini nga mga deskripsiyon makita diha sa usa lang ka mananap, dili sa upat ka lainlaing mananap. Kini nga pintas nga mananap wala magsimbolo sa usa lang ka gobyerno o gamhanan kaayong imperyo. Gihisgotan sa Pinadayag nga kini nagmando sa “matag tribo ug katawhan ug pinulongan ug nasod.” Busa masabtan nato nga dili ni usa lang ka gobyerno. (Pin. 13:7) Klaro nga kining pintas nga mananap nagsimbolo sa tanang gobyerno nga nagmando sa tawo sukad sa una hangtod karon. *—Eccl. 8:9.
7. Unsay gisimbolohan sa matag usa sa pito ka ulo sa pintas nga mananap?
7 Unsay gisimbolohan sa matag usa sa pito ka ulo? Aron matubag nâ, makatabang ang Pinadayag kapitulo 17 kay naghisgot ni sa larawan sa mananap nga gihisgotan sa Pinadayag kapitulo 13. Ang Pinadayag 17:10 nag-ingon: “Dunay pito ka hari: Ang lima napukan na, ang usa mao siya karon, ug ang lain wala pa moabot; apan dihang moabot na siya, magpabilin siya sulod sa mubong panahon.” Sa tanang politikal nga awtoridad nga gigamit ni Satanas, pito ani ang gamhanan kaayo mao nga gihisgotan sila ingong mga “ulo.” Kini nga mga imperyo dako kaayog epekto sa katawhan sa Diyos. Sa panahon ni apostol Juan, lima niini ang nahuman nag mando: ang Ehipto, Asirya, Babilonya, Medo-Persia, ug Gresya. Ang ikaunom nga gahom sa kalibotan, ang Roma, nagmando pa dihang nadawat ni Juan ang panan-awon. Kinsa ang ikapito ug kataposang ulo, o gahom sa kalibotan?
8. Unsay gisimbolohan sa ikapitong ulo sa pintas nga mananap?
8 Karon, atong makita nga ang mga tagna sa basahon sa Daniel makatabang nato nga mailhan ang ikapito ug kataposang ulo sa pintas nga mananap. Unsang gahom sa kalibotan ang nagmando niining panahon sa kataposan, sa “adlaw sa Ginoo”? (Pin. 1:10) Way lain kondili ang United Kingdom ug ang United States of America, sa ato pa, ang Anglo-Amerikanong Gahom sa Kalibotan. Busa makaingon ta nga kini ang ikapitong ulo sa pintas nga mananap nga gihisgotan sa Pinadayag 13:1-4.
9. Unsay gisimbolohan sa pintas nga mananap nga naay ‘duha ka sungay nga sama nianang sa nating karnero’?
9 Ang Pinadayag kapitulo 13 padayong nag-ingon nga kining ikapitong ulo, ang Anglo-Amerikanong Gahom sa Kalibotan, mao pod ang pintas nga mananap nga naay ‘duha ka sungay sama nianang sa nating karnero, apan misugod ug sulti samag dragon.’ Kini nga mananap ‘naghimog dagkong ilhanan, nga nagpakanaog pa ganig kalayo sa yuta gikan sa langit sa atubangan sa katawhan.’ (Pin. 13:11-15) Ang Pinadayag kapitulo 16 ug 19 nag-ingon nga kini nga pintas nga mananap mao ang “bakak nga propeta.” (Pin. 16:13; 19:20) Si Daniel naay susamang giingon—nga ang Anglo-Amerikanong Gahom sa Kalibotan “magpahinabog grabeng kalaglagan.” (Dan. 8:19, 23, 24, footnote) Mao gyod nay nahitabo sa Gubat sa Kalibotan II. Ang duha ka atomic bomb nga maoy hinungdan nga natapos ang maong gubat sa Pacific gihimo sa mga scientist sa Britain ug United States. Busa ang Anglo-Amerikanong Gahom sa Kalibotan samag ‘nagpakanaog ug kalayo sa yuta gikan sa langit.’
10. Unsay gisimbolohan sa “larawan sa pintas nga mananap”? (Pinadayag 13:14, 15; 17:3, 8, 11)
10 Naa na poy laing gihisgotan nga pintas nga mananap. Halos parehas nig hitsura sa pintas nga mananap nga naay pito ka ulo, gawas lang sa kolor niini nga hayag-pula. Gitawag ni nga “larawan sa pintas nga mananap” ug gihisgotan ingong “ikawalong hari.” * (Basaha ang Pinadayag 13:14, 15; 17:3, 8, 11.) Kini nga “hari” gihisgotan nga mitungha, dayon nawala, ug unya mitungha pag-usab. Haom gyod ni nga deskripsiyon sa United Nations, nga nagsuportar sa interes sa tibuok kalibotang politikal nga sistema! Sa primero, gitawag ni nga League of Nations, dayon nawala ni niadtong Gubat sa Kalibotan II, unya mitungha ni pag-usab ingong United Nations.
11. Unsay ginahimo sa pintas nga mga mananap, o mga gobyerno, ug nganong dili ta angayng mahadlok nila?
11 Pinaagig propaganda, giimpluwensiyahan sa pintas nga mga mananap, o mga gobyerno, ang mga tawo nga supakon si Jehova ug ang iyang katawhan. Sa simbolikong paagi, ilang gitigom ang “mga hari sa tibuok gipuy-ang yuta” ngadto sa gubat sa Armagedon, ang “dakong adlaw sa Diyos nga Labing Gamhanan.” (Pin. 16:13, 14, 16) Pero dili ta angayng mahadlok. Ang atong gamhanang Diyos, si Jehova, molihok dayon aron luwason ang tanang nagpasakop sa iyang pagmando.—Ezeq. 38:21-23.
12. Unsay mahitabo niining tanang mananap?
12 Unsay mahitabo niining tanang mananap? Ang Pinadayag 19:20 nag-ingon: “Nadakpan ang pintas nga mananap ug ang bakak nga propeta nga naghimog mga ilhanan sa atubangan niini aron mapahisalaag ang mga midawat sa marka sa pintas nga mananap ug ang mga nagsimba sa larawan niini. Samtang buhi pa, kini sila gitambog ngadto sa linaw nga kalayo nga nagdilaab uban ang asupre.” Busa samtang nagmando pa kining mga gobyerno nga kaaway sa Diyos, sila laglagon ug mawala hangtod sa hangtod.
13. Giunsa pagpresyur sa mga gobyerno ang mga Kristohanon?
13 Unsay kahulogan niini para nato? Kay mga Kristohanon man ta, kinahanglang magmaunongon ta sa Diyos ug sa iyang Gingharian. (Juan 18:36) Busa kinahanglang magpabilin tang neyutral ug way dapigan sa mga isyu sa politika. Pero ang pagpabiling neyutral dili gyod sayon, kay presyuron ta sa mga gobyerno nga suportahan sila sa pulong ug sa buhat. Kadtong magpadaog sa presyur makadawat sa marka sa pintas nga mananap. (Pin. 13:16, 17) Pero si bisan kinsa nga naa niana nga marka dili uyonan ni Jehova ug dili makadawat ug kinabuhing walay kataposan. (Pin. 14:9, 10; 20:4) Busa importante kaayo nga ang matag usa nato magpabiling neyutral, bisag unsaon pa ta nilag presyur!
MAKAUULAWNG KALAGLAGAN SA BANTOGANG PAMPAM
14. Sumala sa Pinadayag 17:3-5, unsay laing nakita ni apostol Juan nga nakapatingala pag-ayo niya?
14 Si Juan miingon nga ‘natingala siya pag-ayo’ sa lain pa niyang nakita. Nakakita siyag babaye nga nagsakay sa usa niining pintas nga mga mananap. (Pin. 17:1, 2, 6) Gihisgotan siya ingong “bantogang pampam” ug gitawag nga “Bantogang Babilonya.” Naghimo siyag “seksuwal nga imoralidad” sa “mga hari sa yuta.”—Basaha ang Pinadayag 17:3-5.
15-16. Unsa ang “Bantogang Babilonya,” ug nganong nahibalo ta ana?
15 Unsa ang “Bantogang Babilonya”? Kini nga babaye wala magsimbolo sa politikal nga organisasyon kay ang Pinadayag nag-ingon nga naghimo siyag imoralidad sa mga lider sa politika sa kalibotan. (Pin. 18:9) Gani, naningkamot siya sa pagkontrol niini nga mga magmamando, sa ato pa, siya nagsakay nila sa simbolikong paagi. Wala pod siya magsimbolo sa hakog nga sistema sa negosyo sa kalibotan ni Satanas, kay ang maong sistema sa negosyo gihisgotan sa Pinadayag ingong “mga negosyante sa yuta.”—Pin. 18:11, 15, 16.
16 Sa Bibliya, ang pulong “pampam” puwedeng magtumong niadtong nangangkon nga nag-alagad sa Diyos pero naghimog idolatriya o nakighigala sa kalibotan. (1 Cron. 5:25; Sant. 4:4) Pero kadtong matinumanong nagsimba sa Diyos gitawag sa Bibliya nga “ulay.” (2 Cor. 11:2; Pin. 14:4) Ang karaang Babilonya maoy sentro sa bakak nga pagsimba. Busa ang Bantogang Babilonya nagsimbolo sa tanang klase sa bakak nga pagsimba. Sa pagkatinuod, nagsimbolo siya sa tibuok kalibotang imperyo sa bakak nga relihiyon.—Pin. 17:5, 18; tan-awa ang Web article sa jw.org nga “Unsa ang Dakong Babilonya?”
17. Unsay mahitabo sa Bantogang Babilonya?
17 Unsay mahitabo sa Bantogang Babilonya? Kini ang tubag sa Pinadayag 17:16, 17: “Ang 10 ka sungay nga imong nakita ug ang pintas nga mananap, kini sila magdumot sa pampam ug maglaglag ug maghubo kaniya, ug ilang kaonon ang iyang unod ug ugdawon siya sa kalayo. Kay gibutang kini sa Diyos sa ilang kasingkasing aron buhaton ang iyang hunahuna.” Oo, palihokon ni Jehova ang mga nasod nga gamiton ang hayag-pula nga pintas nga mananap, ang United Nations, aron atakehon ang tibuok kalibotang imperyo sa bakak nga relihiyon ug laglagon kini sa bug-os.—Pin. 18:21-24.
18. Unsaon nato pagseguro nga wala ta mosuporta sa Bantogang Babilonya sa bisan unsang paagi?
18 Unsay kahulogan niini para nato? Kinahanglang seguroon nato kanunay nga ang atong “pagsimba . . . hinlo ug wala mahugawi diha sa panglantaw sa atong Diyos.” (Sant. 1:27) Dili gyod ta magpaimpluwensiya sa bakak nga mga pagtulon-an, paganong mga selebrasyon, ubos nga moral nga sukdanan, ug espiritistikong mga buhat sa Bantogang Babilonya! Ug padayon natong pasidan-an ang mga tawo nga ‘mogula kaniya’ aron dili sila makaambit sa iyang mga sala atubangan sa Diyos.—Pin. 18:4.
ANG PAGHUKOM BATOK SA KINALABWANG KAAWAY SA DIYOS
19. Kinsa ang “dakong dragon nga ang kolor samag kalayo”?
19 Ang basahon sa Pinadayag naghisgot pod ug “dakong dragon nga ang kolor samag kalayo.” (Pin. 12:3) Kini nga dragon nakig-away kang Jesus ug sa iyang mga anghel. (Pin. 12:7-9) Giatake niini ang katawhan sa Diyos, ug mao ni ang naghatag ug gahom sa pintas nga mga mananap, o mga gobyerno. (Pin. 12:17; 13:4) Kinsa ni nga dragon? Mao kini “ang orihinal nga halas, ang gitawag ug Yawa ug Satanas.” (Pin. 12:9; 20:2) Siyay nagkontrol sa tanang kaaway ni Jehova.
20. Unsay mahitabo sa dragon?
20 Unsay mahitabo sa dragon? Ang Pinadayag 20:1-3 nag-ingon nga naay anghel nga magtambog kang Satanas sa kahiladman, nga nagsimbolo sa samag prisohan nga kahimtang. Nianang panahona, si Satanas “dili na . . . makapahisalaag pa sa kanasoran hangtod nga matapos ang 1,000 ka tuig.” Human ana, si Satanas ug ang iyang mga demonyo itambog sa “linaw nga kalayo ug asupre.” Nagpasabot nâ nga bug-os silang laglagon. (Pin. 20:10) Hunahunaa ang kalibotan nga wala na si Satanas ug ang iyang mga demonyo. Pagkanindot!
21. Nganong angay tang malipay sa atong nabasa sa basahon sa Pinadayag?
21 Makapadasig gyod nga nasabtan nato ang kahulogan sa mga ilhanan nga narekord sa basahon sa Pinadayag! Gawas nga nailhan nato ang mga kaaway ni Jehova, ato pa gyong nahibaloan kon unsay mahitabo nila. Oo, “malipayon ang usa nga nagabasag kusog ug kadtong mga nagapatalinghog sa mga pulong niining tagnaa”! (Pin. 1:3) Pero human malaglag ang mga kaaway sa Diyos, unsang mga panalangin ang madawat sa matinumanong mga tawo? Ato nang hisgotan sa kataposang artikulo niini nga serye.
AWIT 23 Si Jehova Nagmando Na
^ Ang basahon sa Pinadayag naggamit ug mga ilhanan aron ipaila ang mga kaaway sa Diyos. Ang basahon sa Daniel motabang nato nga masabtan ang kahulogan sa maong mga ilhanan. Niini nga artikulo, atong itandi ang pipila ka tagna sa Daniel ug ang susamang mga tagna sa Pinadayag. Kini makatabang nato nga mailhan ang mga kaaway sa Diyos. Dayon atong hisgotan kon unsay mahitabo nila.
^ Ang “10 ka sungay” mao ang laing ilhanan kon nganong ang pintas nga mananap nga pito ang ulo nagsimbolo sa tanang gobyerno. Sa Bibliya, ang numerong 10 sagad nagpasabot ug pagkakompleto.
^ Dili parehas sa unang pintas nga mananap, ang larawan walay mga “korona” diha sa mga sungay niini. (Pin. 13:1) Unsay rason? Kay ‘naggikan ni sa pito’ ka hari ug ang awtoridad niini naggikan kanila.—Tan-awa ang Web article sa jw.org nga “Unsa ang Sanag Pula nga Mananap sa Pinadayag Kapitulo 17?”