Mga Pangutana Gikan sa mga Magbabasa
Mana ug buntog ra ba ang gikaon sa mga Israelinhon didto sa kamingawan?
Mana ang pangunang pagkaon sa mga Israelinhon sulod sa 40 ka tuig nga naa sila sa kamingawan. (Ex. 16:35) Si Jehova nagtagana pod ug mga buntog sa duha ka higayon. (Ex. 16:12, 13; Num. 11:31) Pero naa poy ubang pagkaon ang mga Israelinhon, hinuon limitado ra.
Pananglitan, may mga panahon nga gigiyahan ni Jehova ang iyang katawhan ngadto sa “dapit nga kapahulayan” diin naay tubig ug pagkaon. (Num. 10:33) Usa niana mao ang oasis sa Elim, nga “may 12 ka tubod ug 70 ka kahoyng palma”—nga seguradong mga palmang datiles. (Ex. 15:27) Ang librong Plants of the Bible nag-ingon nga ang palmang datiles, nga “motubo sa daghang lugar, . . . mao ang pangunang tanom sa desyerto nga nagtaganag pagkaon, lana, ug kapuy-an sa minilyong tawo.”
Posible pod nga ang mga Israelinhon mihunong sa dako nga oasis nga gitawag karon ug Feiran, nga naa sa Wadi Feiran. a Kini nga wadi, o walog nga naay suba, “maoy 130 kilometros [81 ka milya] ang gitas-on ug usa sa pinakataas, pinakanindot, ug pinakasikat nga wadi sa Sinai,” nag-ingon ang librong Discovering the World of the Bible. Kini nagpadayon: “Mga 45 kilometros (28 ka milya) gikan sa lugar nga mag-abot ang wadi ug ang dagat, makita ang nindot ug daghag palma nga Feiran Oasis. Kini may gitas-on nga 4.8 kilometros (3 ka milya) ug may gihabogon nga mga 610 metros (mga 2,000 ka pulgada) gikan sa lebel sa dagat. Kini ang Eden sa Sinai. Tungod sa libolibo ka palmang datiles aning lugara, daghang tawo ang mipuyo dinhi sukad pa sa karaang panahon.”
Pagbiya sa mga Israelinhon sa Ehipto, nagdala silag harina, masahanan, ug posible pipila ka lugas ug lana. Siyempre, dali ra ning nahurot. Ang katawhan nagdala pod ug “daghan kaayong karnero, kanding, ug baka.” (Ex. 12:34-39) Pero tungod sa dili maayong kahimtang sa kamingawan, nangamatay gyod tingali ang uban nilang hayop. Ang uban pod basin ilang gikaon ug ang uban ilang gihalad, bisan ngadto sa bakak nga mga diyos. b (Buh. 7:39-43) Bisan pa niana, ang mga Israelinhon nagbuhi gihapog mga hayop. Makita nato ni sa giingon ni Jehova sa katawhan tungod sa ilang kakulang ug pagtuo: “Ang inyong mga anak mahimong mga magbalantay sa kahayopan sa kamingawan sulod sa 40 ka tuig.” (Num. 14:33) Busa, posible nga ang ilang binuhing mga hayop nakataganag gatas ug sa ubang higayon karne. Pero seguradong dili to paigo sa mga tulo ka milyong tawo sulod sa 40 ka tuig. c
Asa gikan ang pagkaon ug tubig para sa ilang mga hayop? d Niadtong panahona, mas pirme tingaling mag-ulan sa kamingawan maong daghang tanom ang nanubo didto. Ang Pagtugkad sa Kasulatan, Tomo 1, nag-ingon nga 3,500 ka tuig kanhi, “ang suplay sa tubig sa Arabia mas daghan kon itandi karon. Ang makita karon nga daghang lalom nga malang mga lugot o mga walog nga kanhi maoy mga suba, nagpamatuod nga sa usa ka panahon kanhi dihay bastante nga pag-ulan nga nagpatunghag kasapaan.” Bisan pa niana, ang kamingawan maoy awaaw ug makahahadlok nga lugar. (Deut. 8:14-16) Kon wala pa ang tubig nga gitagana ni Jehova pinaagig milagro, seguradong nangamatay ang mga Israelinhon ug ang ilang mga hayop.—Ex. 15:22-25; 17:1-6; Num. 20:2, 11.
Giingnan ni Moises ang mga Israelinhon nga si Jehova nagpakaon nilag mana “aron mahibalo [sila] nga ang tawo dili mabuhi sa tinapay lang kondili sa matag pulong nga mogula sa baba ni Jehova.”—Deut. 8:3.
a Tan-awa ang Mayo 1, 1992 nga Bantayanang Torre, panid 24-25.
b Ang Bibliya naghisgot ug duha ka higayon nga ang mga hayop gihalad kang Jehova didto sa kamingawan. Ang una nahitabo panahon sa pag-ordinar sa pagkasaserdote; ang ikaduha maoy sa panahon sa Paskuwa. Kining duha nahitabo niadtong 1512 B.C.E., mga usa ka tuig sukad mibiya ang mga Israelinhon sa Ehipto.—Lev. 8:14–9:24; Num. 9:1-5.
c Sa hapit nang mahuman ang ilang 40 ka tuig sa kamingawan, ang mga Israelinhon nakakuhag gatosan ka libong mga hayop ingong inagaw sa gubat. (Num. 31:32-34) Bisan pa niana, padayon gihapon silang mikaon ug mana hangtod nga nakasulod sila sa Yutang Saad.—Jos. 5:10-12.
d Wala tay mabasa nga ang mga hayop mikaon ug mana, kay ang gisugo ni Jehova mao nga mokuha lang ang matag tawo ug mana sumala sa kaya niyang kaonon.—Ex. 16:15, 16.