1-2. Sumala sa Mateo 5:11, unsay angay natong panglantaw sa mga pagsulay?

SI Jesus nagsaad sa iyang mga sumusunod nga sila tinuod nga magmalipayon. Gipasidan-an sab niya ang mga nahigugma kaniya nga makaatubang silag mga pagsulay. (Mat. 10:22, 23; Luc. 6:20-23) Nalipay ta nga mahimong mga tinun-an sa Kristo. Pero unsa may atong bation kon supakon ta sa atong pamilya, lutoson sa gobyerno, o presyuron sa atong mga kauban sa trabaho o eskolmet sa paghimog daotan? Aw, mabalaka tingali ta.

² Daghan ang naghunahuna nga ang paglutos dili makapalipay. Pero, lahi ang giingon sa Pulong sa Diyos. Pananglitan, ang tinun-ang si Santiago misulat nga imbes mawad-ag paglaom, angay tang malipay dihang makasinatig mga pagsulay. (Sant. 1:2, 12) Ug si Jesus miingon nga angay tang magmalipayon bisan dihang lutoson. (Basaha ang Mateo 5:11.) Sa unsang paagi magpabilin tang malipayon bisan pa sa mga pagsulay? Daghan tag makat-onan pinaagi sa pagkonsiderar sa pipila ka tambag sa sulat ni Santiago ngadto sa unang mga Kristohanon. Una, atong hisgotan ang mga kalisdanan nga ilang giatubang.

3. Unsay nahitabo wala madugay human mahimong tinun-an ni Jesus si Santiago?

³ Wala madugay human mahimong tinun-an si Santiago nga igsoon ni Jesus sa inahan, ang mga Kristohanon sa Jerusalem gilutos. (Buh. 1:14; 5:17, 18) Ug dihang gipatay ang tinun-ang si Esteban, daghang Kristohanon ang mibiya sa siyudad ug “nagkatibulaag sa tibuok nga mga rehiyon sa Judea ug Samaria,” ug sa ulahi nakaabot pa gani sa Cipro ug Antioquia. (Buh. 7:58–8:1; 11:19) Dili gyod lalim ang mga kalisdanan nga ilang naeksperyensiyahan. Bisan pa niana, sila madasigong nagsangyaw sa maayong  balita bisan asa sila miadto, ug ang mga kongregasyon natukod sa tibuok Imperyo sa Roma. (1 Ped. 1:1) Pero human niana, mas daghan pang kalisdanan ang ilang naeksperyensiyahan.

4. Unsa pang mga kalisdanan ang giatubang sa unang mga Kristohanon?

⁴ Ang unang mga Kristohanon nakasinatig lainlaing kalisdanan. Pananglitan, niadtong mga 50 C.E., ang Romanong emperador nga si Claudio nagpakanaog ug sugo nga papahawaon ang tanang Hudiyo sa Roma. Busa ang mga Hudiyo nga nahimong Kristohanon napugos pagbiya sa ilang mga balay ug pagbalhin sa laing mga lugar. (Buh. 18:1-3) Niadtong mga 61 C.E., si apostol Pablo misulat nga ang iyang mga isigka-Kristohanon gipakaulawan atubangan sa mga tawo, gipriso, ug giilogan sa ilang kabtangan. (Heb. 10:32-34) Ug sama sa uban, ang pipila ka Kristohanon pobre ug masakiton.​—Roma 15:26; Filip. 2:25-27.

5. Unsang mga pangutana ang atong tubagon?

⁵ Sa dihang gihimo ni Santiago ang iyang sulat una pa ang 62 C.E., siya nahibalo pag-ayo sa mga kalisdanan nga naeksperyensiyahan sa mga igsoon. Gigiyahan ni Jehova si Santiago sa pagsulat sa maong mga Kristohanon aron hatagan silag praktikal nga tambag nga makatabang nila sa pagpabiling malipayon bisan pag nag-atubang ug mga kalisdanan. Atong susihon ang sulat ni Santiago ug tubagon kini nga mga pangutana: Unsa ang kalipay nga iyang gihisgotan? Unsay makawala sa maong kalipay? Sa unsang paagi ang kaalam, pagtuo, ug kaisog makatabang nato sa pagpabiling malipayon bisag unsa pang kalisdanan ang atong maatubang?

6. Sumala sa Lucas 6:22, 23, nganong ang usa ka Kristohanon magmalipayon dihang makasinatig mga pagsulay?

⁶ Ang mga tawo maghunahuna tingali nga magmalipayon lang sila kon sila maayog  panglawas, daghag kuwarta, ug may malipayong pamilya. Pero ang kalipay nga gihisgotan ni Santiago maoy bahin sa bunga sa espiritu sa Diyos ug wala magdepende sa kahimtang sa usa. (Gal. 5:22) Ang usa ka Kristohanon tinuod nga magmalipayon kon nahibalo siya nga siya nakapalipay kang Jehova ug nagsunod sa ehemplo ni Jesus. (Basaha ang Lucas 6:22, 23; Col. 1:10, 11) Samag kalayo nga magsiga sa sulod sa lampara, kini nga kalipay magdilaab diha sa kasingkasing sa usa ka Kristohanon. Dili ni moawop bisan dihang kita masakit o mahutdag kuwarta. Ug dili ni mapalong bisan pa sa pagbugalbugal o paglutos gikan sa mga membro sa pamilya o sa uban. Imbes mapalong, ang kalayo mas mosiga pa matag higayon nga sulayan kinig palong sa mga magsusupak. Ang mga pagsulay nga atong giatubang tungod sa atong pagtuo nagpamatuod nga kita tinuod nga mga tinun-an sa Kristo. (Mat. 10:22; 24:9; Juan 15:20) Kanay rason nga si Santiago misulat: “Mga igsoon ko, ikalipay ninyo pag-ayo kon makaatubang mog lainlaing pagsulay.”​—Sant. 1:2.

7-8. Nganong mas molig-on ang atong pagtuo dihang kita makasinatig mga pagsulay?

⁷ Gihisgotan ni Santiago ang laing rason kon nganong ang mga Kristohanon andam molahutay bisan sa grabeng mga pagsulay. Siya miingon: “Kining sinulayang kalidad sa inyong pagtuo moresultag pagkamalahutayon.” (Sant. 1:3) Ang mga pagsulay puwedeng ipakasama sa kalayo nga gamiton sa pagsalsal ug sulab nga puthaw. Dihang ang sulab initon ug pabugnawon, ang puthaw mas molig-on. Sa susama, dihang kita molahutay sa mga pagsulay, ang atong pagtuo molig-on. Kanay rason nga si Santiago misulat: “Ipatapos sa pagkamalahutayon ang katuyoan niini, aron nga mahimo mong bug-os ug maayo sa tanang bahin.” (Sant. 1:4) Sa dihang makita nato nga ang mga pagsulay mas makapalig-on sa atong pagtuo, malahutay nato kini uban ang kalipay.

⁸ Sa iyang sulat, gihisgotan sab ni Santiago ang pipila ka butang nga makapawala sa atong kalipay. Unsa kanang mga butanga, ug sa unsang paagi madaog nato kana?

9. Nganong nagkinahanglan tag kaalam?

⁹ Ang makapawala sa kalipay: Wala ta mahibalo kon unsay buhaton. Sa dihang makaatubang ug mga problema, gusto natong mangayog tabang kang Jehova sa paghimog mga desisyon nga makapalipay niya, makahatag ug kaayohan sa atong mga igsoon, ug makatabang nato sa pagpabiling matinumanon kang Jehova. (Jer. 10:23) Nagkinahanglan tag kaalam aron mahibalo kon unsay angay natong buhaton ug isulti dihang lutoson ta. Kon wala ta mahibalo kon unsay buhaton, basin mawad-an tag paglaom, ug dali rang mawala ang atong kalipay.

10. Aron makabatog kaalam, unsay giingon sa Santiago 1:5 nga kinahanglan natong buhaton?

¹⁰ Ang solusyon: Pangayog kaalam kang Jehova.  Aron makalahutay sa mga pagsulay uban ang kalipay, kinahanglan una tang mag-ampo kang Jehova nga hatagan ta sa kaalam nga atong gikinahanglan sa paghimog maayong mga desisyon. (Basaha ang Santiago 1:5.) Unsay angay natong buhaton dihang mobati ta nga wala pa tubaga ni Jehova ang atong pag-ampo? Si Santiago miingon nga kinahanglang ‘padayon tang mangayo’ sa Diyos. Si Jehova dili samokan dihang magsige tag pangayo niya ug kaalam. Dili siya masuko. Ang atong langitnong Amahan ‘madagayaong magahatag’ dihang mangayo tag kaalam aron makalahutay sa mga pagsulay. (Sal. 25:12, 13) Makita niya ang atong mga problema, maluoy siya nato, ug gusto niyang motabang kanato. Makapalipay gyod nâ! Pero sa unsang paagi hatagan ta ni Jehova ug kaalam?

11. Unsa pay kinahanglan natong buhaton aron mabatonan ang kaalam?

¹¹ Si Jehova naghatag natog kaalam pinaagi sa iyang Pulong. (Prov. 2:6) Aron mabatonan kana, kinahanglan natong tun-an ang Pulong sa Diyos ug ang binase sa Bibliya nga mga publikasyon. Pero dili igo nga magtuon lang ta. Kinahanglan natong ipadapat ang kaalam sa Diyos pinaagi sa pagsunod sa iyang tambag. Si Santiago misulat: “Mahimong mga magtutuman sa pulong ug dili tigpaminaw lang.” (Sant. 1:22) Sa dihang ipadapat nato ang tambag sa Diyos, mahimo tang mas makigdaiton, makataronganon, ug maluluy-on. (Sant. 3:17) Ang maong mga hiyas makatabang nato sa paglahutay sa bisan unsang pagsulay uban ang kalipay.

12. Nganong importante nga sinati kaayo ta sa Bibliya?

¹² Ang Pulong sa Diyos samag salamin, nga makatabang nato nga makita kon unsay kinahanglan natong pauswagon ug kon sa unsang paagi mahimo kana. (Sant. 1:23-25) Pananglitan, human sa pagtuon sa Pulong sa Diyos, makita tingali nato nga kinahanglan natong kontrolahon ang atong kasuko. Sa tabang ni Jehova, makakat-on ta kon unsaon sa pagpabiling kalmado dihang dunay mga tawo o problema  nga makapasuko kanato. Kay kalmado ta, maatubang nato ang mga problema sa mas maayong paagi. Mas makahunahuna tag tarong ug makahimog mas maayong mga desisyon. (Sant. 3:13) Importante gyod nga sinati kaayo ta sa Bibliya!

13. Nganong angay natong tun-an ang mga ehemplo sa Bibliya?

¹³ Usahay, ayha pa ta makakat-on kon unsay dili angayng buhaton kon nasayop na ta. Pero sakit nâ nga paagi sa pagkat-on. Ang mas maayong paagi sa pagkuhag kaalam mao ang pagkat-on gikan sa mga kalamposan ug kasaypanan sa uban. Mao nga gidasig ta ni Santiago nga susihon ang mga ehemplo sa Bibliya sama kang Abraham, Rahab, Job, ug Elias. (Sant. 2:21-26; 5:10, 11, 17, 18) Ang maong maunongong mga alagad ni Jehova nakalahutay sa mga kalisdanan nga makapawala unta sa ilang kalipay. Ang ilang ehemplo sa paglahutay nagpakita nga sa tabang ni Jehova makalahutay sab ta.

14-15. Nganong dili nato angayng pasagdan ang atong mga pagduhaduha?

¹⁴ Ang makapawala sa kalipay: Mga pagduhaduha. Matag karon ug unya, malisdan tingali ta sa pagsabot sa usa ka punto sa Bibliya. O tingali wala tubaga ni Jehova ang atong mga pag-ampo sa paagi nga atong gidahom. Posibleng makapatungha nig pagduhaduha, nga kon pasagdan makapahuyang sa atong pagtuo ug makadaot sa atong relasyon kang Jehova. (Sant. 1:7, 8) Ug basin mahimo pa gani ning hinungdan nga mawad-an tag paglaom sa umaabot.

¹⁵ Gipakasama ni apostol Pablo ang atong paglaom ngadto sa usa ka angkla. (Heb. 6:19) Ang angkla makatabang nga ang barko dili maanod panahon sa bagyo ug makapugong niini nga dili mapadpad ngadto sa kabatoan. Pero ang angkla mapuslanon lang kon ang kadena niini nga gitaod ngadto sa barko dili maputol. Sama nga ang taya makapagabok sa kadena sa angkla, ang napasagdan nga mga pagduhaduha makapahuyang sa atong pagtuo. Sa dihang makasinatig mga problema, ang tawo nga may mga pagduhaduha posibleng mawad-ag pagtuo nga tumanon ni Jehova ang iyang mga saad. Kon mawala ang atong pagtuo, mawala pod ang atong paglaom. Sama sa giingon ni Santiago, ang tawong maduhaduhaon “nahisamag balod sa dagat nga gikusokuso ug gipadpad sa hangin.” (Sant. 1:6) Ang maong tawo posibleng dili gyod magmalipayon!

16. Unsay angay natong buhaton kon duna tay mga pagduhaduha?

¹⁶ Ang solusyon: Wad-a ang imong mga pagduhaduha; palig-ona ang imong pagtuo. Lihok dayon. Sa panahon ni propetang Elias, ang katawhan ni Jehova wala dayon molihok aron mawala ang ilang pagduhaduha. Giingnan sila ni Elias: “Hangtod kanus-a nga dili mo makadesisyon? Kon si Jehova ang matuod nga Diyos, sunod mo kaniya; apan kon si Baal man, sunod mo kaniya.” (1 Hari 18:21) Karon, kinahanglan pod tang molihok dayon. Kinahanglan tang mag-research aron mapamatud-an sa atong kaugalingon nga si Jehova mao ang Diyos, nga ang Bibliya mao ang iyang Pulong, ug nga ang mga Saksi ni Jehova mao ang iyang katawhan. (1 Tes. 5:21) Ang pagbuhat niana makapawala sa atong mga pagduhaduha ug makapalig-on sa atong pagtuo. Kon nagkinahanglan tag tabang aron mawala ang atong mga pagduhaduha, makaduol ta sa mga ansiyano. Kinahanglan tang molihok dayon aron magpabilin ang atong kalipay sa pag-alagad kang Jehova!

17. Unsay mahitabo kon mawala ang atong kaisog?

¹⁷ Ang makapawala sa kalipay: Kaluya sa buot. Ang Pulong sa Diyos nag-ingon: “Kon maluya ka sa adlaw sa kasakit, modiyutay ang imong kusog.” (Prov. 24:10) Ang Hebreohanong pulong nga gihubad ug “maluya” mahimong magpasabot ug “mawad-ag kaisog.” Kon mawala ang imong kaisog, mawala dayon ang imong kalipay.

18. Unsay gipasabot sa paglahutay?

¹⁸ Ang solusyon: Salig nga hatagan ka ni Jehova  ug kaisog aron makalahutay. Nagkinahanglan tag kaisog aron makalahutay sa mga pagsulay. (Sant. 5:11) Ang pulong nga gigamit ni Santiago nga gihubad ug “pagkamalahutayon” dunay ideya nga ang usa wala gyod mobiya sa iyang gibarogan. Maimadyin nato ang usa ka sundalo nga maisogong mibarog batok sa iyang kaaway, nga wala gyod moatras bisag grabe ang pag-atake kaniya.

19. Unsay atong makat-onan sa ehemplo ni Pablo?

¹⁹ Si Pablo maoy maayo kaayong ehemplo sa kaisog ug paglahutay. May mga higayon nga mibati siyag kaluya. Pero nakalahutay si Pablo kay misalig siya nga hatagan siya ni Jehova sa kusog nga iyang gikinahanglan. (2 Cor. 12:8-10; Filip. 4:13) Mabatonan nato ang maong kusog ug kaisog kon mapainubsanon natong ilhon nga gikinahanglan nato ang tabang ni Jehova.​—Sant. 4:10.

20-21. Sa unsa ta makaseguro?

²⁰ Makaseguro ta nga ang mga pagsulay nga atong giatubang dili silot gikan kang Jehova. Si Santiago nagpasalig kanato: “Dihang ang usa anaa sa pagsulay, dili siya angayng moingon: ‘Gisulayan ko sa Diyos.’ Kay ang Diyos dili masulayan sa pagbuhat ug daotan, ni siya mosulay kang bisan kinsa pinaagi sa pagbuhat ug daotan.” (Sant. 1:13) Kon kombinsido ta niana, mas masuod ta sa atong mahigugmaon nga langitnong Amahan.​—Sant. 4:8.

²¹ Si Jehova “dili mausab.” (Sant. 1:17) Gitabangan niya ang unang siglong mga Kristohanon nga makalahutay sa mga pagsulay, ug tabangan sab niya ang matag usa kanato karon. Kinasingkasing nga hangyoa si Jehova nga tabangan kang makabaton ug kaalam, pagtuo, ug kaisog. Tubagon niya ang imong mga pag-ampo. Ug makaseguro ka nga tabangan ka niya nga makapabiling malipayon bisan pa sa mga pagsulay!