Nakatawa ko kay morag dili man relihiyoso ang akong amigo. “Naa diay kay nahibaloan sa Bibliya?” ako siyang gipangutana. Wa dayon siya motubag. Kadugayan, giingnan ko niya nga Saksi ni Jehova ang iyang mama maong naa siyay nahibaloan bahin sa Bibliya. Nainteres ko maong nangutana kog dugang niya.

Halos tibuok gabii ming nag-estorya. Giingnan ko sa akong amigo nga sumala sa Bibliya, si Satanas ang nagmando sa kalibotan. (Juan 14:30) Tingali dugay na kang nahibalo ana, pero bag-o na nga ideya para nako ug nainteres ko. Pirme nakong madungog sa uban nga ang Diyos maoy nagmando sa kalibotan, ug siya buotan ug patas nga Diyos. Pero lahi ra man kaayo ang nagakahitabo. Bisag 26 anyos pa lang ko, daghan kog nakitang dili maayong mga hitabo nga nakapatugaw nako.

Ang akong papa piloto sa United States Air Force. Maong bata pa lang, kabalo na ko nga puwedeng mahitabo ang nukleyar nga gubat. Puwedeng magpabutog nukleyar nga bomba ang military bisag kanus-a, bisag dihadiha dayon. Ang gubat sa Vietnam nahitabo dihang nag-college ko sa California. Miapil kog mga protesta sa mga estudyante. Gukdon mi sa mga polis nga nagdalag baton, ug managan mi. Magkauboubo mi ug dili makakitag tarong tungod sa tear gas. Gubot gyod to nga panahon ug daghan ang mirebelde. Daghang politiko ang gipamatay ug ang mga tawo nagprotesta ug nagrayot. Lainlaig ideya ug opinyon ang mga tawo maong makalibog kaayo.

Niadtong 1970, nakatrabaho ko sa north coast sa Alaska ug mikita kog dako. Dayon miadto kog London, mipalit ug motor, ug mibiyahe pahabagatan nga walay klarong destinasyon. Paglabayg pipila ka bulan, nakaabot ko sa Africa. Sa akong pagbiyahe, naa koy mga nailaila nga gusto pong makaikyas sa ilang mga problema.

Tungod sa akong mga nakita ug nadungog, nakahunahuna ko nga morag sakto ang giingon sa Bibliya nga naay daotang espiritu nga nagkontrol  sa kalibotan. Pero nag-unsa man ang Diyos? Gusto kong mahibalo.

Sa misunod nga mga bulan, nakita nako ang tubag. Ug paglabay sa panahon, daghan pod kog nailaila ug nasuod nga mga lalaki ug babaye nga nagmatinumanon sa tinuod nga Diyos bisag unsa pay ilang kahimtang.

Pagbalik nako sa London, gikontak nako ang mama sa akong amigo ug iya kong gihatagag Bibliya. Sa ulahi, miadto ko sa Amsterdam, Netherlands, ug naay Saksi nga nakakita nako nga nagbasag Bibliya ilawom sa poste sa suga, ug daghan siyag gitudlo nako. Dayon miadto ko sa Dublin, Ireland, ug nakita nako ang sangang buhatan sa mga Saksi ni Jehova. Nanuktok ko sa pultahan. Nailaila nako si Arthur Matthews, usa ka maalamon ug eksperyensiyadong brader. Mihangyo ko nga magpa-Bible study ug misugot siya.

Dasig kaayo ko sa pag-study ug gibasa gyod nako ang mga libro ug magasin sa mga Saksi. Siyempre, gibasa pod nako ang Bibliya. Nalingaw gyod ko! Sa mga tigom, nakita nako nga bisan ang mga bata nahibalo sa tubag sa mga pangutana nga dugay nang gikalibgan sa edukadong mga tawo: ‘Nganong naay pagkadaotan? Kinsa ang Diyos? Unsay mahitabo inigkamatay sa tawo?’ Pulos Saksi ang akong mga higala kay wala koy laing kaila sa Ireland. Gitabangan ko nila nga higugmaon si Jehova ug himoon ang iyang kabubut-on.

Pagka-1972, nabawtismohan ko. Paglabayg usa ka tuig, nagpayunir ko ug mibalhin sa usa ka gamayng kongregasyon sa Newry, Northern Ireland. Nangabang kog balay didto sa bukid. Naay mga baka sa duol, ug magpraktis ko sa akong mga pakigpulong atubangan nila. Mora pod silag naminaw pag-ayo samtang nag-usap sa ilang pagkaon. Bisag dili sila makahatag ug tambag, natabangan ko nila nga motan-aw sa audience samtang magpakigpulong. Pagka-1974, natudlo ko nga espesyal payunir ug kauban nako si Nigel Pitt, nga nahimo nakong suod kaayong amigo.

Niadtong panahona, grabe kaayo ang kagubot sa Northern Ireland. Gitawag pa gani ni sa uban nga lugar nga daghag binombahay ug pinusilay. Komon kaayo ang mga away sa dalan, mga sniper, pagpamusil, ug pagpamomba ug sakyanan. Politika ug relihiyon ang sagad nga hinungdan sa kagubot. Pero kay nahibalo man ang mga  Protestante ug Katoliko nga ang mga Saksi walay gidapigan sa politika, safe ra ming makasangyaw. Ang mga tagbalay sagad kabalo kon kanus-a ug asa naay gubot, ug ila ming sultihan aron makalikay mi.

Pero naa gihapoy delikado nga mga situwasyon. Usa ka adlaw sa duol nga lungsod, nagsangyaw mi ni Denis Carrigan nga payunir pod. Walay Saksi didto ug kausa pa lang mi nakaadto. Giakusahan mi sa usa ka babaye nga mga sundalo kuno mi sa Britain nga nangespiya, tingali kay dili Irish ang tono sa among sinultihan. Nahadlok mi sa iyang akusasyon, kay kana lang ganing makig-estorya ka sa mga sundalo posible na kang patyon o pusilon sa tuhod. Samtang naghulat mig bus, nga gitugnaw ug walay laing kauban, naay sakyanan nga mihunong sa café diin tua ang babaye nga nag-akusar namo. Migawas siya ug nakig-estorya sa duha ka lalaki sa sakyanan, ug gitudlo mi niya. Ang mga lalaki midrayb paingon namo ug nangutana kon unsang orasa moabot ang bus. Pag-abot sa bus, ilang giestorya ang drayber. Dili namo madungog ang ilang giestoryahan. Walay laing pasahero maong naghunahuna mi nga nagsabot sila nga himoan mig dili maayo sa gawas sa lungsod. Pero wala na mahitabo. Pagnaog nako sa bus, nangutana ko sa drayber: “Kadtong mga lalaki ganina, nangutana to sila bahin namo?” Miingon siya: “Kaila ko ninyo, ug gisultian nako sila kon kinsa mo. Ayaw mog kabalaka, safe ra mo.”

Pagka-1976, sa usa ka distritong asembliya a sa Dublin, nakaila nako si Pauline Lomax, espesyal payunir nga mibisita gikan sa England. Dasig kaayo siya, mapainubsanon, ug guwapa. Siya ug ang iyang igsoon nga si Ray nagdako sa Saksi nga pamilya. Paglabayg usa ka tuig, nagminyo mi ni Pauline ug nagpadayon sa pag-espesyal payunir sa Ballymena, Northern Ireland.

Nakaalagad pod mi sa sirkitong buluhaton sa Belfast, Londonderry, ug sa ubang delikado nga lugar. Natandog mi sa pagtuo sa atong mga igsoon nga nagsalikway sa ilang dugay nang gituohan, mga pagpihigpihig, ug pagdumot aron makaalagad kang Jehova. Gipanalanginan ug giprotektahan gyod sila ni Jehova!

Human sa akong 10 ka tuig nga pagpuyo sa Ireland, gidapit mi niadtong 1981 nga moeskuwela sa ika-72 nga klase sa Gilead. Human sa klase, giasayn mi sa Sierra Leone, West Africa.

Nagpuyo mi sa missionary home uban sa 11 ka buotang mga igsoon. Ang among gisak-an naay usa ka kosina, tulo ka kasilyas, duha ka banyo, usa ka telepono, usa ka washing machine, ug usa ka dryer. Pirme ug kalitkalit lang ang mga brownout. Naay mga ilaga sa kisame ug naay mga kobra nga makasulod sa basement.

Bisag dili komportable ang kinabuhi didto, nag-enjoy gyod mi sa ministeryo. Ang mga tawo may pagtahod sa Bibliya ug maminaw pag-ayo. Daghan ang nagpa-study ug nagpabawtismo. Gitawag ko sa mga tawo didto ug “Mister Robert,” ug si Pauline “Misis Robert.” Pero paglabay sa panahon, kay mas daghan na kog trabaho sa sangang buhatan ug talagsa na lang makasangyaw, ang tawag na sa mga tawo kang Pauline “Misis Pauline,” ug ako “Mister Pauline.” Ganahan kaayo si Pauline adto!

 Pobre ang kadaghanan sa mga igsoon, pero gihatag gyod ni Jehova ang ilang panginahanglan, usahay sa wala damhang mga paagi. (Mat. 6:33) Nahinumdom ko sa sister nga ang iyang kuwarta igo na lang ipalit ug pagkaon para niya ug sa iyang mga anak anang adlawa. Pero iya ning gihatag tanan sa nasakit nga brader aron ipalit ug tambal sa malaria. Anang adlawa gihapon, naay babaye nga miabot aron magpa-style sa iyang buhok ug gibayran niya ang sister. Daghag ingon ana nga mga eksperyensiya.

Siyam ka tuig mi sa Sierra Leone. Dayon nabalhin mi sa Bethel sa Nigeria. Naa na mi sa dako nga sangang buhatan. Ang akong trabaho parehas ra sa trabaho nako sa Sierra Leone. Pero si Pauline nag-adjust gyod kay dakog kausaban ang iyang asaynment. Naanad siya nga mosangyaw ug 130 ka oras kada bulan, ug daghan siyag study nga maayo ang pag-uswag. Pero karon naasayn siya sa pagpanahi, diin mag-repair siyag mga sinina. Taudtaod pod una siya naka-adjust, pero nakita niya nga naapresyar pag-ayo sa uban ang iyang ginahimo, ug gipahimuslan niya ang kahigayonan nga dasigon ang kauban namong mga Bethelite.

Dili mi pamilyar sa kultura sa Nigeria, ug daghan mig kinahanglang makat-onan. Usa ka adlaw, dihay brader nga misulod sa akong opisina aron ipailaila ang sister nga mao pay pag-abot sa Bethel. Dihang ako na siyang lamanohon, miyukbo siya nako. Nakurat ko! Nahinumdom dayon ko sa duha ka teksto: Buhat 10:25, 26 ug Pinadayag 19:10. Naghunahuna ko, ‘Sultihan kaha nako siya nga dili na buhaton?’ Pero naghunahuna pod ko nga kay gidawat siya sa Bethel, kabalo gyod siya sa gitudlo sa Bibliya.

Dili ko komportable sa nahitabo, pero padayon ra kong nakig-estorya. Dayon, nag-research ko. Nahibaloan nako nga gisunod lang diay sa sister ang naandang kostumbre nga ginahimo gihapon niadtong panahona sa ubang lugar. Bisan ang mga lalaki mangyukbo pod. Dili ni pagsimba, kondili pagpakita lang ug pagtahod; naa gani ingon ani nga mga pananglitan sa Bibliya. (1 Sam. 24:8) Maayo na lang kay wala koy gisulti nga basin makapaulaw sa sister.

Sa mga tuig nga naa ko sa Nigeria, daghan kog nailailang mga igsoon nga lig-on kaayog pagtuo.  Usa nila si Isaiah Adagbona. b Nakat-onan niya ang kamatuoran sa batan-on pa siya. Pero nadayagnos siya nga naay leprosy, o sanla. Gipabalhin siya sa leper colony ug siya ray Saksi didto. Bisan pa sa pagsupak, nakatabang siya sa kapig 30 ka sanlahon nga modawat sa kamatuoran, ug nakaporma silag kongregasyon sa colony.

Pagka-1996, giasayn mi sa sangang buhatan sa Kenya. Kini ang unang higayon nga nakabalik ko aning nasora sukad adtong gihisgotan nako sa sinugdan nga nag-estoryahanay mi sa akong amigo duol sa daob. Nagpuyo mi sa Bethel, ug apil sa mga mobisita sa Bethel ang mga unggoy. Ilang ilogon ang mga prutas nga gibitbit sa mga sister. Usa ka adlaw, wala masirad-i sa usa ka sister ang iyang bentana. Pag-uli niya sa kuwarto, naabtan niya ang mga unggoy nga puwerteng kaon sa iyang pagkaon. Misiyagit siya ug midagan. Misiyagit pod ang mga unggoy ug nanglukso sa bentana.

Nagpasakop mi ni Pauline sa Swahili nga kongregasyon. Wa madugay, giasayn ko nga magdumala sa Pagtuon sa Libro sa Kongregasyon (nga karon gitawag ug Pagtuon sa Kongregasyon sa Bibliya). Pero gamay pa lang kaayo ang akong nahibaloan sa ilang pinulongan. Tun-an nako daan ang libro maong mabasa ra nako ang mga pangutana. Pero kon ang komento sa mga igsoon malahi lang bisag gamay sa nasulat sa libro, di na ko kasabot. Naulaw kaayo ko! Naluoy ko sa mga igsoon. Pero nakadayeg ko kay mapailobon ug mapainubsanon nilang gidawat ang kahikayan.

Wala ra mi usa ka tuig sa Kenya. Dayon pagka-1997, gidapit mi nga mag-alagad sa Bethel sa Brooklyn, New York. Dato ning nasora. Pero usahay, ang maayong kahimtang sa mga tawo mao pod ang hinungdan sa problema. (Prov. 30:8, 9) Bisan pa ana, ang mga igsoon lig-on kaayog pagtuo. Gigamit nila ang ilang panahon ug materyal nga mga butang dili aron magpadato, kondili aron suportahan ang buluhaton sa organisasyon ni Jehova.

Sa daghan nang katuigan, nakita namo ang kalig-on sa pagtuo sa atong mga igsoon bisan sa lainlaing kahimtang. Sa Ireland, ang mga igsoon nagpakitag lig-ong pagtuo bisan pa sa grabeng kagubot. Sa Africa, ang mga igsoon nagpakitag lig-ong pagtuo bisag pobre sila ug nag-inusara. Sa United States, ang mga igsoon nagpakitag lig-ong pagtuo bisan pa sa ilang maayong kahimtang. Seguradong nalipay gyod si Jehova samtang nagtan-aw sa iyang mga alagad nga nagpakita sa ilang gugma kaniya bisag unsa pay ilang kahimtang!

Paspas kaayong milabay ang mga tuig​—“mas tulin pa kay sa lansadera sa tighablon.” (Job 7:6) Naa na mi karon sa world headquarters sa Warwick, New York, ug nalipay kaayo ming mag-alagad uban sa mga igsoon nga nagpakitag tinuod nga gugma sa usag usa. Malipayon mi ug kontento sa paghimo sa among maarangan aron suportahan ang atong Hari, si Kristo Jesus, kinsa hapit nang magpanalangin sa tanang matinumanong alagad sa Diyos.​—Mat. 25:34.