1-2. (a) Unsay kahimtang sa Judea dihang gisulatan ni apostol Pablo ang Hebreohanong mga Kristohanon? (b) Nganong kadto nga sulat dako kaayog tabang nila niadtong panahona?

 ANG mga Hebreohanon, o Hudiyo nga mga Kristohanon, nga nagpuyo sa Jerusalem ug Judea nakaagom ug lisod kaayong mga kahimtang human mamatay si Jesus. Nianang panahona, bag-o lang naporma ang Kristohanong kongregasyon, pero ang mga Kristohanon nakaeksperyensiya na ug grabeng mga paglutos. (Buh. 8:1) Dayon mga 20 ka tuig sa ulahi, nakasinati silag grabeng kalisod nga posibleng resulta sa gutom nga nahitabo sa miagi. (Buh. 11:​27-30) Pero sa mga 61 C.E., ang mga Kristohanon nakasinati ug kalinaw. Nianang panahona, gigiyahan ni Jehova si apostol Pablo nga sulatan sila, ug kana nga sulat mao gyod ang ilang gikinahanglan niadtong panahona. Ngano?

² Ang sulat para sa mga Hebreohanon haom kaayo kay ang kalinaw nga naeksperyensiyahan sa mga Kristohanon dili magpadayon. Si Pablo naghatag ug praktikal nga tambag nga makatabang nila nga malahutay ang kasakitan nga hapit na nilang maeksperyensiyahan. Duol na kaayo ang gitagna ni Jesus nga kalaglagan sa Hudiyong sistema. (Luc. 21:20) Siyempre, wala mahibalo si Pablo ug ang mga Kristohanon sa Judea kon kanus-a gyod ni mahitabo. Pero magamit nila ang nahibiling panahon aron makapangandam niini nga kasakitan pinaagi sa pagpalig-on sa ilang pagtuo ug sa padayong paglahutay.—Heb. 10:25; 12:​1, 2.

3. Nganong angay tang mainteres sa basahon sa Hebreohanon?

³ Hapit na natong maeksperyensiyahan ang kasakitan nga labaw  pa kaayo sa nasinatian sa Hebreohanong mga Kristohanon. (Mat. 24:21; Pin. 16:​14, 16) Busa, atong konsiderahon ang pipila ka praktikal nga tambag nga gihatag ni Jehova para sa maong mga Kristohanon nga makatabang pod nato karon.

‘PADAYON SA PAG-USWAG SA PAGKAHAMTONG’

4. Unsang mga kalisdanan ang naatubang sa Hudiyong mga Kristohanon? (Tan-awa sab ang hulagway.)

⁴ Ang Hudiyo nga mga Kristohanon nakaatubang ug dili sayon nga kausaban. Sa daghang katuigan, ang mga Hudiyo mao ang piniling katawhan ni Jehova. Kaniadto pod, ang Jerusalem importante kaayo nga lugar kay ang mga hari nga nagrepresentar kang Jehova nagmando gikan didto. Naa pod didto ang templo nga maoy sentro kaniadto sa putling pagsimba. Ang tanang matinumanong Hudiyo nagsunod sa Moisesnong Balaod sumala sa kon giunsa ni pagpatin-aw sa ilang relihiyosong mga lider. Kini nga mga pagtulon-an nakaimpluwensiya sa ilang pagpilig pagkaon, panglantaw bahin sa pagpatuli, ug bisan sa ilang pagtratar sa mga dili Hudiyo. Pero human mamatay si Jesus, wala na dawata ni Jehova ang mga halad nga gitanyag sa mga Hudiyo. Dili gyod to sayon nga kausaban para sa Hudiyong mga Kristohanon kay naanad sila nga mosunod sa Moisesnong Balaod. (Heb. 10:​1, 4, 10) Bisan ang hamtong nga mga Kristohanon, sama kang apostol Pedro, nalisdan pod sa pagsunod sa pipila niini nga mga kausaban. (Buh. 10:​9-14; Gal. 2:​11-14) Tungod sa ilang bag-ong mga pagtulon-an, ang maong mga Kristohanon gilutos sa Hudiyong mga lider sa relihiyon.

5. Sa unsa angayng mag-amping ang mga Kristohanon?

⁵ Ang Hebreohanong mga Kristohanon gisupak sa duha ka grupo. Una, ang Hudiyong mga lider sa relihiyon nagtratar kanila nga samag mga apostata. Dugang pa, naa poy nag-angkong mga Kristohanon nga namugos nga angay gihapong sundon ang ubang bahin sa Moisesnong Balaod, tingali aron malikayan ang paglutos. (Gal. 6:12) Unsay makatabang sa matinumanong mga Kristohanon nga dili mobiya sa kamatuoran?

6. Unsay gidasig ni Pablo nga himoon sa iyang mga isigka-Kristohanon? (Hebreohanon 5:14–6:1)

 ⁶ Sa iyang sulat, gidasig ni Pablo ang iyang mga isigka-Kristohanon nga magtuon pag-ayo sa Pulong sa Diyos. (Basaha ang Hebreohanon 5:14–6:1.) Gigamit ni Pablo ang Hebreohanong Kasulatan aron ilang masabtan nga mas labaw gyod ang Kristohanong paagi sa pagsimba kay sa Judaismo. a Nahibalo si Pablo nga kon lawom ang ilang kahibalo ug pagsabot sa kamatuoran, makatabang ni nila nga mailhan ug masalikway ang sayop nga mga pagtulon-an aron dili sila mapahisalaag.

7. Unsang mga kalisdanan ang atong giatubang karon?

⁷ Karon, naay mga tawo nga nagpakaylap ug mga impormasyon ug ideya nga supak sa matarong nga mga sukdanan ni Jehova. Sagad, sawayon sa mga magsusupak ang atong binase sa Bibliya nga mga pagtulon-an bahin sa moralidad ug moingon nga estrikto ra kaayo ta ug walay kaluoy. Ang panghunahuna ug opinyon sa kalibotan lahi gyod kaayo sa hingpit nga panghunahuna sa Diyos. (Prov. 17:15) Busa importante kaayo nga mailhan ug masalikway nato ang sayop nga mga ideya nga gigamit sa mga magsusupak aron paluyahon ta. Dili gyod ta magpalimbong nila aron dili ta mapahilayo kang Jehova.—Heb. 13:9.

8. Unsay atong himoon aron mohamtong sa espirituwal?

⁸ Angay natong sundon ang tambag ni Pablo sa Hebreohanong mga Kristohanon nga padayong mouswag sa espirituwal. Aron mahimo na, kinahanglan natong tun-an pag-ayo ang Bibliya ug sundogon ang panghunahuna ni Jehova. Kinahanglan nga padayon nato ning himoon bisan human sa atong dedikasyon ug bawtismo. Bisag unsa na ta ka dugay nga nag-alagad kang Jehova, kitang tanan kinahanglang regular nga magbasa ug magtuon sa Pulong sa Diyos. (Sal. 1:2) Ang maayong rutina sa personal nga pagtuon makatabang aron molig-on ang atong pagtuo—ang hiyas nga gipasiugda ni Pablo sa iyang sulat ngadto sa mga Hebreohanon.—Heb. 11:​1, 6.

“PAGTUO NGA MAKALUWAS SA ATONG KINABUHI”

9. Nganong ang Hebreohanong mga Kristohanon nagkinahanglag lig-ong pagtuo?

⁹ Ang Hebreohanong mga Kristohanon nagkinahanglag lig-ong pagtuo aron maluwas sa kasakitan nga hapit nang mahitabo sa Judea. (Heb. 10:​37-39) Gipasidan-an ni Jesus ang iyang mga sumusunod nga sa dihang makita nila nga ang Jerusalem mapalibotan na sa nagkampo nga mga sundalo, kinahanglan silang moikyas ngadto sa kabukiran. Angay nila kining sundon, nagpuyo man sila sa sulod sa siyudad o sa mga baryo nga gawas sa Jerusalem. (Luc. 21:​20-24) Kaniadto, dihang naay mosulong nga mga sundalo, ang mga tawo sagad modangop sa pinarilang siyudad sama sa Jerusalem. Morag dili maayo o dili praktikal ang pag-ikyas ngadto sa kabukiran, maong nagkinahanglan gyod ug lig-ong pagtuo ang pagsunod niini nga tambag.

10. Unsay mahimo sa mga Kristohanon kon naa silay lig-ong pagtuo? (Hebreohanon 13:17)

¹⁰ Ang Hebreohanong mga Kristohanon kinahanglan pong mosalig niadtong gitudlo ni Jesus nga manguna sa kongregasyon. Kadtong mga nagapanguna posibleng naghatag ug espesipikong mga instruksiyon kon kanus-a sila moikyas ug kon unsaon nila ni paghimo sa organisadong paagi. (Basaha ang Hebreohanon 13:17.) Ang Gregong pulong nga gigamit sa Hebreohanon 13:17 para sa “magmasinugtanon” naay ideya nga ang usa mosunod, dili lang tungod kay giila niya ang awtoridad sa naghatag sa instruksiyon, kondili kay naa siyay pagsalig niya. Busa sa dili pa moabot ang kasakitan, ang Hebreohanong mga Kristohanon kinahanglang makakat-on nga mosalig sa mga nagapanguna. Kon maanad sila  nga mosunod sa mga nagapanguna dihang malinawon pa ang kahimtang, mas sayon na para nila nga mosunod sa dihang moabot ang lisod nga mga panahon.

11. Nganong ang mga Kristohanon karon nagkinahanglan ug lig-ong pagtuo?

¹¹ Sama sa Hebreohanong mga Kristohanon nga gisulatan ni Pablo, nagkinahanglan pod tag lig-ong pagtuo. Nagkinabuhi ta sa panahon diin ang kadaghanan sa mga tawo nagsalikway sa pasidaan sa Bibliya bahin sa kataposan niining daotang sistema. Ila pa gani tang biaybiayon kay nagtuo ta niana. (2 Ped. 3:​3, 4) Dugang pa, bisag ang Bibliya naghisgot ug mga detalye bahin sa kon unsay mahitabo sa dakong kasakitan, daghan pa gihapon tag wala mahibaloi. Nagkinahanglan tag lig-ong pagtuo nga ang kataposan moabot gyod sa gitakdang panahon ni Jehova, ug nga dili ta niya pasagdan nianang panahona.—Hab. 2:3.

12. Unsay makatabang nato nga maluwas sa dakong kasakitan?

¹² Kinahanglan pod natong palig-onon ang atong pagsalig sa “matinumanon ug maalamong ulipon” nga maoy gigamit ni Jehova sa paggiya nato karon. (Mat. 24:45) Dihang magsugod na ang dakong kasakitan, makadawat tingali tag espesipikong mga instruksiyon nga makaluwas sa atong kinabuhi, sama nga ang Hebreohanong mga Kristohanon nakadawat tingali ug mga instruksiyon dihang gipalibotan sila sa Romanong mga sundalo. Karon na ang panahon nga palig-onon nato ang atong pagsalig sa mga instruksiyon nga atong madawat gikan sa mga nagapanguna sa organisasyon ni Jehova. Dili ta makadahom nga masunod nato ang ilang mga instruksiyon panahon sa dakong kasakitan kon karon pa lang naglisod na tag sunod niana.

13. Nganong gikinahanglan sa Hebreohanong mga Kristohanon ang tambag sa Hebreohanon 13:5?

¹³ Samtang naghulat ang Hebreohanong mga Kristohanon sa instruksiyon kon kanus-a sila moikyas, kinahanglan pod silang magkinabuhing simple ug dili ‘higugmaon ang kuwarta.’ (Basaha ang Hebreohanon 13:5.) Ang uban nila nakaagi nag lisod kaayo nga mga kahimtang tungod sa kagutom ug kapobrehon. (Heb. 10:​32-34) Bisan tuod napakita na nila nga andam silang molahutay sa mga kalisdanan para sa maayong balita, ang uban basin nagsugod na sa paghunahuna nga ang materyal nga mga butang makahatag nilag proteksiyon. Pero ang kuwarta dili gyod makaluwas nila sa umaabot nga kalaglagan. (Sant. 5:3) Gani, kadtong nahigugma sa materyal nga mga butang nalisdan gyod tingali nga moikyas ug mobiya sa ilang mga balay ug kabtangan.

14. Sa unsang paagi ang lig-ong pagtuo makaapektar sa atong mga desisyon bahin sa materyal nga mga butang?

¹⁴ Kon nagtuo gyod ta nga hapit nang laglagon ni Jehova kining daotang kalibotan, dili ta maghunahuna nga ang pagbaton ug dugang kuwarta o materyal nga mga butang mao ang pinakaimportante. Panahon sa dakong kasakitan, ang kuwarta wala nay bili. Ang Bibliya nag-ingon nga “isalibay [sa mga tawo diha] sa kadalanan ang ilang plata” kay ilang maamgohan nga “ang ilang plata ug bulawan dili makaluwas kanila sa adlaw sa mabangis nga kasuko ni Jehova.” (Ezeq. 7:19) Imbes magpokus sa pagtigom ug daghang kuwarta, kinahanglan tang mohimog mga desisyon nga makatabang nato nga magkinabuhing simple pero balanse. Pananglitan, likayan gyod nato nga matental sa pagpangutang nga wala kinahanglana o nga mausik ang atong panahon sa pag-atiman sa daghang materyal nga mga butang. Mag-amping pod ta nga dili mahimong sobra ka importante sa atong kinabuhi ang mga butang nga atong nabatonan. (Mat. 6:​19, 24) Samtang nagkaduol ta sa kataposan niini nga sistema, kinahanglang makita diha sa atong mga desisyon nga nagsalig ta kang Jehova ug dili sa materyal nga mga butang.

 “GIKINAHANGLAN NINYO ANG PAGLAHUTAY”

15. Nganong ang Hebreohanong mga Kristohanon ilabinang nagkinahanglan ug paglahutay?

¹⁵ Ang Hebreohanong mga Kristohanon kinahanglang molahutay sa mga pagsulay nga ilang ginaatubang, ilabina kay mas nagkagrabe ang kahimtang sa Judea. (Heb. 10:36) Bisag ang ubang Hebreohanong mga Kristohanon nakaeksperyensiya nag grabeng paglutos, daghan ang wala makasinati niana kay nahimo silang magtutuo sa panahon nga malinawon pa ang kahimtang. Tinuod nakaatubang pod silag mga pagsulay, pero dili ni sama ka grabe sa nasinatian ni Jesus. Busa gipahinumdoman sila ni Pablo nga mahimong andam sa umaabot nga paglutos ug magmatinumanon hangtod sa kamatayon. (Heb. 12:4) Tungod kay nagkadaghan ang midawat sa Kristohanong pagtulon-an, ang Hudiyong mga magsusupak nasuko pag-ayo ug nahimong mas agresibo. Pipila ka tuig sa miagi, ang mga Hudiyo nagpahinabog kagubot dihang mibisita si Pablo sa Jerusalem. Kapig 40 ka Hudiyo ang “nanumpa nga angay silang tunglohon kon mokaon sila ug moinom nga wala pa nila mapatay si Pablo.” (Buh. 22:22; 23:​12-14) Grabe gyod ang pagkapanatiko sa mga Hudiyo ug ang ilang pagdumot! Pero bisan pa ana, ang mga Kristohanon kinahanglan gihapong magtigom para sa pagsimba, mosangyaw sa maayong balita, ug magpabiling lig-on sa pagtuo.

16. Sa unsang paagi ang sulat para sa Hebreohanong mga Kristohanon makatabang nato nga makabaton ug hustong panglantaw bahin sa paglutos? (Hebreohanon 12:7)

¹⁶ Unsay makatabang sa Hebreohanong mga Kristohanon nga makalahutay sa pagsupak nga ilang giatubang? Nahibalo si Pablo nga kinahanglan silang makabaton ug hustong panglantaw bahin sa ilang mga pagsulay. Busa iyang gipatin-aw nga itugot tingali sa Diyos nga makaatubang ang mga Kristohanon ug pagsulay ingong bahin sa ilang pagbansay. (Basaha ang Hebreohanon 12:7.) Kini nga pagbansay makatabang nila nga maugmad ug mapauswag ang nindot nga mga hiyas. Kon magpokus ang Hebreohanong mga Kristohanon sa resulta sa ilang mga pagsulay, mas dali silang makalahutay.—Heb. 12:11.

17. Unsay nahibaloan ni Pablo bahin sa kon unsaon paglahutay ang mga paglutos?

 ¹⁷ Gidasig ni Pablo ang Hebreohanong mga Kristohanon nga magmaisogon ug dili mosurender dihang mag-atubang ug mga pagsulay. Ingong maglulutos kaniadto, nahibalo siya nga mas grabe pa ang ilang maatubang sa umaabot. Ug kay nakaeksperyensiya man siyag lainlaing klase sa pagsupak dihang nahimo siyang Kristohanon, nahibalo siya kon unsaon paglahutay niana. (2 Cor. 11:​23-25) Busa makahatag gyod siyag maayong tambag kay nahibalo siya pag-ayo kon unsay gikinahanglan aron makalahutay. Iyang gipahinumdoman ang Hebreohanong mga Kristohanon nga sa dihang mag-atubang ug mga pagsulay, kinahanglan silang mosalig kang Jehova ug dili sa ilang kaugalingon. Mao ni ang nakahatag kang Pablo ug kaisog maong siya miingon: “Si Jehova ang akong magtatabang; dili ko mahadlok.”—Heb. 13:6.

18. Unsay mahitabo kanatong tanan sa umaabot, ug unsay kinahanglan natong himoon karon?

¹⁸ Ang uban natong mga igsoon nag-atubang karon ug mga paglutos. Masuportahan nato sila pinaagi sa atong mga pag-ampo, ug usahay sa praktikal nga mga paagi. (Heb. 10:33) Pero ang Bibliya klaro pong nag-ingon nga “ang tanan nga nagkinabuhi nga nahiusa kang Kristo Jesus ug may debosyon ngadto sa Diyos lutoson sab.” (2 Tim. 3:12) Tungod niana, kitang tanan kinahanglang mangandam sa mga panghitabo sa umaabot. Hinaot nga bug-os tang mosalig kang Jehova nga tabangan ta niyang makalahutay sa bisan unsang pagsulay nga atong maatubang. Sa umaabot, hatagan niyag kahupayan ang tanan niyang matinumanong mga alagad.—2 Tes. 1:​7, 8.

19. Unsang praktikal nga mga paagi ang atong mahimo aron makapangandam ta sa dakong kasakitan? (Tan-awa sab ang hulagway.)

¹⁹ Ang sulat ni Pablo para sa mga Hebreohanon seguradong nakatabang nila nga makapangandam sa kasakitan nga ilang maatubang. Gidasig niya ang iyang mga isigka-Kristohanon nga palalomon ang ilang kahibalo ug pagsabot sa Kasulatan. Ang paghimo niana makatabang nila nga mailhan ug masalikway ang mga pagtulon-an nga makapahuyang sa ilang pagtuo. Gidasig niya sila nga palig-onon ang ilang pagtuo aron dili sila malisdan sa pagsunod sa direksiyon ni Jesus ug sa mga nagapanguna sa kongregasyon. Gitabangan pod niya ang mga Kristohanon nga padayong molahutay pinaagi sa pagbaton ug hustong panglantaw sa mga pagsulay ug isipon ni ingong pagbansay gikan sa ilang mahigugmaong Amahan. Hinaot nga ipadapat pod nato kini nga tambag. Makatabang ni nga makalahutay ta nga matinumanon hangtod sa kataposan.—Heb. 3:14.