Ang mga Ebanghelyo—Nagpadayon ang Debate

Tinuod ba ang mga asoy sa Ebanghelyo bahin sa pagkahimugso ni Jesu-Kristo?

Siya ba ang nagpahayag sa Wali sa Bukid?

Tinuod bang gibanhaw si Jesus?

Miingon ba gayod siya: “Ako ang dalan ug ang kamatuoran ug ang kinabuhi”?—JUAN 14:6.

ANG mga isyu nga sama niini gihisgotan sa mga 80 ka eskolar sa Jesus Seminar, nga ginahimo kaduha sa usa ka tuig sukad pa sa 1985. Kining grupoha sa mga eskolar nagtubag sa maong mga pangutana sa talagsaong paagi. Ang mga sumasalmot sa seminar naghulog ug mga balota sa matag panultihon nga iya ni Jesus diha sa mga Ebanghelyo. Ang pula nga balota nagpakita sa hunahuna nga ang pahayag tinuod nga gisulti ni Jesus. Ang pus-aw-pula nga  balota nagpasabot nga ang usa ka pahayag susama sa mga pulong nga lagmit giingon ni Jesus. Ang abohon nga balota nagpakita nga ang mga ideya kaamgid tingali nianang giingon ni Jesus, apan ang pahayag wala maggikan niya. Ang itom nga balota bug-os nga negatibo, nga naghunahuna nga ang pahayag naggikan sa ulahing tradisyon.

Sa pagsunod niining paagiha, gibalewala sa mga sumasalmot sa Jesus Seminar ang tanang upat ka puntos nga gisukna sa sinugdan. Sa pagkatinuod, naghulog sila ug itom nga balota sa 82 porsiyento sa mga pulong nga giingong iya ni Jesus diha sa mga Ebanghelyo. Sumala kanila, 16 porsiyento lamang sa mga hitabo nga giasoy bahin kang Jesus diha sa mga Ebanghelyo ug ubang mga sinulat ang dayag nga tinuod.

Ang maong pagsaway sa mga Ebanghelyo dili bag-o. Ang usa ka pag-atake sa mga Ebanghelyo mitungha niadtong 1774 sa dihang ang 1,400-panid nga manuskrito ni Hermann Reimarus, usa ka propesor sa mga pinulongan sa Oriente sa Hamburg, Alemanya, gipatik human siya mamatay. Niana dako ang pagduhaduha ni Reimarus sa pagkamakasaysayanhon sa mga Ebanghelyo. Ang iyang mga panapos gipasukad sa pag-analisar sa pinulongan ug sa daw mga kontradiksiyon nga makaplagan diha sa upat ka asoy sa Ebanghelyo bahin sa kinabuhi ni Jesus. Sukad niadto, ang mga kritiko kasagarang nagpahayag ug mga pagduhaduha bahin sa pagkatinuod sa mga Ebanghelyo, nga sa usa ka sukod nagpahuyang sa pagsalig sa publiko niining maong mga sinulat.

Nagkahiusa ang maong mga eskolar sa ilang pag-isip sa mga asoy sa Ebanghelyo ingong relihiyosong piksiyon nga gipasa sa lainlaing mga tawo. Ang kasagarang mga pangutana nga gipatungha sa nagduhaduha nga mga eskolar mao: Ang ila kahang mga tinuohan nagpahinabo sa mga magsusulat sa upat ka Ebanghelyo sa pagbulakbulak sa tinuod nga hitabo? Ang politika ba sa unang Kristohanong komunidad nagpahinabo kanila sa pag-usab o pagdugang sa sugilanon ni Jesus? Unsang mga bahina sa mga Ebanghelyo ang lagmit nga prangkang pagtaho inay kay pagtumotumo?

Ang mga tawo nga gimatuto diha sa katilingban nga ateyistiko o sekularisado nagtuo nga ang Bibliya—lakip na ang mga Ebanghelyo—maoy basahon nga puno sa mga kasugiran ug mga tumotumo. Ang uban pa nalisang sa kasaysayan sa Kakristiyanohan sa pag-ula ug dugo, pagdaogdaog, pagkabahinbahin, ug dili-diyosnong panggawi. Para sa maong mga tawo walay katarongan nga tagdon ang mga sinulat nga gipakabalaan sa Kakristiyanohan. Ilang gibati nga ang mga sinulat nga nagpatungha ug usa ka salingkapaw nga relihiyon lagmit gayong gipasukad sa walay-pulos nga mga sulosugilanon.

Unsay imong hunahuna? Tugotan ba nimo ang pipila ka eskolar nga nagduhaduha sa pagkamakasaysayanhon sa mga Ebanghelyo nga magpahinabo kanimo sa paghunahuna ug susamang mga pagduhaduha? Sa dihang madungog nimo ang mga pahayag bahin sa gituohan nga pagtumotumo sa mga magsusulat sa mga Ebanghelyo, tugotan ba nimo kini nga motarog sa imong pagsalig sa ilang mga sinulat? Ang dili-diyosnong dungog ba sa Kakristiyanohan magpaduhaduha kanimo sa pagkakasaligan sa mga Ebanghelyo? Gidapit ka namo sa pagsusi sa pipila ka tinuod nga mga hitabo.

[Hulagway sa panid 4]

Ang mga Ebanghelyo naundan ba sa mga sulosugilanon o sa tinuod nga mga hitabo?

[Credit Line]

Si Jesus Naglakaw sa Dagat/The Doré Bible Illustrations/Dover Publications

[Picture Credit Line sa panid 3]

Talan-awon sa luyo, mga panid 3-5 ug 8: Courtesy of the Freer Gallery of Art, Smithsonian Institution, Washington, D.C.