Makakaplag Ka ba ug Kalinaw sa Galamhan?
Makakaplag Ka ba ug Kalinaw sa Galamhan?
Balik sa 1854, ang Amerikanong awtor nga si Henry Thoreau misulat: “Daghang tawo ang nakabsan sa paglaom.”
Dayag, sa iyang panahon ang kadaghanang mga tawo wala magtagamtam ug kalinaw sa galamhan. Apan, halos 150 ka tuig na kadto. Lahi na ba ang mga kahimtang karon? O mapadapat ba gihapon ang mga pulong ni Thoreau? Komosta ka na man sa personal? Ikaw ba kontento ug malinawon? O ikaw ba walay kasegurohan, wala makatino sa umaabot, “nakabsan sa paglaom,” sumala sa giingon ni Thoreau?
IKASUBO, dunay daghang butang sa kalibotan nga naghikaw sa mga tawo sa kalinaw sa galamhan. Atong hisgotan ang pipila lamang. Sa daghang nasod ang pagkawalay-trabaho ug gamayng kinitaan nagpahinabog kakabos ug duyog niini mao ang kawalay-paglaom sa ekonomiya. Sa ubang kayutaan daghan ang naghago pag-ayo sa pagpangitag bahandi ug materyal nga mga kabtangan. Apan, kasagaran ang maindigong estilo-sa-kinabuhi nga nalangkit nagpahinabog kabalaka, dili kalinaw. Ang sakit, gubat, krimen, inhustisya, ug pagdaogdaog naghikaw usab sa mga tawo sa kalinaw.
Sila Nangitag Kalinaw sa Galamhan
Daghan ang dili makaagwanta sa tinuod nga kahimtang sa kalibotan. Si Antônio a maoy usa ka lider sa pamuo diha sa dakong pabrika sa São Paulo, Brazil. Kay naglaom sa pagpausbaw sa mga kahimtang sa pagkinabuhi, siya nalambigit sa mga protesta ug mga demonstrasyon, apan kini wala makahatag kaniyag kalinaw sa hunahuna.
Ang uban naglaom nga ang kaminyoon magpahinabog usa ka sukod sa kalinaw sa ilang kinabuhi, apan sila tingali napakyas. Si Marcos maoy usa ka malamposong negosyante. Miapil siya sa politika ug nahimong mayor sa usa ka industriyalisadong siyudad. Bisan pa niana, ang iyang panimalaynong kinabuhi bug-os nga napakyas. Sa dihang mibiya ang iyang mga anak sa balay, siya ug ang iyang asawa nagbulag tungod sa dili matul-id nga mga kasungian.
Si Gerson, usa ka lalaki nga nagdako diha sa kalye sa Salvador, Brazil, gustog adbentura. Naglaroylaroy siya sa lainlaing mga siyudad, nga mohangyong mobiyahe kauban sa mga drayber sa trak. Wala madugay siya nagiyan sa droga, nga gikawatan ang mga tawo aron igasto sa iyang bisyo. Daghang higayon nga siya nadakpan sa polis. Apan, bisan pa sa agresibo, bangis nga personalidad, si Gerson nangandoy ug kalinaw sa galamhan. Makaplagan ba gayod niya kini?
Sa bata pa si Vania, ang iyang inahan namatay, ug si Vania mao nay nag-abaga sa mga buluhaton sa panimalay, lakip ang pag-atiman sa iyang masakitong igsoong babaye. Nagsimba si Vania apan mibati nga gibiyaan sa Diyos. Wala gayod siyay kalinaw sa hunahuna.
Anaa usab si Marcelo. Walay laing gusto si Marcelo kondili lulinghayaw. Gusto niyang makigparti sa ubang mga batan-on—nga mosayaw, moinom, ug mag-abuso sa mga droga. Usa ka higayon niana nasugamak siya sa away ug nakasamad ug laing batan-on. Human niana, nagbasol siya sa iyang nabuhat ug miampo sa Diyos alang sa tabang. Buot usab niyag kalinaw sa hunahuna.
Kining mga kasinatiana nag-ilustrar sa pipila ka kahimtang nga makadaot sa kalinaw sa hunahuna. Duna bay bisan unsang paagi nga ang lider sa pamuo, ang politiko, ang lalaki nga nagdako diha sa kalye, ang nasobrahag-trabahong anak nga babaye, ug ang tig-adto sa parti makakaplag ug kalinaw sa galamhan nga ilang gipangita? Makahatag bag pagtulon-an kanato ang nahitabo kanila? Ang tubag nianang duha ka pangutana maoy oo, segun sa atong makita sa sunod nga artikulo.
[Footnote]
a Ang ubang mga ngalan giusab.
[Hulagway sa panid 3]
Nangandoy ka ba ug kalinaw sa galamhan?