Ang Pagkamapangahason Mosangpot sa Kaulawan

“Miabot ba ang pagkamapangahason? Nan modangat ang kaulawan; apan ang kaalam anaa sa mga makasaranganon.”—PROVERBIO 11:2.

1, 2. Unsay pagkamapangahason, ug sa unsang mga paagi misangpot kini sa katalagman?

 ANG usa ka masinahong Levihanon nanguna sa rebelyosong panon batok sa tinudlong mga awtoridad ni Jehova. Ang usa ka ambisyosong prinsipe naglaraw ug daotan aron mailog ang trono sa iyang amahan. Ang usa ka dili-mapailobong hari nagsalikway sa klarong mga instruksiyon sa manalagna sa Diyos. Kining tulo ka Israelinhon managsamag taras: pagkamapangahason.

² Ang pagkamapangahason maoy usa ka kinaiya sa kasingkasing nga magladlad sa tanan sa dakong kapeligrohan. (Salmo 19:13) Ang tawong mapangahason maisogong magbuotbuot pagbuhat sa mga butang bisan wala hatagig awtorisasyon sa pagbuhat niana. Kasagaran, mosangpot kini sa katalagman. Sa pagkatinuod, tungod sa pagkamapangahason nalaglag ang mga hari ug napukan ang mga imperyo. (Jeremias 50:29, 31, 32; Daniel 5:20) Nakabitik gani kini sa ubang mga alagad ni Jehova ug misangpot sa ilang kalaglagan.

3. Sa unsang paagi mahibaloan nato ang mga kapeligrohan sa pagkamapangahason?

³ May maayong katarongan nga ang Bibliya nag-ingon: “Miabot ba ang pagkamapangahason? Nan modangat ang kaulawan; apan ang kaalam anaa sa mga makasaranganon.” (Proverbio 11:2) Ang Bibliya naghatag kanato ug mga panig-ingnan nga nagpamatuod sa katinuod niining maong proverbio. Ang pagsusi sa pipila niini motabang kanato  sa pagkakita sa kapeligrohan sa paglapas sa gitakdang mga limitasyon. Busa, atong konsiderahon kon sa unsang paagi ang kasina, ambisyon, ug pagkadili-mapailobon nagpahinabo sa tulo ka lalaki nga gihisgotan sa sinugdan nga molihok nga mapangahason, nga misangpot sa ilang kaulawan.

Si Kore—Usa ka Masinahong Rebelde

4. (a) Kinsa si Kore, ug unsang makasaysayanhong mga hitabo ang sa walay duhaduha iyang gipakigbahinan? (b) Sa iyang pagkatigulang, unsang daotang buhat nga niana si Kore maoy naghulhog?

⁴ Si Kore usa ka Levihanon nga anak ni Kohat, ig-agaw igtagsa ni Moises ug Aaron. Dayag nga maunongon siya kang Jehova sulod sa mga dekada. Si Kore nakapribilehiyo nga mahilakip niadtong kinsa milagrosong giluwas latas sa Pulang Dagat, ug lagmit nakig-ambit siya sa pagpahamtang sa paghukom ni Jehova batok sa mga Israelinhon nga nagsimbag nating baka sa Bukid sa Sinai. (Exodo 32:26) Apan, ngadtongadto, si Kore nangulo sa pag-alsa batok kang Moises ug Aaron nga naglakip sa mga anak ni Ruben nga si Datan, Abiram, ug On, uban sa 250 ka Israelinhong mga pangulo. a “Igo na nang inyo,” sila miingon kang Moises ug Aaron, “sanglit balaan ang tibuok katigoman ug si Jehova anaa sa ilang taliwala. Nan, nganong gibayaw ninyo ang inyong kaugalingon nga labaw sa kongregasyon ni Jehova?”—Numeros 16:1-3.

5, 6. (a) Nganong mirebelde si Kore kang Moises ug Aaron? (b) Nganong ikaingon nga si Kore lagmit menos ug pagpabili sa iyang dapit diha sa kahikayan sa Diyos?

⁵ Human sa katuigan sa pagkamatinumanon, nganong mirebelde man si Kore? Seguradong dili madaogdaogon ang pagpangulo ni Moises sa Israel, kay siya “mao ang labing maaghop sa tanang tawo sa ibabaw sa nawong sa yuta.” (Numeros 12:3) Apan, morag nasina si Kore kang Moises ug Aaron ug nasilag sa ilang kabantog, ug mitultol kini kaniya sa pag-ingon—sa sayop nga paagi—nga sila mabuotbuoton ug mahakogon nga nagbayaw sa ilang kaugalingon ibabaw sa kongregasyon.—Salmo 106:16.

⁶ Lagmit gayod nga bahin sa suliran ni Kore mao nga wala niya pabilhi ang iyang mga pribilehiyo diha sa kahikayan sa Diyos. Tinuod, ang mga Levihanon nga anak ni Kohat dili mga saserdote, apan sila maoy mga magtutudlo sa Balaod sa Diyos. Sila usab mao ang tigdala sa muwebles ug mga galamiton sa tabernakulo sa dihang kini kinahanglang ibalhin. Hinungdanon kadto nga buluhaton, kay ang balaang mga kasangkapan mahimo lamang dalhon sa mga tawo nga hinlo sa relihiyosong paagi ug sa moral. (Isaias 52:11) Busa, sa dihang gisukmatan ni Moises si Kore, sa pagkatinuod, siya nangutana, Gipakamenos mo ba pag-ayo ang imong asaynment  nga kinahanglan pa nimong kuhaon ang pagkasaserdote? (Numeros 16:9, 10) Si Kore napakyas sa pagkaamgo nga ang kinadak-ang pasidungog mao ang pag-alagad kang Jehova nga matinumanon sumala sa iyang kahikayan—dili ang pagkab-ot sa usa ka linaing kahimtang o posisyon.—Salmo 84:10.

7. (a) Sa unsang paagi nakiglabot si Moises kang Kore ug sa iyang mga tawo? (b) Sa unsang paagi ang pagrebelde ni Kore misangko sa malaglagong kataposan?

⁷ Gidapit ni Moises si Kore ug ang iyang mga tawo nga magtigom pagkabuntag diha sa tolda sa panagkatigom dala ang mga insensaryo ug insenso. Si Kore ug ang iyang mga tawo wala awtorisahi sa paghalad ug insenso, sanglit dili sila mga saserdote. Kon moabot sila nga magdala ug mga insensaryo ug insenso, kini tatawng magpakita nga kining mga tawhana mibati gihapon nga sila may katungod nga molihok ingong mga saserdote—bisag milabay na ang tibuok gabii sa pagtimbangtimbang pag-usab sa maong butang. Sa dihang miatubang sila pagkabuntag, angayan lamang nga gipahayag ni Jehova ang iyang kapungot. Mahitungod sa mga anak ni Ruben, “ang yuta mibuka sa iyang baba ug milamoy kanila.” Ang uban, lakip kang Kore, giut-ot sa kalayo nga gikan sa Diyos. (Deuteronomio 11:6; Numeros 16:16-35; 26:10) Ang pagkamapangahason ni Kore misangpot sa hilabihang kaulawan—ang pagsalikway sa Diyos kaniya!

Sukli ang “Kiling sa Pagkasina”

8. Sa unsang paagi ang “kiling sa pagkasina” mapadayag taliwala sa mga Kristohanon?

⁸ Ang asoy bahin ni Kore maoy usa ka pasidaan alang kanato. Sanglit ang “kiling sa pagkasina” anaa sa dili-hingpit nga mga tawo, kini mahimong mapadayag bisan diha sa Kristohanong kongregasyon. (Santiago 4:5) Pananglitan, basin maikagon kaayo kita sa posisyon. Sama kang Kore, basin masina kita niadtong nakabaton sa mga pribilehiyo nga atong gitinguha. O mahimong mahisama kita sa unang-siglong Kristohanon nga ginganlag Diotrefes. Siya hinawayon kaayo sa apostolikong awtoridad, dayag kay buot niyang siya maoy magdumala. Sa pagkatinuod, si Juan misulat nga si Diotrefes ‘gustong makabaton sa unang dapit.’—3 Juan 9.

9. (a) Unsang tinamdan ngadto sa mga responsibilidad sa kongregasyon ang kinahanglang likayan nato? (b) Unsa ang hustong panglantaw sa atong dapit diha sa kahikayan sa Diyos?

⁹ Siyempre, dili sayop alang sa usa ka Kristohanong lalaki nga mokab-ot sa mga responsibilidad diha sa kongregasyon. Gidasig pa gani ni Pablo ang maong dalan. (1 Timoteo 3:1) Apan, dili gayod nato lantawon ang mga pribilehiyo sa pag-alagad ingong mga timaan sa kalamposan, nga morag pinaagi sa pagkab-ot niana, misaka kitag usa ka ang-ang diha sa gitawag konohay nga hagdanan sa pag-uswag. Hinumdomi, si Jesus miingon: “Si bisan kinsang buot mahimong dako taliwala kaninyo kinahanglan nga mainyong alagad, ug si bisan kinsang buot mahimong una taliwala kaninyo kinahanglan nga mainyong ulipon.” (Mateo 20:26, 27) Tataw, sayop nga masina niadtong dunay mas dagkong mga responsibilidad, nga daw ang atong bili atubangan sa Diyos nagdepende sa atong “ranggo” diha sa iyang organisasyon. Si Jesus miingon: ‘Kamong tanan managsoon.’ (Mateo 23:8) Oo, magmamantala man o payunir, bag-ong nabawtismohan o dugay nang tighupot sa integridad—ang tanan nga nag-alagad kang Jehova nga bug-os-kalag dunay bililhong dapit diha sa iyang kahikayan. (Lucas 10:27; 12:6, 7; Galacia 3:28; Hebreohanon 6:10) Usa gayod ka panalangin nga makigtambayayong sa minilyon kinsa naningkamot sa pagpadapat sa tambag sa Bibliya: ‘Baksi ninyo ang inyong kaugalingon sa pagkamapaubsanon sa hunahuna ngadto sa usag usa.’—1 Pedro 5:5.

Si Absalom—Usa ka Ambisyosong Oportunista

10. Kinsa si Absalom, ug sa unsang paagi siya misulay sa pag-angkon ug pabor pinaagi sa pag-ulog-ulog niadtong moadto sa hari alang sa paghukom?

¹⁰ Ang dalan sa kinabuhi sa ikatulong anak nga lalaki ni Haring David, si Absalom, makuhaan nato ug leksiyon bahin sa ambisyon. Kining tiglaraw nga oportunista misulay sa pag-angkon ug pabor pinaagi sa pag-ulog-ulog niadtong moadto sa hari alang sa paghukom. Una iyang gisugyot nga si David wala magtagad sa ilang mga panginahanglan. Dayon wala na siya maglipodlipod ug gipadayag ang iyang tinuod nga tumong. “Oh kon gitudlo pa lang unta ako nga maghuhukom sa yuta,” matod pa ni Absalom, “aron kanako moduol ang matag tawo nga may legal nga kaso o nagkinahanglan ug paghukom! Unya buhaton ko gayod kaniya ang hustisya.” Walay pugongpugong ang malansisong pagpamolitika ni Absalom. “Sa dihang moduol ang tawo aron sa pagyukbo kaniya,” nag-ingon ang Bibliya, “siya motuy-od sa iyang kamot ug mogunit  kaniya ug mohalok kaniya. Ug si Absalom nagpadayon sa pagbuhat sa ingon niini ngadto sa tanang Israelinhon nga moadto sa hari alang sa paghukom.” Unsay resulta? “Si Absalom nagpadayon sa pagkawat sa mga kasingkasing sa mga tawo sa Israel.”—2 Samuel 15:1-6.

11. Sa unsang paagi misulay si Absalom sa pag-ilog sa trono ni David?

¹¹ Determinado si Absalom nga ilogon ang pagkahari sa iyang amahan. Lima ka tuig una pa niana, gipapatay niya ang kamagulangang anak nga lalaki ni David, si Amnon, nga maorag usa ka pagpanimalos sa paglugos sa igsoong babaye ni Absalom nga si Tamar. (2 Samuel 13:28, 29) Apan, bisan niadtong tungora basin nagtinguha na si Absalom sa trono, nga nag-isip sa pagpatay kang Amnon ingong kombenyenteng paagi sa pagpapha sa usa ka karibal. b Bisan unsa pa man, sa dihang miabot na ang panahon, milihok si Absalom. Gipamantala niya ang iyang pagkahari sa tibuok nasod.—2 Samuel 15:10.

12. Ipatin-aw kon sa unsang paagi ang pagkamapangahason ni Absalom misangpot sa kaulawan.

¹² Sa makadiyot, milampos si Absalom, kay “ang panagkunsabo nagkaanam ka kusganon, ug nagkadaghan ang katawhan nga midapig kang Absalom.” Ngadtongadto, si Haring David napugos sa pagkalagiw alang sa iyang kinabuhi. (2 Samuel 15:12-17) Apan, sa wala madugay ang karera ni Absalom naputol sa dihang gipatay siya ni Joab, gilabay ngadto sa usa ka gahong, ug gitabonan ug mga bato. Tiaw mo kana—kining ambisyosong lalaki nga gustong mahimong hari wala gani makadawat ug desenteng paglubong pagkamatay niya! c Ang pagkamapangahason tinuod gayod nga misangpot sa kaulawan ni Absalom.—2 Samuel 18:9-17.

Isalikway ang Hakog nga Ambisyon

13. Sa unsang paagi ang ambisyosong espiritu makagamot diha sa kasingkasing sa usa ka Kristohanon?

¹³ Ang pagkabatog gahom ni Absalom ug ang misunod nga pagkapukan niya nagsilbing leksiyon alang kanato. Sa kalibotan karon nga walay prinsipyo, naandan na nga ang mga tawo mag-ulog-ulog sa ilang mga labaw, nga maningkamot sa pagpauyon-uyon kanila aron lamang dayegon o tingali aron makaangkon ug usa ka matang sa pribilehiyo o promosyon. Sa samang higayon, manghambog tingali sila sa ilang mga sakop, nga naglaom nga mabatonan ang ilang pabor ug pagpaluyo. Kon dili kita magbantay, ang maong ambisyosong espiritu makagamot diha sa atong kasingkasing. Dayag nga nahitabo kini sa pipila sa unang siglo, nga nagkinahanglan nga mohatag ang mga apostoles ug bug-at nga mga pasidaan batok nianang mga tawhana.—Galacia 4:17; 3 Juan 9, 10.

14. Nganong angay natong likayan ang ambisyoso, nagbayaw-sa-kaugalingon nga espiritu?

¹⁴ Walay luna sa organisasyon ni Jehova alang sa tigpaburot sa kaugalingon nga mga tiglaraw kinsa naningkamot “pagpangita sa kaugalingon nilang himaya.” (Proverbio 25:27) Sa pagkatinuod, ang Bibliya nagpasidaan: “Putlon ni Jehova ang tanang maulog-ulogong mga ngabil, ang dila nga nagasulti ug dagkong butang.” (Salmo 12:3) Si Absalom maulog-ulogon ug mga ngabil. Naghisgot siyag mga butang nga makapadako sa atay niadtong kansang pabor iyang gikinahanglan—ang tanan aron maangkon ang gitinguhang posisyon nga may awtoridad. Sa kasukwahi, pagkadako sa atong panalangin nga maanaa taliwala sa panag-igsoonay nga nagsunod sa tambag ni Pablo: “[Ayaw pagbuhat] ug unsa man tungod sa pagkamatigion o tungod sa pagpakaimportante sa kaugalingon, hinuon uban sa pagpaubos sa hunahuna [isipa] nga ang uban labaw kay kaninyo.”—Filipos 2:3.

Si Saul—Usa ka Dili-Mapailobong Hari

15. Sa unsang paagi si Saul sa usa ka higayon nagpakita nga siya makasaranganon?

¹⁵ Sa usa ka higayon si Saul, nga sa ulahi nahimong hari sa Israel, maoy makasaranganon. Tagda, pananglitan, kon unsay nahitabo sa batabata pa siya. Sa dihang ang manalagna sa Diyos nga si Samuel nagdayeg kaniya, si Saul mapainubsanong mitubag: “Dili ba ako usa ka Benjaminhon nga kinagamyan sa mga tribo sa Israel, ug ang akong banay mao ang labing ubos sa tanang banay sa tribo sa Benjamin? Busa nganong gisultihan mo ako sa ingon niining butanga?”—1 Samuel 9:21.

16. Sa unsang paagi si Saul nagpasundayag ug dili-mapailobong tinamdan?

¹⁶ Apan, sa ulahi nawagtang ang pagkamakasaranganon ni Saul. Samtang nakiggubat sa mga Filistehanon, miadto siya sa Gilgal, diin gipahulat siya  nga moabot si Samuel ug mangaliyupo sa Diyos pinaagig mga halad. Sa dihang wala moabot si Samuel sa tinudlong panahon, si Saul mapangahasong nagtanyag mismo sa halad-nga-sinunog. Mao pa lay pagkahuman niya, miabot si Samuel. “Unsa kining imong nabuhat?” nangutana si Samuel. Si Saul mitubag: “Nakita ko nga nagkatibulaag ang katawhan gikan kanako, ug ikaw—ikaw wala moabot sulod sa tinudlong mga adlaw . . . Busa gipugos ko ang akong kaugalingon ug naghalad sa halad-nga-sinunog.”—1 Samuel 13:8-12.

17. (a) Sa unang pagtan-aw, nganong morag makataronganon ang mga lihok ni Saul? (b) Nganong gihukman ni Jehova si Saul sa iyang dili-mapailobong lihok?

¹⁷ Sa unang pagtan-aw, ang mga lihok ni Saul morag makataronganon. Kon buot hunahunaon, ang katawhan sa Diyos “diha sa kalisdanan,” “gipit-os pag-ayo,” ug nagkurog tungod sa ilang kahimtang nga walay paglaom. (1 Samuel 13:6, 7) Tino, dili sayop nga magpakitag inisyatibo sa dihang gikinahanglan kana sa kahimtang. d Apan, hinumdomi nga si Jehova makabasa sa kasingkasing ug makahibalo sa atong kinahiladmang mga motibo. (1 Samuel 16:7) Busa, lagmit nakita niya ang pipila ka butang bahin kang Saul nga dili-direktang gisulti diha sa asoy sa Bibliya. Pananglitan, lagmit nakita ni Jehova nga ang pagkadili-mapailobon ni Saul gipalihok sa garbo. Tingali napikal pag-ayo si Saul nga siya—ang hari sa tibuok Israel—kinahanglang maghulat sa usa ka tawo nga iyang giisip ingong tigulang, langaylangayan nga manalagna! Bisan unsa pa man, gibati ni Saul nga ang pagkalangan ni Samuel naghatag kaniyag katungod sa pagpangako niana ug pagsalikway sa klarong mga instruksiyon nga gihatag kaniya. Ang resulta? Wala dayega ni Samuel ang inisyatibo ni Saul. Sa kasukwahi, gibadlong niya si Saul, nga nag-ingon: “Ang imong gingharian dili molungtad . . . tungod kay wala ka magtuman sa gisugo ni Jehova kanimo.” (1 Samuel 13:13, 14) Sa makausa pa, ang pagkamapangahason misangpot sa kaulawan.

Pagbantay Batok sa Pagkadili-Mapailobon

18, 19. (a) Batbata kon sa unsang paagi ang pagkadili-mapailobon makapahinabo sa usa ka modernong-adlaw nga alagad sa Diyos nga molihok nga mapangahason. (b) Unsay angay natong hinumdoman bahin sa paglihok sa Kristohanong kongregasyon?

¹⁸ Ang asoy bahin sa pagkamapangahason ni Saul gisulat diha sa Pulong sa Diyos alang sa atong kaayohan. (1 Corinto 10:11) Dali ra kaayo kitang mayugot sa mga dili-kahingpitan sa atong mga igsoon. Sama kang Saul, tingali maupos ang atong pailob, nga mobati nga aron ang mga butang madumala sa hustong paagi, kinahanglang mangako kita sa pagbuhat niana. Ibutang ta, pananglitan, nga ang usa ka igsoong lalaki maayo kaayong moorganisar. Siya untop sa panahon, nunot-sa-panahon sa mga pamaagi sa kongregasyon, ug dunay katakos sa pagpanulti ug pagpanudlo. Sa samang higayon, iyang namatikdan nga ang uban wala makaabot sa iyang makuting mga sukdanan, ug sila dili sama ka episyente sa iya untang gustong mahitabo. Pakamatarongon ba niini ang iyang pagpadayag ug pagkadili-mapailobon? Angay ba niyang sawayon ang iyang mga igsoon, tingali magpasumbingay nga kon dili pa sa iyang mga paningkamot walay mapalampos ug ang kongregasyon mohuyang? Mapangahason gayod kini!

¹⁹ Sa pagkatinuod, unsay naghiusa sa kongregasyon sa mga Kristohanon? Ang mga katakos ba sa pagdumala? pagkaepisyente? kalalom sa kahibalo? Tugotan ta, kining mga butanga may bentaha alang sa hapsay nga paglihok sa usa ka kongregasyon. (1 Corinto 14:40; Filipos 3:16; 2 Pedro 3:18)  Apan, si Jesus nag-ingon nga ang iyang mga sumusunod sa panguna mailhan pinaagi sa ilang gugma. (Juan 13:35) Mao kanay hinungdan kon nganong ang mahunahunaong mga ansiyano, bisan tuod hapsay, nakaamgo nga ang kongregasyon dili usa ka negosyo nga nagkinahanglan ug estriktong pagdumala; hinunoa, kini gilangkoban sa usa ka panon nga nagkinahanglan ug malumong pag-atiman. (Isaias 32:1, 2; 40:11) Ang mapangahasong pagsalikway sa maong mga prinsipyo kasagarang moresulta sa kabingkilan. Sa kasukwahi, ang diyosnong kahusay magpatungha ug kalinaw.—1 Corinto 14:33; Galacia 6:16.

20. Unsay pagakonsiderahon sa sunod nga artikulo?

²⁰ Ang mga asoy sa Bibliya bahin kang Kore, Absalom, ug Saul tatawng nagpakita nga ang pagkamapangahason mosangpot sa kaulawan, sumala sa giingon sa Proverbio 11:2. Apan, ang mao gihapong bersikulo sa Bibliya nagdugang: “Ang kaalam anaa sa mga makasaranganon.” Unsay pagkamakasaranganon? Unsang mga panig-ingnan gikan sa Bibliya ang makatabang sa paghatag ug katin-awan niining hiyasa, ug sa unsang paagi ikapakita nato ang pagkamakasaranganon karong adlawa? Kining mga pangutanaha pagakonsiderahon sa sunod nga artikulo.

[Mga footnote]

Nahinumdom Ka Ba?

• Unsay pagkamapangahason?

• Sa unsang paagi ang kasina nagpahinabo kang Kore sa paglihok nga mapangahason?

• Unsay atong makat-onan gikan sa asoy sa ambisyosong si Absalom?

• Sa unsang paagi malikayan nato ang dili-mapailobong espiritu nga gipasundayag ni Saul?

[Mga Pangutana sa Pagtuon]

Hulagway sa panid 10]

Naupos ang pailob ni Saul ug siya milihok nga mapangahason