Pagtahod sa Awtoridad—Nganong Kulang?

“Ang pagsupak sa natukod nga awtoridad, relihiyoso man o sekular, sosyal ug politikal, ingong tibuok-kalibotang hitabo mahimo nga usa ka adlaw niana isipon nga mao ang kinadak-ang hitabo sa miaging dekada.”

MGA tuig na ang miagi sukad sa katuigang 1960, ang dekadang gipunting dinhi sa historyano ug pilosopong si Hannah Arendt. Karon, ang bul-og sa pagkawalay-pagtahod sa awtoridad labi pang kusganon kay sukad masukad.

Pananglitan, ang di pa dugayng taho sa The Times sa London nag-ingon: “Ang ubang mga ginikanan modumili pagdawat sa awtoridad sa magtutudlo ibabaw sa ilang mga anak ug sa dihang sulayan pagdisiplina ang ilang anak sila moreklamo.” Sa kasagaran, sa dihang disiplinahon ang ilang mga anak sa eskuylahan, ang mga ginikanan moadto sa eskuylahan dili lamang aron sa paghulga sa mga magtutudlo kondili sa pag-atake kanila.

Usa ka tigpamaba sa National Association of Head Teachers sa Britanya gikutlo nga nag-ingon: “Ang publiko nag-ingon ‘ako adunay mga katungod,’ imbes nga ‘ako adunay mga responsabilidad.’” Gawas pa sa pagkapakyas sa pagtisok diha sa ilang mga anak sa usa ka himsog nga pagtahod sa awtoridad, ang ubang mga ginikanan dili motul-id sa ilang mga anak—ug modumili nga buhaton kana sa uban. Ang mga bata nga nag-angkon sa ilang “mga katungod” gitugotan sa pagbiaybiay sa awtoridad sa mga ginikanan ug mga magtutudlo, ug ang sangpotanan matagna—“usa ka kaliwatan nga walay pagtahod sa awtoridad ug wala kaayoy ideya bahin sa husto ug sayop,” misulat ang kolumnistang si Margarette Driscoll.

Ang magasing Time sa artikulo niining “Nahanaw nga Kaliwatan” nagpunting sa pagkahigawad sa daghang batan-ong Ruso pinaagi sa pagkutlo sa iladong tig-rap nga nag-ingon: “Unsaon man ni bisan kinsa nga natawo niining kalibotana, diin walay molungtad ug dugay ug walay pagkamanagsama, nga mosalig sa katilingban?” Ang sosyologong si Mikhail Topalov nagduso niining pagbatia: “Kining mga batan-ona dili buang. Ilang nakita nga ang ilang mga ginikanan gilimbongan sa estado, ilang nakita sila nga napildihan sa ilang mga depositong salapi ug sa ilang mga trabaho. Makadahom ba kita nga sila motahod sa awtoridad?”

Bisan pa niana, sayop ang paghinapos nga ang di-pagsalig sa awtoridad nagpaila lamang sa kaliwatan sa mga batan-on. Karon, ang mga tawo sa tanang pangedaron nag-isip sa bisan unsang matang sa awtoridad uban ang pagkawalay-pagsalig, bisan gani pagtamay. Nagpasabot ba kini nga wala nay awtoridad nga masaligan? Kon dumalahon sa hustong paagi, ang awtoridad, nga gibatbat ingong “ang gahom o katungod sa pagkontrolar, paghukom, o pagdili sa mga lihok sa uban,” mahimong puwersa alang sa ikaayo. Kini mahimong makaayo sa mga indibiduwal ug sa katilingban. Ang mosunod nga artikulo magtagad kon sa unsang paagi maingon kini niini.