Ang Bibliya—Gipabilhan ug Gidili

“Akong tinguha nga ang sagradong mga basahon hubaron gayod ngadto sa tanang pinulongan,” misulat si Desiderius Erasmus, gipasidunggang Olandes nga eskolar sa ika-16 nga siglo.

ANG kinadak-ang tinguha ni Erasmus mao nga ang tanan makabasa ug makasabot sa Kasulatan. Apan, ang mga kaaway sa Bibliya mabangison nga misalikway sa maong ideya. Sa pagkatinuod, ang Uropa nianang panahona maoy hilabihan ka peligrosong dapit alang ni bisan kinsa nga dunay bisag gamayng pagkamaukiton bahin sa kaundan sa Bibliya. Sa Inglaterra usa ka ordinansa sa parliamento ang gihimong balaod, nga nagmando nga “si bisan kinsa nga mobasa sa Kasulatan sa Iningles kinahanglang bawian ug yuta, mga kabtangan, ug kinabuhi . . . ug kon sila padayong magpagahi ug ulo, o magpabadlong pag-usab human nga mapasaylo, sila angay nga bitayon una tungod sa ilang pagbudhi sa hari, ug dayon sunogon tungod sa ilang pagkaerehes batok sa Diyos.”

Sa dakong yuta sa Uropa, ang Inkwisisyong Katoliko walay kokaluoy nga nangita sa “erehes” nga mga sekta, sama sa mga Waldenses sa Pransiya, ug sila ang gipuntirya sa paglutos tungod sa ilang batasan sa pagsangyaw “pinasukad sa mga ebanghelyo ug mga sulat ug ubang sagradong kasulatan, . . . sanglit ang pagsangyaw ug pagbatbat sa balaang kasulatan gidili gayod sa mga layko.” Daghan kaayong lalaki ug babaye ang nag-antos sa hilabihang pagpasakit ug namatay tungod sa ilang gugma sa Bibliya. Sila nameligrong makadawat sa kinagrabehang mga silot tungod lang sa paglitok sa Pag-ampo sa Ginoo o sa Napulo  ka Sugo ug sa pagtudlo niini ngadto sa ilang mga anak.

Ang maong debosyon alang sa Pulong sa Diyos nagpabilin diha sa kasingkasing sa daghang kolonista nga milawig aron sa pagkolonisar sa Amerika del Norte. Sa Amerika kaniadto, “nalambigit pag-ayo ang pagbasa ug ang relihiyon, nga nagpaila sa usa ka kultura nga bug-os nga gipasukad diha sa pagkasinati sa Bibliya,” matod pa sa librong A History of Private Life—Passions of the Renaissance. Sa pagkatinuod, usa ka sermon nga gipatik sa Boston niadtong 1767 nagsugyot: “Magkugi sa pagbasa sa balaang kasulatan. Kada buntag ug kada gabii ikaw kinahanglang mobasa ug usa ka kapitulo sa imong Bibliya.”

Sumala sa Barna Research Group sa Ventura, California, kapin sa 90 porsiyento sa mga Amerikano sa aberids nanag-iya ug tulo ka Bibliya. Apan, gipakita sa usa ka bag-ong pagtuon nga bisan tuod ang Bibliya gitamod gihapon pag-ayo didto, “ang paggugol ug panahon sa pagbasa, pagtuon ug pagpadapat niini . . . wala na himoa.” Ang kadaghanan duna lamay taphaw nga nahibaloan bahin sa kaundan niini. Usa ka kolumnista sa mantalaan nag-ingon: “Talagsa ra ang panghunahuna nga tingali [ang Bibliya] duna gihapoy hinungdanong epekto sa mga problema ug mga kabalaka karon.”

Ang Nag-usab-usab nga Sekular nga Panghunahuna

Ang popular nga pagtuo mao nga kita mahimong molampos sa kinabuhi pinaagi lamang sa maayong panabot ug tawhanong kooperasyon. Ang Bibliya gitagad ingong usa lamang sa daghang basahon bahin sa relihiyosong mga opinyon ug personal nga mga kasinatian, dili ingong basahon sa tinuod nga mga panghitabo ug kamatuoran.

Busa sa unsang paagi giatubang sa kadaghanang tawo ang nagkakomplikado ug makapatugaw nga mga isyu sa kinabuhi? Sila nagkinabuhi nga haw-ang sa espirituwal, nga walay lig-ong moral ug relihiyosong mga giya ug pagtultol. Sila nahimong sama sa mga barko nga walay mga timon, “gituyatuya ngadto-ngari ug gipadpad sa matag huyohoy sa tawhanong pagtulon-an, . . . sa panglingla ug kamalansison sa mga tawo.”—Efeso 4:14, The Twentieth Century New Testament.

Nan, kita angay nga mangutana, Ang Bibliya ba usa lang ka relihiyosong basahon? O kini ba tinuod nga Pulong sa Diyos, nga naundan ug praktikal ug hinungdanong impormasyon? (2 Timoteo 3:16, 17) Ang Bibliya ba takos sa atong pagtagad? Ang sunod nga artikulo magtubag niining mga pangutanaha.

[Hulagway sa panid 3]

Desiderius Erasmus

[Credit Line]

Gikan sa librong Deutsche Kulturgeschichte

[Hulagway sa panid 4]

Ang mga Waldenses mao ang gipuntirya sa paglutos tungod sa ilang pagsangyaw pinasukad sa Kasulatan

[Credit Line]

Stichting Atlas van Stolk, Rotterdam