Mga Pangutana Gikan sa mga Magbabasa

Unsay angay nga panglantaw sa tinuod nga mga Kristohanon sa naandang buhat sa mga indibiduwal sa pagpanghatag sa uban ug mga kopya sa komersiyal nga programa sa software alang sa mga kompiyuter?

Ang pipila tingali sayop nga mosulay sa pagpakamatarong niini nga buhat pinaagi sa pagkutlo sa mga pulong ni Jesus: “Nakadawat kamo nga walay bayad, panghatag nga walay bayad.” Siyempre, si Jesus wala magtumong sa pagpanghatag ug libreng mga kopya sa legal nga gipanag-iya nga literatura o mga programa sa kompiyuter (software), nga ang paggamit nianang materyala gimbut-an sa balaod. Iyang gipasabot ang pagpanghatag ingong bahin sa ministeryo. Gisugo ni Jesus ang mga apostoles nga nangadto sa lainlaing mga siyudad ug mga balangay nga kinahanglang isangyaw nila ang Gingharian, ayohon ang mga masakiton, ug hinginlan ang mga demonyo. Inay magpabayad niini, ang mga apostoles kinahanglang ‘manghatag nga walay bayad.’—Mateo 10:7, 8.

Tungod sa nagkadaghang personal ug gigamit sa negosyo  nga mga kompiyuter, daghang tawo ang nanginahanglan ug software. Kasagaran kini kinahanglang paliton. Itugot ta, ang pipila ka indibiduwal maghimog mga programa nga mahimong mabatonan nga walay bayad ug nga sila moingon nga kini mahimong kopyahon ug ihatag sa uban pa. Apan kadaghanang software sa kompiyuter gibaligya. Gamiton man nila kini nga personal diha sa balay o gamiton sa negosyo, ang mga tiggamit ug software gidahom nga mopalit niana, mobayad alang niana. Kon ang usa mokuha o mokopya sa usa ka software package nga dili magbayad niana, kana maoy ilegal, sama sa dinaghang pagkopya sa mga libro, bisan pag kana ipanghatag nga walay bayad.

Kadaghanang mga programa sa kompiyuter (lakip ang mga dula) adunay lisensiya, nga ang tag-iya/tiggamit gibaoran sa pagtuman sa espesipikong mga kondisyon ug mga limitasyon. Daghan sa maong mga lisensiya nagpahayag nga usa lamang ka tawo ang mahimong mag-instalar ug mogamit sa programa—kasagaran mag-instalar niana diha sa usa lamang ka kompiyuter, kompiyuter sa balay o kaha kompiyuter diha sa negosyo o eskuylahan. Ang pipila ka lisensiya nagpahayag nga ang tiggamit mahimong adunay iyang kaugalingong backup nga kopya, apan kinahanglang dili siya mohimog mga kopya alang sa laing mga tawo. Kon buot ihatag sa tag-iya ang tibuok programa (lakip ang lisensiya ug mga dokumento), mahimo niyang buhaton kana. Apan, sa ingon iyang gitapos ang iyang katungod sa paggamit niana. Ang mga lisensiya nagkalainlain, busa ang usa ka tawo nga mopalit ug programa o gitanyagan ug programa kinahanglang magsusi kon unsay gibaod nianang partikular nga lisensiya.

Daghang nasod ang misalmot sa mga kasabotan bahin sa legal nga katungod sa pagkopya nga manalipod sa “katungod sa pagmugna,” sama sa mga programa sa kompiyuter, ug gipaningkamotan nila nga ipatuman ang mga balaod sa legal nga katungod sa pagkopya. Pananglitan, ang The New York Times sa Enero 14, 2000, nagtaho nga “gidakop sa Aleman ug Olandes nga mga polis ang mga membro sa ilang gihubit nga usa ka pangunang gang sa pagpamirata ug software” nga nagkopya ug nag-apod-apod ug mga programa ug dula sa kompiyuter, nga namaligya gani ug pipila niana pinaagi sa Internet.

Unsay baroganan sa Kristohanong kongregasyon bahin niini? Aw, si Jesus miingon: “Ibayad ninyo kang Cesar ang mga butang ni Cesar, apan ang mga butang sa Diyos ngadto sa Diyos.” (Marcos 12:17) Nagbaod kana sa mga Kristohanon sa pagsugot sa mga balaod sa nasod nga dili supak sa balaod sa Diyos. Mahitungod sa mga kagamhanan, si apostol Pablo misulat: “Magpasakop ang tanang kalag sa labaw nga mga awtoridad . . . Siya nga mosukol sa awtoridad misukol sa kahikayan sa Diyos; kadtong misukol niini makadawat ug paghukom alang sa ilang kaugalingon.”—Roma 13:1, 2.

Dili responsibilidad sa mga ansiyano sa Kristohanong kongregasyon ang pagsusi sa mga kompiyuter sa uban, nga daw awtorisado sila sa pagpatin-aw ug pagpatuman sa mga balaod sa legal nga katungod sa pagkopya. Apan sila nagtuo ug nagtudlo nga ang mga Kristohanon kinahanglang maglikay sa pagkuha kon unsay dili ila ug kinahanglang manlimbasog nga mahimong masinugtanon-sa-balaod. Manalipod kini sa mga Kristohanon nga dili masilotan ingong mga malinapason sa balaod, ug magpaarang kini kanila sa pagbaton ug maayong tanlag atubangan sa Diyos. Si Pablo misulat: “Busa adunay lig-ong katarongan nga kamo magpasakop, dili lamang tungod niana nga kapungot kondili usab tungod sa inyong tanlag.” (Roma 13:5) Sa susama, si Pablo nagpahayag sa tinguha sa tinuod nga mga Kristohanon pinaagi sa mga pulong: “Kami masaligon nga kami may maminatud-ong tanlag, sanglit buot namong magmaminatud-on sa tanang butang.”—Hebreohanon 13:18.

[Kahon sa panid 29]

Ang pipila ka negosyo ug eskuylahan mopalit ug multiple-user nga mga lisensiya nga nagbaod kon unsa ka daghan ang tugotan paggamit sa maong programa. Sa 1995, ang mga kongregasyon sa mga Saksi ni Jehova naghisgot sa usa ka artikulo nga naglakip niining tambaga:

“Kadaghanang kompaniya nga naggama ug nagbaligyag mga programa sa kompiyuter dunay legal nga katungod sa pagkopya niini, ug sila naghatag ug lisensiya nga naglatid kon sa unsang paagi ang mga programa mahimong magamit sa legal nga paagi. Ang lisensiya sagad nga nagbatbat nga ang tag-iya dili mahimong manghatag sa uban sa mga kopya sa programa; sa pagkatinuod, ang internasyonal nga balaod sa legal nga katungod sa pagkopya naghimong ilegal sa pagbuhat sa ingon. . . . Ang ubang dagkong mga kompaniya namaligyag mga kompiyuter nga dunay gi-enstalar nang daan ug lisensiyadong mga programa. Apan, ang pipila ka tindahan ug kompiyuter dili mohatag ug mga lisensiya tungod kay ang mga programa nga ilang gi-enstalar daan maoy ilegal nga mga kopya, buot sabton nga ang mipalit naglapas sa balaod sa paggamit sa maong mga programa. Maylabot niini, ang mga Kristohanon kinahanglang maglikay sa pagbutang o pag-download gikan sa mga electronic bulletin board sa materyal nga niana aduna nay naghupot sa legal nga katungod sa pagkopya (sama sa mga publikasyon sa Sosyedad) ug nga gikopya nga walay legal nga permiso gikan sa mga tag-iya.”