Kaluwasan Alang Niadtong Mopili sa Kahayag
Kaluwasan Alang Niadtong Mopili sa Kahayag
“Si Jehova mao ang akong kahayag ug ang akong kaluwasan. Kinsa ang akong kahadlokan?”—SALMO 27:1.
1. Unsang makahatag-ug-kinabuhi nga mga tagana ang gihimo ni Jehova?
SI Jehova mao ang Tuboran sa kahayag sa adlaw nga nakahatag ug kinabuhi dinhi sa yuta. (Genesis 1:2, 14) Siya usab ang Maglalalang sa espirituwal nga kahayag, nga makawagtang sa makamatayng kangitngit sa kalibotan ni Satanas. (Isaias 60:2; 2 Corinto 4:6; Efeso 5:8-11; 6:12) Kadtong mopili sa kahayag makaingon uban sa salmista: “Si Jehova mao ang akong kahayag ug ang akong kaluwasan. Kinsa ang akong kahadlokan?” (Salmo 27:1a) Apan, sama sa nahitabo sa panahon ni Jesus, kadtong kinsa mopili sa kangitngit makadahom lamang ug dili maayong paghukom.—Juan 1:9-11; 3:19-21, 36.
2. Sa karaang panahon, unsay nahitabo niadtong wala modawat sa kahayag ni Jehova ug niadtong namati sa iyang pulong?
2 Sa panahon ni Isaias, ang kadaghanan sa katawhang may pakigsaad ni Jehova wala modawat sa kahayag. Tungod niini, si Isaias nakakita sa kalaglagan sa amihanang gingharian sa Israel ingong usa ka nasod. Ug sa 607 W.K.P., ang Jerusalem ug ang templo niini nalaglag ug ang mga molupyo sa Juda nabihag. Apan, kadtong namati sa pulong ni Jehova napalig-on sa pagsukol sa apostasya niadtong panahona. Mahitungod sa 607 W.K.P., si Jehova nagsaad nga kadtong mamati kaniya maluwas. (Jeremias 21:8, 9) Karong panahona, kita nga nahigugma sa kahayag daghan ug makat-onan gikan sa nahitabo balik niadtong panahona.—Efeso 5:5.
Ang Kalipay Niadtong Anaa sa Kahayag
3. Karong panahona, unsang pagsalig ang mahimo natong mabatonan, unsang “matarong nga nasod” ang atong gihigugma, ug unsang “malig-on nga siyudad” ang nabatonan niadtong maong “nasod”?
3 “Kami adunay malig-on nga siyudad. Ang kaluwasan ginapahimutang [sa Diyos] ingong mga paril ug kuta. Buksi ninyo ang mga ganghaan aron ang matarong nga nasod nga nagmatinumanon makasulod.” (Isaias 26:1, 2) Kini maoy mga pulong sa kalipay sa katawhan nga misalig kang Jehova. Ang matinumanong mga Hudiyo sa panahon ni Isaias milaom kang Jehova, dili sa bakak nga mga diyos sa ilang katagilungsod, ingon nga mao ang bugtong Tuboran sa kasegurohan. Karong panahona, kita adunay samang pagsalig. Dugang pa, atong gihigugma ang “matarong nga nasod” ni Jehova—ang “Israel sa Diyos.” (Galacia 6:16; Mateo 21:43) Gihigugma usab ni Jehova kining nasora tungod sa matinumanong panggawi niini. Tungod sa iyang panalangin, ang Israel sa Diyos dunay “malig-on nga siyudad,” usa ka samag-siyudad nga organisasyon nga nagtabang ug nagpanalipod niini.
4. Unsang tinamdan ang angay natong ugmaron?
4 Kadtong anaa sa sulod niini nga “siyudad” nahibalo nga “ang kiling nga bug-os nga pinaluyohan panalipdan [ni Jehova] sa mapinadayonong pakigdait, tungod kay diha [kang Jehova] ang usa nagasalig.” Si Jehova mopaluyo niadtong kansang hunahuna makilingon sa pagsalig kaniya ug sa pagtuman sa iyang matarong nga mga prinsipyo. Busa, ang mga matinumanon sa Juda namati sa tambag ni Isaias: “Salig kamo kang Jehova sa tanang panahon, kay anaa kang Jah Jehova ang Bato sa mga panahong walay tino.” (Isaias 26:3, 4; Salmo 9:10; 37:3; Proverbio 3:5) Kadtong adunay ingon niana nga tinamdan naglaom kang “Jah Jehova” ingon nga ang bugtong malig-ong Bato. Gitagamtam nila ang “mapinadayonong pakigdait” uban kaniya.—Filipos 1:2; 4:6, 7.
Kaulawan sa mga Kaaway sa Diyos
5, 6. (a) Sa unsang paagi ang karaang Babilonya naulawan? (b) Sa unsang paagi ang “Dakong Babilonya” naulawan?
5 Apan komosta kon kadtong misalig kang Jehova mag-antos sa kasakitan? Sila walay angayng kahadlokan. Gitugotan ni Jehova kining mga butanga nga mahitabo sa usa ka higayon, apan sa ulahi siya mohatag ug kahupayan, ug atubangon niadtong nagpahinabo sa kasakitan ang iyang paghukom. (2 Tesalonica 1:4-7; 2 Timoteo 1:8-10) Tagda ang kahimtang sa usa ka “hataas nga lungsod.” Si Isaias nag-ingon: “Gipukan [ni Jehova] kadtong nagpuyo sa hataas nga dapit, ang hataas nga lungsod. Iyang gipaubos kini, iyang gipaubos kini sa yuta; iyang gipadapat kini sa abog. Ang tiil magyatak niini, ang mga tiil sa sinakit, ang mga tunob sa mga timawa.” (Isaias 26:5, 6) Ang hataas nga lungsod nga gihisgotan dinhi tingali mao ang Babilonya. Gisakit gayod niadtong siyudara ang katawhan sa Diyos. Apan unsay nahitabo sa Babilonya? Sa 539 W.K.P., kini nailog sa mga Medianhon ug sa mga Persianhon. Pagkadako nga kaulawan!
6 Sa atong panahon ang matagnaong mga pulong ni Isaias naghubit ug maayo sa nahitabo sa “Dakong Babilonya” sukad sa 1919. Kadtong hataas nga lungsod nakaagom ug makauulaw nga pagkapukan nianang tuiga sa dihang kini napugos sa pagpagawas sa katawhan ni Jehova gikan sa espirituwal nga pagkabihag. (Pinadayag 14:8) Ang sunod nga nahitabo mas makauulaw pa gani. Kadtong gamayng pundok sa mga Kristohanon mibali sa ‘pagyatak’ sa magbibihag kanila kanhi. Sa 1922 ilang gisugdan pagpahayag ang umaabot nga kataposan sa Kakristiyanohan, nga nagmantala sa upat ka pagbudyong sa manulonda sa trompeta sa Pinadayag 8:7-12 ug sa tulo ka kaalaotan nga gitagna sa Pinadayag 9:1–11:15.
“Ang Alagianan sa Matarong Mao ang Katul-iran”
7. Unsang pagtultol ang madawat niadtong modangop sa kahayag ni Jehova, ug kinsay ilang gilaoman, ug unsay ilang gipabilhan gayod?
7 Si Jehova motagana ug kaluwasan niadtong modangop sa iyang kahayag, ug iyang tultolan sila sa ilang alagianan, ingon sa sunod nga gipakita ni Isaias: “Ang alagianan sa matarong mao ang katul-iran. Tungod kay ikaw matul-id, imong hapsayon ang mismong dalan sa matarong. Oo, sa alagianan sa imong mga paghukom, Oh Jehova, kami naglaom kanimo. Ang imong ngalan ug ang imong handomanan mao ang gitinguha sa kalag.” (Isaias 26:7, 8) Si Jehova maoy usa ka matarong nga Diyos, ug kadtong mosimba kaniya kinahanglang motuman sa iyang matarong nga mga sukdanan. Kon ila kining tumanon, tultolan sila ni Jehova, hapsayon niya ang ilang dalan. Pinaagi sa pagsunod sa iyang pagtultol, kini nga mga maaghop nagpasundayag nga sila naglaom kang Jehova ug bug-os kasingkasing nga nagpabili sa iyang ngalan—sa iyang “handomanan.”—Exodo 3:15.
8. Unsang sulondang tinamdan ang gipasundayag ni Isaias?
8 Gipabilhan gayod ni Isaias ang ngalan ni Jehova. Kana makita gikan sa iyang sunod nga mga pulong: “Uban sa akong kalag ako nagtinguha kanimo sa kagabhion; oo, uban sa akong espiritu sulod nako ako nagpadayon sa pagpangita kanimo; tungod kay, sa dihang adunay mga paghukom gikan kanimo alang sa yuta, ang pagkamatarong mao gayod ang makat-onan sa mga molupyo sa mabungahong yuta.” (Isaias 26:9) Gitinguha ni Isaias si Jehova ‘uban sa iyang kalag’—uban sa iyang bug-os nga pagkatawo. Handurawa ang manalagna nga migamit sa hilom nga mga panahon sa kagabhion aron mag-ampo kang Jehova, nga nagpahayag sa iyang kinailadmang mga hunahuna ug tim-os nga nangayo sa pagtultol ni Jehova. Pagkamaayo nga panig-ingnan! Dugang pa, si Isaias nakakat-on sa pagkamatarong gikan sa mga buhat ni Jehova sa paghukom. Bahin niini, kita iyang gipahinumdoman nga kita kinahanglang magtukaw kanunay, magpabiling magbantay sa pag-ila sa kabubut-on ni Jehova.
Ang Uban Mipili sa Kangitngit
9, 10. Unsang mga buhat sa kalulot ang gihimo ni Jehova ngadto sa iyang dili-matinumanong nasod, apan unsay ilang pagsanong?
9 Si Jehova nagpakita ug dakong mahigugmaong-kalulot sa Juda, apan sa pagkaalaot wala mosanong ang tanan. Sa masubsob, ang kadaghanan mipili sa pagsukol ug sa apostasya imbes sa kahayag sa kamatuoran ni Jehova. Si Isaias miingon: “Bisan pag ang daotan pagakaluy-an, siya dili gayod makakat-on ug pagkamatarong. Diha sa yuta sa katul-iran siya dili magminatarong ug dili makakita sa kahalangdon ni Jehova.”—Isaias 26:10.
10 Sa panahon ni Isaias sa dihang gipanalipdan sa kamot ni Jehova ang Juda batok sa iyang mga kaaway, ang kadaghanan midumili sa pagdawat niini. Sa dihang iyang gipanalanginan sila sa iyang pakigdait, ang nasod wala magpakita nga sila dunay utang kabubut-on. Busa, gitugyan sila ni Jehova sa pag-alagad sa “ubang mga agalon,” sa kataposan pinaagi sa pagtugot sa mga Hudiyo nga mabihag sa Babilonya sa 607 W.K.P. (Isaias 26:11-13) Bisan pa niana, sa kataposan usa ka nahibilin sa nasod namalik, nga napanton, paingon sa ilang yuta.
11, 12. (a) Unsay umaabot sa mga magbibihag sa Juda? (b) Sa 1919 unsay umaabot sa magbibihag kanhi sa dinihogang mga alagad ni Jehova?
11 Komosta ang mga magbibihag sa Juda? Si Isaias matagnaong mitubag: “Sila mga patay; sila dili mabuhi. Kay walay gahom diha sa kamatayon, sila dili mobangon. Busa imong giliso ang imong pagtagad aron laglagon mo sila ug wagtangon ang tanang paghisgot kanila.” (Isaias 26:14) Oo, human nga siya napukan sa 539 W.K.P., ang Babilonya walay umaabot. Sa ulahi, ang siyudad nahanaw. Siya ‘nawad-an ug gahom diha sa kamatayon,’ ug ang iyang dakong imperyo nawagtang. Pagkagamhanang pasidaan kini alang niadtong naglaom sa mga gamhanan niining kalibotana!
12 Ang mga bahin niining tagnaa natuman sa dihang gitugotan sa Diyos ang iyang dinihogang mga alagad nga mabihag sa espirituwal sa 1918 ug dayon gihatagan sila ug kagawasan sa 1919. Sukad niadto, ang umaabot sa ilang magbibihag kanhi, sa panguna ang Kakristiyanohan, mangiob. Apan ang naghulat nga mga panalangin alang sa katawhan ni Jehova dagaya gayod.
“Ikaw Nagdugang sa Nasod”
13, 14. Unsang dagayang mga panalangin ang gitagamtam sa dinihogang mga alagad ni Jehova sukad sa 1919?
13 Gipanalanginan sa Diyos ang mahinulsolong tinamdan sa iyang dinihogang mga alagad sa 1919 ug gihatagan sila ug kauswagan. Una, gihatagan ug pagtagad ang pagtigom sa kataposang mga sakop sa Israel sa Diyos, ug dayon “usa ka dakong panon” sa “ubang mga karnero” ang gisugdan sa pagtigom. (Pinadayag 7:9; Juan 10:16) Kining maong mga panalangin gitagna diha sa tagna ni Isaias: “Ikaw nagdugang sa nasod; Oh Jehova, ikaw nagdugang sa nasod; ikaw naghimaya sa imong kaugalingon. Imong gipasangkad sa halayo ang tanang utlanan sa yuta. Oh Jehova, sa panahon sa kasakit ilang giliso ang ilang pagtagad nganha kanimo; ilang gipahayag ang hinagawhaw nga pag-ampo sa dihang sila imong gidisiplina.”—Isaias 26:15, 16.
14 Karong panahona, ang mga utlanan sa Israel sa Diyos mikaylap sa tibuok yuta, ug ang dakong panon nga nadugang may gidaghanon na karon nga mga sayis milyones ka maikagong mga mag-aambit sa buluhaton sa pagsangyaw sa maayong balita. (Mateo 24:14) Pagkatalagsaon niini nga panalangin gikan kang Jehova! Ug pagkadakong himaya ang nahatag niini sa iyang ngalan! Kanang ngalana madungog karon diha sa 235 ka kayutaan—usa ka katingalahang katumanan sa iyang saad.
15. Unsang simbolikong pagkabanhaw ang nahitabo sa 1919?
15 Ang Juda nagkinahanglan sa tabang ni Jehova aron makaikyas gikan sa pagkabihag sa Babilonya. Dili unta nila kini mahimo sa ilang kaugalingon. (Isaias 26:17, 18) Sa susama, ang kagawasang naangkon sa Israel sa Diyos sa 1919 maoy pamatuod sa tabang ni Jehova. Dili unta kini mahitabo kon wala pa siya. Ug dako gayod kaayo ang kausaban sa ilang kahimtang nga gipakasama kini ni Isaias sa pagkabanhaw: “Ang imong mga patay mangabuhi. Ang akong mga patayng lawas—sila mobangon. Pagmata ug paghugyaw sa kalipay, kamong mga pumoluyo sa abog! Kay ang imong yamog maoy ingon sa yamog sa mga malba, ug ang yuta magtugot bisan niadtong walay gahom sa kamatayon nga mahimugso.” (Isaias 26:19; Pinadayag 11:7-11) Oo, kadtong walay mahimo diha sa kamatayon, ingnon ta, buhion pag-usab alang sa gibag-ong kalihokan!
Panalipod Diha sa Makuyaw nga Panahon
16, 17. (a) Sa 539 W.K.P., unsay kinahanglang buhaton sa mga Hudiyo aron maluwas sa pagkapukan sa Babilonya? (b) Lagmit, unsa ang “sulod nga mga lawak” karong panahona, ug sa unsang paagi kini makahatag kanato ug kaayohan?
16 Ang mga alagad ni Jehova nagkinahanglan gayod sa iyang panalipod. Apan, sa dili madugay, iyang pagatuy-oron ang iyang kamot sa kataposang higayon batok sa kalibotan ni Satanas, ug ang iyang mga magsisimba mas magkinahanglan sa iyang tabang nianang higayona. (1 Juan 5:19) Mahitungod nianang makuyaw nga panahon, si Jehova nagpasidaan kanato: “Lakaw, akong katawhan, sulod ngadto sa inyong sulod nga mga lawak, ug sirhi ang mga pultahan luyo kaninyo. Panago kamo sa makadiyot lamang hangtod nga ang mahukmanong pagsaway molabay. Kay, tan-awa! Si Jehova mogula gikan sa iyang dapit aron maningil sa kasaypanan sa molupyo sa yuta batok kaniya, ug ang yuta tinong magpadayag sa iyang pagpabanaw ug dugo ug dili na magtabon sa iyang mga pinatay.” (Isaias 26:20, 21; Sofonias 1:14) Kining pasidaana nagpakita sa mga Hudiyo kon sa unsang paagi maluwas sa pagkapukan sa Babilonya sa 539 W.K.P. Kadtong namati niini nagpabilin sa ilang mga balay, nga luwas gikan sa misulong nga mga sundalo diha sa kadalanan.
17 Karong panahona, ang “sulod nga mga lawak” sa tagna lagmit adunay kalabotan sa tinagpulo ka libong kongregasyon sa katawhan ni Jehova sa tibuok kalibotan. Kining mga kongregasyona maoy usa ka panalipod bisan karon, usa ka dapit diin ang mga Kristohanon luwas sa kapeligrohan uban sa ilang mga igsoon, ilalom sa mahigugmaong pagtagad sa mga ansiyano. (Isaias 32:1, 2; Hebreohanon 10:24, 25) Tinuod kini ilabina sa pagkaduol sa kataposan niining sistema sa mga butang sa dihang ang kaluwasan nagadepende sa pagkamasinugtanon.—Sofonias 2:3.
18. Sa unsang paagi sa dili madugay “patyon gayod [ni Jehova] ang dakong linalang nga anaa sa dagat”?
18 Mahitungod nianang panahona, si Isaias nagtagna: “Nianang adlawa si Jehova, uban sa iyang gahi ug dako ug lig-ong espada, mopunting sa iyang pagtagad ngadto sa Leviatan, ang nagadailos nga halas, ngadto gayod sa Leviatan, ang baliko nga halas, ug iyang patyon gayod ang dakong linalang nga anaa sa dagat.” (Isaias 27:1) Unsa ang “Leviatan” karong panahona? Dayag, kini mao “ang orihinal nga halas,” si Satanas mismo, uban sa iyang daotang sistema sa mga butang, nga iyang gamiton sa pagpakiggubat sa Israel sa Diyos. (Pinadayag 12:9, 10, 17; 13:14, 16, 17) Sa 1919, ang Leviatan nawad-an ug gahom diha sa katawhan sa Diyos. Sa dili madugay, kini bug-os nga mawagtang. (Pinadayag 19:19-21; 20:1-3, 10) Busa, “patyon gayod [ni Jehova] ang dakong linalang nga anaa sa dagat.” Kasamtangan, walay bisan unsa nga pagasulayang himoon sa Leviatan batok sa katawhan ni Jehova ang molampos sa dayon. (Isaias 54:17) Pagkamakapahupay nga kita gipasaligan niana!
“Usa ka Parasan sa Nagbulabula nga Bino”
19. Unsay kahimtang sa nahibilin karon?
19 Sumala niining tanan nga kahayag gikan kang Jehova, dili ba kita dunay katarongan nga malipay? Oo, aduna! Matahom kaayong pagkahubit ni Isaias ang kalipay sa katawhan ni Jehova sa dihang iyang gisulat: “Nianang adlawa awiti ninyo siya: ‘Usa ka parasan sa nagbulabula nga bino! Ako, si Jehova, magapanalipod kaniya. Pagabisbisan ko siya sa matag gutlo. Aron walay usa nga mopunting sa iyang pagtagad batok kaniya, ako mopanalipod kaniya bisag gabii ug adlaw.’” (Isaias 27:2, 3) Giatiman ni Jehova ang iyang “parasan,” ang nahibilin sa Israel sa Diyos, ug ang ilang kugihang mga kauban. (Juan 15:1-8) Ang resulta maoy bunga nga nakahatag ug himaya sa iyang ngalan ug nakahatag ug dakong kalipay taliwala sa iyang mga alagad sa yuta.
20. Sa unsang paagi gipanalipdan ni Jehova ang Kristohanong kongregasyon?
20 Ikalipay nato ug dako nga ang kasuko ni Jehova sa miagi batok sa iyang dinihogang mga alagad—nga tungod niini iyang gitugotan sila nga mabihag sa espirituwal sa 1918—mihupay na. Si Jehova mismo nag-ingon: “Ako walay gihambin nga kaaligutgot. Kinsa ang mohatag kanako ug mga tunokong tanom ug mga bunglayon diha sa panggubatan? Akong tumban kana. Akong sunogon kana sa samang higayon. Kon dili man, pagunita siya sa akong salipdanan, makigdait siya kanako; uban kanako makigdait siya.” (Isaias 27:4, 5) Aron matino nga magpadayon ang iyang mga paras sa pagpamunga ug daghang “nagbulabula nga bino,” dugmokon ug ut-oton ni Jehova ang bisan unsang samag-sagbot nga impluwensiya nga makadaot kanila. Busa, kuydawo nga may magpameligro sa kaayohan sa Kristohanong kongregasyon! Ang tanan ‘pagunita sa salipdanan ni Jehova,’ nga maningkamot nga maangkon ang iyang pag-uyon ug panalipod. Sa paghimo niini, kita nagapakigdait sa Diyos—usa ka butang nga bililhon kaayo nga gihisgotan kini ni Isaias duha ka beses.—Salmo 85:1, 2, 8; Roma 5:1.
21. Sa unsang paagi ang mabungahong yuta napuno sa “abot”?
21 Ang mga panalangin nagpadayon: “Sa umaabot nga mga adlaw si Jacob mogamot, si Israel mamulak ug sa tinuod manaha; ug ilang pun-on gayod sa abot ang nawong sa mabungahong yuta.” (Isaias 27:6) Kining bersikuloha natuman sukad sa 1919, nga naghatag ug dakong pamatuod sa gahom ni Jehova. Gipuno sa dinihogang mga Kristohanon ang yuta sa “abot,” nga sustansiyadong espirituwal nga pagkaon. Taliwala niining dunot nga kalibotan, malipayon nilang gisunod ang hataas nga mga sukdanan sa Diyos. Ug padayong gipanalanginan sila ni Jehova ug kauswagan. Tungod niini, ang ilang minilyong kauban, ang ubang mga karnero, “naghatag [sa Diyos] ug sagradong pag-alagad adlaw ug gabii.” (Pinadayag 7:15) Hinaot nga dili mawala sa atong panan-aw ang dakong pribilehiyo sa pag-ambit sa “abot” ug sa pagpakigbahin niini ngadto sa uban!
22. Unsang mga panalangin ang moabot niadtong modawat sa kahayag?
22 Niining malisod nga panahon, sa dihang ang kangitngit motabon sa yuta ug ang baga nga kangiob motabon sa nasodnong mga pundok, dili ba kita mapasalamaton nga gipadan-agan ni Jehova ug espirituwal nga kahayag ang iyang katawhan? (Isaias 60:2; Roma 2:19; 13:12) Alang sa tanan nga modawat niana, ang maong kahayag mohatag ug kalinaw sa hunahuna ug kalipay karon ug bisan kinabuhing walay kataposan sa umaabot. Nan, may maayong katarongan nga kita nga nahigugma sa kahayag magpatugbaw sa atong mga kasingkasing sa pagdayeg kang Jehova ug sa pag-ingon duyog sa salmista: “Si Jehova mao ang salipdanan sa akong kinabuhi. Kinsa man ang akong kalisangan? Laom kang Jehova; magmaisogon ka ug lig-ona ang imong kasingkasing. Oo, laom kang Jehova.”—Salmo 27:1b, 14.
Nakahinumdom Ka Ba?
• Unsay umaabot niadtong malupigon sa katawhan ni Jehova?
• Unsang pag-uswag ang gitagna sa Isaias?
• Sulod sa unsang “sulod nga mga lawak” nga kita angayng magpabilin, ug ngano?
• Nganong ang kahimtang sa katawhan ni Jehova nakahatag ug kadayeganan kaniya?
[Mga Pangutana sa Pagtuon]
[Kahon sa panid 22]
BAG-ONG PUBLIKASYON
Ang kadaghanan sa impormasyon nga gihisgotan niining duha ka artikulo sa pagtuon gipakigpulong sa programa sa distritong kombensiyon alang sa 2000/2001. Sa kataposan sa pakigpulong, usa ka bag-ong publikasyon ang giluwatan, nga nag-ulohang Tagna ni Isaias—Kahayag Alang sa Tibuok Katawhan I. Kining 416-panid nga libro adunay bersikulo-por-bersikulo nga paghisgot sa unang 40 ka kapitulo sa basahon ni Isaias.
[Hulagway sa panid 18]
Ang mga matarong lamang ang tugotan diha sa “malig-on nga siyudad” ni Jehova, ang iyang organisasyon
[Hulagway sa panid 19]
Gipangita ni Isaias si Jehova “sa kagabhion”
[Hulagway sa panid 21]
Panalipdan ni Jehova ang iyang “paras” ug gihimo kining mabungahon