Mga Pangutana Gikan sa mga Magbabasa

Nganong ang Bag-ong Kalibotang Hubad naghisgot diha sa 2 Pedro 3:13 ug “bag-ong mga langit [plural] ug usa ka bag-ong yuta,” samtang ang Pinadayag 21:1 nagtagna ug “usa ka bag-ong langit [singular] ug usa ka bag-ong yuta”?

Kini sa panguna maoy usa ka gramatikanhong detalye nga naglangkit sa orihinal nga mga pinulongan. Kini daw wala ray bisan unsang talagsaon nga kahulogan nga makapausab sa diwa.

Tagda una ang Hebreohanong Kasulatan. Diha sa teksto sa orihinal nga pinulongan, ang Hebreohanong pulong nga sha·maʹyim, gihubad nga “(mga) langit,” kanunayng plural. Ang pagka-plural niini dayag nga nagpasabot, dili sa plural nga nagpasiugda sa pagkahamili, kondili sa pagka-plural nga nagtumong “sa lugway sa usa ka partikular nga dapit,” o sa ideya sa “katibuk-an nga naglangkob sa dili-maihap nga mga bahin o punto.” Kini masabtan sa pagkaagi nga ang pisikal nga kalangitan misaylo pa sa halayo gikan sa yuta ngadto sa tanang direksiyon ug naglakip sa binilyong kabituonan. Sa dihang ang sha·maʹyim pagaunhan sa usa ka tinong artikulo (sa literal, “ang mga langit o kalangitan”), ang Bag-ong Kalibotang Hubad halos naghubad kanunay niini nga “mga langit o kalangitan,” sama sa Isaias 66:22. Sa dihang gamiton ang sha·maʹyim nga walay tinong artikulo, mahimo kining hubaron sa singular (“langit,” sama sa Genesis 1:8; 14:19, 22; Salmo 69:34) o sa plural (“mga langit o kalangitan,” sama sa Genesis 49:25; Maghuhukom 5:4; Job 9:8; Isaias 65:17).

Diha sa Isaias 65:17 ug 66:22, ang Hebreohanong pulong alang sa mga langit maoy diha sa pormang plural, ug ang hubad nga kanunayng gipili mao ang “bag-ong mga langit ug usa ka [o, ang] bag-ong yuta.”

Ang Gregong pulong nga ou·ra·nosʹ nagkahulogang “langit,” ug ang plural nga ou·ra·noiʹ nagkahulogang “mga langit o kalangitan.” Makapaikag, diha sa Isaias 65:17 ug 66:22 parehong gigamit sa mga maghuhubad sa Gregong Septuagint ang pormang singular.

Nan unsa na man ang mahitungod sa duha ka pananglitan nga makaplagan ang ekspresyong “bag-ong langit [o mga langit] ug usa ka bag-ong yuta” diha sa Kristohanon Gregong Kasulatan?

Diha sa 2 Pedro 3:13, ang apostol migamit sa Gregong pulong diha sa plural. Una pa niana (sa mga bersikulo 7, 10, 12), siya naghisgot sa presenteng daotan nga “mga langit,” nga gigamit ang plural. Busa pareho ang iyang pagkagamit sa plural diha sa bersikulo 13. Dugang pa, lagmit iyang gikutlo ang orihinal sa Isaias 65:17, diin ang Hebreohanong pulong maoy plural, sama sa 2 Pedro 2:22 nga iyang gikutlo gikan sa Hebreohanong teksto sa Proverbio 26:11. Busa si Pedro nagpunting sa “bag-ong mga langit [plural] ug usa ka bag-ong yuta nga atong ginapaabot sumala sa iyang saad.”

Ingong pagpalahig diyutay, diha sa Pinadayag 21:1, lagmit nga gigamit ni apostol Juan ang hubad sa Isaias 65:17 diha sa Septuagint, diin, ingon sa nahisgotan na, makaplagan ang Gregong pulong sa “langit” diha sa pormang singular. Busa, ang gisulat ni Juan mao: “Nakita ko ang usa ka bag-ong langit [singular] ug usa ka bag-ong yuta; kay ang unang langit ug ang unang yuta nangahanaw na man.”

Kini maoy gramatikanhong mga detalye maylabot sa paghubad. Haom ang pagsubli nga daw wala ray bisan unsang kalainan sa kahulogan kon kaha kini mabasa, o hisgotan, nga “bag-ong mga langit o kalangitan” o “bag-ong langit.” Managsama ra ang diwa sa kapadapatan sa maong duha ka termino.

[Picture Credit Line sa panid 31]

Mga bituon: Frank Zullo