Tugoti ang Imong Nabatasang Buhaton nga Mohatag Kanimog Kaayohan

ANG tawo nagpuyo sa kasikbit nga balangay sa Atenas sulod na sa 12 anyos. Matag adlaw, gisubay niya ang samang dalan inigpauli gikan sa trabaho. Dayon mibalhin siya sa laing kasikbit nga balangay sa atbang nga bahin sa lungsod. Usa ka adlaw niana human sa trabaho, siya milakaw na aron mopauli. Ayha pa niya maamgohi nga sayop diay ang iyang gisubay nga dalan sa dihang didto na siya sa iyang kasilinganan kanhi. Tungod sa iyang nabatasang buhaton, nahiadto na hinuon siya sa iyang gipuy-an kaniadto!

Dili ikatingala nga usahay ang atong nabatasang buhaton mabuhat natong awtomatiko, usa ka impluwensiya nga makaapektar sa atong kinabuhi sa kusganong mga paagi. Niini nga diwa, ang mga batasan ikatandi sa kalayo. Ang kalayo mahimong usa ka kahinangpang kahayag diha sa kangitngit, ug kini makapainit sa atong lawas ug makaluto sa atong pagkaon. Apan, ang kalayo mahimong mabangis usab nga kaaway nga mokalas ug mga kinabuhi ug mga kabtangan. Tinuod usab kana bahin sa mga batasan. Kon hustong maugmad, kini makahatag ug dakong kaayohan. Apan kini usab mahimong malaglagon.

 Sa kahimtang sa tawo nga gihisgotan sa sinugdan, ang nabatasan niyang buhaton nakapalangan lamang kaniya tungod kay nabara siya sa trapiko diha sa siyudad. Kon bahin sa mas hinungdanong mga butang, ang mga batasan moganti kanato ug kalamposan o motultol kanato sa katalagman. Palandonga ang pipila ka tinuod-kinabuhing mga pananglitan nga makaplagan diha sa Bibliya nga nagpakita kon sa unsang paagi ang mga batasan makatabang o makababag sa atong pag-alagad sa Diyos ug sa atong relasyon kaniya.

Mga Pananglitan Diha sa Bibliya Bahin sa Maayo ug Dili Maayong mga Batasan

Si Noe, Job, ug Daniel gipanalanginan ug suod nga relasyon uban sa Diyos. Ang Bibliya nagdayeg kanila “tungod sa ilang pagkamatarong.” (Ezequiel 14:14) Labawng hinungdanon, ang dalan sa kinabuhi niining tulo ka tawo nagpakita nga sila nakaugmad ug maayong mga batasan.

Gisugo si Noe sa pagtukod ug arka, usa ka sakayan nga mas taas pa kay sa dulaanan ug potbol ug mas habog pa kay sa lima-ka-andana nga tinukod. Ang maong dakong proyekto malisod gayod alang ni bisan kinsang tiggamag sakayan sa karaang panahon. Ang arka gitukod ni Noe ug sa iyang pito ka membro sa pamilya nga walay tabang sa modernong kagamitan. Dugang pa, nagpadayon si Noe sa pagsangyaw sa iyang mga katalirongan. Makaseguro kita nga siya nagtagana usab sa espirituwal ug pisikal nga mga panginahanglan sa iyang pamilya. (2 Pedro 2:5) Aron mabuhat kining tanan, lagmit gayod nga si Noe dihay maayong mga batasan sa pagtrabaho. Labot pa, si Noe gitala sa kasaysayan sa Bibliya ingong usa nga “naglakaw uban sa matuod nga Diyos. . . . Gibuhat ni Noe ang sumala sa tanan nga gisugo ni Jehova kaniya.” (Genesis 6:9, 22; 7:5) Sanglit siya gipahayag nga “walay-ikasaway” diha sa Bibliya, lagmit gayod nga siya nagpadayon sa paglakaw uban sa Diyos human sa Lunop ug bisan human mitungha ang rebelyon batok kang Jehova didto sa Babel. Sa pagkatinuod, si Noe nagpadayon sa paglakaw uban sa Diyos hangtod sa iyang kamatayon sa pangedarong 950.—Genesis 9:29.

Ang maayong mga batasan ni Job nakapahimo kaniyang usa ka tawo nga “walay-ikasaway ug matul-id.” (Job 1:1, 8; 2:3) Naandan, o nabatasan, na niya nga molihok ingong saserdote sa pamilya sa pagtanyag ug mga halad alang sa iyang mga anak human sa ilang tagsatagsa ka mga bangkete, engkaso nga sila “‘nakasala ug nagtunglo sa Diyos diha sa ilang kasingkasing.’ Mao kana ang gihimo ni Job sa kanunay.” (Job 1:5) Sa pamilya ni Job, walay duhaduha nga dayag kaayo ang mga kostumbre nga nasentro diha sa pagsimba kang Jehova.

Si Daniel nag-alagad kang Jehova sa “kanunay” sa tibuok bahin sa iyang hataas nga kinabuhi. (Daniel 6:16, 20) Unsang maayong espirituwal nga mga batasan ang nabatonan ni Daniel? Sa usa ka bahin, siya kanunayng nag-ampo kang Jehova. Bisan pa sa usa ka mando sa hari nga nagdili niining batasana, “makatulo sa usa ka adlaw [si Daniel] miluhod ug nag-ampo ug naghatag ug pagdayeg sa atubangan sa iyang Diyos, ingon sa iyang ginahimo.” (Daniel 6:10) Dili niya ikasalikway ang iyang batasan sa pag-ampo sa Diyos, bisan pa kon kadto nagpameligro sa iyang kinabuhi. Walay duhaduha kining batasana nagpalig-on kang Daniel diha sa usa ka dalan sa kinabuhi nga may talagsaong integridad ngadto sa Diyos. Lagmit, dihay maayong mga batasan usab si Daniel sa pagtuon ug sa halawom nga pagpamalandong sa makalilipayng mga saad sa Diyos. (Jeremias 25:11, 12; Daniel 9:2) Kining maayong mga batasan nakatabang gayod kaniya sa paglahutay hangtod sa kataposan, nga matinumanong nagadagan sa lumba sa kinabuhi hangtod sa dag-anan niini.

Sa kasukwahi, si Dina nakasinatig makapasubong sangpotanan tungod sa dili maayong batasan. Siya “mag-adtoan sa pagtan-aw sa mga anak nga babaye sa yuta,” nga dili mga magsisimba ni Jehova. (Genesis 34:1) Kining daw dili-makadaot nga batasan mitultol sa kadaotan. Una, siya gipanamastamasan ni Sekem, usa ka batan-ong lalaki nga giisip nga “labing dungganon sa tibuok balay sa iyang amahan.” Dayon, ang mapanimaslong reaksiyon sa duha sa iyang mga igsoong lalaki miagak kanila sa pagpatay sa tanang lalaki sa tibuok siyudad. Pagkamakalilisang nga sangpotanan!—Genesis 34:19, 25-29.

Sa unsang paagi makaseguro kita nga ang atong  mga batasan mohatag kanato ug kaayohan ug dili modaot kanato?

Gamita ang Maayong mga Batasan

“Ang mga batasan maoy dulnganan,” misulat ang usa ka pilosopo. Apan dili kini angay nga mahimong dulnganan. Tin-aw kaayong gipakita sa Bibliya nga kita makapili sa pagbag-o sa atong dili maayong mga batasan ug pag-ugmad ug maayong mga batasan.

Pinaagi sa maayong mga batasan, ang Kristohanong dalan sa kinabuhi mahimong mas mapuslanon ug mas sayon subayon. Si Alex, usa ka Kristohanon nga taga-Gresya, miingon: “Tungod sa batasan sa pagsunod sa eskedyul sa pagbuhat sa nagkalainlaing mga buluhaton nakadaginot ako ug bililhong panahon.” Si Theophilus, usa ka Kristohanong ansiyano, naghisgot sa pag-eskedyul ingong batasan nga nakatabang kaniya nga mahimong epektibo. Siya miingon: “Kombinsido gayod ako nga dili ko maatiman nga malamposon ang akong Kristohanong mga katungdanan kon wala pa nako mabatasan ang maayong pag-eskedyul.”

Ingong mga Kristohanon, giawhag kita nga ‘magpadayon sa paglakaw nga mahusay niining samang rutina.’ (Filipos 3:16) Ang usa ka rutina naglangkit ug “kanunay . . . nga pagbuhat sa usa ka naandan nang pamaagi.” Ang maong maayong mga batasan mohatag kanato ug kaayohan tungod kay dili na kita kinahanglang mogugol ug panahon sa pagtimbangtimbang sa matag lakang—nakahimo na kita ug maayong sumbanan nga atong sundon tungod kay kini nahimo na natong batasan. Ang nakagamot pag-ayong mga batasan mahimong halos awtomatiko na lang. Maingon nga ang luwas nga mga batasan sa pagmaneho mogiya sa usa ka drayber sa paghimog dihadihang nagaluwas-kinabuhi nga mga desisyon kon mag-atubang ug mga kapeligrohan diha sa dalan, ang maayong mga batasan makatabang kanato sa paghimog dihadihang nahiangay nga mga desisyon samtang kita magasubay sa atong Kristohanong dalan.

Sama sa pagkapahayag niini sa Ingles nga magsusulat nga si Jeremy Taylor: “Ang mga batasan maoy produkto sa buhat.” Kon maayo ang atong mga batasan, kita makabuhat ug maayong mga butang nga dili kaayo kita maglisod. Pananglitan, kon ingong Kristohanong mga ministro kita dunay batasan sa pagpakigbahin kanunay sa buluhatong pagsangyaw, mas dali ug mas makalilipay ang paggula diha sa pag-alagad sa kanataran. Mahitungod sa mga apostoles, atong mabasa nga “matag adlaw diha sa templo ug sa balay ug balay sila wala mohunong sa pagpanudlo ug sa pagpahayag sa maayong balita bahin kang Kristo, si Jesus.” (Buhat 5:42; 17:2) Sa laing bahin, kon kita talagsa rang makigbahin diha sa ministeryo, kita tingali magmabalak-on, nga nagkinahanglan ug dugang panahon aron mobating komportable diha sa ministeryo sa dili pa mobating masaligon niining hinungdanon nga Kristohanong kalihokan.

Tinuod usab kini sa ubang mga bahin sa atong Kristohanong rutina. Ang maayong mga batasan makatabang kanato nga mahimong regular sa ‘pagbasa sa Pulong sa Diyos adlaw ug gabii.’ (Josue 1:8; Salmo 1:2) Usa ka Kristohanon ang nagbatasan sa pagbasa sa Bibliya sulod sa 20 ngadto sa 30 minutos sa dili pa matulog. Bisan kon siya gikapoy kaayo, iyang nakaplagan nga kon siya matulog nga dili mobasag Bibliya, siya dili makatulog ug maayo. Kinahanglang mobangon siya ug atimanon kanang espirituwal nga panginahanglan. Kining maayong batasan nakatabang usab kaniya nga mabasa ang tibuok Bibliya kada tuig sulod sa ubay-ubay nang katuigan.

Nabatasan sa atong Ehemplo, si Jesu-Kristo, ang pagtambong sa mga tigom diin gihisgotan ang Bibliya. “Sumala sa iyang nabatasan sa adlawng igpapahulay, siya misulod sa sinagoga, ug siya mitindog aron sa pagbasa.” (Lucas 4:16) Alang kang Joe, usa ka ansiyano nga may dakong pamilya nga nagtrabahog tagdugayng mga oras, ang batasan nakatabang nga maugmad diha kaniya ang panginahanglan ug tinguha nga motambong kanunay sa mga tigom. Siya miingon: “Kining batasana nakatabang kanako sa pagpadayon, nga nakahatag ug gikinahanglan-kaayong espirituwal nga kalig-on aron akong  maatubang ang mga hagit ug mga problema sa malamposong paagi.”—Hebreohanon 10:24, 25.

Ang maong mga batasan kinahanglanon diha sa Kristohanong lumba alang sa kinabuhi. Mao kiniy giingon sa taho gikan sa usa ka nasod diin ang katawhan ni Jehova ginalutos: “Kadtong dunay maayong espirituwal nga mga batasan ug lawom nga pagpabili sa kamatuoran wala maglisod sa pagpabiling lig-on sa dihang modangat ang mga pagsulay, apan kadtong kinsa sa ‘paborableng panahon’ mopalta sa mga tigom, dili regular diha sa pag-alagad sa kanataran ug mokompromiso sa gagmayng mga isyu kasagarang mahulog kon makaagom na sa ‘kalayonhong’ pagsulay.”—2 Timoteo 4:2.

Likayi ang Dili Maayong mga Batasan, Gamita ang Maayong mga Batasan

Gikaingon nga ‘angayng ugmaron lamang sa usa ka tawo ang mga batasan nga gusto niyang mahimong iyang agalon.’ Ang dili maayong mga batasan sa pagkatinuod maoy malupigong agalon. Bisan pa niana, kining mga batasana mahunong.

Si Stella sa usa ka higayon nagiyan sa pagtan-awg TV. Siya miadmitir: “Luyo sa matag dili maayong batasan nako, kasagarang dunay ‘daw dili makadaot’ nga hinungdan.” Kini mao ang kahimtang sa iyang batasan sa hinobrang pagtan-awg TV. Iyang sultihan ang iyang kaugalingon nga siya motan-awg TV agig “diyutayng pagpahayahay” o agig “pagpalahi sa paso.” Apan ang iyang batasan dili na makontrolar, nga nagpahinabo kaniya sa pagsigeg tan-awg telebisyon. “Labing menos, kining dili maayong batasan nagpalangan sa akong pag-uswag sa espirituwal,” matod niya. Pinaagi sa pagpaningkamot pag-ayo, sa kataposan iyang gikunhoran ang panahon nga iyang gigugol sa pagtan-awg TV ug nahimo na siyang mas mapilion. “Kanunay kong hinumdoman kon nganong gusto kong hunongon kining batasana,” matod ni Stella, “ug ako misalig kang Jehova aron matuman ang akong hugot nga desisyon.”

Usa ka Kristohanon nga ginganlag Charalambos naghisgot sa usa ka dili maayong batasan nga nakababag kaniya sa pag-uswag sa espirituwal—ang paglangaylangay. “Sa dihang nakita ko nga dili maayo ang batasang paglangaylangay, gisugdan ko ang pagbag-o sa akong kinabuhi. Sa paghimog tumong, giplano ko nga espesipiko kon kanus-a ug sa unsang paagi masugdan ang pagtuman niini. Ang pagkaregular sa pagpadapat sa akong mga desisyon ug mga plano maoy solusyon, ug kini maoy maayo gihapong batasan hangtod karon.” Sa pagkatinuod, ang maayong mga batasan mao ang labing maayong kapuli sa dili maayong mga batasan.

Ang atong mga kauban mahimong maoy hinungdan usab nga maugmad nato ang mga batasan, maayo man o dili maayo. Ang maayong mga batasan makatakod, sama sa dili maayong mga batasan. Maingon nga ang “daotang pakig-uban makadaot sa mapuslanong pamatasan,” ang maayong mga kauban mahimong mohatag kanatog mga panig-ingnan sa maayong mga batasan nga angayng sundogon. (1 Corinto 15:33) Labing hinungdanon, ang mga batasan makapalig-on o makapaluya sa atong relasyon sa Diyos. Si Stella miingon: “Kon maayo ang atong mga batasan, mas mapasayon ang atong pagpakigbisog sa pag-alagad kang Jehova. Kon kini dili maayo, kini makababag sa atong mga paningkamot.”

Ugmara ang maayong mga batasan, ug tugoti kini nga mogiya kanimo. Kini mahimo unyang kusganon, mapuslanon nga puwersa sa imong kinabuhi.

[Hulagway sa panid 19]

Sama sa kalayo, ang mga batasan mahimong mapuslanon o malaglagon

[Hulagway sa panid 21]

Maoy batasan ni Jesus nga maanaa sa sinagoga sa panahon sa Igpapahulay sa pagbasa sa Pulong sa Diyos

[Mga hulagway sa panid 22]

Ang maayong espirituwal nga mga batasan magpalig-on sa atong relasyon sa Diyos