Paghimo sa Imong Pagkabatan-on nga Malamposon

ANG mga pumoluyo sa usa ka nasod sa Uropa gipapili sa tulo ka kapilian: kaanyag, bahandi, o pagkabatan-on. Ang unang gipili mao ang pagkabatan-on. Oo, ang mga tawo sa tanang pangedaron nag-isip sa mga tuig sa pagkatin-edyer ug sa mga panuigong kapin lag diyutay sa 20 anyos ingong linaing panahon sa kinabuhi. Ug ang tanan gusto nga ang mga batan-on magmalamposon sa kausaban gikan sa pagkabata ngadto sa pagkahamtong. Apan sa unsang paagi?

Makatabang ba ang Bibliya? Makatabang gayod. Atong susihon ang duha ka bahin diin ang Pulong sa Diyos ilabinang makatabang sa mga batan-on, nga tingali mas dakog ikatabang sa mga batan-on kay sa mga tawo sa ubang pangedaron.

Pakigsinabtanay sa Uban

Ang Jugend 2000 maoy usa ka taho bahin sa kaylap nga surbi mahitungod sa mga tinamdan, sukdanan, ug panggawi sa kapin sa 5,000 ka batan-on sa Alemanya. Gipadayag sa surbi nga sa dihang ang mga batan-on maglulinghayaw—maminaw ug musika, makigbahin sa paugnat sa kusog, o basta lang mag-estambay—sila halos kanunayng makig-uban sa ubang mga tawo. Tingali labaw pa kay sa mga tawo sa ubang pangedaron, ang mga batan-on gustong makig-uban sa ilang mga katalirongan. Busa makaingon kita nga usa sa mga yawi nga magmalamposon sa pagkabatan-on mao ang pakigsinabtanay sa uban.

Apan dili kanunayng sayon nga makigsinabtanay sa uban. Sa pagkatinuod, giadmitir sa batan-ong mga lalaki ug babaye nga sila sagad nga may problema sa ilang relasyon sa ubang tawo. Niini ang Bibliya dakog ikatabang. Ang Pulong sa Diyos naundan ug paninugdang giya alang sa mga batan-on sa pagtukod ug timbang nga mga relasyon. Unsay gisulti sa Bibliya?

Usa sa labing hinungdanong mga prinsipyo sa tawhanong mga relasyon gitawag ug Bulawanong Lagda: “Kanunayng tratara ang uban sa paagi nga buot nimong trataron ka nila.” Ang pagtratar sa uban nga may pagtahod, dignidad, ug kalulot modasig kanila sa pagtratar kanimo sa samang paagi. Ang malulotong panggawi makapakalma sa panagbingkil ug tensiyon. Kon ikaw mailhan tungod sa imong konsiderasyon sa uban, dakog purohan nga sila magpakitag linaing pagtagad ug mahinangop kanimo. Dili ba makapalipayng bation nga ang uban mahinangop kanimo?—Mateo 7:12, Revised English Bible.

Ang Bibliya nagtambag kanimo nga “higugmaon mo ang imong silingan sama sa imong kaugalingon.” Kinahanglang imong higugmaon ang imong kaugalingon sa diwa nga imong atimanon ang imong kaugalingon ug batonan ang makataronganong sukod sa pagtahod-sa-kaugalingon, nga dili sobra ug dili usab gamay ra kaayo. Nganong makatabang man kana? Aw, kon ikaw walay pagtahod-sa-kaugalingon, basin mahimo kang sobra ka hinawayon sa uban, nga maoy makabalda sa maayong mga relasyon. Apan ang timbang nga pagtahod-sa-kaugalingon maoy basehanan nga niana ikaw makatukod ug lig-ong mga panaghigalaay.—Mateo 22:39.

 Sa dihang maugmad na ang panaghigalaay, kini kinahanglang lig-onon pinaagi sa paningkamot sa duha ka managhigala. Ang paggugol ug panahon sa panaghigalaay angayng makapalipay kanimo, sanglit “adunay labaw nga kalipay sa paghatag kay sa pagdawat.” Ang usa ka matang sa paghatag mao ang pagpasaylo, nga kalimtan ang ginagmayng mga sayop ug dili magdahom ug kahingpitan sa uban. Ang Bibliya nagsulti kanato: “Ipaila ang inyong pagkamakataronganon sa tanang tawo.” Sa pagkatinuod, “kutob sa inyong maarangan, makigdinaitay sa tanang tawo.” Komosta kon ipaila kanimo sa imong higala ang usa nimo ka kahuyangan? Unsay imong reaksiyon? Tagda kining praktikal nga tambag gikan sa Bibliya: “Ayaw pagdalidali sa imong espiritu sa pagkasuko,” sanglit “ang mga paghampak nga himoon sa usa ka higala maayog katuyoan.” Dili ba tinuod nga ang mga higala makaimpluwensiya sa imong hunahuna, sinultihan, ug panggawi? Busa, ang Bibliya nagpasidaan: “Ang daotang pakig-uban makadaot sa mapuslanong pamatasan.” Sa laing bahin, “siya nga nagalakaw uban sa mga tawong maalamon mahimong maalamon.”—Buhat 20:35; Filipos 4:5; Roma 12:17, 18; Ecclesiastes 7:9; Proverbio 13:20; 27:6, REB; 1 Corinto 15:33.

Si Marco naghawas sa daghang batan-ong mga lalaki ug babaye sa dihang siya miingon: “Ang mga prinsipyo sa Bibliya dakog ikatabang aron magkasinabtanay sa uban. Ang ubang tawo nga akong nailhan nagkinabuhi lamang alang sa ilang kaugalingon ug kon sa unsang paagi sila makakuhag kinadak-ang personal nga bentaha. Ang Bibliya nagtudlo kanato nga dili sobrang maghunahuna bahin sa atong kaugalingon kondili maghunahuna usab sa uban. Sa akong nakita, mao kana ang kinamaayohang paagi aron mapalambo ang maayong relasyon sa ubang mga tawo.”

Ang nakat-onan gikan sa Bibliya sa mga batan-on sama ni Marco motabang kanila dili lamang sa panahon sa pagkabatan-on kondili sa daghang katuigan sa umaabot. Ug maylabot sa umaabot, atong makaplagan ang laing paagi nga ang Bibliya ilabinang makatabang sa mga batan-on.

Kabalaka Bahin sa Umaabot

Daghang batan-on ang matukion ug hunahuna. Tingali labaw pa kay sa mga tawo sa ubang pangedaron, gusto nilang mahibaloan kon unsay nagakahitabo ug kon ngano. Ug ang Bibliya, labaw pa kay sa bisan unsang basahon, nagpatin-aw sa mga hinungdan sa mga kahimtang sa kalibotan ug nagsulti kanato kon unsay dahomon sa umaabot. Mao kini ang gustong mahibaloan sa mga batan-on. Nganong makaseguro kita niini?

Buweno, bisan tuod daghang nagtuo nga ang mga batan-on nagkinabuhi lamang alang sa presenteng panahon, ang pipila ka surbi nagpadayag ug medyo lahing ideya. Kini nagpakita nga ang mga batan-on sagad nga naniid pag-ayo sa nagakahitabo sa ilang palibot, ug dayon naghimo sa ilang kaugalingong mga konklusyon kon unsa malagmit ang dagan sa kinabuhi sa umaabot. Ang pamatuod niini mao nga 3 sa 4 ka batan-ong mga lalaki ug babaye “sagad” o “sagad kaayo” nga naghunahuna bahin sa umaabot. Bisan tuod ang mga batan-on kasagarang malaomon, kadaghanan sa mga batan-on naglantaw sa umaabot nga may kabalaka.

Nganong nabalaka man sila? Daghan sa mga batan-on karon may mga suliran na sa krimen, kapintasan, ug pag-abuso sa droga. Ang mga batan-on nabalaka bahin sa pagbaton ug permanenteng trabaho diha sa katilingban diin kusog kaayo ang pag-indigay. Ilang gibati nga gipit-os sila sa pagkuhag tag-as nga mga grado sa eskuylahan o sa pagkahimong  malamposon kaayo diha sa trabahoan. Usa ka 17-anyos nga batan-on mimulo: “Kita nagpuyo sa way-kaluoy ug interesado-lang-sa-kaugalingon nga katilingban. Ang tanan gustong mobuhat sa bisan unsa nga iyang gustong buhaton. Kinahanglang kanunay nimong pamatud-an kon unsay imong mahimo, ug nakapaguol kana kanako.” Laing batan-on, nga nag-edad ug 22 anyos, miingon: “Ang mga tawong malamposon sagad nga mauswagon sa kinabuhi ug nagtagamtam ug katagbawan ug kasegurohan. Ang mga tawong dili-paborableg kahimtang, kinsa sa nagkadaiyang mga katarongan dili makabuhat nga malamposon sama sa ilang katalirongan, maiwit lang.” Nganong maindigon kaayo ang kinabuhi? Ingon niini na ba lamang kanunay ang kinabuhi?

Realistikanhong Katin-awan

Sa dihang ang mga batan-on motan-aw sa katilingban uban ang katugaw ug kabalaka, sila—nahibalo man o wala—nagauyon sa Bibliya. Gipakita sa Pulong sa Diyos nga ang “way-kaluoy ug interesado-lang-sa-kaugalingon nga katilingban” maoy ilhanan sa mga panahon. Si apostol Pablo misulat bahin sa atong panahon ngadto sa usa ka batan-ong lalaki nga ginganlag Timoteo: “Moabot ang makuyaw nga mga panahong lisod sagubangon.” Ngano mang makuyaw, ug nganong lisod sagubangon? Tungod kay, sumala pa sa dugang nga gisulat ni Pablo, ang mga tawo “magmahigugmaon sa ilang kaugalingon, magmahigugmaon  sa salapi, mapagawalon, mapahitas-on, . . . dili-mapasalamaton, dili-maunongon, . . . mabangis.” Dili ba tukma kana nga paghubit sa panggawi sa mga tawo karon?—2 Timoteo 3:1-3.

Ang Bibliya nag-ingon nga kining makuyaw nga mga panahon mahitabo “sa kataposang mga adlaw,” sa dili pa mahitabo ang dagkong mga kausaban ngadto sa tibuok tawhanong katilingban. Kining maong mga kausaban mag-apektar sa tanan, bata man o tigulang. Unsang matanga sa mga kausaban? Sa dili madugay usa ka langitnong gobyerno ang mopuli sa pagmando sa tawhanong mga kalihokan, ug ang mga sakop magtagamtam unya ‘sa dagayang pakigdait’ bisan diin. “Ang mga matarong magapanag-iya sa yuta, ug sila magapuyo sa ibabaw niini hangtod sa kahangtoran.” Ang kabalaka ug kahadlok mahimo nang mga butang sa nangagi.—Salmo 37:11, 29.

Ang Bibliya lamang ang makahatag ug kasaligang pagsabot bahin sa umaabot. Kon ang usa ka batan-on nahibalo kon unsay madahom sa mosunod nga pipila ka tuig, siya makapangandam alang sa mga kausaban ug mobatig kasegurohan ug mas kontrolado niya ang iyang kinabuhi. Kining maong pagbati makapakunhod sa kapit-os ug kabalaka. Niining paagiha ang linaing panginahanglan sa mga batan-on—nga masabtan ang katilingban ug mahibaloan kon unsay anaa sa umaabot—gihatagag pagtagad sa Bibliya.

Kalamposan Panahon sa Pagkabatan-on

Unsa ang sukdanan sa kalamposan panahon sa pagkabatan-on? Hataas nga edukasyon, materyal nga mga kabtangan, ug daghang higala? Mao tingali kana ang hunahuna sa daghan. Ang mga tuig sa pagkatin-edyer ug ang mga panuigong kapin lag diyutay sa 20 anyos angayng maghatag sa usa ka indibiduwal ug maayong pagsugod alang sa kinabuhi sa ulahi. Sa laing pagkasulti, ang kalamposan panahon sa pagkabatan-on mahimong timailhan kon unsay mahitabo sa ulahi.

Sumala sa ato nang nasabtan, ang Bibliya makatabang sa usa ka batan-on nga magmalamposon sa mga tuig sa iyang pagkabatan-on. Daghang batan-on ang nakadiskobre na nga tinuod kini sa ila mismong kinabuhi. Sila nagbasa sa Pulong sa Diyos adlaw-adlaw ug nagpadapat sa ilang nakat-onan. (Tan-awa ang “Mapuslanong Sugyot Gikan sa Usa ka Batan-ong Alagad ni Jehova,” sa panid 6.) Sa pagkatinuod, ang Bibliya maoy basahon gayod alang sa mga batan-on karon tungod kay makatabang kini kanila nga “mahimong takos gayod, bug-os nga masinangkapan alang sa tanang maayong buhat.”—2 Timoteo 3:16, 17.

[Blurb sa panid 5]

Ang usa sa mga yawi nga magmalamposon sa pagkabatan-on mao ang pakigsinabtanay sa uban

[Blurb sa panid 6]

Tingali labaw pa kay sa mga tawo sa ubang pangedaron, gustong mahibaloan sa mga batan-on kon unsay nagakahitabo ug kon ngano

[Kahon sa panid 6, 7]

Mapuslanong Sugyot Gikan sa Usa ka Batan-ong Alagad ni Jehova

Si Alexander maoy 19 anyos ang pangedaron. Gimatuto siya diha sa usa ka pamilya sa mga Saksi ni Jehova, ug siya malipayon gayod nga nagtuman sa mga tulumanon sa iyang tinuohan sa tibuok niyang kasingkasing. Apan dili ingon niini ang kahimtang sa una. Si Alexander nagpatin-aw:

“Motuo kag sa dili, nakig-uban ako sa mga Saksi ni Jehova ingong di-bawtismadong batan-on sa kapin sa pito ka tuig. Nianang panahona, ang akong pagsimba dili kinasingkasing, usa lamang ka rutina. Tingali wala lang koy kaisog nga susihong matinud-anon ang akong kaugalingon.”

Dayon nausab ang tinamdan ni Alexander. Siya nagpadayon:

“Ang akong mga ginikanan ug mga higala sa kongregasyon nagsigeg dasig kanako sa pagbasa sa Bibliya adlaw-adlaw, sa pagsinati kang Jehova sa personal. Sa kataposan, nakahukom ako nga sulayan kini. Busa akong gimenosan ang akong pagtan-awg telebisyon ug gihimo ang pagbasa sa Bibliya nga bahin sa akong rutina sayo sa buntag. Sa kataposan, ako nagsugod sa pagkasabot kon bahin sa unsa ang Bibliya. Akong nasabtan kon sa unsang paagi kini makatabang kanako ingong usa ka tawo. Ug—labing hinungdanon sa tanan—akong nasabtan nga gusto ni Jehova nga ako masinati kaniya. Sa dihang ako kanang gituman, ang ako mismong personal nga relasyon kaniya nagsugod sa pagtubo, ug ang akong mga panaghigala sa sulod sa kongregasyon miuswag. Pagkadakong kalainan ang nahimo sa Bibliya sa akong kinabuhi! Akong isugyot nga ang tanang batan-ong alagad ni Jehova magbasa sa Bibliya adlaw-adlaw.”

Dunay milyonmilyong batan-on sa tibuok kalibotan nga nakig-uban sa mga Saksi ni Jehova. Ikaw ba usa kanila? Buot ba nimong makabaton ug kaayohan gikan sa regular nga pagbasa sa Bibliya? Nganong dili nimo sundogon ang panig-ingnan ni Alexander? Menosi ang dili-kaayo importanteng mga kalihokan ug himoa ang pagbasa sa Bibliya nga bahin sa imong matag-adlaw nga rutina. Ikaw tino gayod nga makabatog kaayohan.