‘Pangitaa ang Pakigdait ug Sunda Kini’
‘Pangitaa ang Pakigdait ug Sunda Kini’
“Kon mahimo, kutob sa inyong maarangan, makigdinaitay sa tanang tawo.”—ROMA 12:18.
1, 2. Unsa ang pipila ka rason kon nganong walay minugnag-tawo nga pakigdait ang molungtad?
HANDURAWA ang usa ka balay nga huyang ug pundasyon, gubaon ug mga sagbayan, ug kahugnoon ang atop. Gusto ba nimong mobalhin pagpuyo niana? Lagmit dili. Bisan pag pintalan kanag usab dili mabag-o ang kamatuoran nga kanang balaya dili lig-on. Sa madugay o sa madali, lagmit mahugno kini.
2 Ang bisan unsang pakigdait nga naggikan niining kalibotana maoy sama nianang balaya. Gitukod kini ibabaw sa huyang nga pundasyon—sa mga saad ug mga estratehiya sa tawo, “nga kaniya walay kaluwasan.” (Salmo 146:3) Ang kasaysayan nagpadayag nga dugay nang dunay rekord sa mga panagbangi tali sa mga nasod, etnikong mga grupo, ug mga tribo. Tinuod, dihay mubong mga yugto sa pakigdait apan unsang matanga sa pakigdait? Kon ang duha ka nasod naggubatay ug dayon ideklarar ang pakigdait tungod kay ang usa ka nasod napildi o kaha nakita sa duha ka nasod nga wala nay kapuslanan kon ipadayon ang pagpakig-away, unsa kanang matanga sa pakigdait? Ang mga pagdumot, pagduda, ug kasina nga maoy nakaingon sa gubat nagpabilin gihapon. Ang pakigdait nga pantalya lamang, usa ka ‘pagpahid ug pintal’ aron matago ang kayugot, dili malungtarong matang sa pakigdait.—Ezequiel 13:10.
3. Nganong ang pakigdait sa katawhan sa Diyos lahi kay sa bisan unsang minugnag-tawo nga pakigdait?
3 Bisan pa niana, ang tinuod nga pakigdait naglungtad gayod niining nagusbat-sa-gubat nga kalibotan. Diin man? Taliwala sa mga sumusunod sa lakang ni Jesu-Kristo, ang matuod nga mga Kristohanon kinsa nagtuman sa mga pulong ni Jesus ug naningkamot sa pagsundog sa iyang dalan sa kinabuhi. (1 Corinto 11:1; 1 Pedro 2:21) Ang pakigdait nga naglungtad tali sa matuod nga mga Kristohanon sa lainlaing mga rasa, mga katungdanan sa katilingban, ug mga nasyonalidad maoy tiunay tungod kay naggikan kini sa makigdaitong relasyon nila uban sa Diyos, nga gipasukad sa ilang pagtuo sa halad lukat ni Jesu-Kristo. Ang ilang pakigdait maoy gasa gikan sa Diyos, dili usa ka butang nga minugna sa mga tawo. (Roma 15:33; Efeso 6:23, 24) Kini maoy resulta sa ilang pagpasakop sa “Prinsipe sa Pakigdait,” si Jesu-Kristo, ug sa ilang pag-alagad kang Jehova, “ang Diyos sa gugma ug sa kalinaw.”—Isaias 9:6; 2 Corinto 13:11.
4. Sa unsang paagi ‘tinguhaon’ sa usa ka Kristohanon ang pakigdait?
4 Ang pakigdait dili awtomatikong motungha nganha sa dili-hingpit nga mga tawo. Busa, si Pedro miingon nga ang matag Kristohanon kinahanglang ‘mangita sa pakigdait ug sundon kini.’ (1 Pedro 3:11) Sa unsang paagi mahimo nato kana? Usa ka karaang tagna ang nagpunting sa tubag. Nagsulti pinaagi kang Isaias, si Jehova miingon: “Ang tanan nimong mga anak mahimong mga tinudloan ni Jehova, ug dagaya unya ang pakigdait sa imong mga anak.” (Isaias 54:13; Filipos 4:9) Oo, ang tiunay nga pakigdait modangat niadtong mamati sa gitudlo ni Jehova. Dugang pa, ang pakigdait, duyog sa “gugma, kalipay, . . . hataas-nga-pailob, kalulot, pagkamaayo, pagtuo, kalumo, pagpugong-sa-kaugalingon,” maoy bunga sa balaang espiritu sa Diyos. (Galacia 5:22, 23) Dili kini matagamtam sa usa nga dili mahigugmaon, walay-kalipay, dili-mapailobon, dili-maluloton, daotan, dili-matinud-anon, mabangis, o walay pagpugong-sa-kaugalingon.
“Makigdinaitay sa Tanang Tawo”
5, 6. (a) Unsay kahulogan sa pagkahimong makigdaiton diha sa Bibliya? (b) Ngadto kang kinsa nga ang mga Kristohanon maningkamot nga makigdait?
5 Ang pakigdait gihubit ingong kahimtang sa kalinaw ug kahilom. Maapil sa maong kahubitan ang daghang kahimtang diin walay panagbangi. Gani, bisan ang tawong patay anaa sa kalinaw! Apan, aron matagamtam ang tinuod nga kalinaw ang usa nagkinahanglag labaw pa kay sa pagbaton lamang ug makigdaitong tinamdan. Sa iyang Wali sa Bukid, si Jesus miingon: “Malipayon ang makigdaiton, sanglit sila pagatawgon nga ‘mga anak sa Diyos.’” (Mateo 5:9) Ang gisultihan ni Jesus mao ang mga tawo nga sa ulahi makabatog kahigayonan nga mahimong espirituwal nga mga anak sa Diyos ug makadawat ug imortal nga kinabuhi sa langit. (Juan 1:12; Roma 8:14-17) Ug ngadtongadto, ang tanang matinumanong katawhan nga walay langitnong paglaom makatagamtam sa “mahimayaong kagawasan sa mga anak sa Diyos.” (Roma 8:21) Ang mga makigdaiton lamang ang mahimong makabaton sa maong paglaom. Busa, ang pagkahimong makigdaiton sa Biblikanhong diwa nagpasabot ug aktibong pagpalambo sa pakigdait, usahay pagpatunghag pakigdait diin kulang kana.
6 Naghunahuna niini, palandonga ang tambag ni apostol Pablo sa mga taga-Roma: “Kon mahimo, kutob sa inyong maarangan, makigdinaitay sa tanang tawo.” (Roma 12:18) Wala ingna ni Pablo ang mga taga-Roma nga magbaton lamang ug kalmadong disposisyon, bisan tuod ug makatabang kana. Gidasig niya sila nga makigdinaitay. Kang kinsa? Sa “tanang tawo”—mga membro sa pamilya, mga isigka-Kristohanon, bisan kadtong dili nila sama ug mga pagtuo. Gidasig niya ang mga taga-Roma nga makigdinaitay sa uban ‘kutob sa ilang maarangan.’ Dili, dili niya buot nga mokompromiso sila sa ilang pagtuo tungod lang sa kalinaw. Inay kay pasuk-on ang uban nga wala-kinahanglana, sila kinahanglang moduol kanila sa tuyo nga makigdait. Ang mga Kristohanon angayng makigdait nakiglabot man sila niadtong anaa sa sulod o sa gawas sa kongregasyon. (Galacia 6:10) Kaharmonya niini, si Pablo misulat: “Kanunayng tinguhaa ang maayo sa usag usa ug sa tanan.”—1 Tesalonica 5:15.
7, 8. Sa unsang paagi ug ngano nga ang mga Kristohanon magmakigdaiton niadtong dili nila samag mga pagtuo?
7 Sa unsang paagi kita mahimong makigdaiton niadtong dili nato samag mga pagtuo ug kinsa mosupak pa gani niini? Ang usa ka paagi mao, likayan nato ang pagkamapahitas-on. Pananglitan, dili gayod makigdaiton nga mosulti bahin sa espesipikong mga tawo ginamit ang mabiaybiayong mga pulong. Gipadayag na ni Jehova ang iyang mga paghukom batok sa mga organisasyon ug mga pundok, apan wala kitay katungod nga mosulti bahin ni bisan kinsang tawo nga daw nahukman na siya. Sa pagkatinuod, dili nato hukman ang uban, bisan ang atong mga magsusupak. Human sultihi si Tito nga tambagan ang mga Kristohanon sa Creta bahin sa ilang mga pakiglabot sa tawhanong mga awtoridad, miingon si Pablo nga pahinumdoman sila nga “dili magsultig daotan mahitungod kang bisan kinsa, dili palaaway, makataronganon, magpasundayag ug bug-os nga kalumo sa tanang tawo.”—Tito 3:1, 2.
8 Ang pagkahimong makigdaiton ngadto niadtong dili nato samag pagtuo motabang sa paghimo sa kamatuoran nga madanihon kanila. Siyempre, dili nato ugmaron ang mga panaghigalaay nga “makadaot sa mapuslanong pamatasan.” (1 Corinto 15:33) Bisan pa niana, mahimong magmatinahoron kita, ug kinahanglang trataron nato ang tanang tawo uban ang dignidad ug tawhanong kalulot. Si Pedro misulat: “Hupti ninyo ang maayong panggawi taliwala sa mga nasod, aron nga, sa butang nga ilang gisulti batok kaninyo ingong mga mamumuhat ug daotan, sila ingong resulta sa inyong maayong mga buhat nga niini sila mga saksing-nakakita maghimaya sa Diyos sa adlaw sa iyang pagsusi.”—1 Pedro 2:12.
Makigdaiton Diha sa Ministeryo
9, 10. Unsang panig-ingnan bahin sa pagpakiglabot nga makigdaiton sa mga dili magtutuo ang gihatag ni apostol Pablo?
9 Ang unang-siglong mga Kristohanon ilado tungod sa ilang kaisog. Wala nila pahuyanga ang ilang mensahe, ug sa dihang nag-atubang ug paglutos, sila determinado nga mosugot sa Diyos ingong magmamando inay sa mga tawo. (Buhat 4:29; 5:29) Bisan pa niana, nahibalo sila sa kalainan sa kaisog ug pagkawalay-batasan. Palandonga ang pamaagi nga gigamit ni Pablo sa dihang gidepensahan niya ang iyang pagtuo atubangan kang Haring Herodes Agripa II. Si Herodes Agripa dihay dili-angayng seksuwal nga relasyon sa iyang igsoong babaye, si Bernice. Apan, dili tuyo ni Pablo nga tudloan si Agripa bahin sa pamatasan. Hinunoa, iyang gipasiugda ang mga puntos nga sila nagkauyon, nga gipasidunggan si Agripa tungod sa iyang kabatid sa mga kostumbre sa mga Hudiyo ug sa iyang pagtuo sa mga manalagna.—Buhat 26:2, 3, 27.
10 Si Pablo ba dili-sinserong nag-ulog-ulog sa tawo nga mahimong makahatag kaniyag kagawasan? Wala. Gisunod ni Pablo ang iyang kaugalingong tambag ug gisulti niya ang kamatuoran. Tinuod ang tanan niyang gisulti kang Herodes Agripa. (Efeso 4:15) Apan si Pablo maoy tigpatunhay sa kalinaw ug nahibalo kon unsaon nga mahimong “tanang butang ngadto sa tanang matang sa katawhan.” (1 Corinto 9:22) Ang iyang tumong mao ang pagpanalipod sa iyang katungod sa pagsangyaw bahin kang Jesus. Ingong maayong magtutudlo, nagsugod siya pinaagi sa paghisgot sa usa ka butang nga magkauyon sila ni Agripa. Busa natabangan ni Pablo ang maong imoral nga hari sa pagbaton ug maayong hunahuna bahin sa Kristiyanidad.—Buhat 26:28-31.
11. Sa unsang paagi kita mahimong mga tigpatunhay sa kalinaw diha sa atong ministeryo?
11 Sa unsang paagi kita mahimong mga tigpatunhay sa kalinaw diha sa atong ministeryo? Sama kang Pablo, angay natong likayan ang mga lantugi. Itugot ta, usahay kita kinahanglang ‘mosulti sa pulong sa Diyos sa walay kahadlok,’ nga maisogong depensahan ang atong pagtuo. (Filipos 1:14) Apan sa kadaghanang kahimtang ang atong pangunang tumong mao ang pagwali sa maayong balita. (Mateo 24:14) Kon masabtan sa usa ka tawo ang kamatuoran bahin sa mga katuyoan sa Diyos, nan makasugod siya sa pagsalikway sa bakak nga relihiyosong mga ideya ug sa paghinlo sa iyang kaugalingon sa mahugawng mga tulumanon. Busa, kutob sa maarangan maayong ipasiugda ang mga butang nga makapadani sa atong mga mamiminaw, nga maghisgot sa mga butang diin magkauyon kita ug ang atong mamiminaw. Dili magmabungahon kon pasuk-on nato ang usa ka tawo kinsa, kon duolon sa mataktikanhong paagi, mahimong mamati sa atong mensahe.—2 Corinto 6:3.
Mga Tigpatunhay sa Kalinaw Diha sa Pamilya
12. Sa unsang mga paagi kita mahimong mga tigpatunhay sa kalinaw diha sa pamilya?
12 Si Pablo miingon nga kadtong magminyo “makaagom ug kasakitan sa ilang unod.” (1 Corinto 7:28) Ang lainlaing mga kalisdanan maatubang. Ang usa niana mao, ang pipila ka magtiayon dili magkasinabtanay usahay. Sa unsang paagi kini angayng dumalahon? Sa makigdaitong paagi. Ang usa nga tigpatunhay sa kalinaw maningkamot aron dili mosamot ang panag-away. Sa unsang paagi? Una, pinaagi sa pagpugong sa dila. Sa dihang gamiton sa pagsulti ug makantalitahon ug mainsultohon nga mga pulong, kining gamayng sangkap sa pagkatinuod maoy “dili-mapugngan, makadaot nga butang, . . . puno sa hilo nga makamatay.” (Santiago 3:8) Ang usa nga tigpatunhay sa kalinaw mogamit sa iyang dila sa pagpalig-on inay kay sa pagpaluya.—Proverbio 12:18.
13, 14. Sa unsang paagi mahuptan nato ang kalinaw sa dihang masayop kita sa sinultihan o sa dihang mapikal kita?
13 Tungod kay dili-hingpit, kitang tanan makasulti usahay ug mga butang nga sa ulahi atong basolan. Sa dihang mahitabo kini, magmaabtik sa pagpakig-uli—sa pagpakigdait. (Proverbio 19:11; Colosas 3:13) Ayaw pagumon sa “pagpakiglalis bahin sa mga pulong” ug sa “hilabihang paglalisay bahin sa gagmayng mga butang.” (1 Timoteo 6:4, 5) Hinunoa, susiha kon unsay hinungdan sa gibati sa imong kapikas ug sabta kana. Kon gisultihan ka ug masakit nga mga pulong, ayaw pagbalos. Hinumdomi nga “ang tubag, kon malumo, makapahilayo sa kaaligutgot.”—Proverbio 15:1.
14 Usahay, kinahanglan tingali nimong palandongon ang tambag sa Proverbio 17:14: “Sa dili pa moulbo ang away, biya na.” Likayi na lang ang mainit nga kahimtang. Sa ulahi, sa dihang mobugnaw na ang mga pagbati, lagmit masulbad ninyo ang problema sa makigdaitong paagi. Sa ubang mga kaso, maayo tingali nga magpatabang sa usa ka hamtong nga Kristohanong magtatan-aw. Ang maong eksperyensiyado ug mabinationg mga lalaki mahimong makapalagsik nga tabang sa dihang nameligro ang kalinaw sa kaminyoon.—Isaias 32:1, 2.
Mga Tigpatunhay sa Kalinaw Diha sa Kongregasyon
15. Sumala kang Santiago, unsang daotang tinamdan ang mitungha taliwala sa pipila ka Kristohanon, ug nganong kanang espirituha maoy “yutan-on,” “mananapon,” ug “demonyohanon”?
15 Ikasubo, ang pipila ka unang-siglo nga mga Kristohanon naghatag ug pamatuod sa espiritu sa kasina ug pagkamatigion—ang kaatbang sa pakigdait. Nag-ingon si Santiago: “Dili kini ang kaalam nga gikan sa itaas, kondili kini yutan-on, mananapon, demonyohanon. Kay kon diin anaa ang pangabugho ug pagkamatigion, anaa ang kasamok ug ang tanang mangil-ad nga butang.” (Santiago 3:14-16) Ang uban nagtuo nga ang Gregong pulong nga gihubad ug “pagkamatigion” nagpasabot ug hinakog nga ambisyon, pagpakig-indig alang sa usa ka posisyon. Adunay maayong katarongan nga gitawag kana ni Santiago ug “yutan-on, mananapon, demonyohanon.” Latas sa kasaysayan, ang mga magmamando sa kalibotan milihok nga matigion, samag mabangis nga mga mananap nga naggubatay sa usag usa. Ang pagkamatigion tinuod gayod nga “yutan-on” ug “mananapon.” Kini usab “demonyohanon.” Kining makadaot nga taras unang gipadayag sa matinguhaon kaayog gahom nga manulonda nga mialsa batok kang Jehova nga Diyos ug nahimong Satanas, ang magmamando sa mga demonyo.
16. Sa unsang paagi ang pipila ka unang-siglong mga Kristohanon nagpakita ug espiritu nga sama nianang kang Satanas?
16 Giawhag ni Santiago ang mga Kristohanon nga makigbisog aron dili maugmad ang matigiong espiritu, kay kini dili magpatunghag kalinaw. Siya misulat: “Unsay nakaingon sa mga gubat ug unsay nakaingon sa mga panag-away diha kaninyo? Dili ba kini man ang nakaingon, nga mao, ang inyong pagpangandoy sa unodnong kalipayan nga nagpakigsangka diha sa inyong mga sangkap?” (Santiago 4:1) Dinhi, ang “pagpangandoy sa unodnong kalipayan” mahimong nagtumong sa hakog nga pangandoy alang sa materyal nga mga butang o sa tinguha nga mainila, makahupot ug gahom, o impluwensiya. Sama kang Satanas, ang uban diha sa mga kongregasyon dayag nga gustong mahimong prominente inay kay mahimong “mas ubos,” sumala sa giingon ni Jesus nga angayng tinguhaon sa iyang matuod nga mga sumusunod. (Lucas 9:48) Kanang espirituha makawagtang sa kalinaw sa kongregasyon.
17. Sa unsang paagi ang mga Kristohanon karon mahimong mga tigpatunhay sa kalinaw diha sa kongregasyon?
17 Karon, kinahanglan usab nga pakigbisogan nato ang hilig nga mahimong materyalistiko, masinahon, o sobra ka ambisyoso. Kon tiunay kita nga mga tigpatunhay sa kalinaw, dili kita mabalaka kon adunay pipila diha sa kongregasyon nga mas hanas kay kanato diha sa pipila ka kalihokan, ni daoton nato sila sa mga mata sa uban pinaagi sa pagduhaduha sa ilang mga motibo. Kon nahuptan nato ang usa ka talagsaong abilidad, dili nato kana gamiton aron palabwan nato ang uban, nga morag nagpasabot nga ang kongregasyon mouswag lamang tungod sa atong kabatid o kahibalo. Kanang espirituha magpahinabog pagkabahinbahin; dili kana magpatunghag pakigdait. Ang mga tigpatunhay sa kalinaw dili manghambog sa ilang mga katakos, kondili makasaranganong gamiton nila kana sa pag-alagad sa ilang mga igsoon ug sa pagpasidungog kang Jehova. Ilang naamgohan nga sa kataposan, ang gugma—dili ang abilidad—maoy magpaila sa matuod nga Kristohanon.—Juan 13:35; 1 Corinto 13:1-3.
“Pakigdait Ingong Imong mga Magtatan-aw”
18. Sa unsang paagi ang mga ansiyano magpalambo ug pakigdait taliwala kanila?
18 Ang mga ansiyano sa kongregasyon manguna sa pagpatunhay sa kalinaw. Nagtagna si Jehova bahin sa iyang katawhan: “Igatudlo ko ang pakigdait ingong imong mga magtatan-aw ug ang pagkamatarong ingong imong mga tighatag ug buluhaton.” (Isaias 60:17) Kaharmonya niining matagnaong mga pulong, kadtong nag-alagad ingong Kristohanong mga magbalantay maningkamot sa pagpalambo sa pakigdait taliwala kanila ug sa panon. Mahuptan sa mga ansiyano ang pakigdait taliwala kanila pinaagi sa pagpasundayag sa makigdaiton ug makataronganon nga “kaalam gikan sa itaas.” (Santiago 3:17) Tungod kay lainlain ang ilang mga kagikan ug mga kasinatian sa kinabuhi, ang mga ansiyano sa kongregasyon usahay magkalahi ug mga panglantaw. Nagpasabot ba kini nga wala silay kalinaw? Dili kon ang maong kahimtang gidumala sa hustong paagi. Ang mga tigpatunhay sa kalinaw mapainubsanong magpahayag sa ilang mga hunahuna ug dayon matinahurong mamati nianang iya sa uban. Inay kay moinsistir sa iyang paagi, ang usa nga tigpatunhay sa kalinaw mainampoong magtagad sa panglantaw sa iyang igsoon. Kon walay nalapas nga prinsipyo sa Bibliya, kasagaran adunay luna alang sa lainlaing mga panlantaw. Sa dihang ang uban dili mouyon kaniya, ang tigpatunhay sa kalinaw mopasignunot ug mopaluyo sa desisyon sa mayoriya. Sa ingon gipakita niya ang iyang kaugalingon nga makataronganon. (1 Timoteo 3:2, 3) Ang eksperyensiyadong mga magtatan-aw nahibalo nga ang pagpalambo sa pakigdait mas hinungdanon pa kay sa pagpatuman sa iyang gusto.
19. Sa unsang paagi ang mga ansiyano naglihok ingong mga tigpatunhay sa kalinaw sulod sa kongregasyon?
19 Ang mga ansiyano magpalambo sa pakigdait uban sa mga membro sa panon pinaagi sa pagpaluyo kanila ug dili sa pagkahimong hinawayon kaayo sa ilang mga paningkamot. Itugot ta, usahay ang pipila kinahanglan tingaling ipasibo. (Galacia 6:1) Apan ang pagpahamtang ug disiplina dili mao ang pangunang trabaho sa Kristohanong magtatan-aw. Kasagaran mohatag siyag komendasyon. Maningkamot ang mahigugmaong mga ansiyano nga makita ang maayong hiyas sa uban. Pabilhan sa mga magtatan-aw ang kakugi sa mga isigka-Kristohanon, ug masaligon sila nga ang ilang mga isigkamagtutuo naghimo sa ilang kinamaayohan.—2 Corinto 2:3, 4.
20. Sa unsang paagi makabenepisyo ang kongregasyon kon ang tanan maoy mga tigpatunhay sa kalinaw?
20 Busa, diha sa pamilya, sa kongregasyon, ug sa pagpakiglabot niadtong dili nato sama ug mga pagtuo, manlimbasog kita nga magmakigdaiton, nga maningkamot alang sa kalinaw. Kon makugihon natong ugmaron ang pakigdait, makatampo kita sa kalipay sa kongregasyon. Sa samang panahon, mapanalipdan ug mapalig-on kita sa daghang paagi, sumala sa atong makita sa sunod nga artikulo.
Nahinumdom Ka Ba?
• Unsay buot ipasabot sa pagkahimong makigdaiton?
• Sa unsang paagi kita mahimong makigdaiton sa dihang makiglabot sa dili mga Saksi?
• Unsa ang pipila ka paagi nga maugmad ang pakigdait diha sa pamilya?
• Sa unsang paagi ang mga ansiyano magpalambo sa pakigdait diha sa kongregasyon?
[Mga Pangutana sa Pagtuon]
[Hulagway sa panid 9]
Likayan sa mga tigpatunhay sa kalinaw ang pagkamapahitas-on
[Mga hulagway sa panid 10]
Ang mga Kristohanon maoy mga tigpatunhay sa kalinaw diha sa ministeryo, sa panimalay, ug sa kongregasyon