Ampingi ang Imong Tanlag

MAKAHAHADLOK ang paghunahuna nga nagsakay ka sa usa ka ayroplano nga sayop pagkaprograma ang kompiyuter. Sa laing bahin, handurawa nga dunay nanghilabot sa sistema sa giya sa ayroplano o tinuyong nagpalsipikar sa impormasyon niini! Sa susama, sa mahulagwayong diwa, mao gayod kanay gipaningkamotang buhaton sa usa ka persona nganha sa imong tanlag. Siya determinadong sabotaheon ang imong sistema sa moral nga giya. Ang iyang tumong mao nga mahisubay ka sa dalan nga mabangga ka, ingnon ta, sa Diyos!—Job 2:2-5; Juan 8:44.

Kinsa kining mabangis nga tigsabotahe? Sa Bibliya, gitawag siya nga “orihinal nga halas, ang usa nga gitawag Yawa ug Satanas, nga nagpahisalaag sa tibuok gipuy-ang yuta.” (Pinadayag 12:9) Nakita siyang naglihok didto sa tanaman sa Eden sa dihang, pinaagi sa paggamit sa morag katuohan nga pangatarongan, gidani niya si Eva sa pagsalikway sa kon unsay iyang nahibaloan nga husto ug sa pagrebelde batok sa Diyos. (Genesis 3:1-6, 16-19) Sukad niadto, si Satanas maoy utok sa pag-ugmad sa tibuok nga mga institusyon sa panglimbong aron manguna sa mga tawo sa katibuk-an sa pagpakigbatok sa Diyos. Ang labing sad-an niining maong mga institusyon mao ang bakak nga relihiyon.—2 Corinto 11:14, 15.

Ang Bakak nga Relihiyon Nagadaot sa Tanlag

Sa basahon sa Bibliya sa Pinadayag, ang bakak nga relihiyon nakita ingong simbolikong bigaon nga gitawag ug Dakong Babilonya. Ang iyang mga pagtulon-an nagtuis sa moral nga pagkasensitibo sa daghang tawo ug nagpahinabo kanila nga magdumot ug molihok gani nga mapintason batok niadtong lahi ug mga tinuohan. Sa pagkatinuod, sumala sa Pinadayag, ang bakak nga relihiyon sa panguna mao ang may tulubagon sa Diyos tungod sa dugo “sa tanang gipamatay ibabaw sa yuta,” lakip na sa mga magsisimba sa Diyos.—Pinadayag 17:1-6; 18:3, 24.

Gipasidan-an ni Jesus ang iyang mga tinun-an sa gilapdon nga niana ang bakak nga relihiyon magtuis sa moral nga mga sukdanan sa pipila sa dihang siya miingon: “Ang takna nagsingabot sa dihang ang matag usa nga mopatay kaninyo maghunahuna nga siya nakahimo ug sagradong pag-alagad sa Diyos.” Nabutaan gayod sa moral ang maong mapintas nga mga tawo! Si Jesus miingon: ‘Sila wala makaila sa Amahan o kanako.’ (Juan 16:2, 3) Wala madugay human isulti ni Jesus kanang mga pulonga, siya mismo gipatay sa mando sa pipila ka relihiyosong mga lider, kansang tanlag wala hasola sa ilang krimen nga nabuhat. (Juan 11:47-50) Sa kasukwahi, si Jesus miingon nga ang iyang matuod nga mga sumusunod mailhan pinaagi sa gugma nga ilang nabatonan sa ilang taliwala. Apan ang ilang gugma mas masangkaron pa, kay gipakita kini bisan ngadto sa ilang mga kaaway.—Mateo 5:44-48; Juan 13:35.

Ang laing paagi nga ang bakak nga relihiyon nagsabotahe sa tanlag sa daghan maoy pinaagi sa pagkonsentir sa bisan unsang matang sa moralidad, o kakulang niana, nga maoy popular. Nagtagna  niini, si apostol Pablo nag-ingon: “Aduna unyay yugto sa panahon nga sila dili makaantos sa makapahimsog nga pagtulon-an, hinunoa, sumala sa ilang kaugalingong mga tinguha, sila magtigom ug mga magtutudlo alang sa ilang kaugalingon aron gitikon ang ilang mga dalunggan.”—2 Timoteo 4:3.

Karong panahona, ang relihiyosong mga lider naggitik sa mga dalunggan sa mga tawo pinaagi sa pag-ingon nga ang pakigsekso gawas sa kaminyoon mahimong dalawaton sa Diyos. Ang uban nagkonsentir sa homoseksuwal nga mga buhat. Sa pagkatinuod, ang ubang mga klero mismo maoy aktibong mga homoseksuwal. Usa ka artikulo sa Britanikong mantalaan nga The Times nag-ingon nga “trese ka klerong bayot nga ilado sa publiko” ang gipili alang sa Heneral nga Sinodo sa Iglesya sa Inglaterra. Sa dihang talikdan sa mga lider sa iglesya ang moralidad sa Bibliya ug wala kaayoy himoon niana ang ilang mga iglesya, unsang mga sukdanan ang sagopon sa ilang mga membro? Dili ikatingala nga milyonmilyon ang naglibog gayod.

Pagkalabing maayo pa nga giyahan sa samag suga nga moral ug espirituwal nga mga kamatuoran nga gitudlo diha sa Bibliya! (Salmo 43:3; Juan 17:17) Pananglitan, ang Bibliya nagtudlo nga ang mga makihilawason ug mga mananapaw dili “makapanunod sa gingharian sa Diyos.” (1 Corinto 6:9, 10) Nagtug-an kini kanato nga ang mga lalaki ug babaye nga nag-usab “sa ilang kinaiyanhong gamit ngadto nianang sukwahi sa kinaiyahan . . . nagabuhat kon unsay malaw-ay” sa mga mata sa Diyos. (Roma 1:26, 27, 32) Kining moral nga mga kamatuoran dili minugna sa dili-hingpit nga mga tawo; kini maoy inspiradong mga sukdanan sa Diyos, nga wala gayod niya anulaha. (Galacia 1:8; 2 Timoteo 3:16) Apan si Satanas adunay ubang mga paagi sa pagsabotahe sa tanlag.

Magmapilion sa Kalingawan

Daotan na ang pagpugos sa usa ka tawo sa paghimog daotan, apan mas daotan pa ang pagpukaw sa iyang tinguha sa paghimo niana. Mao kini ang tumong sa ‘magmamando sa kalibotan,’ si Satanas. Aron matisok ang iyang daotang mga panghunahuna diha sa mga kaisipan ug kasingkasing sa mga buangbuang o sa mga dili-mabinantayon—ilabina sa labing dali nga mahaylo, ang mga batan-on—gigamit niya ang mga paagi sama sa kuwestiyonableng literatura, mga salida sa sine, musika, mga dula sa kompiyuter, ug mga site sa pornograpiya diha sa Internet.—Juan 14:30; Efeso 2:2.

“Ang mga batan-on [sa Tinipong Bansa] makakita sa gibanabanang 10000 ka buhat sa kapintasan kada tuig,” matod sa taho sa magasing Pediatrics, “nga ang mga programa alang sa mga bata mao ang labing mapintas.” Gipadayag usab sa taho nga “kada tuig, ang mga tin-edyer makadungog ug duolan sa 15000 ka paghisgot, mga pasumbingay, ug komedya bahin sa sekso.” Bisan ang mga programa sa telebisyon sa panahon nga daghan ang tumatan-aw, matod pa niini, “adunay kapin sa 8 ka seksuwal nga mga insidente kada oras, kapin sa upat ka pilo nga labaw pa kay sa 1976.” Dili ikatingala, nakaplagan usab sa pagtuon nga “ang bastos nga pinulongan nag-usbaw usab pag-ayo.” Apan, ang Bibliya ug ang daghang siyentipikanhong mga pagtuon nagpasidaan nga ang kanunayng pagtan-aw sa maong mga salida makapangil-ad pa sa batasan sa mga tawo. Busa kon gusto  gayod nimong pahimut-an ang Diyos ug makabenepisyo mismo, patalinghogi ang Proverbio 4:23, nga nag-ingon: “Ampingi ang imong kasingkasing, kay niana nagagikan ang mga tuboran sa kinabuhi.”—Isaias 48:17.

Ang kadaghanang popular nga musika makadaot usab sa tanlag. Usa ka mag-aawit kansang mga kanta nahimong numero uno diha sa ubay-ubayng mga nasod sa Kasadpan mihimog “linaing paningkamot sa pagpakurat,” nagpasidaan ang usa ka taho sa mantalaan sa Australia nga The Sunday Mail. Ang artikulo nag-ingon nga “ang iyang mga awit naghimaya sa mga droga, pag-unay ug paglugos” ug nga siya “nag-awit bahin sa pagpatay niya sa iyang asawa ug paglabay sa lawas niini ngadto sa linaw.” Ang ubang mga liriko nga gihisgotan ngil-ad kaayo nga dili angayng sublion dinhi. Apan, tungod sa iyang musika nakadawat siya ug dungganong ganti. Gusto ba nimong ipugas diha sa imong hunahuna ug kasingkasing ang makahilong mga hunahuna sama nianang gihisgotan sa ibabaw, bisan pag kini gipanindot pinaagi sa musika? Hinaot dili, kay kadtong molihok nianang paagiha maghugaw sa ilang tanlag ug sa ngadtongadto maglalalang sa sulod nila ug “usa ka daotan nga kasingkasing,” nga naghimo kanilang mga kaaway sa Diyos.—Hebreohanon 3:12; Mateo 12:33-35.

Busa magmaalamon sa imong pagpilig kalingawan. Ang Bibliya nag-awhag kanato: “Bisan unsang butang matuod, bisan unsang butang nga maugdang, bisan unsang butang matarong, bisan unsang butang maputli, bisan unsang butang hiligugmaon, bisan unsang butang dungganon, kon aduna may pagkahamili ug kon aduna may butang nga dalayegon, magpadayon sa pagpalandong niining mga butanga.”—Filipos 4:8.

Ang mga Panag-uban Makaapektar sa Imong Tanlag

Sa mga bata pa, si Neil ug Franz nakatagamtam ug maayong pakig-ubanay sa sinserong mga Kristohanon. a Apan, ngadtongadto, miingon si Neil, “nagsugod ako pag-estambay uban sa dili-maayong mga kauban.” Ang resulta, nga gibasolan niya pag-ayo, mao ang krimen ug pagkabilanggo. Susama niana ang sugilanon ni Franz. “Abi nakog dili ra ko maapektahan bisag makig-uban sa mga batan-on sa kalibotan,” siya mimulo. “Apan sumala sa giingon sa Galacia 6:7, ‘Ang Diyos dili kayagayagaan. Kay bisan unsay ginapugas sa usa ka tawo, kini usab iyang anihon.’ Akong nakat-onan pinaagi sa mapait nga kasinatian nga ako nasayop ug si Jehova maoy husto. Nag-atubang ako sa tibuok-kinabuhing pagkabilanggo tungod sa sayop nga akong nahimo.”

Ang mga tawo sama kang Neil ug Franz dili kalit nga nakahimog krimen; sa sinugdan, dili gayod sila maghunahuna sa pagbuhat niana. Ang pagkaanod mahitabo nga anam-anam, kasagarang ang sinugdanan mao ang daotang mga pakig-uban. (1 Corinto 15:33) Ang pag-abuso sa droga o alkoholikong ilimnon mahimong mosunod. Sa pagkatinuod, ang tanlag haom nga gihubit ingong “bahin sa personalidad nga matunaw sa alkoholikong ilimnon.” Gikan niana, gamay na lay kulang ug mahimo na ang krimen o imoralidad.

Nan, nganong himoon man ang unang lakang? Hinunoa, pakig-uban sa maalamong mga tawo  nga tinuod nga nahigugma sa Diyos. Motabang sila kanimo sa pagpalig-on sa imong tanlag aron kini makagiya kanimo sa hustong paagi, sa ingon malikayan nimo ang daghang kasakit. (Proverbio 13:20) Bisag gibilanggo pa, si Neil ug Franz karon nakasabot nga ang ilang tanlag maoy gasa gikan sa Diyos nga angayng bansayon sa hustong paagi ug, sa pagkatinuod, mahalon. Dugang pa, sila nanglimbasog sa pagtukod ug maayong relasyon uban sa ilang Diyos, si Jehova. Magmaalamon, ug mokat-on gikan sa ilang mga sayop.—Proverbio 22:3.

Panalipdi ang Imong Tanlag

Gipakita nato nga buot natong panalipdan ang atong tanlag sa dihang palig-onon nato ang gugma alang sa Diyos ug pagtuo kaniya, duyog sa maayong matang sa pagkahadlok kaniya. (Proverbio 8:13; 1 Juan 5:3) Gipadayag sa Bibliya nga ang tanlag nga wala niining mga impluwensiyaha kasagarang nakulangan sa moral nga kalig-on. Pananglitan, ang Salmo 14:1 naghisgot bahin niadtong nag-ingon diha sa ilang kasingkasing: “Walay Jehova.” Sa unsang paagi kining kakulang sa pagtuo nag-apektar sa ilang panggawi? Nagpadayon ang bersikulo: “Sila nagagawi sa ikadaot, sila nagagawi nga dulumtanan sa ilang binuhatan.”

Ang mga tawo nga walay tinuod nga pagtuo sa Diyos wala usay lig-on nga paglaom alang sa mas maayong kaugmaon. Busa, mokiling sila sa pagkinabuhi alang sa presenteng panahon, nga magpatuyang sa ilang unodnong mga tinguha. Ang ilang pilosopiya mao: “Mangaon kita ug manginom, kay ugma kita mangamatay.” (1 Corinto 15:32) Sa laing bahin, kadtong kansang mga mata nagatutok sa ganti sa walay-kataposang kinabuhi dili mapasimang sa lumalabayng mga kalipayan niining kalibotana. Sama sa tukmang kompiyuter alang sa pagnabigar, ang ilang nabansay nga tanlag motabang kanila nga makapabilin diha sa dalan sa maunongong pagkamasinugtanon sa Diyos.—Filipos 3:8.

Aron mamentinar sa imong tanlag ang gahom ug katukma niini, kini nagkinahanglan ug regular nga giya gikan sa Pulong sa Diyos. Giingnan kita sa Bibliya nga ang maong giya mabatonan sa dihang, sa mahulagwayong pinulongan, kini nag-ingon: “Ang imong mga igdulungog makadungog ug pulong sa imong luyo nga mag-ingon: ‘Mao kini ang dalan. Lakaw kamo niini,’ kon kamo moadto sa tuo o kon kamo moadto sa wala.” (Isaias 30:21) Busa paggahin ug panahon alang sa adlaw-adlaw nga pagbasa sa Bibliya. Kini magpalig-on ug magdasig kanimo sa dihang ikaw manglimbasog sa pagbuhat kon unsay matarong o sa dihang ang mga dag-om sa kabalaka ug kahingawa maghasol kanimo. Magmasaligon nga si Jehova mogiya kanimo sa moral ug espirituwal kon bug-os kang mosalig kaniya. Oo, sundoga ang salmista kinsa misulat: “Si Jehova gibutang ko sa kanunay sa akong atubangan. Tungod kay ania siya sa akong tuong kamot, ako dili matarog.”—Salmo 16:8; 55:22.

[Footnote]

[Mga hulagway sa panid 5]

Ang bakak nga relihiyon, nga gihubit diha sa Bibliya ingong “Dakong Babilonya,” maoy hinungdan nga nahabol ang tanlag sa daghan

[Credit Line]

Pari nga nagbendisyon sa mga sundalo: U.S. Army photo

[Mga hulagway sa panid 6]

Ang pagtan-aw sa kapintasan ug imoralidad makadaot sa imong tanlag

[Hulagway sa panid 7]

Ang regular nga giya gikan sa Pulong sa Diyos mag-amping sa imong tanlag