Sugilanon sa Kinabuhi

Pagtisok sa Gugma Alang Kang Jehova Diha sa Kasingkasing sa Among mga Anak

SUMALA SA GIASOY NI WERNER MATZEN

Pipila ka tuig kanhi ang akong kinamagulangang anak nga lalaki, si Hans Werner, naghatag kanakog Bibliya. Mao kiniy iyang gisulat sa sulod nga bahin sa hapin: “Minahal kong Papa, Hinaot ang Pulong ni Jehova magpadayon sa pagtultol kanato ingong pamilya diha sa dalan sa kinabuhi. Mapasalamaton, imong kinamagulangang anak.” Ang mga ginikanan makasabot nga nahupong gayod niadtong mga pulonga ang akong kasingkasing sa pagkamapasalamaton ug kalipay. Wala lang ko mahibalo niadtong panahona kon unsang matanga sa mga suliran ang amo pang atubangon ingong pamilya.

NATAWO ako sa 1924 sa Halstenbek, mga 20 kilometros gikan sa Aleman nga dunggoanan sa Hamburg, ug ako gimatuto sa akong inahan ug apohan nga lalaki. Kay nakaaprentis ingong tiggamag mga hiramenta, girekluta ako nga magsundalo sa 1942 sa Wehrmacht, ang armadong puwersa. Ang akong naeksperyensiyahan panahon sa Gubat sa Kalibotan II samtang nakig-away diha sa panggubatan sa Rusya makalilisang kaayong hubiton. Nataptan kog tipos apan gipadala akog balik sa panggubatan human maayo. Sa Enero 1945, didto ako sa Lodz, Polandia, diin ako grabeng nasamdan ug giadmit sa usa ka ospital sa militar. Didto pa gihapon ko sa dihang natapos ang gubat. Sa ospital ug sa ulahi sa kampong prisohan sa Neuengamme, nakahigayon ako sa pagpamalandong. Naghasol kanako ang mga pangutanang, Tinuod ba nga adunay Diyos? Kon mao, nganong gitugotan niya ang daghang kabangisan?

Wala madugay human mapagawas sa kampong prisohan, sa Septiyembre 1947, naminyo ako kang Karla. Nagdako kami sa mao gihapong lungsod,  apan samtang si Karla maoy Katoliko, ako walay relihiyong namat-an. Ang pari nga nagkasal namo misugyot nga labing menos duyog namong litokon ang Pag-ampo sa Ginoo kada gabii. Gibuhat namo ang iyang giingon, nga wala gayod makasabot kon unsay among ginaampo.

Usa ka tuig sa ulahi si Hans Werner natawo. Sa samang higayon, si Wilhelm Ahrens, usa ka kauban sa trabaho, nagpailaila kanako sa mga Saksi ni Jehova. Gipakita niya kanako gikan sa Bibliya nga ang mga gubat hunongon sa umaabot. (Salmo 46:9) Sa tinghunlak sa 1950, akong gipahinungod ang akong kinabuhi kang Jehova ug nabawtismohan. Pagkadako sa akong kalipay sa dihang usa ka tuig sa ulahi ang akong minahal nga asawa nabawtismohan usab!

Pagmatuto sa mga Anak Sumala sa mga Dalan ni Jehova

Akong nabasa sa Bibliya nga ang kaminyoon gitukod ni Jehova. (Genesis 1:26-28; 2:22-24) Ang pagkapresente nako sa pagkatawo sa among mga anak—si Hans Werner, Karl-Heinz, Michael, Gabriele, ug Thomas—nagpalig-on sa akong panaad nga mahimong usa ka maayong bana ug amahan. Si Karla ug ako nalipay sa pagkatawo sa matag usa sa among mga anak.

Ang 1953 nga kombensiyon sa mga Saksi ni Jehova sa Nuremberg maoy halandomong okasyon alang sa among pamilya. Sa Biyernes sa hapon, sa pakigpulong nga “Pagmatuto sa mga Anak sa Bag-ong Kalibotang Katilingban,” ang mamumulong may gisulti nga wala gayod namo makalimti: “Ang kinamaayohang panulondon nga atong ikabilin sa atong mga anak mao ang tinguha nga mahimong mga alagad sa Diyos.” Uban sa tabang ni Jehova, si Karla ug ako gusto gayong mohimo niana. Apan sa unsang paagi?

Sa sinugdan, gihimo namong batasan nga mag-ampo ingong pamilya kada adlaw. Tungod niana natisok diha sa mga bata ang kahinungdanon sa pag-ampo. Ang matag bata nakakat-on sa sayong panuigon nga kami kanunayng mag-ampo sa dili pa mangaon. Bisan sa mga masuso pa sila, sa dihang makakita sila sa ilang beberon, ilang iduko ang ilang gagmayng mga ulo ug akobon ang ilang gagmayng mga kamot. Sa usa ka okasyon, gidapit kami sa kasal sa usa sa mga paryente sa akong asawa, nga dili mga Saksi. Human sa seremonyas, ang mga ginikanan sa pangasaw-onon nagdapit sa mga bisita didto sa ilang balay alang sa diyutayng meryenda. Ang tanan gustong mokaon dayon. Apan ang among singko-anyos nga si Karl-Heinz mibati nga dili kini husto. “Palihog pag-ampo una mo,” matod niya. Ang mga bisita mitan-aw kaniya, dayon kanamo, ug sa kataposan sa tagbalay. Aron malikayan ang bisan unsang kaulawan, mitanyag ko nga moampo sa pagpasalamat sa pagkaon, nga niana miuyon ang tagbalay.

Ang maong hitabo nagpahinumdom kanako sa mga pulong ni Jesus: “Gikan sa baba sa mga bata ug sa mga masuso ikaw nagtaganag pagdayeg.” (Mateo 21:16) Nakaseguro kami nga ang among regular ug kinasingkasing nga pag-ampo  nakatabang sa mga bata sa paglantaw kang Jehova ingong ilang mahigugmaong langitnong Amahan.

Among Responsibilidad Ngadto Kang Jehova

Ang pagtudlo sa mga bata sa paghigugma sa Diyos nagkinahanglan usab ug regular nga pagbasa ug pagtuon sa iyang Pulong. Kay naghunahuna niining kamatuorana, kami may pagtuon sa pamilya kada semana, kasagaran sa mga gabii sa Lunes. Tungod kay ang kinamagulangan ug ang kinamanghoran natawo nga siyam ka tuig ang diperensiya, nagkalainlain gayod ang mga panginahanglan sa mga bata, busa dili namo kanunayng makobrehan ang mao gihapong materyal uban kanilang tanan.

Pananglitan, alang sa mga bata nga wala pa magtungha, gihimo namong yano ang instruksiyon. Si Karla naghisgot ug usa lang ka teksto sa Bibliya uban kanila, o naggamit sa mga hulagway diha sa binase-sa-Bibliya nga mga publikasyon. Gihandom gihapon nako nga pukawon buntag sayo sa mas manghod nga mga bata nga mokatkat sa among kama aron ipakita kanamo ang ilang paboritong mga hulagway sa librong The New World. a

Naugmad ni Karla ang katakos sa mapailobong pagtudlo sa mga bata sa daghang rason kon nganong angay natong higugmaon si Jehova. Kana morag yano tingaling paminawon ug direkta, apan, sa pagkatinuod, sa pisikal ug emosyonal kana halos usa ka bug-os-panahong trabaho alang kang Karla ug kanako. Bisan pa niana, wala kami moangka. Buot namong isilsil ang paghigugma sa Diyos diha sa ilang linghod nga mga kasingkasing una pa ang ubang mga tawo nga wala makaila kang Jehova magsugod sa pag-impluwensiya kanila. Tungod niini among giinsistir nga ang among mga anak kinahanglang motambong sa pagtuon sa pamilya sa dihang makahimo na sila sa paglingkod.

Ingong mga ginikanan, si Karla ug ako nakaamgo sa kahinungdanon sa pagpakita ug hustong panig-ingnan alang sa among mga anak maylabot sa pagsimba. Ug kon kami man nangaon, nagtrabaho diha sa hardin, o nagsuroysuroy, kami naningkamot sa pagpalig-on sa relasyon sa matag bata uban kang Jehova. (Deuteronomio 6:6, 7) Among gitino nga ang matag bata adunay iyang kaugalingong Bibliya sukad sa linghod nga panuigon. Dugang pa, sa pagkadawat sa mga magasin, akong isulat ang ngalan sa matag membro sa pamilya diha sa iyang personal nga kopya. Busa ang mga bata nakakat-on sa pag-ila sa ilang kaugalingong basahon. Nahunahunaan namo ang pag-asayn sa mga bata ug pipila ka artikulo sa Pagmata! nga basahon. Human sa among paniudto sa Dominggo, ilang ipatin-aw kanamo kon unsay ilang pagsabot sa materyal.

Paghatag sa mga Bata sa Pagtagad nga Ilang Gikinahanglan

Siyempre, ang mga kahimtang dili kanunayng hapsay ug dagan. Samtang nagdako ang mga bata, among nadiskobrehan nga ang pagtisok sa gugma diha sa ilang kasingkasing nagkinahanglan nga among mahibaloan kon unsay anaa na sa ilang kasingkasing. Nagpasabot kana nga mamati kanila. Usahay ang among mga anak mobati nga duna silay angayng ireklamo, busa among hisgotan ni Karla ang maong butang uban kanila. Naggahin kami ug linain nga tunga sa oras pagkatapos sa pagtuon sa pamilya. Si bisan kinsa gitugotan sa pagsulti nga madayganon bisag unsay iyang gibati.

Pananglitan, si Thomas ug Gabriele, ang among duha nga kamanghoran, mibati nga kami ingong mga ginikanan nagpakitag paboritismo ngadto sa ilang kinamagulangang lalaki. Sa usa ka higayon, madayganon silang nagpahayag sa ilang mga hunahuna ug miingon: “Pa, kami naghunahuna nga si Mama ug ikaw kanunayng nagtugot kang Hans Werner sa pagbuhat kon unsay iyang gusto.” Sa sinugdan, dili ako makatuo sa akong nadungog. Apan, human timbangtimbanga ang maong butang sa dili-mapihigong paagi, si Karla ug ako kinahanglang moangkon nga may punto ang mga bata. Busa naningkamot kami pag-ayo sa pagtratar sa tanang anak nga managsama.

Usahay, akong silotan dihadiha ang mga bata o kaha sa mapihigong paagi. Nianang mga higayona kami ingong mga ginikanan kinahanglang makakat-on sa pagpangayog pasaylo. Human niana, among duolon si Jehova pinaagi sa pag-ampo. Hinungdanon kaayo nga ang mga bata makaamgo nga ang ilang amahan andam nga mangayog pasaylo kang Jehova ug kanila nga among mga anak. Tungod niana, kami adunay mainiton ug  mahigalaon nga relasyon uban kanila. Sagad silang moingon kanamo, “Kamo ang among kinasuorang mga higala.” Nakapalipay gayod kana kanamo.

Ang pagtambayayongay ingong pamilya nagpatunghag panaghiusa. Aron makab-ot kini, ang tanan adunay regular nga mga buhatbuhaton sa balay. Si Hans Werner giasayn sa pag-adto sa mga tindahan ug pagpangompra ug pagkaon ug ubang mga galamiton sa panimalay kas-a sa usa ka semana, nga sagad magpasabot nga lakip sa listahan sa mga palitonon, gihatagan siyag kuwarta. Usa niana ka semana, wala namo siya hatagi ug listahan o kuwarta. Gipangutana niya ang iyang inahan bahin niana, ug giingnan niya si Hans nga wala pa miy kuwarta. Aw, ang mga bata nagsugod paghagawhaway, ug dayon gikuha sa tanan ang ilang alkansiya ug gibubo kini diha sa lamesa. “Ma, makapamalit na ta karon!” naninggit silang tanan. Oo, ang mga bata nakakat-on sa pagtabang sa panahon sa kalisdanan, ug kana nakapasuod pa sa pamilya.

Samtang nagkadako sila, ang among mga anak nga lalaki nagsugod pagkaibog sa mga babaye. Pananglitan, si Thomas naibog pag-ayo sa usa ka 16-anyos nga isigka-Saksi. Akong gipatin-aw kaniya nga kon seryoso siya sa maong babaye, kinahanglang andam siyang minyoan siya ug abagahon ang responsibilidad alang sa usa ka asawa ug mga anak. Naamgohan ni Thomas nga dili pa siya andam nga magminyo, tungod kay 18 anyos lamang siya.

Pag-uswag Ingong Pamilya

Samtang anaa pa sila sa linghod nga panuigon, sunodsunod silang nagpalista sa Teokratikanhong Tunghaan sa Ministeryo. Namati kami pag-ayo sa ilang mga asaynment, ug nadasig kami tungod kay nakita namo ang kinasingkasing nga gugma sa mga bata alang sa Diyos. Ang mga magtatan-aw sa sirkito ug distrito nga moestar usahay uban kanamo moasoy ug mga eksperyensiya gikan sa ilang kaugalingong kinabuhi o basahan kami ug Bibliya. Kining mga tawhana ug ang ilang mga asawa nakatabang sa pag-ugmad ug gugma sa bug-os-panahong pag-alagad diha sa kasingkasing sa among pamilya.

Mahinamon namong gipaabot ang mga kombensiyon. Kini maoy hinungdanong bahin sa among mga paningkamot sa pagtisok diha sa among mga anak sa tinguha nga mahimong mga alagad sa Diyos. Alang sa mga bata, maoy usa ka espesyal nga yugto sa dihang itaod nila ang ilang mga lapel card una pa mobiyahe paingon sa asembliyahanan. Natandog kami sa dihang si Hans Werner nabawtismohan sa edad nga diyes anyos. Ubay-ubay ang naghunahuna nga bata pa kaayo siya aron magpahinungod sa iyang kaugalingon kang Jehova, apan sa edad nga 50, giingnan ko niya nga dako ang iyang pasalamat nga nag-alagad kang Jehova sulod na sa 40 ka tuig.

Among gipakita sa among mga anak nga ang personal nga relasyon uban kang Jehova hinungdanon, apan wala namo sila awhaga nga magpahinungod na. Bisan pa niana, kami nalipay sa dihang ang uban miuswag usab ngadto sa bawtismo sa dihang andam na sila.

Pagkat-on sa Pagtugyan sa Among mga Palas-anon Kang Jehova

Kami nalipay pag-ayo sa dihang, sa 1971, si Hans Werner migraduwar ingong membro sa ika-51ng klase sa Watchtower Bible School of Gilead ug giasayn  nga moalagad ingong misyonaryo sa Espanya. Sa tagsatagsa, ang ubang mga bata migugol usab ug pipila ka panahon ingong bug-os-panahong mga ministro, nga nakapalipay gayod namong mga ginikanan. Niining panahona, gihatagan ako ni Hans Werner sa Bibliya nga akong gihisgotan sa sinugdan sa artikulo. Ang among kalipay ingong pamilya daw bug-os na.

Dayon among nadiskobrehan nga kinahanglan namong mohawid pa pag-ayo kang Jehova. Ngano? Tungod kay among nakita nga ang among dagko nang mga anak nakasugamak ug mga problema nga nagsulay gayod sa ilang pagtuo. Pananglitan, ang among minahal nga anak nga babayeng si Gabriele nakaagom usab sa mga kasakitan. Sa 1976 naminyo siya kang Lothar. Nasakit si Lothar wala madugay human sa kasal. Samtang nagkagrabe ang iyang sakit, giatiman siya ni Gabriele hangtod siya namatay. Ang pagkakita sa usa ka himsog nga membro sa pamilya nga masakit ug mamatay nagpahinumdom kanamo nga gikinahanglan gayod namo ang mahigugmaong kamot ni Jehova.—Isaias 33:2.

Mga Pribilehiyo Diha sa Organisasyon ni Jehova

Sa dihang gitudlo ako ingong alagad sa kongregasyon (karon gitawag ug nagadumalang magtatan-aw) sa 1955, gibati nakong dili kuwalipikado sa maong responsibilidad. Daghan kaayo ang angayng buhaton, ug ang bugtong paagi nga makatuman sa mga responsibilidad sa kongregasyon mao ang pagbangon sa alas kuwatro sa pipila ka mga buntag. Ang akong asawa ug mga anak dako kaayog natabang, nga nagseguro nga dili ako matugaw panahon sa gabii kon duna pay mga butang nga atimanon.

Bisan pa niana, ingong pamilya, kami maglingawlingaw nga magkauban kutob sa maarangan. Usahay ipagamit sa akong amo ang iyang awto aron madala nako sa piknik ang akong pamilya. Ang mga bata nalingaw sa mga panahon nga kami magtuon sa Ang Bantayanang Torre diha sa lasang. Mag-uban usab kami sa pagbaktas, usahay mag-awit nga dinuyogan sa silindron samtang maglakawlakaw kami latas sa kakahoyan.

Sa 1978, gitudlo ako ingong kapuli nga magtatan-aw sa sirkito (nagapanawng ministro). Kay gidaog sa kabalaka, ako miampo: “Jehova, gibati nako nga dili ko makahimo niini. Apan kon gusto nimong sulayan nako, nan buhaton nako ang akong kinamaayohan.” Duha ka tuig sa ulahi, sa edad nga 54 anyos, akong gipasa ang akong gamayng negosyo ngadto sa among kinamanghorang anak, si Thomas.

Ang among mga anak mga hingkod na, nga naghatag kang Karla ug kanako sa kahigayonan nga mohimog dugang pa alang kang Jehova. Nianang tuiga mismo, gitudlo ako ingong magtatan-aw sa sirkito ug giasayn ngadto sa usa ka bahin sa Hamburg ug sa tibuok Schleswig-Holstein. Tungod sa among kasinatian sa pagmatuto ug pamilya, nakahimo kami sa pagpakita ug linaing pagsabot sa mga ginikanan ug sa ilang mga anak. Daghan sa mga igsoon nagtawag kanamo nga ilang mga ginikanan sa sirkito.

Human sa napulo ka tuig nga pag-uban-uban kanako sa buluhaton sa sirkito, si Karla kinahanglang magpaopera. Ug niana gihapong tuiga, nadiskobrehan sa mga doktor nga ako may tumor sa utok. Busa, miluwat ako sa akong pag-alagad ingong magtatan-aw sa sirkito ug nagpaopera sa utok. Tulo pa ka tuig una ako nakaalagad ingong kapuling magtatan-aw sa sirkito. Si Karla ug ako karon nagpanuigon na ug mga 70 anyos, ug wala na kami sa nagapanawng buluhaton. Gitabangan kami ni Jehova sa pagsabot nga wala nay kapuslanan ang pagpabilin diha sa usa ka pribilehiyo nga dili na nako mabuhat.

Sa paghinumdom, si Karla ug ako mapasalamaton kang Jehova tungod sa iyang tabang sa pagtisok sa gugma sa kamatuoran nganha sa kasingkasing sa among mga anak. (Proverbio 22:6) Latas sa katuigan, si Jehova naggiya ug nagbansay kanamo, nga nagtabang kanamo sa pagtuman sa among mga responsibilidad. Bisan tuod kami tingali tigulang ug luya na, ang among gugma kang Jehova sama ra ka bag-o ug buhi sukad masukad.—Roma 12:10, 11.

[Footnote]

[Hulagway sa panid 26]

Ang among pamilya, nga naglakaw ubay sa Elbe River, Hamburg, 1965

[Hulagway sa panid 28]

Ang ubang mga membro sa pamilya sa internasyonal nga kombensiyon sa Berlin sa 1998

[Hulagway sa panid 29]

Uban sa akong asawa, si Karla