Si Jehova Nagdumot sa Dalan sa Pagkamaluibon

‘Ayaw kamo pagluib sa usag usa.’—MALAQUIAS 2:10.

1. Unsay gikinahanglan sa Diyos kanato aron madawat nato ang kinabuhing walay kataposan?

 GUSTO ka ba ug kinabuhing walay kataposan? Kon nagtuo ka sa maong paglaom ingon sa gisaad diha sa Bibliya, tingali moingon ka, ‘Siyempre.’ Apan kon gusto ka nga hatagan ka sa Diyos ug kinabuhing walay kataposan diha sa iyang bag-ong kalibotan, kinahanglang imong kab-oton ang iyang mga kinahanglanon. (Ecclesiastes 12:13; Juan 17:3) Makataronganon ba ang pagdahom nga makab-ot kana sa mga tawong dili-hingpit? Oo, kay si Jehova naghatag niining makapadasig nga mga pulong: “Ako may kahimuot sa mahigugmaong kalulot, ug dili sa halad; ug sa kahibalo sa Diyos inay kay sa tibuok halad-nga-sinunog.” (Oseas 6:6) Busa bisan ang mga tawong masalaypon makakab-ot sa mga kinahanglanon sa Diyos.

2. Sa unsang paagi nagmaluibon ang daghang Israelinhon kang Jehova?

² Apan, dili tanan gustong motuman sa kabubut-on ni Jehova. Si Oseas nagpadayag nga daghang Israelinhon gani ang wala motuman sa kabubut-on ni Jehova. Ingong usa ka nasod, sila miuyon sa usa ka pakigsaad, usa ka kasabotan, nga motuman sa mga balaod sa Diyos. (Exodo 24:1-8) Apan, wala magdugay ilang ‘gilapas ang pakigsaad’ pinaagi sa pagyatak sa iyang mga balaod. Busa, si Jehova miingon nga ang maong mga Israelinhon “nagmaluibon” kaniya. (Oseas 6:7) Ug busa daghang tawo nagmaluibon usab sukad niadto. Apan si Jehova nagdumot sa dalan sa pagkamaluibon, ngadto man kaniya o sa nahigugma ug nag-alagad kaniya.

3. Unsay usisaon niini nga pagtuon?

³ Dili lamang si Oseas ang bugtong manalagna nga nagpasiugda sa hunahuna sa Diyos bahin sa pagkamaluibon, nga usa ka hunahuna nga kinahanglan natong huptan kon buot natong makabaton ug malipayong kinabuhi. Diha sa nag-unang artikulo, atong gisugdan pag-usisa ang daghang matagnaong mensahe ni Malaquias, nga nagsugod sa unang kapitulo sa iyang basahon. Karon atong hisgotan ang ikaduhang kapitulo sa maong basahon ug atong susihon kon sa unsang paagi gihatagan ug dugang pagtagad ang hunahuna sa Diyos bahin sa pagkamaluibon. Bisan tuod naghisgot si Malaquias sa kahimtang sa katawhan sa Diyos sa mga tuig human sa ilang pagpauli gikan sa pagkabihag sa Babilonya, kanang ikaduhang kapitulo dako ug kahulogan alang kanato karong panahona.

Salawayon nga mga Saserdote

4. Unsay gipasidaan ni Jehova sa mga saserdote?

⁴ Ang kapitulo 2 gibuksan sa mga pulong ni Jehova sa pagbadlong sa mga saserdoteng Hudiyo tungod sa pagtipas gikan sa iyang matarong nga mga dalan. Kon dili sila mamati sa iyang tambag ug dili magtul-id sa ilang mga dalan, tino nga may daotang mahitabo. Matikdi ang unang duha ka bersikulo: “‘Kining mga sugoa maoy alang kaninyo, Oh mga saserdote. Kon kamo dili mamati, ug kon kamo dili magbutang niini sa inyong kasingkasing aron sa paghimaya sa akong ngalan,’ miingon si Jehova sa mga panon, ‘ipadala ko usab nganha kaninyo ang tunglo, ug tunglohon ko ang inyong mga panalangin.’” Kon gitudlo lang unta sa mga saserdote ang mga balaod sa Diyos ngadto sa katawhan ug nagtuman niini, panalanginan unta sila. Apan tungod kay wala man nila tumana ang kabubut-on sa Diyos, usa ka tunglo o maldisyon hinuon ang miabot. Bisan ang mga panalangin nga gibungat sa mga saserdote nahimo hinuon nga tunglo.

5, 6. (a) Nganong dako ug tulubagon ang mga saserdote? (b) Sa unsang paagi gipahayag ni Jehova ang iyang pag-ayad sa mga saserdote?

⁵ Nganong ang mga saserdote dakog tulubagon? Ang Mal 2 bersikulo 7 naghatag ug tin-aw nga katarongan: “Ang mga ngabil sa usa ka saserdote mao  ang magatipig sa kahibalo, ug ang balaod mao ang pangitaon sa mga tawo gikan sa iyang baba; kay siya ang mensahero ni Jehova sa mga panon.” Kapin sa usa ka libo ka tuig una pa niana, ang mga balaod sa Diyos nga gihatag ngadto sa Israel pinaagi kang Moises nag-ingon nga ang mga saserdote dunay katungdanan ‘sa pagtudlo sa mga anak sa Israel sa tanang regulasyon nga gisulti ni Jehova kanila.’ (Levitico 10:11) Makasubo, sa ulahi nga higayon, ang magsusulat sa 2 Cronicas 15:3 nagtaho: “Daghang adlaw nga ang Israel walay matuod nga Diyos ug walay saserdote nga nagtudlo ug walay Balaod.”

⁶ Sa panahon ni Malaquias, sa ikalimang siglo W.K.P., ang kahimtang may kalabotan sa saserdote mao gihapon. Napakyas sila sa pagtudlo sa mga tawo sa Balaod sa Diyos. Busa ang maong mga saserdote angay nga manubag. Matikdi ang puwersadong mga pulong nga gisulti ni Jehova batok kanila. Ang Malaquias 2:3 nag-ingon: ‘Bagnosan ko ug kinalibang ang inyong mga nawong, sa kinalibang sa inyong mga pista.’ Pagkabug-at nga pagsaway! Ang kinalibang sa mga hayop nga ihalad dad-on sa gawas sa kampo aron sunogon. (Levitico 16:27) Apan sa dihang gisultihan sila ni Jehova nga ang kinalibang sa hayop ibagnos hinuon sa ilang mga nawong, kini klarong nagpakita nga iyang giayran ug gisalikway ang ilang mga halad ug ang mga naghalad niini.

7. Nganong nasuko si Jehova sa mga magtutudlo sa Balaod?

⁷ Sa mga siglo una pa sa panahon ni Malaquias, gitudlo ni Jehova ang mga Levihanon nga maoy moatiman sa tabernakulo ug sa ngadtongadto sa templo ug sa balaang pag-alagad. Sila maoy mga magtutudlo sa nasod sa Israel. Ang pagtuman sa buluhaton nga gitudlo kanila moresulta unta ug kinabuhi ug pakigdait alang kanila ug sa nasod. (Numeros 3:5-8) Apan, ang kahadlok sa Diyos nga gibati sa mga Levihanon sa sinugdan nawala na. Busa, giingnan sila ni Jehova: “Kamo mitipas sa dalan. Daghan ang inyong gipapandol sa balaod. Inyong gidaot ang pakigsaad ni Levi . . . Wala ninyo tumana ang akong mga dalan.” (Malaquias 2:8, 9) Tungod sa ilang kapakyasan sa pagtudlo sa kamatuoran ug tungod sa ilang dili maayong panig-ingnan, daghang Israelinhon ang napahisalaag sa mga saserdote, busa may katarongan nga masuko si Jehova kanila.

Pagsunod sa mga Sukdanan sa Diyos

8. Sobra ba ang pagdahom nga ang mga tawo makasunod sa mga sukdanan sa Diyos? Ipatin-aw.

⁸ Dili nato hunahunaon nga ang maong mga saserdote angayng kaluy-an ug pasayloon tungod kay mga tawo lamang sila nga dili-hingpit ug dili madahom nga makasunod sa mga sukdanan sa Diyos. Ang tinuod mao nga ang mga tawo makahimo sa pagsunod sa mga sugo sa Diyos, kay si Jehova dili magdahom kanila nianang dili nila mahimo. Lagmit, dihay pipila ka saserdote balik niadto nga nakasunod sa mga sukdanan sa Diyos, ug dili kaduhaduhaan nga adunay usa nga nakasunod niini sa ulahi—si Jesus, ang dakong “hataas nga saserdote.” (Hebreohanon 3:1) Bahin kaniya kini ang ikaingon gayod: “Ang balaod sa kamatuoran anaa sa iyang baba, ug walay pagkadili-matarong nga makaplagan sa iyang ngabil. Sa pakigdait ug sa katul-id siya naglakaw uban kanako, ug daghan ang iyang gipatalikod gikan sa kasaypanan.”—Malaquias 2:6.

9. Kinsa ang matinumanong nagpakaylap sa kamatuoran sa atong panahon?

 ⁹ Sa susama, kapin na sa usa ka siglo karon, ang dinihogang mga igsoon ni Kristo, kadtong dunay langitnong paglaom, nakaalagad ingong ‘balaang saserdote, aron magtanyag ug espirituwal nga mga halad nga dalawaton sa Diyos.’ (1 Pedro 2:5) Sila ang nanguna sa pagpakaylap sa mga kamatuoran sa Bibliya ngadto sa uban. Sa dihang imong nakat-onan ang mga kamatuoran nga ilang gitudlo, dili ba imong napamatud-an sumala sa imong naagian nga ang balaod mismo sa kamatuoran anaa gayod sa ilang mga baba? Sila nakatabang ug daghan sa pagtalikod gikan sa relihiyosong kasaypanan, nga tungod niana karon aduna nay milyonmilyon sa tibuok kalibotan ang nakakat-on sa mga kamatuoran sa Bibliya ug kinsa adunay paglaom nga kinabuhing walay kataposan. Sila, sa baylo, nakapribilehiyo sa pagtudlo sa balaod sa kamatuoran ngadto sa lain pang minilyon.—Juan 10:16; Pinadayag 7:9.

Katarongan sa Pagbantay

10. Nganong may katarongan kita nga magbantay?

¹⁰ Ugaling, kita may katarongan nga magbantay. Kay basig masaypan nato pagsabot ang mga pagtulon-an nga gipasabot sa Malaquias 2:1-9. Kita ba mismo mabinantayon, aron walay daotan nga mogula sa atong mga ngabil? Pananglitan, makasalig ba ang atong mga membro sa pamilya sa atong isulti? Ang ato bang espirituwal nga mga igsoong lalaki ug babaye sa kongregasyon makasalig usab? Dali nga mabatasan ang pagbalay ug mga pulong nga kon sabton husto apan makapahisalaag. O basig pasobrahan o kaha ililong sa usa ka tawo ang ubang mga detalye maylabot sa usa ka transaksiyon sa negosyo. Dili ba makita kana ni Jehova? Ug kon mao kanay atong ginahimo, dawaton kaha niya ang mga halad sa pagdayeg gikan sa atong mga ngabil?

11. Kinsa ang ilabinang magbantay?

¹¹ Kon bahin niadtong dunay pribilehiyo sa pagtudlo sa Pulong sa Diyos diha sa mga kongregasyon karong panahona, ang Malaquias 2:7 nagsilbing pasidaan. Kini nag-ingon nga ang ilang mga ngabil angayng “magatipig sa kahibalo, ug ang balaod mao ang pangitaon sa mga tawo” gikan sa ilang mga baba. Mabug-at ang responsabilidad sa maong mga magtutudlo, kay ang Santiago 3:1 nagpakita nga sila “makadawat ug mas bug-at nga paghukom.” Bisan tuod sila angayng magtudlo nga malagsikon ug madasigon, ang ilang pagpanudlo kinahanglang ipasukad gayod diha sa sinulat nga Pulong sa Diyos ug sa instruksiyon nga nagagikan sa organisasyon ni Jehova. Sa ingon sila mahimong may “igong katakos sa pagpanudlo sa uban.” Busa, sila gitambagan: ‘Buhata ang kutob sa inyong maarangan nga itanyag ang inyong kaugalingon sa Diyos ingong inuyonan, usa ka mamumuo nga walay angayng ikaulaw, nga nagagamit sa pulong sa kamatuoran sa hustong paagi.’—2 Timoteo 2:2, 15.

12. Unsay kinahanglang bantayan niadtong nagapanudlo?

¹² Kon kita dili magbantay, mahimong matental kita sa pagsal-ot ug personal nga mga pagtuo o mga ideya sa atong pagpanudlo. Peligroso kana sa usa ka tawo nga dako kaayog pagsalig sa kaugalingong mga hunahuna bisan pag sukwahi kini sa gitudlo sa organisasyon ni Jehova. Apan ang Malaquias kapitulo 2 nagpakita nga atong madahom nga ang mga magtutudlo sa kongregasyon mosubay sa kahibalo nga gikan sa Diyos ug dili sa personal nga mga ideya, nga makapandol sa mga karnero. Si Jesus miingon: “Si bisan kinsa nga magapandol sa usa niining mga gagmay nga nagbutang ug pagtuo kanako, mas maayo pa alang kaniya kon ang iyang liog higtan ug galingan nga bato sama nianang ginabiyo sa asno ug igaunlod siya sa halapad, haluag nga dagat.”—Mateo 18:6.

 Pagpakigminyo ug Dili-Magtutuo

13, 14. Unsa ang usa sa maluibong dalan nga gipasiugda sa Malaquias?

¹³ Gikan sa bersikulo 10 hangtod sa unahan, laktod nga gipasiugda sa Malaquias kapitulo 2 ang pagkamaluibon. Gihatagan ug pagtagad ni Malaquias ang duha ka susamang mga dalan nga bahin niini balikbalik niyang gigamit ang pulong ‘pagkamaluibon.’ Una, matikdi nga gisugdan ni Malaquias ang iyang tambag pinaagi niining mga pangutanaha: “Dili ba usa ra ang amahan natong tanan? Dili ba usa ra ka Diyos ang naglalang kanato? Ngano man nga kita nagmaluibon sa usag usa, sa pagpasipala sa pakigsaad sa atong mga katigulangan?” Dayon ang bersikulo 11 nagdugang nga ang maluibong dalan sa Israel sama ra nga nagpasipala “sa pagkabalaan ni Jehova.” Unsay ilang gihimo nga makuyaw kaayo? Gihisgotan niana nga bersikulo ang usa sa sayop nga mga buhat: Ilang ‘giminyoan ang anak nga babaye sa usa ka langyawng diyos.’

¹⁴ Sa laing pagkasulti, ang ubang mga Israelinhon, kinsa maoy bahin sa nasod nga nagpahinungod kang Jehova, nakigminyo niadtong wala magsimba kaniya. Ang konteksto makatabang kanato sa pagkasabot kon nganong seryoso kaayo kini. Ang bersikulo 10 nag-ingon nga usa ra sila ug amahan. Kini wala magtumong kang Jacob (gihatagan ug bag-ong ngalan nga Israel) ni kang Abraham ni kang Adan. Ang Malaquias 1:6 nagpakita nga si Jehova mao ang “usa ka amahan.” Ang nasod sa Israel may relasyon kaniya, nga kaabin sa pakigsaad nga gihimo uban sa ilang mga katigulangan. Ang usa sa mga balaod sa pakigsaad mao: “Dili ka makig-alyansa sa kaminyoon uban kanila. Ang imong anak nga babaye dili mo ihatag ngadto sa iyang anak nga lalaki, ug ang iyang anak nga babaye dili mo kuhaon alang sa imong anak nga lalaki.”—Deuteronomio 7:3.

15. (a) Unsay ipangatarongan sa uban tungod sa pagpakigminyo ug dili-magtutuo? (b) Unsay gipadayag mismo ni Jehova bahin sa kaminyoon?

¹⁵ Ang uban karon tingalig mangatarongan: ‘Ang akong naibgan buotan kaayo. Sa ngadtongadto, basig modawat ra siya sa matuod nga pagsimba.’ Kini nga kaisipan nagpakita lamang nga tinuod ang dinasig nga pasidaan: “Ang kasingkasing labaw nga malimbongon kay sa bisan unsa pa ug desperado.” (Jeremias 17:9) Ang hunahuna sa Diyos bahin sa pagpakigminyo ug dili-magtutuo gipahayag sa Malaquias 2:12: “Si Jehova magalaglag sa matag usa nga magabuhat niini.” Busa, ang mga Kristohanon giawhag sa pagminyo “lamang diha sa Ginoo.” (1 Corinto 7:39) Ilalom sa Kristohanong sistema sa mga butang, ang usa ka magtutuo dili ‘laglagon’ tungod kay nakigminyo ug dili-magtutuo. Bisan pa, kon magpabilin ang usa ka dili-magtutuo sa iyang pagkawalay-pagtuo, unsa kahay mahitabo kaniya sa dihang laglagon na unya sa Diyos sa dili madugay kining maong sistema?—Salmo 37:37, 38.

Pag-abuso sa Kapikas

16, 17. Unsang maluibong dalan ang gisubay sa uban?

¹⁶ Dayon si Malaquias naghisgot sa ikaduhang pagluib: pag-abuso sa kapikas, ilabina sa dili-makataronganong pagdiborsiyo. Ang bersikulo 14 sa kapitulo 2 nag-ingon: “Si Jehova nagpamatuod tali kanimo ug sa asawa sa imong pagkabatan-on, nga imong giluiban, bisan tuod siya imong kapikas ug ang asawa sa imong pakigsaad.” Tungod sa pagluib nila sa ilang mga asawa, gihimo sa mga bana nga Hudiyo ang halaran ni Jehova nga ‘napuno sa mga luha.’ (Malaquias 2:13) Kining maong mga lalaki nakigdiborsiyo sa dili-makataronganong hinungdan, nga sayop nga gibiyaan nila ang mga asawa sa ilang pagkabatan-on, aron makaminyo ug mas batan-on o paganong mga babaye. Ug gitugotan kana sa hiwi nga mga saserdote! Apan, ang Malaquias 2:16 nag-ingon: “‘Iyang gidumtan ang pagdiborsiyo,’ miingon si Jehova nga Diyos sa Israel.” Sa ulahi, si Jesus nagpakita nga ang imoralidad lamang ang bugtong hinungdan sa pagdiborsiyo nga may kagawasan ang walay-sala nga kapikas sa pagminyo pag-usab.—Mateo 19:9.

 ¹⁷ Hunahunaa pag-ayo ang mga pulong ni Malaquias, ug tan-awa kon sa unsang paagi kining mga pulonga makapukaw sa mga kasingkasing ug pagbati sa pagkamaluloton. Ang iyang gitumong mao ang “imong kapikas ug ang asawa sa imong pakigsaad.” Ang matag usa ka lalaking nalangkit nakigminyo ug isigkamagsisimba, usa ka babayeng Israelinhon, nga iyang gipili ingong minahal nga kauban, o kapikas sa kinabuhi. Bisan pag kana nga kaminyoon tingali nahitabo samtang batan-on pa sila, ang pagdagan sa panahon ug pagsugod sa pagkatigulang dili magpanulo sa pakigsaad nga ilang gisudlan, sa ato pa, ang kontrata sa kasal.

18. Sa unsang mga paagi ang tambag ni Malaquias bahin sa pagkamaluibon aplikado karong panahona?

¹⁸ Ang tambag mahitungod sa maong mga isyu aplikado usab karong panahona. Makasubo nga ang uban wala mamati sa sugo sa Diyos nga magminyo lamang diha sa Ginoo. Ug makasubo usab nga ang uban wala magpadayon sa pagpaningkamot sa paglig-on sa ilang kaminyoon. Hinunoa, sila daghag gipangatarongan ug nagpadayon sa pagsubay sa dalan nga gidumtan sa Diyos pinaagi sa pagpakigdiborsiyo sa dili-kasulatanhong paagi aron magminyo ug lain. Sa paghimo niining mga butanga, ilang “gipaluya si Jehova.” Balik sa panahon ni Malaquias, ang mga tawo nga wala mamati sa tambag sa Diyos nangandak pa sa pagtuo nga dili-makataronganon si Jehova sa iyang panghunahuna. Sila, sa pagkatinuod, nag-ingon: “Hain man ang Diyos sa hustisya?” Pagkahiwi nga panghunahuna! Hinaot nga dili kita mahulog nianang bitika.—Malaquias 2:17.

19. Sa unsang paagi ang mga bana ug mga asawa makadawat sa espiritu sa Diyos?

¹⁹ Sa makapadasig nga bahin, si Malaquias nagpakita nga ang ubang mga bana wala magluib sa ilang mga asawa. Sila ‘nagbaton sa nahibilin  sa balaang espiritu sa Diyos.’ (Bersikulo 15) Makapalipay, daghan ang sama nianang mga lalakiha diha sa organisasyon sa Diyos kinsa ‘nagpasidungog sa ilang mga asawa.’ (1 Pedro 3:7) Dili nila abusohan ang ilang mga asawa sa pisikal o sa binaba nga paagi, dili nila ipugos ang malaw-ayng mga buhat sa sekso, ug dili nila pakaulawan ang ilang mga asawa pinaagi sa pagbirigbirig ug laing mga babaye o pinaagi sa pagtan-aw ug pornograpiya. Ang organisasyon ni Jehova bulahan usab nga dunay daghang matinumanon nga Kristohanong mga asawa kinsa maunongon sa Diyos ug sa iyang mga balaod. Kining maong mga lalaki ug mga babaye nahibalo kon unsa ang gidumtan sa Diyos, ug sila naghunahuna ug naglihok subay niana. Padayon sa pagsundog kanila, nga ‘magsunod sa Diyos ingong magmamando’ ug kamo dagayang panalanginan sa iyang balaang espiritu.—Buhat 5:29.

20. Unsay nagkahiduol na alang sa tanang katawhan?

²⁰ Sa dili madugay, hukman ni Jehova kining tibuok nga kalibotan. Ang matag tawo manubag kaniya sa iyang pagtuo ug mga buhat. “Ang matag usa kanato manubag alang sa iyang kaugalingon ngadto sa Diyos.” (Roma 14:12) Busa usa ka makaikag nga pangutana niining bahina mao: Kinsa ang maluwas sa adlaw ni Jehova? Hisgotan sa ikatulo ug kataposang serye kanang maong tema.

Makapatin-aw Ka Ba?

• Unsa ang pangunang katarongan nga gibadlong ni Jehova ang mga saserdote sa Israel?

• Nganong ang mga sukdanan sa Diyos dili sobra ka hataas nga arang makab-ot sa mga tawo?

• Nganong magbantay gayod kita sa atong pagpanudlo karong panahona?

• Unsang duha ka buhat ang ilabinang gihukman ni Jehova?

[Mga Pangutana sa Pagtuon]

[Hulagway sa panid 15]

Sa panahon ni Malaquias ang mga saserdote gibadlong tungod sa kapakyasan nila sa pagsubay sa mga dalan ni Jehova

[Hulagway sa panid 16]

Kinahanglang magbantay kita sa pagtudlo sa mga dalan ni Jehova, nga dili iduso ang kaugalingong mga pagtuo

[Mga hulagway sa panid 18]

Gihukman ni Jehova ang mga Israelinhon nga nakigdiborsiyo sa ilang mga asawa sa walay hinungdang mga katarongan ug nakigminyo sa mga babayeng pagano

[Hulagway sa panid 18]

Gipasidunggan sa mga Kristohanon karon ang ilang pakigsaad sa kaminyoon