Ang Integridad Moagak sa mga Matul-id

“ANG tawo, nga natawo sa usa ka babaye, mubo ug kinabuhi ug tugob sa kasamok,” nag-ingon ang Bibliya. (Job 14:1) Ang kasakit ug pag-antos daw mao ang kasagarang maagoman sa mga tawo. Gani, bisan ang adlaw-adlawng kinabuhi puno sa mga kabalaka ug kasamok! Unsay makagiya kanato sa malamposong paagi latas sa malisod nga mga kahimtang ug makatabang kanato nga mahuptan ang matarong nga baroganan uban sa Diyos?

Tagda ang panig-ingnan sa adunahang tawo nga ginganlag Job, kinsa nagkinabuhi mga 3,500 ka tuig kanhi diha sa dapit nga gitawag karon ug Arabia. Pagkadakong kadaot ang gipahinabo ni Satanas batok niining mahinadlokon-sa-Diyos nga tawo! Nawad-an siya sa tanan niyang kahayopan ug namatyan sa iyang minahal nga mga anak. Wala madugay human niana, gihampak ni Satanas si Job ug grabeng mga hubag gikan sa ulo hangtod sa lapalapa. (Job, mga kapitulo 1, 2) Si Job wala mahibalo kon nganong nahitabo kaniya kining daotang mga butang. Apan, “si Job wala makasala pinaagi sa iyang mga ngabil.” (Job 2:10) “Hangtod nga ako mamatay dili ko wad-on ang akong integridad gikan kanako!” siya miingon. (Job 27:5) Oo, ang integridad ni Job miagak kaniya latas sa iyang mga pagsulay.

Ang integridad gihubit ingong pagkamaayo o pagkabug-os sa moral ug naglakip sa pagkawalay-ikasaway ug pagkawalay-kasaypanan sa panan-aw sa Diyos. Apan, kini wala magpasabot ug pagkahingpit sa sinultihan ug lihok sa dili-hingpit nga mga tawo, nga dili posibleng makakab-ot sa bug-os sa mga sukdanan sa Diyos. Hinunoa, ang tawhanong integridad nagkahulogan ug pagkabug-os sa debosyon sa kasingkasing ngadto kang Jehova ug sa iyang kabubut-on ug katuyoan. Ang maong diyosnong debosyon mogiya, o moagak, sa mga matul-id ubos sa tanang kahimtang ug sa tanang panahon. Gipakita sa unang bahin sa ika-11ng kapitulo sa basahong Proverbio sa Bibliya kon sa unsang paagi ang atong integridad makagiya kanato sa lainlaing mga bahin sa kinabuhi ug nagpasalig kanato sa moresulta nga mga panalangin. Busa, uban sa dakong kaikag, atong tagdon kon unsay nahisulat dinhi.

Ang Integridad Moagak Ngadto sa Pagkamatinud-anon sa Negosyo

Nagpasiugda sa prinsipyo sa pagkamatinud-anon, nga naggamit ug balaknong mga pulong inay kay legal nga mga termino, si Haring Solomon sa karaang Israel miingon: “Ang usa ka timbangan nga limbongan maoy dulumtanan kang Jehova, apan ang eksaktong bato sa timbangan makapahimuot kaniya.” (Proverbio 11:1) Mao kini ang una sa upat ka higayon diha sa basahong Proverbio diin ang mga timbangan gigamit sa pagpasabot nga buot ni Jehova nga magmatinud-anon ang iyang mga magsisimba diha sa ilang mga  pagpakiglabot sa negosyo.—Proverbio 16:11; 20:10, 23.

Ang pag-asenso niadtong naggamit ug timbangan nga limbongan—o dili-matinud-anon—tingali makapadani. Apan buot ba gayod natong isalikway ang mga sukdanan sa Diyos sa maayo ug daotan pinaagi sa pag-apil sa mga kalihokan sa negosyo nga supak sa maayong pamatasan? Dili gayod, kon kita giniyahan sa integridad. Kita naglikay sa pagkadili-matinud-anon tungod kay ang kompletong bato sa timbangan, ang eksaktong timbangan nga nagsimbolo sa pagkamatinud-anon, maoy makapalipay kang Jehova.

“Ang Kaalam Anaa sa mga Makasaranganon”

Si Haring Solomon nagpadayon: “Miabot ba ang pagkamapangahason? Nan modangat ang kaulawan; apan ang kaalam anaa sa mga makasaranganon.” (Proverbio 11:2) Ang pagkamapangahason—kon kaha gipadayag kini ingong garbo, pagkadili-masinugtanon, o kasina—mohatag ug kaulawan. Sa laing bahin, ang mapainubsanong pag-ila sa atong mga limitasyon mao ang maalamong dalan. Gipasundayag pag-ayo sa mga pananglitan diha sa Kasulatan kon unsa ka tinuod kining maong sanglitanan!

Ang masinahong Levihanon nga si Kore nangulo sa usa ka rebelyosong panon batok sa awtoridad sa tinudlong mga alagad ni Jehova nga si Moises ug Aaron. Unsay resulta sa maong mapangahasong buhat? “Ang yuta mibuka sa iyang baba ug milamoy” sa pipila ka rebelde, samtang ang uban, lakip kang Kore, gikaon sa kalayo. (Numeros 16:1-3, 16-35; 26:10; Deuteronomio 11:6) Pagkadakong kaulawan! Tagda usab si Uzah, kinsa sa pagkamapangahason mikab-ot ug migunit sa kaban sa pakigtugon aron dili kini mahulog. Siya namatay dihadiha. (2 Samuel 6:3-8) Pagkahinungdanon nga atong likayan ang pagkamapangahason!

Ang mapainubsanon ug makasaranganong tawo dili mag-antos sa kaulawan bisan pag makasala siya. Bisan tuod si Job sulondan sa daghang paagi, siya dili hingpit. Ang iyang mga pagsulay nagpadayag ug grabeng depekto sa usa ka bahin sa iyang panghunahuna. Sa pagdepensa sa iyang kaugalingon batok sa iyang mga magsusumbong, si Job medyo nahimong dili timbang. Gipakita pa niya nga mas matarong siya kay sa Diyos. (Job 35:2, 3) Sa unsang paagi gitul-id ni Jehova ang panghunahuna ni Job?

Naghisgot bahin sa yuta, dagat, sa punog-bituon nga kalangitan, pipila ka mananap, ug sa ubang kahibulongang kalalangan, gihatagan ni Jehova si Job ug leksiyon bahin sa pagkagamay sa tawo kon itandi sa pagkadako sa Diyos. (Job, mga kapitulo 38-41) Wala gayoy gisulti si Jehova kon nganong nag-antos si Job. Dili kinahanglang isulti pa niya kini. Si Job makasaranganon. Iyang mapainubsanong giadmitir ang dakong kalainan tali niya ug sa Diyos, tali sa iyang pagkadili-hingpit ug mga kahuyangan ug sa pagkamatarong ug gahom ni Jehova. “Ako naghimog pagbakwi,” matod niya, “ug ako naghinulsol sa abog ug sa abo.” (Job 42:6) Ang integridad ni Job miagak kaniya sa pagdawat dayon sa pagbadlong. Komosta man kita? Kay giagak sa integridad, kita ba modawat dayon ug pagbadlong o pagtul-id sa dihang gikinahanglan?

Si Moises usab makasaranganon ug mapainubsanon. Sa dihang gikapoy kaayo siya sa pag-atiman sa mga problema sa uban, ang iyang ugangan nga lalaki, si Jetro, mitanyag ug praktikal nga solusyon: Ihatag ang pipila ka responsabilidad sa ubang kuwalipikadong mga lalaki. Nag-ila sa iyang kaugalingong mga limitasyon, maalamong gidawat ni Moises ang maong sugyot. (Exodo 18:17-26; Numeros 12:3) Ang makasaranganong tawo dili magpanuko sa pagtugyan sa awtoridad ngadto sa uban, ni mahadlok siya nga sa usa ka paagi mawad-an siya ug awtoridad tungod  sa paghatag ug nahiangayng mga responsabilidad ngadto sa ubang kuwalipikadong mga lalaki. (Numeros 11:16, 17, 26-29) Hinunoa, siya andam sa pagtabang sa uban nga mouswag sa espirituwal. (1 Timoteo 4:15) Dili ba ingon usab niana ang angay natong himoon?

‘Ang Dalan sa Walay-Ikasaway Matul-id’

Nag-ila nga ang integridad dili kanunayng manalipod sa mga matul-id batok sa kapeligrohan o kadaot, si Solomon nag-ingon: “Ang integridad sa mga matul-id maoy magatultol kanila, apan ang kahiwian niadtong nagmaluibon magalaglag kanila.” (Proverbio 11:3) Ang integridad sa pagkatinuod mogiya sa mga matul-id sa pagbuhat kon unsay matarong sa mga mata sa Diyos, bisan ubos sa malisod nga mga kahimtang, ug sa ngadtongadto kini mohatag ug mga kaayohan. Si Job midumili sa pagsalikway sa iyang integridad, ug “gipanalanginan [ni Jehova] ang kaulahian ni Job labaw pa kay sa iyang sinugdan.” (Job 42:12) Kadtong nakiglabot nga maluibon tingali mobati nga miarang-arang ang ilang kahimtang sa kadaot sa laing tawo ug morag miasenso pa sila sulod sa usa ka yugto sa panahon. Apan sa madugay o madali ang ilang pagpanglimbong maoy modaot kanila.

“Ang bililhong mga butang wala unyay kapuslanan sa adlaw sa mabangis nga kasuko,” matod sa maalamong hari, “apan ang pagkamatarong magaluwas gikan sa kamatayon.” (Proverbio 11:4) Pagkadakong binuang ang magpaulipon alang sa materyal nga ganansiya apan dili maghatag ug pagtagad sa personal nga pagtuon, pag-ampo, pagtambong sa tigom, ug sa ministeryo sa kanataran—ang mga kalihokan nga magpalalom sa atong gugma sa Diyos ug magpalig-on sa atong debosyon kaniya! Walay igong gidaghanon sa bahandi ang makahatag ug kaluwasan sa nagsingabot nga dakong kasakitan. (Mateo 24:21) Ang pagkamatarong lang sa matul-id maoy makahatag ug kaluwasan. (Pinadayag 7:9, 14) Busa, maalamon nga atong patalinghogan ang pangaliyupo ni Sofonias: “Sa dili pa modangat kaninyo ang adlaw sa kasuko ni Jehova, pangitaa ninyo si Jehova, kamong tanang maaghop sa yuta, nga nagbuhat sa Iyang hudisyal nga hukom. Pangitaa ang pagkamatarong, pangitaa ang pagkamaaghop.” (Sofonias 2:2, 3) Kasamtangan, atong himoong tumong ang ‘pagpasidungog kang Jehova pinaagi sa atong bililhong mga butang.’—Proverbio 3:9.

Sa dugang nga pagpasiugda sa bili sa pagtinguhag pagkamatarong, gitandi ni Solomon ang dangatan sa walay-ikasaway ug sa daotan, nga nag-ingon: “Ang pagkamatarong sa walay-ikasaway maoy magatul-id sa iyang dalan, apan tungod sa iyang kaugalingong pagkadaotan ang daotan mapukan. Ang pagkamatarong sa mga matul-id maoy magaluwas kanila, apan tungod sa ilang pangandoy ang mga nagmaluibon madakpan. Sa diha nga ang tawong daotan mamatay, ang iyang paglaom mahanaw; ug bisan ang pagdahom pinasukad sa pagkagamhanan mahanaw. Ang matarong mao ang ginaluwas gikan sa kasakit, ug ang daotan moabot puli niya.” (Proverbio 11:5-8) Ang walay-ikasaway dili mapukan sa iyang dalan ni mabitik sa iyang kaugalingong mga pagpakiglabot. Ang iyang dalan matul-id. Sa kataposan, ang matul-id maluwas gikan sa kasakit. Ang mga daotan daw gamhanang tan-awon, apan walay kaluwasan nga nagpaabot kanila.

“Ang Lungsod Magsadya”

Dugang pa, ang integridad sa mga matul-id ug ang pagkadaotan sa mga mamumuhat ug daotan dunay epekto sa ubang mga tawo. “Pinaagi sa iyang baba ang usa ka apostata magalaglag sa iyang isigkatawo,” nag-ingon ang hari sa Israel, “apan pinaagi sa kahibalo ang mga matarong maluwas.” (Proverbio 11:9) Dili ba tinuod nga ang pagbutangbutang, makadaot nga tabi, malaw-ayng sulti, ug ang walay-kapuslanang tabitabi makadaot sa uban? Ang sinultihan sa matarong, sa laing bahin, maoy putli, gihunahuna pag-ayo, ug nagpakitag konsiderasyon. Maluwas siya pinaagi sa kahibalo tungod kay ang iyang integridad mao ang pamatuod nga gikinahanglan sa pagpakita nga namakak ang iyang mga magsusumbong.

“Tungod sa pagkamaayo sa mga matarong ang lungsod magsadya,” nagpadayon ang hari, “apan sa dihang ang mga daotan malaglag adunay hugyaw  sa kalipay.” (Proverbio 11:10) Ang mga matarong kasagarang gihigugma sa uban, ug sila naghimo sa ilang mga silingan nga masadyaon—malipayon ug mangayaon. Wala gayoy mahinangop sa “mga daotan.” Inigkamatay sa daotan, sila kasagarang dili hilakan sa kadaghanang tawo. Tino nga walay kaguol nga bation sa dihang ‘putlon ni Jehova ang mga daotan gikan sa yuta ug ang mga maluibon lukahon gikan niini.’ (Proverbio 2:21, 22) Hinunoa, aduna unyay kalipay tungod kay wala na sila. Apan komosta kita? Mas maayo nga atong palandongon kon ang atong paagi sa paggawi makahatag bag kalipay sa uban.

“Ang Lungsod Pagabayawon”

Naghimo ug dugang pagtandi kon unsay epekto sa matul-id ug sa daotan diha sa usa ka komunidad, si Solomon nag-ingon: “Tungod sa panalangin sa mga matul-id ang lungsod pagabayawon, apan tungod sa baba sa mga daotan kini malumpag.”—Proverbio 11:11.

Ang mga tagilungsod nga nagsubay sa matul-id nga dalan nagpalambo sa kalinaw ug kalipay ug nagpalig-on sa uban diha sa komunidad. Sa ingon, ang usa ka lungsod mabayaw—kini mouswag. Kadtong magbutangbutang, mosultig sakit, ug sayop nga mga butang makapahinabog kagubot, kaguol, pagkabahinbahin, ug kalisdanan. Tinuod gayod kini kon kining mga tawhana impluwensiyado. Ang lungsod mag-antos sa kasamok, korapsiyon, ug pagkadaot sa moral ug tingali sa ekonomiya.

Ang prinsipyo nga giingon sa Proverbio 11:11 mapadapat usab ngadto sa katawhan sa Diyos samtang sila nakig-uban sa usag usa diha sa ilang samag-lungsod nga mga kongregasyon. Kon ang usa ka kongregasyon maimpluwensiyahan sa espirituwal nga mga tawo—mga matul-id nga gitultolan sa ilang integridad—kini mahimong usa ka pundok sa mga tawong malipayon, aktibo, ug matinabangon, nga makahatag ug pasidungog sa Diyos. Panalanginan ni Jehova ang maong kongregasyon, ug kini mouswag sa espirituwal. Usahay, ang pipila nga tingali maglagot ug dili-kontento, kinsa mangitag sayop ug manaway sa paagi sa pagdumala sa mga butang, maoy sama sa “makahilong gamot” nga mokaylap ug mohilo sa uban nga sa sinugdanan wala maapektohi. (Hebreohanon 12:15) Kining mga tawhana sagad gusto ug dugang awtoridad ug pagkaprominente. Sila magpalakaw ug mga hungihong nga dunay inhustisya, pagpihigpihig sa minoriyang grupo, o sama niana, diha sa kongregasyon o sa bahin sa mga ansiyano. Ang ilang baba, sa pagkatinuod, makapabahinbahin sa kongregasyon. Dili ba angayng modumili kita sa pagpaminaw sa ilang isulti ug maningkamot nga mahimong espirituwal nga mga tawo nga makahatag ug kalinaw ug panaghiusa sa kongregasyon?

Sa pagpadayon, si Solomon nag-ingon: “Ang usa kansang kasingkasing nakulangan nagtamay sa iyang isigkatawo, apan ang tawo nga halapad sa katakos sa pag-ila nagahilom. Ang nagasuroysuroy ingong tigbutangbutang nagabutyag ug kompidensiyal nga sulti, apan ang kasaligan sa espiritu nagatabon sa usa ka butang.”—Proverbio 11:12, 13.

Pagkadakong kadaot ang ipahinabo sa usa nga kulang ug maayong panabot, o kansang “kasingkasing nakulangan”! Siya magpataka na lang ug sulti hangtod sa punto nga mahimo na kining pagbutangbutang o pasipala. Ang tinudlong mga ansiyano kinahanglang abtik sa pagsanta sa maong daotang impluwensiya. Dili sama sa “usa kansang kasingkasing nakulangan,” ang tawong may panabot mahibalo kon kanus-a angayng mohilom. Inay ibutyag ang kompidensiyal nga sulti, siya magtabon sa maong butang. Kay nasayod nga dakong kadaot ang ipahinabo sa mapatuyangong dila, ang tawong may panabot maoy “kasaligan sa espiritu.” Siya maunongon sa iyang mga isigkamagtutuo ug dili magbutyag sa kompidensiyal nga mga butang nga mahimong makadaot kanila. Pagkadakong panalangin sa kongregasyon ang maong mga tighupot sa integridad!

Sa pagtabang kanato sa paglakaw diha sa dalan sa mga matul-id, si Jehova nagtagana ug dagayang espirituwal nga pagkaon nga giandam ubos sa pagdumala sa “matinumanon ug  maalamong ulipon.” (Mateo 24:45) Makadawat usab kita ug dakong tabang sa personal pinaagi sa Kristohanong mga ansiyano diha sa atong samag-lungsod nga mga kongregasyon. (Efeso 4:11-13) Mapasalamaton gayod kita niini, tungod kay kon “walay mahanasong pagtultol, ang katawhan mapukan; apan adunay kaluwasan diha sa panon sa mga magtatambag.” (Proverbio 11:14) Bisag unsa pay mahitabo, magmadeterminado kita sa ‘paglakaw diha sa atong integridad.’—Salmo 26:1.

[Blurb sa panid 26]

Pagkadakong binuang nga magpaulipon alang sa materyal nga ganansiya apan dili maghatag ug pagtagad sa teokratikanhong mga kalihokan!

[Mga hulagway sa panid 24]

Si Job giagak sa iyang integridad, ug gipanalanginan siya ni Jehova

[Hulagway sa panid 25]

Si Uzah namatay tungod sa iyang pagkamapangahason