Ipakita ang Mahigugmaong-Kalulot Ngadto sa Nanginahanglan

“Ipakita sa usag usa ang mahigugmaong-kalulot.”—ZACARIAS 7:9.

1, 2. (a) Nganong angay natong ipakita ang mahigugmaong-kalulot? (b) Unsang mga pangutana ang atong konsiderahon?

 ANG Pulong ni Jehova nga Diyos nag-awhag kanato sa paghigugma sa “kalulot [mahigugmaong kalulot].” (Miqueas 6:8) Naghatag usab kini kanato sa mga hinungdan kon nganong angay natong buhaton kana. Ang usa ka hinungdan mao nga “ang tawo nga may mahigugmaong-kalulot nagabuhat ug maayo sa iyang kalag.” (Proverbio 11:17) Tinuod gayod kini! Ang pagpakita ug mahigugmaong-kalulot, o maunongong gugma, magpatunghag mainit ug dumalayong relasyon sa uban. Tungod niini, kita makabaton ug maunongong mga higala—usa gayod ka bililhong ganti!—Proverbio 18:24.

² Dugang pa, ang Kasulatan nag-ingon: “Siya nga nagatinguha sa pagkamatarong ug sa mahigugmaong-kalulot makakaplag ug kinabuhi.” (Proverbio 21:21) Oo, ang atong pagtinguha sa mahigugmaong-kalulot makapasuod kanato sa Diyos ug maghatag kanatog kahigayonan nga matagamtam ang umaabot nga mga panalangin, lakip na ang kinabuhing walay kataposan. Apan sa unsang paagi kita makapakita ug mahigugmaong-kalulot? Ngadto kang kinsa nato kini angayng ipakita? Ug  lahi ba ang mahigugmaong-kalulot sa naandang tawhanon nga kalulot o sa kalulot sa katibuk-an?

Tawhanon nga Kalulot ug Mahigugmaong-Kalulot

3. Sa unsang paagi ang mahigugmaong-kalulot lahi sa tawhanon nga kalulot?

³ Ang naandang tawhanon nga kalulot ug mahigugmaong-kalulot magkalahi sa lainlaing mga paagi. Pananglitan, kadtong nagpakita ug tawhanon nga kalulot kasagarang nagbuhat niana nga walay dulot ug personal nga kalangkitan, o relasyon, uban sa mga tawo nga ilang gipakitaag kalulot. Apan, kon kita magpakita ug mahigugmaong-kalulot sa usa ka tawo, kita mahigugmaong naglangkit sa atong kaugalingon ngadto nianang tawhana. Sa Bibliya, ang pagpakitag mahigugmaong-kalulot tali sa mga tawo mahimong ipasukad sa naglungtad na nga mga relasyon. (Genesis 20:13; 2 Samuel 3:8; 16:17) O kini mahimong ipasukad sa mga relasyon nga miresulta gumikan sa nag-unang mga buhat sa kalulot. (Josue 2:1, 12-14; 1 Samuel 15:6; 2 Samuel 10:1, 2) Sa pag-ilustrar niining maong kalainan, itandi nato ang duha ka pananglitan sa Bibliya, ang usa bahin sa kalulot ug ang lain bahin sa mahigugmaong-kalulot nga gipahayag tali sa mga tawo.

4, 5. Sa unsang paagi ang duha ka pananglitan sa Bibliya nga gihisgotan dinhi nag-ilustrar sa kalainan tali sa tawhanon nga kalulot ug sa mahigugmaong-kalulot?

⁴ Ang usa ka pananglitan sa tawhanon nga kalulot naglangkit sa usa ka grupo sa mga tawo, lakip kang apostol Pablo, kansang barko nga gisakyan nalunod. Sila gidagsa sa isla sa Malta. (Buhat 27:37–28:1) Bisan tuod ang mga taga-Malta walay obligasyon kanhi sa natanggong nga mga tigpanaw ni may relasyon kanila, ang mga islahanon nag-abiabi sa mga estranyo, nga nagpakita kanila ug “talagsaong tawhanon nga kalulot.” (Buhat 28:2, 7 ) Ang ilang pagkamaabiabihon maoy maluloton, apan kini nahitabo nga wala damha ug gipakita sa mga estranyo. Busa kadto maoy tawhanon nga kalulot.

⁵ Sa pagtandi, tagda ang pagkamaabiabihon nga gipakita ni Haring David kang Mepiboset, ang anak nga lalaki sa iyang higala nga si Jonatan. Giingnan ni David si Mepiboset: “Ikaw magakaon ug tinapay sa akong lamesa sa kanunay.” Nagpatin-aw kon nganong gihimo niya kining maong kahikayan, giingnan siya ni David: “Sa walay pakyas ako magpakita ug mahigugmaong-kalulot kanimo tungod kang Jonatan nga imong amahan.” (2 Samuel 9:6, 7, 13) Ang walay-pagkapakyas nga pagkamaabiabihon ni David angayng tawgon ingong pagpasundayag ug mahigugmaong-kalulot, dili lamang tawhanon nga kalulot, kay kadto maoy pamatuod sa iyang pagkamaunongon sa usa ka panaghigalaay. (1 Samuel 18:3; 20:15, 42) Sa susama karon, ang mga alagad sa Diyos nagpakita ug tawhanon nga kalulot ngadto sa katawhan sa katibuk-an. Apan, sila nagpakita ug walay-pagkapakyas nga mahigugmaong-kalulot, o maunongong gugma, ngadto sa mga tawo nga may inuyonan-sa-Diyos nga relasyon sama kanila.—Mateo 5:45; Galacia 6:10.

6. Unsang mga dagway sa mahigugmaong-kalulot nga gipasundayag tali sa mga tawo ang klaro diha sa Pulong sa Diyos?

⁶ Aron mailhan ang lain pang mga dagway sa mahigugmaong-kalulot, sa daklit atong hisgotan ang tulo ka asoy sa Bibliya nga nagpakita niini nga hiyas. Niini atong mamatikdan nga ang mahigugmaong-kalulot nga gipakita sa mga tawo (1) gipasundayag pinaagi sa espesipikong mga buhat, (2) gihimo nga kinabubut-on, ug (3) gipakita ilabina niadtong nanginahanglan. Dugang pa, kining maong mga asoy nag-ilustrar kon sa unsang paagi makapasundayag kita ug mahigugmaong-kalulot karon.

Usa ka Amahan Nagpakita ug Mahigugmaong-Kalulot

7. Unsay gisulti sa sulugoon ni Abraham kang Betuel ug Laban, ug unsang isyuha ang gipatungha sa sulugoon?

⁷ Ang Genesis 24:28-67 nag-asoy sa uban pang nahitabo sa sulugoon ni Abraham, nga gihisgotan sa nag-unang artikulo. Human mahimamat si Rebeca, gidapit siya ngadto sa balay sa amahan ni Rebeca nga si Betuel. (Mga bersikulo 28-32) Didto ang sulugoon nag-asoy nga detalyado sa iyang pagpangita ug asawa alang sa anak ni Abraham. (Mga bersikulo 33-47) Iyang gipasiugda nga iyang giisip ang kalamposan nga iyang nakab-ot hangtod nianang tungora ingong ilhanan gikan kang Jehova, “nga nagtultol kanako sa matuod nga dalan aron sa pagkuha sa anak nga babaye sa igsoon sa akong agalon alang sa iyang anak nga lalaki.” (Bersikulo 48) Ang sulugoon sa walay duhaduha naglaom nga ang iyang kinasingkasing nga pag-asoy sa nahitabo makapakombinsir kang Betuel ug sa iyang anak nga si Laban nga si Jehova nagpaluyo niining maong misyon. Sa kataposan,  ang alagad miingon: “Kon kamo sa pagkatinuod nagpakitag mahigugmaong-kalulot ug pagkakasaligan ngadto sa akong agalon, sultihi ako; apan kon dili, sultihi ako, aron ako moliko sa tuo o sa wala.”—Bersikulo 49.

8. Unsay reaksiyon ni Betuel sa mga butang maylabot kang Rebeca?

⁸ Si Jehova nagpakita na ug mahigugmaong-kalulot kang Abraham. (Genesis 24:12, 14, 27) Andam ba si Betuel sa pagbuhat usab niana pinaagi sa pagtugot kang Rebeca nga mokuyog sa sulugoon ni Abraham? Ang mahigugmaong-kalulot ba sa Diyos balosan ug tawhanon nga mahigugmaong-kalulot? O mawalay-kapuslanan ba ang dugayng panaw sa sulugoon? Makapahupay gayod sa sulugoon ni Abraham ang pagkadungog kang Laban ug Betuel nga miingon: “Gikan kang Jehova migula kining butanga.” (Bersikulo 50) Ilang giila ang pagpaluyo ni Jehova sa mga butang ug dihadiha gidawat ang iyang desisyon. Dayon, gipasundayag ni Betuel ang iyang mahigugmaong-kalulot pinaagi sa pagdugang: “Ania si Rebeca sa imong atubangan. Dad-a siya ug lakaw, ug ipahimo siyang asawa sa anak sa imong agalon, ingon sa gisulti ni Jehova.” (Bersikulo 51) Si Rebeca kinabubut-ong mikuyog sa sulugoon ni Abraham, ug sa wala madugay siya nahimong pinalanggang asawa ni Isaac.—Mga bersikulo 49, 52-58, 67.

Mahigugmaong-Kalulot nga Gipakita sa Usa ka Anak nga Lalaki

9, 10. (a) Unsay gihangyo ni Jacob sa iyang anak nga si Jose nga buhaton alang kaniya? (b) Sa unsang paagi si Jose nagpakita ug mahigugmaong-kalulot sa iyang amahan?

⁹ Ang apo ni Abraham nga si Jacob gipakitaan usab ug mahigugmaong-kalulot. Sumala sa giasoy sa Genesis kapitulo 47, si Jacob didto nagpuyo sa Ehipto, ug “ang mga adlaw nagkaduol alang [kaniya] nga mamatay.” (Mga bersikulo 27-29) Nabalaka siya tungod kay mamatay siya gawas sa yuta nga gisaad sa Diyos kang Abraham. (Genesis 15:18; 35:10, 12; 49:29-32) Apan, dili gusto ni Jacob nga ilubong sa Ehipto, busa gihikay niya nga ang iyang patayng lawas pagadad-on ngadto sa yuta sa Canaan. Kinsa pay laing anaa sa maayong posisyon nga magtino nga ang iyang kagustohan matuman kondili ang iyang impluwensiyal nga anak nga si Jose?

¹⁰ Ang asoy nag-ingon: “Busa gitawag [ni Jacob] ang iyang anak nga si Jose ug miingon kaniya: ‘Kon, karon, ako nakakaplag ug pabor sa imong mga mata, . . . ikaw magpakita gayod ug mahigugmaong-kalulot ug pagkakasaligan kanako. (Palihog, ayaw ako ilubong sa Ehipto.) Ug ako mohigda uban sa akong mga amahan, ug ikaw magdala kanako gawas sa Ehipto ug maglubong kanako sa ilang lubnganan.’” (Genesis 47:29, 30) Si Jose misaad nga tumanon ang maong hangyo, ug wala madugay namatay si Jacob. Gidala ni Jose ug sa ubang mga anak ni Jacob ang iyang lawas ‘ngadto sa yuta sa Canaan ug gilubong kini didto sa langob sa yuta sa Makpela, ang yuta nga gipalit ni Abraham.’ (Genesis 50:5-8, 12-14) Busa si Jose nagpakita ug mahigugmaong-kalulot sa iyang amahan.

Mahigugmaong-Kalulot Gikan sa Usa ka Umagad nga Babaye

11, 12. (a) Sa unsang paagi gipakita ni Ruth ang mahigugmaong-kalulot kang Noemi? (b) Sa unsang paagi nga ang “ulahing higayon” sa mahigugmaong-kalulot ni Ruth mas maayo kay sa “nahauna”?

¹¹ Ang basahon sa Ruth nag-asoy kon sa unsang paagi ang biyuda nga si Noemi gipakitaan ug mahigugmaong-kalulot sa iyang Moabitang umagad nga si Ruth, nga biyuda usab. Sa dihang mihukom si Noemi nga mopauli sa Betlehem sa Juda, si Ruth nagpasundayag ug mahigugmaong-kalulot ug determinasyon, nga nag-ingon: “Kon asa ikaw moadto, ako moadto, ug kon asa ikaw magpalabay sa kagabhion ako magpalabay sa kagabhion. Ang imong katawhan mahimong akong katawhan, ug ang imong Diyos akong Diyos.” (Ruth 1:16) Sa ulahi si Ruth nagpakita sa iyang mahigugmaong-kalulot sa dihang iyang gipahibalo ang iyang pagkaandam nga maminyo sa tigulang nga paryente ni Noemi nga si Boaz. a (Deuteronomio 25:5, 6; Ruth 3:6-9) Giingnan ni Boaz si Ruth: “Nagpakita ka ug mahigugmaong-kalulot nga labaw sa ulahing higayon kay sa nahauna, sa dili pagsunod sa batan-ong mga lalaki, timawa man o adunahan.”—Ruth 3:10.

¹² Ang ‘nahaunang higayon’ sa mahigugmaong-kalulot ni Ruth nagtumong sa panahon sa dihang siya mibiya sa iyang katawhan ug miuban kang Noemi. (Ruth 1:14; 2:11) Bisan pa niana ang maong buhat nalabwan sa “ulahing higayon” sa mahigugmaong-kalulot—ang pagkaandam ni Ruth nga maminyo kang Boaz. Niining tungora si Ruth makatagana na ug manununod alang kang Noemi,  kinsa dili na manganak. Gihimo ang kaminyoon, ug sa dihang sa ulahi si Ruth nanganak, ang mga babaye sa Betlehem mipatugbaw: “Natawo alang kang Noemi ang usa ka lalaki.” (Ruth 4:14, 17) Si Ruth usa gayod ka “maayo kaayo nga babaye,” nga tungod niini gigantihan siya ni Jehova sa talagsaong kahigayonan nga mahimong katigulangan ni Jesu-Kristo.—Ruth 2:12; 3:11; 4:18-22; Mateo 1:1, 5, 6.

Gipakita Pinaagi sa mga Buhat

13. Sa unsang paagi si Betuel, Jose, ug Ruth nagpasundayag sa ilang mahigugmaong-kalulot?

¹³ Namatikdan ba nimo kon sa unsang paagi si Betuel, Jose, ug Ruth nagpakita sa ilang mahigugmaong-kalulot? Gibuhat nila kana dili lamang pinaagi sa malulotong mga pulong kondili pinaagi sa espesipikong mga buhat. Wala lang moingon si Betuel, “Ania si Rebeca” kondili aktuwal niyang ‘gipagikan si Rebeca.’ (Genesis 24:51, 59) Wala lang moingon si Jose, “Ako mobuhat sa pagtuman sa imong pulong” kondili siya ug ang iyang mga igsoon mihimo alang kang Jacob “sumala gayod sa iyang gisugo kanila.” (Genesis 47:30; 50:12, 13) Wala lang moingon si Ruth, “Kon asa ikaw moadto, ako moadto” kondili siya mibiya sa iyang katawhan ug mikuyog kang Noemi, mao nga “silang duha nagpadayon sa paglakaw hangtod nga sila nakaabot sa Betlehem.” (Ruth 1:16, 19) Sa Juda, si Ruth mibuhat na usab ‘sumala sa tanan nga gisugo kaniya sa iyang ugangang babaye.’ (Ruth 3:6) Oo, ang mahigugmaong-kalulot ni Ruth, nga sama nianang sa uban, gipakita pinaagi sa mga buhat.

14. (a) Sa unsang paagi ang presenteng-adlaw nga mga alagad sa Diyos nagpakita ug mahigugmaong-kalulot pinaagi sa mga buhat? (b) Unsang mga buhat sa mahigugmaong-kalulot ang imong nahibaloan taliwala sa mga Kristohanon sa imong dapit?

¹⁴ Makapadasig ang pagkakita kon sa unsang paagi ang mga alagad sa Diyos karon nagpadayon sa pagpakita ug mahigugmaong-kalulot pinaagi sa mga buhat. Pananglitan, hunahunaa kadtong naghatag ug walay-pakyas nga emosyonal nga pagpaluyo sa mga maluyahon, magul-anon, o nagbangotan nga mga isigkamagtutuo. (Proverbio 12:25) O palandonga ang daghang Saksi ni Jehova nga matinumanong naghatod sa mga tigulang ngadto sa Kingdom Hall aron makatambong sa senemanang mga tigom sa kongregasyon. Si Anna, nga nag-edad ug 82 ug nag-antos sa artraytis, nagpahayag sa gibati usab sa daghang uban pa sa dihang siya miingon: “Usa ka panalangin gikan kang Jehova nga ginahatod ako ngadto sa tanang tigom. Kinasingkasing akong nagpasalamat kaniya tungod sa paghatag kanako ug mahigugmaong mga igsoong lalaki ug babaye.” Nakigbahin ka ba sa maong mga buhat diha sa imong kongregasyon? (1 Juan 3:17, 18) Kon mao, magmasaligon nga ang imong mahigugmaong-kalulot gipabilhan pag-ayo.

Kinabubut-ong Gipasundayag

15. Unsang dagway sa mahigugmaong-kalulot ang dugang pang gipasiugda sa tulo ka asoy sa Bibliya nga atong gihisgotan?

¹⁵ Ang mga asoy sa Bibliya nga atong gihisgotan nagpakita usab nga ang mahigugmaong-kalulot gipakita nga madagayaon ug kinabubut-on, nga dili pinugos. Si Betuel kinabubut-ong nakigkooperar sa sulugoon ni Abraham, ug mao man usab si Rebeca. (Genesis 24:51, 58) Si Jose nagpakita sa iyang mahigugmaong-kalulot bisag walay tawong nagtukmod kaniya sa pagbuhat niana. (Genesis 50:4, 5) Si Ruth “mapugsanon gayod sa pagkuyog [kang Noemi].” (Ruth 1:18) Sa dihang misugyot si  Noemi nga moduol si Ruth kang Boaz, ang mahigugmaong-kalulot nagpalihok sa Moabita nga moingon: “Ang tanan mong gisulti kanako akong pagabuhaton.”—Ruth 3:1-5.

16, 17. Unsay nakapahimo sa mahigugmaong-kalulot ni Betuel, Jose, ug Ruth nga makahuloganon kaayo, ug unsay nagpalihok kanila sa pagpakita niining hiyasa?

¹⁶ Ang mahigugmaong-kalulot nga gipakita ni Betuel, Jose, ug Ruth ilabinang hinungdanon tungod kay si Abraham, Jacob, ug Noemi wala magpugos kanila. Kon buot hunahunaon, si Betuel walay legal nga obligasyon nga mopalakaw sa iyang anak nga babaye. Mahimong ingnon lamang niya ang sulugoon ni Abraham: ‘Dili nako gustong palakwon ang akong kugihang anak nga babaye.’ (Genesis 24:18-20) Sa susama, si Jose may kagawasan nga mohukom kon tumanon ba o dili ang hangyo sa iyang amahan, kay si Jacob patay na ug dili makapugos kaniya sa pagtuman sa iyang saad. Si Noemi mismo miingon nga si Ruth mahimong mopabilin sa Moab. (Ruth 1:8) Si Ruth mahimong maminyo usab sa usa sa “batan-ong mga lalaki” inay sa tigulang nga si Boaz.

¹⁷ Si Betuel, Jose, ug Ruth kinabubut-ong nagpakita ug mahigugmaong-kalulot; sila natukmod sa pagbuhat niana gikan sa ilang kasingkasing. Gibati nila ang moral nga responsibilidad sa pagpakita niining hiyasa ngadto niadtong may kalambigitan kanila, maingon nga si Haring David sa ulahi mibating obligado nga ipasundayag kana kang Mepiboset.

18. (a) Uban sa unsang tinamdan nga ang Kristohanong mga ansiyano ‘nagbantay sa panon’? (b) Sa unsang paagi gipahayag sa usa ka ansiyano ang iyang pagbati bahin sa pagtabang sa mga isigkamagtutuo?

¹⁸ Ang mahigugmaong-kalulot usa gihapon ka ilhanan sa katawhan sa Diyos, lakip na sa mga lalaki nga nagbantay sa panon sa Diyos. (Salmo 110:3; 1 Tesalonica 5:12) Ang maong mga ansiyano, o mga magtatan-aw, mibating may tulubagon nga atimanon ang gipiyal kanila tungod sa ilang pagkatinudlo. (Buhat 20:28) Bisan pa niana, ang ilang buluhaton isip magbalantay ug ang ubang mga buhat sa mahigugmaong-kalulot alang sa kongregasyon ginatuman, “dili nga pinugos, kondili kinabubut-on.” (1 Pedro 5:2) Ang mga ansiyano nagbantay sa panon tungod kay sila adunay responsibilidad ug tinguha sa pagbuhat niana. Ilang gipakita ang mahigugmaong-kalulot ngadto sa mga karnero ni Kristo tungod kay obligado sila ug buot nilang buhaton kini. (Juan 21:15-17) “Malipay gayod akong moduaw sa mga balay sa mga igsoon o motawag kanila sa telepono aron lamang sa pagpakita nga ako naghunahuna kanila,” matod sa usa ka Kristohanong ansiyano. “Ang pagtabang sa mga igsoon maoy dakong tuboran sa kalipay ug katagbawan kanako!” Ang mahangawaong mga ansiyano bisan diin tibuok-kasingkasing nga mouyon.

Ipakita ang Mahigugmaong-Kalulot Ngadto sa Nanginahanglan

19. Unsang kamatuoran bahin sa mahigugmaong-kalulot ang gipasiugda sa mga asoy sa Bibliya nga gihisgotan niining artikuloha?

¹⁹ Ang mga asoy sa Bibliya nga atong gihisgotan nagpasiugda usab sa kamatuoran nga ang mahigugmaong-kalulot angayng ipakita niadtong may panginahanglan nga dili nila ikatagana mismo. Aron mapadayon ang iyang kaliwat, gikinahanglan ni Abraham ang kooperasyon ni Betuel. Aron madala sa Canaan ang iyang patayng lawas, gikinahanglan ni Jacob ang tabang ni Jose. Ug aron makapatungha ug manununod, gikinahanglan ni Noemi ang tabang ni Ruth. Si Abraham, Jacob, ug Noemi dili makatagbaw nianang maong mga panginahanglan nga walay tabang sa lain. Susama usab karon, ang mahigugmaong-kalulot angayng ipakita ilabina niadtong nanginahanglan. (Proverbio 19:17) Angay natong sundogon ang patriarka nga si Job, nga naghatag ug pagtagad sa ‘mga sinakit nga nagtuaw alang sa tabang, ug sa batang ilo-sa-amahan ug si bisan kinsa nga walay magtatabang’ maingon man “sa usa nga himalatyon.” Si Job ‘naglipay usab sa kasingkasing sa babayeng balo’ ug nahimong ‘mga mata alang sa buta ug mga tiil alang sa bakol.’—Job 29:12-15.

20, 21. Kinsay kinahanglan natong pakitaan ug mahigugmaong-kalulot, ug unsay determinadong buhaton sa matag usa kanato?

 ²⁰ Sa pagkatinuod, adunay “mga sinakit nga nagtuaw alang sa tabang” diha sa tanang Kristohanong kongregasyon. Mahimong mao kiniy resulta sa mga kahimtang sama sa kamingaw, kaluya, mga pagbati sa pagkadili-takos, pagkahigawad sa uban, grabeng sakit, o kamatayon sa usa ka minahal. Bisan unsa pay hinungdan, kanang tanang minahal nga mga igsoon adunay mga panginahanglan nga mahimo ug angay nga tagbawon pinaagi sa atong kinabubut-on ug walay-pagkapakyas nga mga buhat sa mahigugmaong-kalulot.—1 Tesalonica 5:14.

²¹ Nan, magpadayon kita sa pagsundog kang Jehova nga Diyos, kinsa “dagaya sa mahigugmaong-kalulot.” (Exodo 34:6; Efeso 5:1) Mahimo nato kana pinaagi sa kinabubut-ong paghimog espesipikong buhat, ilabina alang niadtong nanginahanglan. Ug segurado nga atong mapasidunggan si Jehova ug maeksperyensiyahan ang dakong kalipay samtang atong “ipakita sa usag usa ang mahigugmaong-kalulot.”—Zacarias 7:9.

[Footnote]

Unsaon Nimo Pagtubag?

• Sa unsang paagi ang mahigugmaong-kalulot lahi sa tawhanon nga kalulot?

• Sa unsang mga paagi nga ang mahigugmaong-kalulot gipasundayag ni Betuel, Jose, ug Ruth?

• Uban sa unsang tinamdan nga kita angayng magpasundayag ug mahigugmaong-kalulot?

• Kinsay kinahanglan natong pakitaan ug mahigugmaong-kalulot?

[Mga Pangutana sa Pagtuon]

[Hulagway sa panid 18]

Sa unsang paagi si Betuel nagpakitag mahigugmaong-kalulot?

[Hulagway sa panid 21]

Ang maunongong gugma ni Ruth maoy panalangin kang Noemi

[Mga hulagway sa panid 23]

Ang tawhanon nga mahigugmaong-kalulot gihimo nga kinabubut-on, gipakita pinaagi sa paghimog espesipikong buhat, ug gipasundayag ngadto sa nanginahanglan