Sila Nagpadayon sa Paglakaw Diha sa Kamatuoran
Sila Nagpadayon sa Paglakaw Diha sa Kamatuoran
“Wala nay labaw nga hinungdan sa akong pagkamapasalamaton kay niining mga butanga, nga akong madungog nga ang akong mga anak nagpadayon sa paglakaw diha sa kamatuoran.”—3 JUAN 4.
1. Nasentro sa unsa ang “kamatuoran sa maayong balita”?
SI Jehova nagauyon lamang niadtong nagasimba kaniya “uban sa espiritu ug kamatuoran.” (Juan 4:24) Ilang gituman ang kamatuoran, gidawat ang katibuk-ang hugpong sa Kristohanong mga pagtulon-an nga gipasukad sa Pulong sa Diyos. Kining “kamatuoran sa maayong balita” nasentro kang Jesu-Kristo ug sa bindikasyon sa pagkasoberano ni Jehova pinaagi sa Gingharian. (Galacia 2:14) Gitugot sa Diyos nga “masayop” kadtong gusto sa kabakakan, apan ang kaluwasan nagdepende sa pagbaton ug pagtuo diha sa maayong balita ug sa paglakaw diha sa kamatuoran.—2 Tesalonica 2:9-12; Efeso 1:13, 14.
2. Alang sa unsa nga si apostol Juan ilabinang mapasalamaton, ug unsay iyang relasyon kang Gayo?
2 Ang mga magmamantala sa Gingharian maoy “kaubang mga magbubuhat sa kamatuoran.” Sama kang apostol Juan ug sa iyang higala nga si Gayo, sila nagmaunongon sa kamatuoran ug naglakaw diha niana. Nga naghunahuna kang Gayo, si Juan misulat: “Wala nay labaw nga hinungdan sa akong pagkamapasalamaton kay niining mga butanga, nga akong madungog nga ang akong mga anak nagpadayon sa paglakaw diha sa kamatuoran.” (3 Juan 3-8) Bisan pag ang tigulang nga si Juan dili mao ang personal nga nagtudlo kang Gayo sa kamatuoran, tungod sa katigulangon, Kristohanong pagkahamtong, ug amahanong pagbati sa apostol, haom nga kining dayag nga mas batang lalaki isipon ingong usa sa espirituwal nga mga anak ni Juan.
Ang Kamatuoran ug ang Kristohanong Pagsimba
3. Unsay katuyoan ug benepisyo sa mga tigom nga gihimo sa unang mga Kristohanon?
3 Aron makat-onan ang kamatuoran, ang unang mga Kristohanon nagtigom ingong mga kongregasyon, kasagaran diha sa pribadong mga balay. (Roma 16:3-5) Tungod niini sila nakadawat ug pagdasig ug nagdinasigay sa usag usa sa paghigugma ug sa maayong mga buhat. (Hebreohanon 10:24, 25) Mahitungod sa nag-angkong mga Kristohanon sa ulahing mga panahon, si Tertullian (c.155–human sa 220 K.P.) misulat: “Kami nagtigom aron sa pagbasa sa mga basahon sa Diyos . . . Pinaagi nianang balaang mga pulong among gipalambo ang among pagtuo, among gibayaw ang among paglaom, among gipalig-on ang among pagsalig.”—Apology, kapitulo 39.
4. Unsay papel sa pag-awit diha sa Kristohanong mga tigom?
4 Ang pag-awit lagmit maoy bahin sa mga tigom sa unang mga Kristohanon. (Efeso 5:19; Colosas 3:16) Si Propesor Henry Chadwick misulat nga nakaplagan sa ikaduhang-siglong kritiko nga si Celsus ang dayag nga mananoyng mga awit nga gigamit sa nag-angkong mga Kristohanon nga “maanindot kaayo nga sa pagkatinuod naglagot siya sa epekto niini diha sa iyang pagbati.” Si Chadwick midugang: “Si Clement sa Alejandria mao ang kinaunahang Kristohanong magsusulat nga naghisgot kon unsang matanga sa musika ang haom gamiton sa Kristohanon. Siya nagsugo nga kinahanglang dili kini ang matang sa musika nga nalangkit sa erotikong sayaw.” (The Early Church, mga panid 274-5) Maingon nga ang unang mga Kristohanon dayag nga nag-awit sa dihang sila nagtigom, ang mga Saksi ni Jehova usab kasagarang nag-awit ug binase-sa-Bibliya nga mga awit nga naglakip sa puwersadong mga salmo nga nagbayaw sa Diyos ug sa Gingharian.
5. (a) Sa unsang paagi gitagana ang espirituwal nga pagtultol sa unang Kristohanong mga kongregasyon? (b) Sa unsang paagi gipadapat sa matuod nga mga Kristohanon ang mga pulong ni Jesus nga nasulat sa Mateo 23:8, 9?
5 Sa unang Kristohanong mga kongregasyon, ang mga magtatan-aw nagtudlo sa kamatuoran, ug ang ministeryal nga mga alagad nagtabang sa mga isigkamagtutuo sa lainlaing mga paagi. (Filipos 1:1) Ang usa ka nagamandong lawas nga nagsalig sa Pulong sa Diyos ug sa balaang espiritu nagtagana ug espirituwal nga giya. (Buhat 15:6, 23-31) Ang relihiyosong mga titulo wala gamita tungod kay gisugo ni Jesus ang iyang mga tinun-an: “Ayaw kamo pagpatawag nga Rabbi, kay usa ra ang inyong magtutudlo, samtang kamong tanan mga igsoon. Dugang pa, ayaw ninyo tawgang amahan si bisan kinsa dinhi sa yuta, kay usa ra ang inyong Amahan, ang langitnong Usa.” (Mateo 23:8, 9) Niini ug sa daghang ubang mga bahin, dunay mga kasamahan tali sa unang mga Kristohanon ug sa mga Saksi ni Jehova.
Gilutos Tungod sa Pagwali sa Kamatuoran
6, 7. Bisan tuod ilang gimantala ang makigdaitong mensahe, sa unsang paagi gitratar ang matuod nga mga Kristohanon?
6 Bisan tuod ilang gimantala ang makigdaitong mensahe sa Gingharian, ang unang mga Kristohanon gilutos, sama kang Jesus. (Juan 15:20; 17:14) Ang historyano nga si John L. von Mosheim nagtawag sa unang-siglong mga Kristohanon ingong “usa ka pundok sa mga tawo nga ang mga kinaiya dili gayod makasilo, kinsa wala gayod maghambin ug pangandoy o hunahuna nga makadaot sa estado.” Si Dr. Mosheim nag-ingon nga ang “hinungdan kon nganong naglagot ang mga Romano sa mga Kristohanon, mao ang pagkayano sa ilang pagsimba, nga walay kaamgiran sa sagradong mga rituwal ni bisan kinsang laing katawhan.” Siya midugang: “Sila walay mga halad, templo, imahen, orakulo, o saserdotehanong mga orden; ug tungod niini sila maoy gipuntirya sa mga pagtamay sa walay-alamag nga katawhan, kinsa naghunahuna nga walay relihiyon nga wala niining mga butanga. Busa sila giisip ingong usa ka matang sa mga ateyista; ug, sumala sa Romanhong mga balaod, kadtong ikasumbong nga ateyista gideklarar ingong mga samokan sa tawhanong katilingban.”
7 Ang mga saserdote, artesano, ug uban pa kansang panginabuhi nagdepende sa idolatriya naghulhog sa katawhan nga kontrahon ang mga Kristohanon, kinsa wala makigbahin sa idolatrosong mga tulumanon. (Buhat 19:23-40; 1 Corinto 10:14) Si Tertullian misulat: “Sila nagtuo nga ang mga Kristohanon maoy hinungdan sa tanang katalagman sa Estado, sa tanang kaalaotan sa katawhan. Kon ang Tiber mobaha nga tupong sa mga paril sa siyudad, kon ang Nilo dili moawas aron sa pagpatubig sa yuta, kon ang langit dili moulan o dunay linog sa yuta, kon dunay gutom, kon dunay hampak, dihadiha mosinggit sila: ‘Ang mga Kristohanon itambog sa mga leyon!’” Bisan unsa pay mahitabo, ang matuod nga mga Kristohanon ‘nagbantay batok sa mga idolo.’—1 Juan 5:21.
Ang Kamatuoran ug ang Relihiyosong mga Selebrasyon
8. Nganong ang Pasko wala sauloga niadtong nagalakaw diha sa kamatuoran?
8 Kadtong nagalakaw diha sa kamatuoran maglikay sa dili-kasulatanhong mga selebrasyon tungod kay ‘ang kahayag walay pakig-ambitay sa kangitngit.’ (2 Corinto 6:14-18) Pananglitan, sila dili magsaulog sa Pasko, nga gihimo sa Disyembre 25. “Walay nahibalo sa eksaktong petsa sa pagkatawo ni Kristo,” miangkon ang The World Book Encyclopedia. Ang The Encyclopedia Americana (1956 nga Edisyon) nag-ingon: “Ang Saturnalia, usa ka Romanhong pista nga gisaulog sa tungatunga sa Disyembre, nahimong sumbanan sa daghang paglipaylipay nga naandan sa Pasko.” Ang M’Clintock and Strong’s Cyclopædia nag-ingon: “Ang pagsaulog sa Pasko wala isugo sa Diyos, ni makita kini sa Bag-ong Tugon.” Ug ang librong Daily Life in the Time of Jesus nag-ingon: “Ang mga panon sa kahayopan . . . nagpalabay sa tingtugnaw nga nagpasilong; ug gikan lamang niini masabtan nga ang naandang petsa alang sa Pasko, sa tingtugnaw, lagmit gayong dili husto, tungod kay ang Ebanghelyo nag-ingon nga ang mga magbalantay sa panon sa kahayopan didto sa uma.”—Lucas 2:8-11.
9. Nganong ang unang mga Kristohanon ug ang mga alagad ni Jehova karon wala magsaulog sa Easter?
9 Ang Easter o Pasko sa Pagkabanhaw gituohang naghandom sa pagkabanhaw ni Kristo, apan ang kasaligang mga tinubdan naglangkit niana sa bakak nga pagsimba. Ang The Westminster Dictionary of the Bible nag-ingon nga ang Easter “sa sinugdan maoy pista sa tingpamulak nga gipahinungod sa Teutonikong diyosa sa kahayag ug tingpamulak nga nailhan sa Anglo-Saxon ingong Eastre,” o Eostre. Bisan unsa pay kahimtang, ang Encyclopædia Britannica (ika-11ng Edisyon) nag-ingon: “Walay timailhan sa pagsaulog sa Easter diha sa Bag-ong Tugon.” Ang Easter dili selebrasyon sa unang mga Kristohanon ug wala sauloga sa katawhan ni Jehova karon.
10. Unsang selebrasyon ang gisugdan ni Jesus, ug kinsay naghandom niana sa hustong paagi?
10 Wala sugoa ni Jesus ang iyang mga sumusunod sa pagsaulog sa iyang natawhan o sa iyang pagkabanhaw, apan iyang gisugdan ang Memoryal sa iyang haladnong kamatayon. (Roma 5:8) Gani, mao lamang kini ang bugtong okasyon nga iyang gisugo sa iyang mga tinun-an nga saulogon. (Lucas 22:19, 20) Gitawag usab ug Panihapon sa Ginoo, kining tinuig nga okasyon ginasaulog gihapon sa mga Saksi ni Jehova.—1 Corinto 11:20-26.
Ang Kamatuoran Gipahayag sa Tibuok Yuta
11, 12. Sa unsang paagi kadtong nagalakaw diha sa kamatuoran kanunayng nagsuportar sa ilang kalihokang pagsangyaw?
11 Kadtong nahibalo sa kamatuoran nag-isip nga usa ka pribilehiyo ang paggugol sa ilang panahon, kusog, ug ubang mga kahinguhaan alang sa buluhatong pagsangyaw sa maayong balita. (Marcos 13:10) Ang buluhatong pagsangyaw sa unang mga Kristohanon gisuportahan sa boluntaryong mga donasyon. (2 Corinto 8:12; 9:7) Misulat si Tertullian: “Bisan pag dunay usa ka matang sa kahon nga maoy sudlan sa kuwarta, ang koleksiyon wala maggikan sa kuwarta nga gibayad sa pagpamembro, nga daw ang relihiyon maoy usa ka transaksiyon sa negosyo. Ang matag lalaki kas-a sa usa ka bulan magdala ug diyutayng kantidad sa kuwarta—o bisan kanus-a nga gusto niya, ug kon gusto lang niya, ug kon makaarang siya; tungod kay walay gipugos; kini maoy boluntaryong halad.”—Apology, kapitulo 39.
12 Ang tibuok-yuta nga buluhatong pagsangyaw sa Gingharian sa mga Saksi ni Jehova gisuportahan usab sa boluntaryong mga donasyon. Gawas pa sa mga Saksi, ang mapasalamaton nga interesadong mga tawo nag-isip nga usa ka pribilehiyo ang pagsuportar niining kalihokana pinaagi sa ilang mga amot. Dinhi usab, adunay kasamahan tali sa unang mga Kristohanon ug sa mga Saksi ni Jehova.
Ang Kamatuoran ug ang Personal nga Panggawi
13. Mahitungod sa ilang panggawi, unsang tambag ni Pedro ang gisunod sa mga Saksi ni Jehova?
13 Ingong mga tawo nga nagalakaw diha sa kamatuoran, ang unang mga Kristohanon misunod sa tambag ni apostol Pedro: “Hupti ninyo ang maayong panggawi taliwala sa mga nasod, aron nga, sa butang nga ilang gisulti batok kaninyo ingong mga mamumuhat ug daotan, sila ingong resulta sa inyong maayong mga buhat nga niini sila mga saksing-nakakita maghimaya sa Diyos sa adlaw sa iyang pagsusi.” (1 Pedro 2:12) Ang mga Saksi ni Jehova seryosong nagadawat nianang mga pulonga.
14. Unsay Kristohanong panglantaw sa imoral nga kalingawan?
14 Bisan human makayuhot ang apostasya, ang nag-angkong mga Kristohanon naglikay sa imoral nga mga kalihokan. Si W. D. Killen, propesor sa kasaysayan sa simbahan, misulat: “Sa ikaduha ug ikatulo nga mga siglo ang teatro sa matag dakong lungsod maoy sentro sa kalingawan; ug bisan tuod ang mga aktor kasagaran nga imoral kaayo nga mga tawo, ang ilang mga drama kanunayng nagtagbaw sa mahilayong mga pangandoy sa maong yugto. . . . Giayran sa tanang matuod nga mga Kristohanon ang teatro. . . . Nalisang sila sa kalaw-ay niini; ug ang kanunayng pagsangpit niini sa mga diyos ug diyosa sa mga pagano maoy insulto sa ilang relihiyosong mga kombiksiyon.” (The Ancient Church, mga panid 318-19) Ang matuod nga mga sumusunod ni Jesus karon naglikay usab sa malaw-ay ug makadaot-sa-moral nga mga matang sa kalingawan.—Efeso 5:3-5.
Ang Kamatuoran ug ang “Labawng mga Awtoridad”
15, 16. Kinsa ang “labaw nga mga awtoridad,” ug sa unsang paagi sila gilantaw niadtong nagalakaw diha sa kamatuoran?
15 Bisan pa sa maayong panggawi sa unang mga Kristohanon, nasaypan sila sa kadaghanang Romanong mga emperador. Ang historyanong si E. G. Hardy nag-ingon nga giisip sila sa mga emperador ingong “may pagkatalamayong mga masiboton.” Ang mga sulat tali sa gobernador sa Bitinia nga si Pliny nga Manghod ug ni Emperador Trajan nagpakita nga ang mga pangulo kasagarang wala mahibalo sa tinuod nga kinaiyahan sa Kristiyanidad. Sa unsang paagi gilantaw sa mga Kristohanon ang Estado?
16 Sama sa unang mga sumusunod ni Jesus, ang mga Saksi ni Jehova relatibong nagpasakop sa “labaw nga mga awtoridad” sa kagamhanan. (Roma 13:1-7) Kon dunay panagsumpaki tali sa gibaod sa tawo ug sa kabubut-on sa Diyos, ang ilang baroganan mao: “Kinahanglang among sugton ang Diyos ingong magmamando inay ang mga tawo.” (Buhat 5:29) Nag-ingon ang librong After Jesus—The Triumph of Christianity: “Bisan tuod ang mga Kristohanon wala tingali mosimba sa emperador, sila dili mga samokan, ug ang ilang relihiyon, bisan tuod lahi ug usahay wala maangayi sa mga pagano, wala magpameligro sa imperyo.”
17. (a) Ang unang mga Kristohanon maoy mga tigpaluyo sa unsang kagamhanan? (b) Sa unsang paagi ang matuod nga mga sumusunod ni Kristo nagpadapat sa mga pulong sa Isaias 2:4 diha sa ilang kinabuhi?
17 Ang unang mga Kristohanon maoy mga tigpaluyo sa Gingharian sa Diyos, maingon nga ang mga patriarka nga si Abraham, Isaac, ug Jacob nagpasundayag ug pagtuo nianang gisaad nga ‘siyudad nga gitukod sa Diyos.’ (Hebreohanon 11:8-10) Sama sa ilang Agalon, ang mga tinun-an ni Jesus “dili bahin sa kalibotan.” (Juan 17:14-16) Ug bahin sa tawhanong pakiggubat ug panagbangi, sila nagtinguha sa pakigdait pinaagi sa ‘pagsalsal sa ilang mga espada aron mahimong mga punta sa daro.’ (Isaias 2:4) Nakamatikod ug makaiikag nga katumbas, ang tigpakigpulong bahin sa kasaysayan sa simbahan nga si Geoffrey F. Nuttall nag-ingon: “Ang tinamdan sa unang mga Kristohanon sa gubat mas susama nianang sa mga tawo nga nagtawag sa ilang kaugalingon nga mga Saksi ni Jehova ug nalisdan kami sa pagdawat nianang kamatuorana.”
18. Nganong walay kagamhanan nga dunay katarongang mahadlok sa mga Saksi ni Jehova?
18 Ingong neyutral nga mga tawo nga nagpasakop sa “labaw nga mga awtoridad,” ang unang mga Kristohanon wala magpameligro sa bisan unsang politikanhong mga gahom, ug mao man usab ang mga Saksi ni Jehova. “Nagkinahanglag gahian ug dili-masaligon nga handurawan ang pagtuo nga ang mga Saksi ni Jehova nagpameligro sa bisan unsang politikanhong rehimen,” miingon ang magsusulat ug editoryal nga taga-Amerika del Norte. “Sila maoy relihiyosong pundok nga dili subersibo ug mahigugmaon gayod sa kalinaw.” Ang nalamdagang mga awtoridad nahibalo nga wala silay angayng kahadlokan sa mga Saksi ni Jehova.
19. Mahitungod sa mga buhis, unsay ikaingon bahin sa unang mga Kristohanon ug sa mga Saksi ni Jehova?
19 Ang usa ka paagi diin ang unang mga Kristohanon nagpakita ug pagtahod sa “labaw nga mga awtoridad” maoy pinaagi sa pagbayad sa ilang mga buhis. Nagsulat ngadto sa Romanong Emperador nga si Antoninus Pius (138-161 K.P.), si Justin Martyr nag-angkon nga ang mga Kristohanon nagbayad sa ilang mga buhis “nga mas kinabubut-on kay sa tanang tawo.” (First Apology, kapitulo 17) Ug giingnan ni Tertullian ang Romanong mga magmamando nga ang ilang mga maniningil ug buhis may “utang kabubut-on sa mga Kristohanon” tungod sa ilang makugihong pagbayad ug mga buhis. (Apology, kapitulo 42) Ang mga Kristohanon nakabenepisyo gikan sa Pax Romana, o Romanhong Pakigdait, uban sa balaod ug kahusay, maayong mga dalan, ug medyo luwas nga paglawig niini sa kadagatan. Nag-ila sa ilang utang sa katilingban, ilang gituman ang giingon ni Jesus: “Ibayad ninyo kang Cesar ang mga butang ni Cesar, apan ang mga butang sa Diyos ngadto sa Diyos.” (Marcos 12:17) Ang katawhan ni Jehova karon nagsunod niining tambaga ug gidayeg tungod sa ilang pagkamatinud-anon, sama sa pagbayad ug mga buhis.—Hebreohanon 13:18.
Ang Kamatuoran—Usa ka Makapahiusa nga Bugkos
20, 21. Maylabot sa malinawong panag-igsoonay, unsay kahimtang sa unang mga Kristohanon ug sa presenteng-adlaw nga mga alagad ni Jehova?
20 Tungod kay sila nagalakaw diha sa kamatuoran, ang unang mga Kristohanon gihiusa diha sa malinawong panag-igsoonay, sama sa mga Saksi ni Jehova karon. (Buhat 10:34, 35) Usa ka sulat nga gipatik diha sa The Moscow Times nag-ingon: “[Ang mga Saksi ni Jehova] ilado kaayo ingong mahigalaon, maluloton, ug maaghop kaayo nga mga tawo nga sayon kaayong ikasinabot, nga dili gayod maghatag ug kapit-os sa ubang mga tawo ug kanunayng makigdaiton sa ilang relasyon sa uban . . . Walay tigdawat ug mga hiphip, palahubog o mga giyanon sa droga sa ilang taliwala, ug ang rason yano kaayo: Sila naningkamot lamang nga magiyahan sa ilang binase-sa-Bibliya nga mga kombiksiyon diha sa tanan nilang buhaton o isulti. Kon ang tanang tawo sa kalibotan labing menos maningkamot sa pagkinabuhi sumala sa Bibliya sama sa mga Saksi ni Jehova, dili gayod unta mahimong bangis ang atong kalibotan.”
21 Ang Encyclopedia of Early Christianity nag-ingon: “Ang unang iglesya nag-isip sa kaugalingon niini ingong usa ka bag-ong tawhanong rasa diin ang kanhing magkaaway nga mga pundok, mga Hudiyo ug mga Hentil, mahimong magpuyo nga nahiusa diha sa pakigdait.” Ang mga Saksi ni Jehova usab maoy mahigugmaon-sa-kalinaw nga internasyonal nga panag-igsoonay—tinuod nga usa ka bag-ong kalibotang katilingban. (Efeso 2:11-18; 1 Pedro 5:9; 2 Pedro 3:13) Sa dihang ang pangulong opisyal sa kasegurohan sa Pretoria Show Grounds sa Habagatang Aprika nakakita kon sa unsang paagi ang mga Saksi sa tanang rasa nagtigom didto nga malinawon ingong mga delegado sa kombensiyon, siya miingon: “Ang tanan matinahoron, ang mga tawo nagsultig maayong mga butang sa usag usa, ang tinamdan nga gipasundayag sa milabayng pipila ka adlaw—kining tanan nagpamatuod sa moral nga hiyas sa mga membro sa inyong katilingban, ug nga ang tanan nagpuyo nga magkauban samag usa ka malipayong pamilya.”
Gipanalanginan Tungod sa Pagtudlo sa Kamatuoran
22. Unsay nagakahitabo tungod kay ang mga Kristohanon nagpadayag sa kamatuoran?
22 Pinaagi sa ilang panggawi ug kalihokan nga pagsangyaw, si Pablo ug ang ubang mga Kristohanon ‘nagpadayag sa kamatuoran.’ (2 Corinto 4:2) Dili ka ba mouyon nga ang mga Saksi ni Jehova naghimo sa susama ug nagtudlo sa tanang nasod sa kamatuoran? Ang mga tawo sa tibuok yuta misagop sa matuod nga pagsimba ug nagganayan ngadto ‘sa bukid sa balay ni Jehova’ sa nag-uswag nga gidaghanon. (Isaias 2:2, 3) Kada tuig, libolibo ang nabawtismohan ingong simbolo sa ilang pagpahinungod sa Diyos, nga miresulta sa pagkatukod ug daghang bag-ong mga kongregasyon.
23. Unsay imong panglantaw niadtong nagatudlo sa tanang kanasoran sa kamatuoran?
23 Bisan tuod lainlain ug mga kagikan, ang katawhan ni Jehova nahiusa sa matuod nga pagsimba. Ang gugma nga ilang gipasundayag nagpaila kanila ingong mga tinun-an ni Jesus. (Juan 13:35) Makita ba nimo nga ‘ang Diyos anaa gayod sa ilang taliwala’? (1 Corinto 14:25) Nagpaluyo ka ba niadtong nagatudlo sa tanang kanasoran sa kamatuoran? Kon mao, hinaot nga ipakita nimo ang kanunayng pagkamapasalamaton tungod sa kamatuoran ug makapribilehiyo nga magalakaw diha niana sa walay kataposan.
Unsaon Nimo Pagtubag?
• Sa paagi sa pagsimba, unsay kasamahan tali sa unang mga Kristohanon ug sa mga Saksi ni Jehova?
• Unsa ang bugtong relihiyosong selebrasyon nga gisaulog niadtong nagalakaw diha sa kamatuoran?
• Kinsa ang “labaw nga mga awtoridad,” ug unsay panglantaw sa mga Kristohanon kanila?
• Sa unsang paagi ang kamatuoran usa ka makapahiusa nga bugkos?
[Mga Pangutana sa Pagtuon]
[Hulagway sa panid 21]
Ang Kristohanong mga tigom kanunayng usa ka panalangin alang niadtong nagalakaw diha sa kamatuoran
[Mga hulagway sa panid 23]
Gisugo ni Jesus ang iyang mga sumusunod sa pagsaulog sa Memoryal sa iyang haladnong kamatayon
[Hulagway sa panid 24]
Sama sa unang mga Kristohanon, ang mga Saksi ni Jehova nagpakita ug pagtahod sa “labaw nga mga awtoridad”