Bililhon ang Maayong mga Silingan

“Maayo pa ang usa ka silingan nga anaa sa haduol kay sa usa ka igsoon nga atua sa halayo.”—Proverbio 27:10.

USA ka eskolar sa unang siglo K.P. nangutana kang Jesus: “Kinsa ba gayod ang akong silingan?” Sa pagtubag, wala siya sultihi ni Jesus kon kinsa ang iyang silingan, kondili kon unsay ilhanan sa tinuod nga silingan. Lagmit nahibalo ka sa ilustrasyon ni Jesus. Nailhan kini sa daghang tawo ingon nga sambingay bahin sa maluluy-ong Samarianhon ug kini gitala sa Ebanghelyo ni Lucas. Ingon niini ang pag-asoy ni Jesus sa sugilanon:

“Dihay usa ka tawo nga naglugsong gikan sa Jerusalem paingon sa Jerico ug nahulog sa kamot sa mga tulisan, kinsa naghukas kaniya ug nagbun-og kaniya, ug namahawa, nga nagbiya kaniya nga himalatyon. Karon, naatol nga may usa ka saserdote nga naglugsong niana nga dalan, apan, sa iyang nakita siya, miagi siya sa pikas daplin. Sa susama, usa ka Levihanon usab, sa nakaabot siya sa maong dapit ug nakakita kaniya, miagi sa pikas daplin. Apan usa ka Samarianhon nga nagapanaw sa dalan nahiabot kaniya ug, sa pagkakita kaniya, siya giabot ug kaluoy. Busa iyang giduol siya ug gibugkosan ang iyang mga samad, nga gibuboan kini ug lana ug bino. Unya iyang gisakay siya sa iyang mananap ug gidala siya ngadto sa usa ka balay-abotanan ug giatiman siya. Ug sa sunod adlaw mikuha siyag duha ka denario, gihatag kini sa magbalantay sa balay-abotanan,  ug miingon, ‘Atimana siya, ug bisan unsay imong magasto gawas pa niini, bayran ko sa akong pagbalik dinhi.’ Sa imong hunahuna kinsa niining tulo ang naghimo sa iyang kaugalingon nga silingan sa tawo nga nahulog sa kamot sa mga tulisan?”—Lucas 10:29-36.

Dayag nga nasabtan sa eskolar ang punto. Sa walay pagpanuko naila dayon niya kon kinsa ang silingan sa samdan nga tawo: “Ang usa nga milihok nga maluluy-on kaniya.” Unya si Jesus miingon kaniya: “Lakaw ug buhata ang ingon.” (Lucas 10:37) Pagkapuwersadong ilustrasyon bahin sa kahulogan sa pagkahimong tinuod nga silingan! Ang sambingay ni Jesus basin mag-aghat kanato sa pagsukna sa atong kaugalingon: ‘Unsa akong matanga sa silingan? Ang akong rasa o nasodnong kagikan nag-impluwensiya ba kanako sa pagtino kon kinsa ang akong mga silingan? Ang maong mga hinungdan naglimite ba sa akong obligasyon sa pagtabang ni bisan kinsang isigkatawo nga akong makita nga nagkalisod? Naningkamot ba ako nga mahimong maayong silingan?’

Asa Magsugod?

Kon gibati nato nga kinahanglang mouswag niining bahina, kita angayng magsugod diha sa atong tinamdan sa hunahuna. Ang atong hunahuna angayng masentro sa pagkahimong maayong silingan. Makaamot usab kini aron kita makabatog maayong mga silingan. Duolan sa duha ka libo ka tuig kanhi, gipasiugda ni Jesus ang maong hinungdanong prinsipyo sa tawhanong mga relasyon diha sa iyang bantog nga Wali sa Bukid. Siya miingon: “Busa, ang tanang butang nga buot ninyo nga pagabuhaton sa mga tawo nganha kaninyo, kinahanglang pagabuhaton usab ninyo sa ingon ngadto kanila.” (Mateo 7:12) Ang pagtratar sa uban nga may pagtahod, dignidad, ug kalulot magdasig usab kanila sa pagtratar kanimo sa samang paagi.

Sa artikulong “Paghigugma sa Imong mga Silingan,” nga mitungha sa magasin nga The Nation Since 1865, ang magsusulat ug awtor nga si Lise Funderburg naghisgot ug pipila ka yanong mga butang nga mahimong buhaton aron magdasig sa pagkahimong maayong silingan. Siya misulat: “Gusto nakong . . . ipahayag ang personal nga pakiglangkit diha sa daghang ginagmayng mga buhat sa pagkamaluloton nga ginahimo sa mga silingan sa usag usa—sama sa pagpunit ug paghatag sa mga mantalaan, pag-atiman sa mga bata, pagpalit didto sa tindahan para sa silingan. Gusto ko kining maong relasyon niining kalibotana nga nag-usbaw ang pagkadili-mahigalaon, diin ang mga katilingban nahuyang ug walay kasegurohan gumikan sa kahadlok ug krimen.” Dayon siya midugang: “Maayo nga sugdan mo kini diha sa imong kinadul-ang silingan.”

Ang magasin nga Canadian Geographic may gihisgotan usab nga mapuslanong punto nga makaabag sa mga silingan sa pag-ugmad ug maayong tinamdan sa usag usa. Ang magsusulat nga si Marni Jackson miingon: “Ang mga silingan, sama sa pamilya, maoy mga tawo sa imong kinabuhi nga dili ka kanunay makapili sa imong gusto. Ang relasyon nagkinahanglag pagkamataktikanhon, diyutayng pagkamatinahoron ug pagpahiuyon.”

Maayong mga Silingan—Maayong mga Tighatag

Tinuod, daghan kanato malisdan pagduol sa mga silingan. Mora bag mas sayon pa nga molikay na lang o di magpakita. Apan, ang Bibliya nag-ingon nga “adunay labaw nga kalipay sa paghatag kay sa pagdawat.” (Buhat 20:35) Busa, ang maayong silingan maningkamot nga masinati ang iyang mga silingan. Bisan tuod dili kinahanglang makigsuod gayod kanila, usahay maningkamot siya nga mouna sa kabildohay, tingali mosugod pinaagig mahigalaong pahiyom o pagkaway ug pagyango.

Sama sa gihisgotan sa ibabaw, ang “daghang ginagmayng mga buhat sa pagkamaluloton” nga buhaton sa mga silingan sa usag usa maoy hinungdanon sa pag-ugmad ug pagmentinar sa maayong mga relasyon sa mga silingan. Busa maayo nga mangitag ginagmayng mga ekspresyon sa kalulot nga imong ikapakita sa silingan, kay kini sagad maghaling sa espiritu sa pagtinabangay ug pagtinahoray. Dugang pa, sa pagbuhat sa ingon, atong masunod ang tambag sa Bibliya: “Ayaw ihikaw ang maayo gikan kanila nga takos niini, sa dihang anaa sa gahom sa imong kamot ang pagbuhat niini.”—Proverbio 3:27; Santiago 2:14-17.

Maayong mga Silingan—Mapasalamatong mga Tigdawat

Maayo gayod unta kon kita moingon nga ang tanang modawat ug tabang ug mga gasa maoy  mga mapasalamaton. Ikasubo, dili ingon niini kanunay. Daghang hinabang ug mga gasa nga gihatag uban ang maayong kabubut-on gidawat nga wala gayod pasalamati, nga ang sinserong naghatag basin maghunahuna, ‘Di na gyod ko mousab paghatag!’ Usahay, ang tanan nimong paningkamot sa mahigalaong mga pagtimbaya ug mga pagkaway sa imong mga silingan mahimong baslan lang ug pinugos nga yango.

Apan, sa daghang kahimtang ang tinuod mao nga ang gitimbaya mapasalamaton gayod, bisan tuod dili kana makita sa iyang panagway. Basin ang iyang naandang kultura maoy hinungdan nga siya magpanuko o maulaw, hinungdan nga siya morag magbalewala lang o di-mahigalaon. Sa laing bahin, niining ingrato nga kalibotan, mahimong isipon sa pipila ka tawo ang imong pagkamahigalaon nga talagsaon, o kaha magduda sa imong mga motibo. Basin naneguro lang pod sila. Busa ang pag-ugmad ug panaghigalaay nagkinahanglag panahon ug pailob. Bisan pa niana, ang mga silingan nga makakat-on sa arte sa pagkahimong maayong mga tighatag ug mapasalamatong mga tigdawat makaamot sa malinawon ug malipayong atmospera sa mga silingan.

Sa Dihang Mohampak ang Kalisdanan

Bililhon gayod ang maayong silingan sa dihang mohampak ang katalagman. Sa mga panahon sa kalisdanan, diha makita ang tim-os nga espiritu sa pagkasilingan. Dunay daghang asoy sa di-hinakog nga mga buhat sa mga silingan sa maong mga panahon. Ang komon nga trahedya daw magpalihok sa mga silingan nga awtomatikong motabang ug maningkamot alang sa usag usa. Bisan kadtong magkasumpaki ang mga hunahuna kasagarang magtinabangay.

Pananglitan, ang The New York Times nagtaho nga sa dihang ang malaglagong linog mitay-og sa Turkey niadtong 1999, ang daan nang mga magkaaway nagkahiusa isip mga silingan. “Kami gitudloan nga dumtan ang mga Turko sulod na sa daghang katuigan,” misulat ang Gregong kolumnistang si Anna Stergiou diha sa usa ka mantalaan sa Athens. “Apan ang ilang di-matukib nga kasakit nakapaguol kanamo. Kami natandog ug mihilak nga morag ang nakagamot nang pagdumot nahanaw sa pagkakita namo sa nangamatay nga mga masuso.” Sa dihang ang pagsalbar nga buluhaton opisyal nga gipahunong, ang Gregong mga tem sa mga tigsalbar wala mohunong sa pagpangita sa mga buhi pa.

Ang pagpakigbahin sa buluhaton sa pagsalbar human mohampak ang mga katalagman maoy usa ka hamili ug bayanihong buhat alang sa silingan. Bisan pa niana, ang pagsalbar sa kinabuhi sa silingan pinaagi sa pagpasidaan kaniya sa dili pa moabot ang kalisdanan maisip gayod nga mas bililhong buhat alang sa silingan. Ikasubo, gibutyag sa kasaysayan nga kadtong nagpasidaan sa mga silingan sa umaabot nga mga katalagman kasagarang wala dawata, kay sa panahon sa pagpasidaan, ang umaabot nga katalagman dili pa mailhan. Kadtong nagpasidaan kasagarang dili tuohan. Nagkinahanglag dili-tiaw nga paglahutay ug pagsakripisyo sa kaugalingon sa bahin ni bisan kinsa nga maningkamot sa pagtabang sa mga indibiduwal nga way-kalibotan sa ilang peligrosong kahimtang.

Ang Labing Dakong Buhat Alang sa Silingan

Karon, dunay mas dakong hitabo kay sa usa ka natural nga katalagman nga taliabot sa katawhan. Kini mao ang gitagnang buhat sa Labing Gamhanang Diyos sa paghanaw sa krimen, pagkadaotan, ug nalangkit nga mga problema gikan sa yuta. (Pinadayag 16;16; 21:3, 4) Kining dakong  hitabo dili kaduhaduhaan kondili moabot gayod kini! Ang mga Saksi ni Jehova andam sa pagpaambit sa kahibalo nga gikinahanglan sa pagpabiling-buhi niining nagsingabot nga makatay-og sa kalibotan nga hitabo ngadto sa labing daghang tawo. Mao nga sila malugotong nakigbahin sa ilang iladong buluhaton sa pagsangyaw sa tibuok kalibotan. (Mateo 24:14) Gihimo nila kini nga kinabubut-on, tungod sa ilang gugma sa Diyos ug sa silingan.

Busa, ayaw tugoti ang pagpihigpihig o kalagot nga mopugong nimo sa pagpaminaw sa dihang ang mga Saksi moduaw sa imong balay o moduol kanimo bisan diin. Naningkamot sila nga mahimong maayong mga silingan. Busa dawata ang ilang itanyag nga pagtuon sa Bibliya uban kanimo. Kat-oni kon sa unsang paagi ang Pulong sa Diyos nagpasalig kanato nga ang usa ka kaugmaon sa malipayong pagpuyo tali sa mga silingan hapit nang mahitabo. Sa maong panahon, walay rasanhon, relihiyoso, o pagpihigpihig sa pagkatawo ang modaot sa mainitong relasyon nga gipangandoy pag-ayo sa halos tanan kanato.

[Mga hulagway sa panid 6, 7]

Maayo ang paghimog mga buhat sa kalulot diha sa imong kasilinganan

[Credit Line]

Globe: Mountain High Maps® Copyright © 1997 Digital Wisdom, Inc.