Mga Pangutana Gikan sa mga Magbabasa

• Ang Lucifer ba usa ka ngalan nga gigamit sa Bibliya alang kang Satanas?

Ang ngalang Lucifer kausa ra mabasa diha sa Kasulatan ug diha lang sa pipila ka bersiyon sa Bibliya. Pananglitan, mao kini ang pagkahubad sa King James Version sa Isaias 14:12: “Naunsa ba nga nahulog ka man gikan sa langit, Oh Lucifer, anak sa kabuntagon!”

Ang Hebreohanong pulong nga gihubad ug “Lucifer” nagkahulogang ‘usa nga nagasidlak.’ Ang Septuagint naggamit sa Gregong pulong nga nagkahulogang “tigdala sa banagbanag.” Busa, ang ubang mga bersiyon naghubad sa orihinal nga Hebreohanong pulong ingong “bituon sa kabuntagon” o “Kabugason.” Apan ang Latin Vulgate ni Jerome naggamit sa “Lucifer” (tigdalag kahayag), ug mao kiniy rason kon nganong mabasa kana nga termino diha sa lainlaing mga bersiyon sa Bibliya.

Kinsa si Lucifer? Ang ekspresyon nga ‘usa nga nagasidlak,’ o “Lucifer,” makita diha sa matagnaong mga pulong nga gisugo ni Isaias sa mga Israelinhon nga isulti ingong “panultihon batok sa hari sa Babilonya.” Busa, kini maoy bahin sa usa ka panultihon nga pangunang nagpunting sa Babilonyanhong dinastiya. Ug ang dugang pamatuod nga ang pulong ‘usa nga nagasidlak’ nagpunting sa usa ka tawo ug dili sa usa ka espirituhanong linalang makita pinaagi niining mga pulonga: “Ikaw dad-on ngadto sa Sheol.” Ang Sheol mao ang komong lubnganan sa katawhan—dili usa ka lugar nga gipuy-an ni Satanas nga Yawa. Dugang pa, kadtong nakakita kang Lucifer nga nakaagom niini nga kahimtang nangutana: “Mao ba kining tawhana ang nag-uyog sa yuta?” Tin-aw nga si Lucifer maoy sa usa ka tawo, dili sa usa ka espirituhanong linalang.—Isaias 14:4, 15, 16.

Nganong gihubit man ang Babilonyanhong dinastiya sa halangdong paagi? Angay natong hinumdoman nga ang hari sa Babilonya gitawag nga nagasidlak human lamang sa iyang pagkapukan ug diha sa mabiaybiayong paagi. (Isaias 14:3) Ang hakog nga garbo nagtukmod sa mga hari sa Babilonya sa pagbayaw sa ilang kaugalingon nga labaw kay niadtong anaa sa ilang palibot. Garboso kaayo ang maong dinastiya nga kini gihubit nga nagpasiatab: “Ngadto sa langit ako mosaka. Ibabaw sa mga bituon sa Diyos akong ituboy ang akong trono, ug ako molingkod sa bukid sa panagkatigom, sa kinalay-ang mga bahin sa amihanan. . . . akong himoon ang akong kaugalingon nga sama sa Labing Hataas.”—Isaias 14:13, 14.

Ang “mga bituon sa Diyos” mao ang mga hari sa harianong kaliwat ni David. (Numeros 24:17) Gikan kang David padayon, kining maong “mga bituon” nagmando gikan sa Bukid sa Zion. Human matukod ni Solomon ang templo sa Jerusalem, ang ngalang Zion gipadapat sa ulahi sa tibuok siyudad. Ubos sa pakigtugon sa Balaod, ang tanang lalaki nga Israelinhon gisugo sa pag-adto sa Zion katulo sa usa ka tuig. Sa ingon, kini nahimong ang “bukid sa panagkatigom.” Kay porsigidong malupig ang mga hari sa Judea ug dayon mapapahawa sila gikan sa maong bukid, gipahayag ni Nabucodonosor ang iyang intensiyon sa pagbayaw sa iyang kaugalingon nga labaw niadtong maong “mga bituon.” Inay pasidunggan si Jehova tungod sa maong kadaogan batok kanila, magarbohon niyang gibutang ang iyang kaugalingon diha sa dapit ni Jehova. Busa human sa pagkapukan niini, ang Babilonyanhong dinastiya gitawag sa mabiaybiayong paagi ingong ‘usa nga nagasidlak.’

Ang garbo sa mga magmamando sa Babilonya sa pagkatinuod nagpabanaag sa tinamdan sa “diyos niini nga sistema sa mga butang”—si Satanas nga Yawa. (2 Corinto 4:4) Siya usab hangol sa gahom ug nanganti sa pagbayaw sa iyang kaugalingon labaw kang Jehova nga Diyos. Apan ang Kasulatan wala magtawag kang Satanas sa ngalang Lucifer.

 • Ngano man nga ang 1 Cronicas 2:13-15 naghisgot kang David ingong ang ikapitong anak nga lalaki ni Jese, samtang ang 1 Samuel 16:10, 11 nagpakita nga siya mao ang ikawalo nga anak?

Sa dihang gitalikdan ni Haring Saul sa karaang Israel ang matuod nga pagsimba, gipadala ni Jehova nga Diyos si manalagnang Samuel sa pagdihog sa usa sa mga anak nga lalaki ni Jese ingong hari. Ang inspiradong rekord niining makasaysayanhong hitabo, nga gisulat mismo ni Samuel niadtong ika-11 nga siglo W.K.P., naghisgot kang David ingong ang ikawalo nga anak nga lalaki ni Jese. (1 Samuel 16:10-13) Apan, ang asoy nga gisulat sa saserdoteng si Esdras mga 600 ka tuig sa ulahi nag-ingon: “Si Jese, sa baylo, nanganak sa iyang panganay nga si Eliab, ug si Abinadab ang ikaduha, ug si Simea ang ikatulo, si Netanel ang ikaupat, si Radai ang ikalima, si Ozem ang ikaunom, si David ang ikapito.” (1 Cronicas 2:13-15) Unsay nahitabo sa usa sa mga igsoong lalaki ni David, ug nganong wala man iapil ni Esdras ang iyang ngalan?

Ang Kasulatan nag-ingon nga si Jese “may walo ka anak nga lalaki.” (1 Samuel 17:12) Ang usa sa iyang mga anak nga lalaki dayag nga batan-on pang namatay ug sa ingon wala makaminyo ug makabaton ug anak. Kay walay kaliwat, siya walay bahin sa tribonhong panulondon ni ang iyang ngalan mapuslanon sa talaan sa mga kaliwat ni Jese.

Karon atong konsiderahon ang panahon ni Esdras. Tagda ang kahimtang nga ubos niana iyang gisulat ang Cronicas. Ang pagkadestiyero ngadto sa Babilonya natapos na sa milabayng mga 77 ka tuig, ug ang mga Hudiyo nakapahiluna na pag-usab diha sa ilang yuta. Ang hari sa Persia naghatag ug awtorisasyon kang Esdras sa pagtudlo ug mga maghuhukom ug mga magtutudlo sa Balaod sa Diyos ug sa pagpatahom sa balay ni Jehova. Gikinahanglan ang tukma nga mga listahan sa mga kaliwat sa pagpamatuod sa tribonhong mga panulondon ug sa pagseguro nga ang awtorisadong mga tawo lamang maoy mag-alagad ingong mga saserdote. Busa giandam ni Esdras ang kompletong asoy sa kasaysayan sa nasod, apil ang tukma ug kasaligang rekord sa mga kaliwat ni Juda ug ni David. Ang ngalan sa anak nga lalaki ni Jese nga namatayng walay anak dili na mapuslanon. Busa, wala iapil ni Esdras ang iyang ngalan.