Nganong Lisod Kaayo ang Pagpangayog Pasaylo?

NIADTONG Hulyo 2000, ang Lehislatura sa Estado sa California sa Tinipong Bansa miaprobar ug balaodnon nga gidisenyo aron ang mga tawong malangkit sa usa ka aksidente makalingkawas sa obligasyon kon sila mopahayag ug simpatiya sa tawo nga maangol tungod niana. Nganong gihimo ang maong balaod? Namatikdan nga sa dihang ang aksidente maoy hinungdan sa pagkaangol o kadaot, ang mga tawo kasagaran magpanuko sa pagpangayog pasaylo sa kahadlok nga kini basin sabton sa korte nga pag-angkon sa sala. Sa laing bahin, kadtong mobati nga sila kinahanglang pangayoag dihadiha nga pasaylo basin masuko, ug ang usa ka gamayng aksidente basin moulbo nga dakong argumento.

Siyempre, dili kinahanglang mangayog pasaylo tungod sa usa ka aksidente nga dili imong sayop. Ug tingali dunay mga panahon nga maalamong magbantay sa imong isulti. Usa ka karaang sanglitanan nag-ingon: “Sa daghang mga pulong tino nga adunay kalapasan, apan siya nga nagapugong sa iyang mga ngabil nagalihok nga maalamon.” (Proverbio 10:19; 27:12) Sa gihapon, magmatinahoron ug magmatinabangon.

Apan, dili ba tinuod nga daghang tawo  dili na mangayog pasaylo, bisan pag walay nalangkit nga mga kaso sa korte? Sa panimalay ang usa ka asawa basin magmulo, ‘Ang akong bana dili gayod mangayog pasaylo sa bisan unsang butang.’ Sa trabahoan ang usa ka kapatas tingali moreklamo, ‘Ang akong mga trabahante dili moangkon sa ilang mga sayop, ug sila talagsa rang moingon ug sori.’ Sa tunghaan ang usa ka magtutudlo tingali motaho, ‘Ang mga bata wala mabansay sa pag-ingong pasayloa ko.’

Ang usa ka rason kon nganong ang usa ka tawo magpanuko sa pagpangayog pasaylo mao ang kahadlok nga basin dili siya pasayloon. Kay nabalaka nga siya dili ra tagdon, tingali dili niya ipahayag ang iyang tinuod nga gibati. Ngani, ang tawo nga nasakitan basin bug-os nang maglikay sa tagsala, hinungdan nga lisod na kaayo ang pag-uliay.

Ang kawalay-pagtagad sa pagbati sa laing tawo mahimong laing rason kon nganong ang uban magpanuko sa pagpangayog pasaylo. Sila mangatarongan, ‘Ang pagpangayog pasaylo dili makapapas sa sayop nga akong nahimo.’ May mga tawo pa nga magpanuko pagpangayog pasaylo tungod sa posibleng mga sangpotanan. Sila maghunahuna, ‘Dili kaha ko papanubagon ug pabayron?’ Hinunoa, ang kinadak-ang rason nga lisod ang pag-admitir sa sayop mao ang garbo. Ang tawo nga tungod sa pagkagarboso dili moingong “sori” sa tinuoray maghinapos, ‘dili ko gustong mapakaulawan pinaagi sa pag-admitir sa akong sayop. Makadaot kana sa akong kadungganan.’

Bisan unsa pay rason, malisdan gayod ang daghan sa pagpangayog pasaylo. Apan kinahanglanon ba gayod ang pagpangayog pasaylo? Unsay mga kaayohan sa pagpangayog pasaylo?

[Hulagway sa panid 3]

“Ang mga bata wala mabansay sa pag-ingong pasayloa ko”

[Hulagway sa panid 3]

“Ang akong bana dili gayod mangayog pasaylo”

[Hulagway sa panid 3]

“Ang akong mga trabahante dili moangkon sa ilang mga sayop”