Ang Nahinumdoman ni Josue

“SI Moises nga akong alagad patay na,” matod ni Jehova, “ug karon tindog, tabok niining Jordan, ikaw ug kining tibuok katawhan, ngadto sa yuta nga ihatag ko kanila.” (Josue 1:2) Pagkalisod ang buluhatong gihatag kang Josue! Alagad siya ni Moises sa duolan ug 40 ka tuig. Niadtong higayona gisultihan siya nga siya maoy mopuli sa iyang agalon ug manguna sa kasagarang lisod dumalahon nga mga anak sa Israel paingon sa Yutang Saad.

Samtang gipamalandong ni Josue ang umaabot, ang mga pagsulay nga nasagubang ug nabuntog na niya basin nag-asud diha sa iyang kaisipan. Ang nahinumdoman ni Josue sa walay duhaduha nakatabang pag-ayo kaniya sa maong panahon, ug kana makatabang usab sa mga Kristohanon karong adlawa.

Ulipon nga Nahimong Komandante

Ang daghang katuigan sa pagkaulipon maoy bahin sa panumdoman ni Josue. (Exodo 1:13, 14; 2:23) Makapanaghap lang kita kon unsay mga kasinatian ni Josue niadtong yugtoa, sanglit wala masulat sa Bibliya ang tanang detalye. Tingali si Josue nakakat-on nga mahimong hanas nga organisador panahon sa iyang pag-alagad sa Ehipto, ug nakatabang siya sa pag-organisar sa pagkalagiw sa mga Hebreohanon ug sa “dakong nagkasagol nga panon sa katawhan” gikan nianang yutaa.—Exodo 12:38.

Sakop si Josue sa usa ka banay sa tribo ni Epraim. Ang iyang apohang lalaki nga si Elisama mao ang pangulo sa tribo ug lagmit maoy nanguna sa 108,100 ka armadong mga lalaki sa usa sa tagutlo-ug-tribo nga mga dibisyon sa Israel. (Numeros 1:4, 10, 16; 2:18-24; 1 Cronicas 7:20, 26, 27) Bisan pa niana, sa giatake sa mga Amalekanhon ang Israel wala madugay human sa pagbiya sa Israel sa Ehipto, si Moises miawhag kang Josue nga organisahon ang depensa. (Exodo 17:8, 9a) Nganong si Josue man ug dili, pananglitan, ang iyang  apohang-lalaki o amahan? Ang usa ka sugyot mao kini: “Ingong pangulo sa dakong tribo sa Epraim, ug ilado na tungod sa iyang kahanas sa pag-organisar, ug gisaligan sa bug-os sa katawhan, [si Josue] ang giisip ni Moises nga pangulo nga labing may katakos aron mopili ug mohikay sa mga manggugubat.”

Bisan kon unsay hinungdan, sa dihang napili, gibuhat ni Josue kon unsay gisugo ni Moises. Bisan pag dili bug-os nga eksperyensiyado ang Israel sa pakiggubat, si Josue kombinsido nga ang Diyos motabang kanila. Busa sa giingnan siya ni Moises, “ugma motindog ako sa ibabaw sa bungtod, uban sa sungkod sa matuod nga Diyos nga anaa sa akong kamot,” kadto nakapakombinsir kaniya. Seguradong nahinumdom si Josue nga si Jehova bag-o pang naglaglag sa bug-os sa labing gamhanang militaryong nasod niadtong panahona. Pagkaugma, sa gibayaw ni Moises ang iyang mga kamot ug gipataas kana hangtod sa pagsalop sa adlaw, walay kaaway nga nakabarog batok sa Israel, ug ang mga Amalekanhon naparot. Unya gisugo ni Jehova si Moises nga isulat diha sa usa ka basahon ug ‘ipatin-aw sa igdulungog ni Josue’ ang balaang sugo: “Akong papason sa bug-os ang handomanan ni Amalek gikan sa ilalom sa mga langit.” (Exodo 17:9b-14) Oo, dili mapakyas nga ipatuman ni Jehova ang maong silot.

Ingong Alagad ni Moises

Naugmad ang mas suod nga relasyon tali ni Josue ug Moises tungod sa kasinatian labot kang Amalek. Si Josue nakapribilehiyo nga nahimong personal nga alagad o “ministro” ni Moises “sukad pa sa iyang pagkabatan-on” hangtod sa pagkamatay ni Moises, usa ka yugto nga mga 40 ka tuig.—Numeros 11:28.

May espesyal nga mga kahigayonan sa pag-alagad ug responsabilidad ang maong katungdanan. Pananglitan, sa dihang si Moises, Aaron, mga anak lalaki ni Aaron, ug 70 sa mga ansiyano sa Israel mitungas sa Bukid sa Sinai ug nakakita sa panan-awon bahin sa kahimayaan ni Jehova, si Josue lagmit nga kauban nila. Sa iyang buluhaton ingong alagad, mikuyog siya kang Moises ngadto sa ibabaw pa sa bukid ug lagmit nagpabilin ug layolayo samtang si Moises misulod sa panganod nga nagsimbolo sa presensiya ni Jehova. Mamatikdan nga si Josue daw nagpabilin sa bukid sa 40 ka adlaw ug 40 ka gabii. Matinumanon siyang naghulat sa pagbalik sa iyang agalon, kay sa milugsong na si Moises nga nagdala sa mga papan sa Pagpamatuod, gisugat siya ni Josue didto.—Exodo 24:1, 2, 9-18; 32:15-17.

Human sa panghitabo sa pagsimbag diyosdiyos sa Israel may kalabotan sa bulawanong baka, si Josue nagpadayon sa pag-alagad kang Moises didto sa tolda nga tagboanan sa gawas sa kampo. Si Jehova nakigsulti didto kang Moises nga nawong-sa-nawong. Apan sa pagbalik ni Moises sa kampo, si Josue “dili mobiya gikan sa taliwala sa tolda.” Mahimong gikinahanglan  nga didto siya aron pugngan sa pagsulod sa tolda ang mga Israelinhong anaa sa ilang mahugaw nga kahimtang. Giisip ni Josue nga seryoso gayod ang maong responsabilidad!—Exodo 33:7, 11.

Ang pagpakig-uban kang Moises, nga sumala sa historyanong si Josephus, 35 ka tuig ang pagkamagulang kay ni Josue, nakapalig-on pag-ayo sa pagtuo ni Josue. Ang ilang relasyon gitawag “ang panagtagbo sa kahamtong ug pagkabatan-on, sa magtutudlo ug sa tumutuon,” nga misangpot nga si Josue nahimong “malig-on, kasaligan nga tawo.” Karong adlawa kita walay mga propeta nga sama kang Moises sa atong taliwala, apan ang mga kongregasyon sa katawhan ni Jehova adunay mga tigulang nga tungod sa ilang kasinatian ug espirituwalidad maoy tinuod nga tinubdan sa kalig-on ug kadasig. Gipabilhan mo ba sila? Ug gipahimuslan mo ba ang pagpakig-uban kanila?

Usa ka Espiya sa Canaan

Ang usa ka hinungdanong panghitabo sa kinabuhi ni Josue nahitabo wala madugay human madawat sa Israel ang Balaod. Siya ang napili nga hawas sa iyang tribo aron sa pag-espiya sa Yutang Saad. Nasayran sa kadaghanan ang maong estorya. Ang tanang 12 ka espiya nagkauyon nga ang yuta tinuod nga “nagaagay sa gatas ug dugos,” sumala sa gisaad ni Jehova. Ugaling lang, tungod kay walay pagtuo, ang napulo ka espiya nabalaka nga ang Israel dili makaabog sa mga molupyo gikan sa yuta. Si Josue ug Caleb lamang ang nag-awhag sa katawhan nga dili morebelde tungod sa kahadlok, kay si Jehova seguradong magauban kanila. Niana, ang tibuok katigoman misupak ug nagsabotsabot nga batoon silang duha. Nabuhat unta nila ang pagbato kanila kon wala pa mosalga si Jehova pinaagi sa pagpadayag sa iyang kahimayaan. Tungod sa ilang kakulang sa pagtuo, gihukom sa Diyos nga walay magpabiling buhi aron makasulod sa Canaan sa mga rehistrado sa Israel nga gikan sa 20 anyos pataas. Niana nila, si Josue, Caleb, ug mga Levihanon lamang ang nagpabiling buhi.—Numeros 13:1-16, 25-29; 14:6-10, 26-30.

Wala ba makita sa tibuok katawhan ang gamhanang mga buhat ni Jehova didto sa Ehipto? Nan, nganong si Josue nagtuo nga ang Diyos motabang samtang ang kadaghanan nagduhaduha? Seguradong tin-aw sa hunahuna ni Josue ang tanang gisaad ug gibuhat ni Jehova, ug iya kanang gipamalandong. Katuigan sa ulahi siya nakaingon nga ‘walay usa ka pulong sa tanang maayong mga pulong nga gisulti ni Jehova sa Israel ang napakyas. Kanang tanan natuman.’ (Josue 23:14) Busa si Josue may pagtuo nga seguradong matuman ang tanang saad nga gipahayag ni Jehova bahin sa umaabot. (Hebreohanon 11:6) Kini angayng motukmod sa usa ka tawo sa pagpangutana: ‘Komosta man ako? Ang ako bang panglimbasog sa pagtuon ug pagpamalandong sa mga saad ni Jehova nagkombinsir nako nga kana kasaligan? Nagtuo ba ako nga ang Diyos makapanalipod kanako uban sa iyang katawhan panahon sa umaabot nga dakong kasakitan?’

Dili lang kay si Josue nagpakitag pagtuo kondili nagpasundayag usab siyag kaisog alang sa pagkamatarong. Siya ug si Caleb lang ang mibarog dapig kang Jehova, ug ang tibuok katigoman naghisgot sa pagbato kanila. Sa imong kabahin unsa kahay imong bation? Mahadlok? Si Josue wala mahadlok. Siya ug si Caleb lig-ong nagpahayag kon unsay ilang gituohan. Basin may adlaw nga kinahanglang atong himoon kana aron ipakita ang pagkamaunongon kang Jehova.

Ang estorya sa mga espiya nagpahibalo usab kanato nga ang ngalan ni Josue giilisan. Sa iyang ngalan sa sinugdan, Hosea, nga nagkahulogang “Kaluwasan,” gidugang ni Moises ang silaba nga nagpasabot sa ngalan sa Diyos ug nagngalan kaniyang Jehosue, o Josue—“Si Jehova Maoy Kaluwasan.” Ang Septuagint naghubad sa iyang ngalan nga “Jesus.” (Numeros 13:8, 16) Ingong katumanan sa maong talagsaong ngalan, si Josue maisogong nagpahayag nga si Jehova maoy kaluwasan. Mahimong dili tinuyo ang pag-usab sa ngalan ni Josue. Kana nagpabanaag sa pagtamod ni Moises sa pagkatawo ni Josue ug nagtugbang sa espesyal nga papel nga tumanon ni Josue sa pagpanguna sa usa ka bag-ong kaliwatan paingon sa Yutang Saad.

Samtang nagkaanam pagkamatay ang ilang mga katigulangan, ang mga Israelinhon naglaaglaag sa kamingawan sulod sa 40 ka laay nga katuigan. Wala kitay nasayran bahin kang Josue nianang yugtoa. Bisan pa niana, seguradong siya daghan ug nakat-onan niadto. Lagmit nasaksihan niya ang paghukom sa Diyos sa mga rebelde nga  si Kore, Datan, ug Abiram ug sa ilang mga sumusunod ug niadtong nagbuhat sa daotang pagsimba kang Baal sa Peor. Walay duhaduha nga uban sa dakong kasubo nasayran ni Josue nga tungod sa pagkapakyas ni Moises nga balaanon si Jehova may kalabotan sa mga tubig sa Meriba, si Moises dili usab makasulod sa yutang saad.—Numeros 16:1-50; 20:9-13; 25:1-9.

Gitudlo nga Kapuli ni Moises

Sa hapit nang mamatay si Moises, siya mihangyo sa Diyos sa pagtudlo sa iyang kapuli aron ang Israel dili mahimong “samag mga karnero nga walay magbalantay.” Ang tubag ni Jehova? Si Josue, nga “usa ka tawo nga may espiritu,” igatudlo atubangan sa tibuok katigoman. Kinahanglang sila magpatalinghog kaniya. Pagkatalagsaong rekomendasyon! Nakita ni Jehova ang pagtuo ug katakos ni Josue. Walay mas takos nga tawo nga katugyanan sa pagpanguna sa Israel. (Numeros 27:15-20) Bisan pa niana, si Moises nasayod nga si Josue nag-atubang ug dagkong mga suliran. Busa giawhag ni Moises ang iyang kapuli nga “magmaisogon ug magmakusganon,” kay si Jehova magpadayon sa pag-uban kaniya.—Deuteronomio 31:7, 8.

Ang Diyos nagpahayag pag-usab ug samang pagdasig kang Josue ug midugang: “Pag-amping sa pagbuhat sumala sa tanang balaod nga gisugo kanimo ni Moises nga akong alagad. Ayaw pagtipas gikan niini ngadto sa tuo o sa wala, aron makalihok ka nga maalamon bisan diin ka moadto. Kining basahon sa balaod kinahanglang dili mahilayo sa imong baba, ug sa hinayng tingog kinahanglang magbasa ka niini adlaw ug gabii, aron ikaw mag-amping sa pagbuhat sumala sa tanang nahisulat niini; kay sa ingon magmalamposon ka sa imong dalan ug sa ingon molihok ka nga maalamon. Wala ba ako magsugo kanimo? Magmaisogon ug magmakusganon ka. Ayaw kakurat o kalisang, kay si Jehova nga imong Diyos magauban kanimo bisan diin ka moadto.”—Josue 1:7-9.

Kay ang mga pulong ni Jehova nasilsil diha sa iyang igdulungog ug sa kasinatian nga iya nang natigom, makaduhaduha ba si Josue? Segurado nga mapukan ang maong yuta. Hinuon, motungha ang mga suliran, nga dili kinagamyan niana kanila mao ang unang suliran mismo, ang pagtabok sa nagbahang Suba sa Jordan. Bisan pa niana, si Jehova mismo mimando: “Tindog, taboka kining Jordan.” Busa, unsa pang sulirana ang dili mabuntog?—Josue 1:2.

Ang sunodsunod nga mga panghitabo sa kinabuhi ni Josue—ang pagpukan sa Jerico, ang anam-anam nga pagsakop sa ilang mga kaaway, ug ang pagbahinbahin sa yuta—nagpadayag nga siya wala gayod malimot sa mga saad sa Diyos. Sa hapit na siyang mamatay, sa dihang si Jehova naghatag sa Israel ug kapahulayan gikan sa ilang mga kaaway, gitigom ni Josue ang katawhan aron hisgotan pag-usab ang mga gibuhat sa Diyos kanila ug giawhag sila sa pag-alagad Kaniya sa bug-os nga kasingkasing. Ingong resulta, sa maugdang gibag-o sa Israel ang pakigsaad niini uban kang Jehova, ug kay nadasig sa walay duhaduha sa panig-ingnan sa ilang pangulo, “ang Israel nagpadayon sa pag-alagad kang Jehova sa tanang adlaw ni Josue.”—Josue 24:16, 31.

Si Josue naghatag ug labing maayong panig-ingnan alang kanato. Ang mga Kristohanon karon nag-atubang ug daghang pagsulay sa pagtuo. Ang pagbuntog nga malamposon niana maoy bililhon aron padayong mabatonan ang pag-uyon ni Jehova ug sa kataposan makadawat sa iyang mga gisaad. Ang kalamposan ni Josue nagdepende sa iyang lig-ong pagtuo. Tinuod, wala kita makakita sa gamhanang mga buhat sa Diyos sama kang Josue, apan kon adunay magduhaduha ugaling, ang basahon sa Bibliya nga ginganlang Josue adunay pamatuod sa usang nakasaksi sa pagkakasaligan sa gipamulong ni Jehova. Kita, sama kang Josue, gipasaligan nga magmaalamon ug magmalamposon kon basahon nato ang Pulong sa Diyos kada adlaw ug tinoon nga ipadapat kana sa atong kinabuhi.

Masilo ka ba usahay sa panggawi sa mga isigka-Kristohanon? Hunahunaa ang paglahutay ni Josue sulod sa 40 ka tuig nga, bisan pag dili niya sala, siya naobligar sa paglaaglaag sa kamingawan uban sa dili-matinuohong mga kauban. Lisdan ka ba usahay sa pagdepensa sa imong gituohan? Hinumdomi ang gibuhat ni Josue ug Caleb. Tungod sa ilang pagtuo ug pagkamasinugtanon, sila nakadawat sa labing maayong balos. Oo, si Josue nagtuo gayod nga si Jehova magtuman sa tanan niyang mga saad. Hinaot nga tinuod usab kana kanato.—Josue 23:14.

[Hulagway sa panid 10]

Si Josue ug Caleb may pagsalig sa gahom ni Jehova

[Hulagway sa panid 10]

Ang pagpakig-uban kang Moises nakapalig-on sa pagtuo ni Josue

[Hulagway sa panid 10]

Ang pagpanguna ni Josue nakapadasig sa katawhan nga dili mobulag kang Jehova