Sugilanon sa Kinabuhi

Usa ka Misyonaryong Asaynment Nahimong Among Kaugalingong Nasod

SUMALA SA GIASOY NI DICK WALDRON

Hapon kadto sa Dominggo sa Septiyembre 1953. Bag-o pa kaming nakaabot niadto sa Habagatan-Kasadpang Aprika (Namibia na karon). Wala pay semana ang pag-abot namo sa maong nasod ug ipahigayon namo ang usa ka publikong pakigpulong didto sa kaulohan, ang Windhoek. Unsay mitukmod kanamo nga mobalhin sa maong Aprikanhong nasod gikan sa Australia? Ang akong asawa ug ako, kauban sa tulo pa ka batan-ong mga dalaga, nangabot isip mga misyonaryo sa maayong balita sa Gingharian sa Diyos.—Mateo 24:14.

NAGSUGOD ang akong kinabuhi sa halayong bahin sa yuta, sa Australia, sa halandomon nga tuig 1914. Tin-edyer ako sa katuigan sa Dakong Depresyon, ug kinahanglang buhaton ko ang akong bahin nga motaganag pangabuhi alang sa pamilya. Walay panarbaho niadto, apan ako nakamugnag paagi sa pagpangayam ug ihalas nga mga koneho, nga maoy daghan sa Australia. Busa, usa sa akong dakong amot sa abiyo sa pagkaon sa pamilya mao ang padayong abiyo nga karne sa koneho.

Sa pagbuto sa ikaduhang gubat sa kalibotan niadtong 1939, nakatrabaho ako sa mga tram ug mga bus sa siyudad sa Melbourne. Mga 700 ka lalaki ang nagtrabaho nga turnohay sa mga bus, ug sa matag turno mahibalag ko ang laing drayber o konduktor. Mangutana ako kanunay kanila, “Unsay imong relihiyon?” ug ipasaysay ko kanila ang ilang mga tinuohan. Ang tawong nakahatag lang kanako ug makapatagbawng mga tubag maoy usa sa mga Saksi ni Jehova. Gisaysay niya kanako ang binase-sa-Bibliyang mensahe bahin sa paraisong yuta, diin ang mga tawong nahadlok sa Diyos mabuhi hangtod sa kahangtoran.—Salmo 37:29.

Kasamtangan, ang akong inahan nakontak usab sa mga Saksi ni Jehova. Kasagaran, sa dihang  mopauli ako gikan sa gabhion nga turno, nagpaabot na kanako ang akong pagkaon uban ang kopya sa magasing Consolation (nga karon gitawag ug Pagmata!). Makaiikag ang akong nabasa. Ngadtongadto, nakahinapos ako nga kadto ang matuod nga relihiyon, ug nakig-uban ako sa kongregasyon ug nabawtismohan sa Mayo 1940.

Dihay usa ka balay sa mga payunir sa Melbourne, nga gipuy-an sa mga 25 ka bug-os-panahong mga ministro sa mga Saksi ni Jehova. Miipon ako pagpuyo kanila. Adlaw-adlaw nagpatalinghog ako sa ilang makapalipayng mga kasinatian sa buluhatong pagsangyaw, ug miturok sa akong kasingkasing ang tinguha sa pagpayunir. Sa kadugayan, miaplay ako alang sa payunir nga pag-alagad. Nadawat ako ug gitawag sa pag-alagad sa sangang buhatan sa mga Saksi ni Jehova sa Australia. Sa maong paagi ako nahimong bahin sa pamilyang Bethel.

Pagkabilanggo ug Pagdili sa Buluhaton

Usa sa akong mga asaynment sa Bethel mao ang pagpadagan ug gabsanan. Namutol kamig troso didto aron himoong uling alang sa gasolina. Gigamit kadto sa mga sakyanan sa sangang buhatan kay ang komersiyal nga gasolina nihit tungod sa gubat. Dose kami nga nagtrabaho sa gabsanan, nga ang tanan lagmit reklutahon sa pagkasundalo. Wala madugay kami gisilotan ug unom ka bulan sa bilanggoan tungod sa among binase-sa-Bibliya nga pagdumili sa pagsundalo. (Isaias 2:4) Gipadala kami ngadto sa usa ka umahan sa mga binilanggo alang sa pinugos nga trabaho. Unsay ilang gipatrabaho kanamo? Katingalahan, gipagabas kami ug kahoy, ang trabaho mismo nga nabansay kami sa Bethel nga pagabuhaton!

Maayo kaayo ang among paggabas ug kahoy nga ang gobernador sa bilanggoan mihatag kanamog usa ka Bibliya ug among literatura sa Bibliya, bisan pa sa estriktong mga lagda nga dili kami hatagan nianang mga butanga. Sa maong panahon nakat-onan ko ang mapuslanong pagtulon-an bahin sa tawhanong relasyon. Samtang nagtrabaho ako sa Bethel, dihay igsoong lalaki nga dili gayod nako ikasabot. Magkalain kaayo ang among mga personalidad. Karon, sa imong hunahuna, kinsa ang gibutang nga akong kauban sa selda? Oo, kadtong igsoona mismo. Niadtong higayona may panahon na gayod kami nga magkailhanay sa usag usa, ug ang resulta mao nga naugmad namo ang suod ug malungtarong panaghigala.

Ngadtongadto, ang buluhaton sa mga Saksi ni Jehova gidili sa Australia. Ang tanang kuwarta gikompiskar, ug diyutay kaayog kuwarta ang mga igsoon sa Bethel. Usa ka higayon, usa kanila miduol kanako ug miingon: “Dick, gusto kong mosangyaw sa lungsod, apan wala akoy sapatos, botas lang nga pangtrabaho.” Nalipay ako nga nagpahulam kaniya, ug siya milakaw paingon sa lungsod nga nagsul-ob sa akong sapatos.

Sa ulahi, nabalitaan namo nga siya gidakop ug gibilanggo tungod sa pagsangyaw. Wala ako makapugong sa pagpadala kaniyag nota: “Gikasubo ko ang nahitabo kanimo. Nalipay ako nga wala ako sa akong sapatos.” Apan sa wala madugay ako gidakop usab ug gibilanggo sa ikaduhang higayon tungod sa akong neyutral nga baroganan. Human sa akong pagkagawas, giasayn ako sa pag-atiman sa umahan nga nagtaganag pagkaon sa pamilyang Bethel. Niadtong panahona nakadaog kami sa usa ka desisyon sa korte, ug gipapas ang pagdili sa buluhaton sa mga Saksi ni Jehova.

Naminyo sa Usa ka Madasigong Magwawali

Samtang didto sa umahan, gisugdan ko ang maugdang nga paghunahuna sa kaminyoon ug nadani ako sa usa ka dalagang payunir, si Coralie Clogan. Ang apohang babaye ni Coralie mao ang una sa iyang pamilya nga nagpakitag interes sa mensahe sa Bibliya. Sa hapit na siyang mamatay, siya miingon sa inahan ni Coralie, si Vera: “Matutoa ang imong mga anak sa paghigugma ug pag-alagad sa Diyos, ug may adlaw ra nga magkahibalag kita sa Paraisong yuta.” Sa ulahi, sa dihang ang usa ka payunir miabot sa pultahan ni Vera nga may publikasyong Millions Now Living Will Never Die, kadtong mga pulonga nasabtan. Ang pulyeto nagkombinsir kang Vera nga katuyoan sa Diyos nga ang katawhan makatagamtam ug kinabuhi diha sa paraisong yuta. (Pinadayag 21:4) Nabawtismohan siya sa sayong bahin sa katuigang 1930, ug sumala sa gidasig sa iyang inahan, iyang gitabangan ang iyang tulo ka anak babaye—si Lucy, Jean, ug Coralie—nga makaugmad ug gugma alang sa Diyos. Ugaling lang, ang amahan ni Coralie grabeng misupak sa relihiyosong mga pagbati sa iyang pamilya, sumala sa gipasidaan ni  Jesus nga mahimong mahitabo sulod sa mga pamilya.—Mateo 10:34-36.

Ang pamilyang Clogan mahilig ug musika; ang matag usa sa mga anak makatokar ug instrumento. Biolin ang gitokar ni Coralie, ug niadtong 1939, sa edad 15, siya gihatagag usa ka diploma sa musika. Tungod sa pagbuto sa Gubat sa Kalibotan II si Coralie maugdang nga naghunahuna sa iyang kaugmaon. Midangat na ang panahon aron siya modesisyon kon unsay iyang buhaton sa iyang kinabuhi. Sa usa ka bahin, diha ang posibilidad nga himoong karera ang musika. May imbitasyon na gani sa pagtokar sa Melbourne Symphony Orchestra. Sa laing bahin, diha ang posibilidad nga ang iyang panahon ideboto sa dakong buluhaton sa pagwali sa mensahe sa Gingharian. Human sa seryosong pagpalandong, si Coralie ug ang iyang duha ka igsoong babaye nabawtismohan niadtong 1940 ug nangandam na sa pagsulod sa bug-os-panahong buluhaton sa pagsangyaw.

Bag-o pa gayong nakadesisyon si Coralie bahin sa bug-os-panahong ministeryo sa dihang giduol siya sa usa ka igsoong lalaki nga may dakong responsibilidad sa sangang buhatan sa Australia, si Lloyd Barry, nga sa ulahi nag-alagad nga membro sa Nagamandong Lawas sa mga Saksi ni Jehova. Bag-o pa siyang nakahatag ug pakigpulong sa Melbourne ug miingon kang Coralie: “Mobalik na ako sa Bethel. Gusto mo bang mokuyog nako sa pagsakay sa tren ug moduyog sa pamilyang Bethel?” Kinabubut-on niyang gidawat ang imbitasyon.

Si Coralie ug ang ubang mga igsoong babaye sa pamilyang Bethel may bililhong bahin sa pagtaganag mga publikasyon sa Bibliya alang sa mga igsoon sa Australia sa panahon nga gidili ang buluhaton sa katuigan sa gubat. Sa pagkatinuod sila ang naghimo sa kadaghanan sa pag-imprenta, ubos sa pagdumala ni Brader Malcolm Vale. Ang mga librong The New World ug Children giimprenta ug gitahi, ug ang tanang isyu sa magasing Bantayanang Torre giimprenta sulod sa kapig duha ka tuig nga pagdili sa buluhaton.

Ang imprentahan gibalhin ug mga 15 ka beses aron makalikay sa kapolisan. Sa usa ka higayon, ang literatura sa Bibliya giimprenta sa silong sa usa ka tinukod diin ang laing matang sa pag-imprenta gihimo isip takoban. Ang igsoong babaye sa dapit dawatanan ug bisita makapislit ug timbre nga mokuliling sa silong sa dihang nagsingabot ang kapeligrohan, aron ang mga igsoong babaye didto makatago sa mga publikasyon sa wala pay morekisa.

Panahon sa usa ka pagrekisa, ang pipila sa mga igsoong babaye nalisang kaayo sa dihang naamgohan nila nga ang kopya sa Ang Bantayanang Torre nabutang ibabaw sa lamesa nga dayag sa tanan. Miabot ang usa ka polis, gibutang ang iyang maletin ibabaw sa Ang Bantayanang Torre, ug gipadayon ang pagrekisa. Kay walay nakaplagan, iyang gialsa ang iyang maletin ug migawas!

Sa dihang gipapas na ang pagdili ug gibalik ang propiedad sa sangang buhatan ngadto sa mga igsoon, daghan kanila ang gihatagag kahigayonan sa pag-alagad sa kanataran ingong espesyal nga mga payunir. Kadto ang panahong si Coralie miboluntaryo nga moadto sa Glen Innes. Miduyog ako kaniya didto sa dihang naminyo kami niadtong Enero 1, 1948. Sa panahong kami mibiya sa maong asaynment, natukod na didto ang usa ka mauswagong kongregasyon.

Ang sunod namong asaynment mao ang Rockhampton, apan wala kami makakitag puy-anan didto. Busa among gipatindog ang usa ka tolda sa hawan nga lote sa umahan sa usa ka tawong interesado. Ang maong tolda mao ang among pinuy-anan sa misunod nga siyam ka bulan. Tingali mas dugay pa unta kadto, apan sa pag-abot sa ting-ulan, ang tolda nagusbat tungod sa bagyo, ug sa pagbunok sa ulan kadto naanod. a

 Pagbalhin Namo Ngadto sa Langyawng Asaynment

Samtang didto kami sa Rockhampton, among nadawat ang imbitasyon nga motambong sa ika-19 nga klase sa Watchtower Bible School of Gilead aron mabansay ingong misyonaryo. Ug kana ang hinungdan nga, human makagraduwar niadtong 1952, kami gipadala ngadto sa nasod nga ginganlan niadto ug Habagatan-Kasadpang Aprika.

Sa walay langan, gipadayag sa klero sa Kakristiyanohan ang ilang pagbati bahin sa among misyonaryong buluhaton. Kada Dominggo sulod sa unom ka nagsunod nga mga semana, ilang gipasidan-an ang ilang mga kongregasyon bahin kanamo gikan sa pulpito. Giingnan nila ang mga tawo nga dili kami ablihan ug pultahan ug dili pabasahon ug Bibliya, kay kana makapalibog lang kanila. Sa usa ka dapit, nakapahimutang kami ug daghang publikasyon, apan gisundan kami sa ministro sa balaybalay ug gikolekta kadto. Usa ka adlaw naghisgotay kami didto sa dapit-tun-anan sa ministro ug nakakita nga siya may koleksiyon sa among mga libro.

Sa wala madugay ang lokal nga mga awtoridad misugod usab sa pagpadayag sa ilang kabalaka bahin sa among mga kalihokan. Sa walay duhaduha tungod sa pagsiba sa klero, sila natahap nga basin kami konektado sa Komunista. Mao nga kami gikuhaan ug tamla, ug ang pipila sa mga tawo nga among giduaw gisukitsukit. Bisan pa nianang tanang pagsupak, ang tumatambong sa among mga tigom nagkadaghan.

Sukad sa sinugdan sa among pagpuyo didto, nakaugmad kami ug dakong tinguha nga isangyaw ang mensahe sa Bibliya taliwala sa nitibong katawhan sa Ovambo, Herero, ug Nama. Apan, kadto dili sayon. Niadtong mga adlawa, ang Habagatan-Kasadpang Aprika nailalom sa may-segregasyon nga paggahom sa gobyerno sa Habagatang Aprika. Ingong mga puti, kami dili tugotan nga mosangyaw sa mga dapit sa mga itom nga walay permiso sa gobyerno. Matag karon ug unya, kami moaplay, apan ang mga awtoridad wala gayod mohatag kanamog permiso.

Human sa duha ka tuig diha sa among langyawng asaynment, kami may sorpresa. Namabdos si Coralie. Sa Oktubre 1955, natawo ang among anak nga si Charlotte. Bisan pag dili na kami makapadayon ingong mga misyonaryo, ako nakabaton ug inoras nga trabaho ug nakapadayon sa pagpayunir ug kadiyot.

Tubag sa Among mga Pag-ampo

Niadtong 1960 nag-atubang kami ug laing suliran. Si Coralie nakadawat ug sulat nga nag-ingong ang iyang inahan grabe ka masakiton nga kon dili mopauli si Coralie, basin dili na siya makakita kaniya pag-usab. Busa giplano namong mobiya sa Habagatan-Kasadpang Aprika ug mobalik sa Australia. Unya dihay usa ka panghitabo—sa semana mismo nga kami talilarga na, gikan sa lokal nga awtoridad ako nakadawat sa permiso nga mosulod sa dapit sa mga itom, ang Katutura. Unsa may among buhaton karon? Ibalik ang permiso human sa pagpaningkamot ug pito ka tuig aron makuha kana? Sayon nga mangatarongan nga ikapadayon sa uban ang  buluhatong among nasugdan. Apan dili ba kadto gasa gikan ni Jehova, tubag sa among mga pag-ampo?

Nakadesisyon dayon ako. Magpabilin ako, kay basin ang among paningkamot alang sa permanenteng pagpuyo mameligro kon kaming tanan molarga paingon sa Australia. Sa pagkaugma, gikanselar ko ang akong tiket sa barko ug gipagikan si Coralie ug si Charlotte paingon sa Australia alang sa hataas nga bakasyon.

Samtang wala sila, gisugdan ko ang pagsangyaw ngadto sa mga molupyo sa dapit sa mga itom. Dako kaayo ang interes nga gipakita. Sa pagkabalik ni Coralie ug Charlotte, ubay-ubay nga gikan sa dapit sa mga itom ang nagtambongan na sa among mga tigom.

Niadtong panahona, ako may daang sakyanan nga pinaagi niana akong madala ang mga tawong interesado ngadto sa mga tigom. Himoon ko ang upat o lima ka biyahe sa matag tigom, nga magdalag pito, walo, o siyam ka tawo matag biyahe. Sa dihang mogawas ang kataposang tawo, si Coralie mangomedya sa pagsukna: “Basig naa pay nahibilin sa ilalom sa imong lingkoranan.”

Aron mas maepektibo ang buluhatong pagsangyaw, kami nagkinahanglan ug literatura diha sa pinulongan sa nitibong katawhan. Mao nga nakapribilehiyo ako sa paghikay nga hubaron ang tract nga Life in a New World sa upat ka lokal nga pinulongan: Herero, Nama, Ndonga, ug Kwanyama. Ang mga maghuhubad maoy edukadong mga tawo nga gitun-an namo sa Bibliya, apan kinahanglang ako motrabaho kauban nila sa pagpaneguro nga ang matag tudling-pulong gihubad sa tukmang paagi. Ang Nama maoy pinulongan nga diyutay ug bokabularyo. Pananglitan, gipaningkamotan ko ang pagpasabot sa punto: “Sa sinugdan si Adan maoy usa ka tawong hingpit.” Ang maghuhubad nangalot sa iyang ulo ug miingon nga dili siya makahinumdom sa Nama nga pulong alang sa “hingpit.” “Nakuha ko na,” sa kataposan siya miingon. “Sa sinugdan si Adan sama sa usa ka hinog nga peach.”

Malipayon Kami Diha sa Nasod nga Giasayn Kanamo

Mga 49 ka tuig na ang milabay sukad sa una namong pag-abot sa maong nasod, nga gitawag karon ug Namibia. Dili na kinahanglang mokuhag permiso aron makasulod sa mga dapit sa mga itom. Ang Namibia gimandoan sa bag-ong kagamhanan nga gipasukad sa konstitusyon nga dili madapigon sa usa ka rasa. Karong adlawa, sa Windhoek kami adunay upat ka dagkong mga kongregasyon nga nagtigom sa hayahay nga mga Kingdom Hall.

Kanunay kaming makahunahuna sa mga pulong nga among nabatian sa Gilead: “Himoa ang inyong langyawng asaynment nga inyong kaugalingong nasod.” Gumikan sa pagmaniobra ni Jehova sa mga butang, kombinsido kami nga maoy iyang kabubut-on nga kining langyawng nasod mahimong among kaugalingong nasod. Gimahal namo ang mga igsoon, uban ang ilang makaiikag nga nagkadaiyang mga kultura. Mangatawa kami duyog kanila sa ilang mga kalipay ug mohilak duyog kanila sa ilang mga kasub-anan. Ang pipila sa mga bag-ohan kaniadto nga among idasok pagpasakay sa among sakyanan ug dad-on ngadto sa mga tigom karon nagsilbing mga haligi diha sa ilang mga kongregasyon. Sa pag-abot namo niining dako kaayong yuta niadtong 1953, wala makaabot ug pulo ka lokal nga mga magmamantala ang nagsangyaw sa maayong balita. Gikan niadtong gamayng sinugdanan, ang gidaghanon sa mga magmamantala miuswag ngadto sa kapig 1,200. Sa pagtuman sa iyang saad, si Jehova nagpatubo diin kami ug ang uban pa maoy ‘nagtanom ug nagbisibis.’—1 Corinto 3:6.

Samtang hinumdoman namo ang daghang katuigan nga pag-alagad, una sa Australia ug karon sa Namibia, si Coralie ug ako mobatig dulot nga katagbawan. Gilaoman ug giampo namo nga si Jehova mopadayon sa paghatag kanamog kusog sa pagbuhat sa iyang kabubut-on karon ug hangtod sa kahangtoran.

[Footnote]

[Hulagway sa panid 26, 27]

Pagbalhin ngadto sa among asaynment sa Rockhampton, Australia

[Hulagway sa panid 27]

Sa pantalan sa pagpaingon sa Tunghaang Gilead

[Hulagway sa panid 28]

Ang pagsangyaw sa Namibia naghatag kanamog dakong kalipay