Gipatay nga mga Saksi ni Jehova Gihandom

NIADTONG Marso 7, 2002, ang usa ka handomanang plake gipasundayag sa lungsod sa Körmend sa kasadpang Hungaria. Gihandom niini ang kamatayon sa tulo ka Saksi ni Jehova nga gipamatay sa mga Nazi niadtong 1945.

Ang plake gipatapot sa bungbong sa presenteng hedkuwarter sa fire department sa Hunyadi Road, nga maoy lugar nga gipatyan. Ang plake gipahinungod aron sa paghandom sa ‘mga Kristohanon nga gipamatay isip mga magsusupak nga nagsunod sa ilang tanlag niadtong Marso 1945. Si Antal Hőnisch (1911-1945), Bertalan Szabó (1921-1945), János Zsondor (1923-1945), 2002, maoy mga Saksi ni Jehova.’

Ang pagpatay gihimo mga duha ka bulan lamang sa wala pa matapos ang Gubat sa Kalibotan II. Nganong gipamatay man ang maong mga Kristohanon? Ang Hungarianong mantalaan nga Vas Népe nagsaysay: “Sa pagsugod ni Hitler sa pagmando sa Alemanya, dili lamang mga Hudiyo ang gipuntirya sa paglutos ug pagpaantos, kampong konsentrasyon ug kamatayon kondili ang mga membro usab sa mga Saksi ni Jehova kon dili nila ilimod ang ilang relihiyosong pagtuo. . . . Niadtong Marso 1945, ang tumang kalisang milukop sa kasadpang bahin sa Hungaria. . . . Ang bahin sa maong kalisang mao ang pagpalagpot ug pagpatay sa mga membro sa mga Saksi ni Jehova.”

Ang programa maylabot sa pagpasundayag sa plake gibahin sa duha. Ang unang bahin gihimo sa teatro sa Batthyány Castle, diin ang mga mamumulong naglakip kang Propesor Szabolcs Szita, pangulo sa Holocaust Documentation Center sa Budapest; László Donáth, membro sa Parliament’s Committee for Human Rights, Minority and Religious Affairs; ug kang Kálmán Komjáthy, nga nakasaksi sa pagpatay ug sa pagkakaron mao ang historyano sa lungsod. Ang kapin sa 500 ka tawo nga mitambong namaktas ngadto sa lungsod alang sa ikaduhang bahin sa programa—ang pagpasundayag sa plake pinaagi ni Mayor József Honfi sa Körmend.

Sa iyang sulat panamilit, si Ján Žondor (János Zsondor) nag-awhag sa iyang Kristohanong mga igsoon nga dili maguol. Siya misulat: “Dili pa nako malimtan ang mga pulong ni Juan sa Pinadayag 2:10: ‘Pamatud-i ang imong kaugalingon nga matinumanon bisan hangtod sa kamatayon.’ . . . Ingna ang akong pamilya, mga higala, ug mga igsoon sa kongregasyon nga dili maguol, kay ako mamatay alang sa kamatuoran ug dili ingon nga kriminal.”

[Hulagway sa panid 32]

Bertalan Szabó

[Hulagway sa panid 32]

Antal Hőnisch

[Hulagway sa panid 32]

Ján Žondor