Kinabuhi Diha sa Kampo sa mga Kagiw

UNSAY mosantop sa imong hunahuna kon madungog nimo ang ekspresyong “kampo sa mga kagiw”? Nakaadto ka na ba sukad ug kampo sa mga kagiw? Unsa bay hitsura niana?

Sa panahon sa pagsulat niini, 13 ka lainlaing mga kampo sa mga kagiw ang natukod sa kasadpang bahin sa Tanzania. Kay napugos pagbiya sa ilang mga nasod tungod sa sibil nga mga gubat, mga 500,000 ka kagiw gikan sa ubang mga nasod sa Aprika ang gitabangan sa gobyerno sa Tanzania nga nakigtambayayong sa United Nations High Commissioner of Refugees (UNHCR). Sama sa unsa ang kinabuhi diha sa kampo?

Inig-abot Diha sa Kampo

Usa ka dalagita nga ginganlag Kandida nag-asoy kon unsay nahitabo sa dihang siya ug ang iyang pamilya nangabot pipila ka tuig kanhi: “Gihatagan mi nila ug kard para sa rasyon nga dunay numero sa ID, ug ang among pamilya giasayn sa kampo sa mga kagiw sa Nyarugusu. Didto gihatagan mi ug numero sa lote ug numero sa karsada. Gipakita kanamo kon asa mamutol ug kahoy ug manguhag kogon nga gamiton sa pagtukod sa among gamayng balay. Naghimo mig mga tisa. Gihatagan mi sa UNHCR ug plastik nga among ikahaklap sa atop. Hago kadto nga trabaho, apan nalipay mi sa dihang nahuman na ang among yanong balay.”

Ang kard para sa rasyon gamiton sa mga Miyerkoles matag duha ka semana. “Oo, maglinya mi diha sa kantina aron mokuha sa pangunang mga pagkaon nga giapod-apod sa UNHCR,” matod pa ni Kandida.

Sama sa unsa ang adlaw-adlaw nga pagkaon para sa usa ka tawo?

“Ang matag usa kanamo hatagan ug mga 3 ka tasang harina sa mais, usa ka tasang gisantes, 20 gramos nga harina sa soybin, 2 ka kutsarang mantika, ug 10 gramos nga asin. Usahay hatagan sab mi ug usa ka baretang sabon, nga kinahanglang dangtan ug usa ka bulan.”

Duna bay tubig nga imnonon? Usa ka batan-ong babaye nga ginganlag Riziki miingon: “Oo, ang tubig bombahon gikan sa mga suba diha sa duol pinaagi sa mga tubo ug ipondo diha sa dagkong mga tangke. Butangag klorin ang tubig una kini bombahon paingon sa daghang kalosanag  tubig diha sa matag kampo. Pabukalon gihapon namo ang tubig sa dili pa namo kini imnon aron dili mi masakit. Kasagaran puliki kami gikan sa buntag hangtod sa gabii sa paghakot ug tubig ug paglaba sa among mga sinina diha niining mga kalosanan ug tubig. Usa ka balde ug tunga ra ang mahimo namong kaloson kada adlaw.”

Kon moagi ka sa usa sa mga kampo, mamatikdan tingali nimo ang mga kindergarten, mga tunghaan sa elementarya, ug sa hayskul. Basin gani duna pay eskuylahan para sa mga hamtong diha sa kampo. Ang estasyon sa polis ug buhatan sa gobyerno nga duol sa kampo maoy magseguro nga ang kampo layo sa peligro. Tingali makakita ka ug dakong merkado nga dunay gagmayng mga tindahan diin ang mga kagiw makapalit ug mga utanon, prutas, isda, manok, ug ubang pangunang mga pagkaon. Ang ubang molupyo nianang dapita moadto sa merkado aron magbaligya sa ilang mga abot. Apan asa mag kuwartang ipalit ang mga kagiw? Ang pipila mananom ug mga utanon ug ibaligya ang abot diha sa merkado. Ang uban magbaligya tingali ug bahin sa harina o sa gisantes nga girasyon kanila, aron makapalit ug diyutayng karne o prutas. Oo, kon tan-awon, ang kampo mas kaamgid pa sa usa ka dakong baryo inay kay sa usa ka kampo. Kasagarang makakita ka ug mga tawo diha sa merkado nga magkinataw-anay ug maglingawlingaw, sama sa buhaton nila kon tua pa sila sa ilang yutang natawhan.

Kon moadto ka sa ospital, ang usa sa mga doktor moingon tingali kanimo nga dunay pipila ka klinika diha sa kampo diin tambalan ang dili-kaayo grabe nga mga sakit; ang mga emerhensiya ug grabeng mga sakit atimanon diha sa ospital.  Masabot nga hinungdanon ang maternity department ug ang angkanan diha sa ospital, kon hunahunaon nga sa usa ka kampo nga dunay 48,000 ka kagiw, posibleng mga 250 ang matawo kada bulan.

Napakaon Pag-ayo sa Espirituwal

Sa tibuok yuta, ang mga Saksi ni Jehova maghunahuna tingali sa ilang espirituwal nga mga igsoon nga nagpuyo diha sa mga kampo sa Tanzania. Sa katibuk-an, dunay mga 1,200 kanila, nga giorganisar ngadto sa 14 ka kongregasyon ug 3 ka grupo. Komosta na sila?

Lakip sa unang gibuhat niining debotadong mga Kristohanon inig-abot nila sa mga kampo mao ang pagpangayog lote nga katukoran ug Kingdom Hall. Pinaagi niini mahibaloan sa mga kagiw kon asa makita ang mga Saksi ug kon asa motambong sa ilang senemanang mga tigom. Diha sa kampo sa Lugufu, dunay 7 ka kongregasyon, nga dunay total nga 659 ka aktibong mga Kristohanon. Sa ilang mga tigom sa Dominggo, ang tumatambong niining 7 ka kongregasyon kasagarang mokabat ug mga 1,700.

Ang mga Saksi diha sa tanang kampo makabenepisyo usab gikan sa mas dagkong Kristohanong mga asembliya ug mga kombensiyon. Sa dihang ang unang distritong kombensiyon gihimo didto sa kampo sa Lugufu, 2,363 ang mitambong. Ang mga Saksi naghimog lanaw nga bawtismohanan duol sa kombensiyonanan. Ang lanaw maoy usa ka lungag nga kinalot, nga gihapinan ug plastik para dili mohunob ang tubig. Pinaagig bisikleta, maghakot ang mga igsoon ug tubig gikan sa usa ka suba nga mga duha ka kilometros ang gilay-on. Tungod kay lima ka galon ra ang ilang madala kada biyahe, kadaghan sila magbalikbalik. Ang mga kandidato sa bawtismo, nga nagsul-ob ug makasaranganong pamiste, naglinya alang sa bawtismo. Tanantanan, 56 ang nabawtismohan pinaagi sa pagtuslob sa tubig. Usa ka bug-os-panahong ministro nga giinterbiyo panahon sa kombensiyon miingon nga nagdumala siya ug pagtuon sa Bibliya uban sa 40 ka tawo. Upat sa iyang mga estudyante nabawtismohan sa maong kombensiyon.

Ang sangang buhatan sa mga Saksi ni Jehova naghikay ug regular nga mga pagduaw sa nagapanawng mga magtatan-aw. Ang usa kanila nag-ingon: “Ang atong mga igsoon masiboton diha sa  ministeryo. Dako ang ilang sangyawanan, ug sa usa ka kongregasyon, ang matag Saksi mogugol ug mga 34 ka oras kada bulan diha sa ministeryo. Daghan ang nagdumala ug lima o kapin pang mga pagtuon sa Bibliya uban sa mga interesado. Usa ka payunir [bug-os-panahong ministro] miingon nga wala na siyay lain pang mas maayong teritoryo kay niini. Ang mga tawo diha sa kampo ganahan kaayo sa atong mga publikasyon.”

Sa unsang paagi nakaabot sa mga kampo ang literatura sa Bibliya? Ang sanga magpadala niini pinaagi sa tren ngadto sa Kigoma, usa ka lungsod sa sidlakang baybayon sa Lake Tanganyika. Didto kuhaon sa mga igsoon ang mga publikasyon ug hikayon ang paghatod niini ngadto sa mga kongregasyon. Usahay mag-abang sila ug pik-ap ug ihatod nila mismo ang literatura ngadto sa tanang kampo. Dangtan kinig mga tulo o upat ka adlaw agi sa libaongon kaayong mga dalan.

Materyal nga Tabang

Ang mga Saksi ni Jehova sa Pransiya, Belgium, ug Switzerland dakog natabang sa mga kagiw niini nga mga kampo. Ang uban nakaduaw sa mga kampo sa Tanzania, nga gitugotan sa Ministry of Home Affairs ug sa UNHCR. Ang mga Saksi sa Uropa nakatigom ug daghan kaayong gatas sa soybin, mga sinina, sapatos, libro sa tunghaan, ug sabon. Gidonar kini aron iapod-apod ngadto sa tanang kagiw, sumala sa prinsipyo sa Bibliya: “Samtang kita may kahigayonan alang niini, buhaton nato ang maayo ngadto sa tanan, apan ilabina kanila nga atong kabanay sa pagtuo.”—Galacia 6:10.

Kining pagpanghatag ug mga hinabang maayo kaayog mga sangpotanan, tungod kay daghang kagiw ang natabangan. Ang Refugee Community Committee diha sa usa sa mga kampo nagpasalamat uban niining mga pulonga: “Sa ngalan sa among tibuok komunidad, pribilehiyo namo nga ipahayag kaninyo ang among pasalamat tungod sa hinabang nga gihatag sa inyong organisasyon sa tulo ka higayon . . . Ang mga sinina napuslan sa 12,654 ka kabos nga mga lalaki, babaye, ug mga bata, maingon man sa bag-ong-natawo nga mga bata . . . Ang mga kagiw sa kampo sa Muyovozi sa pagkakaron mokabat ug 37,000. Tanantanan, 12,654 ka tawo ang natabangan, o 34.2 porsiyento sa populasyon.”

Sa laing kampo, ang matag usa sa 12,382 ka kagiw gihatagan ug tulo ka sinina, ug ang laing kampo nakadawat ug libolibong mga libro sa tunghaan nga magamit sa hayskul ug elementarya ug sa mga day-care center. Ang opisyal sa UNHCR nga nag-atiman sa suplay diha sa usa sa mga rehiyon miingon: “Mapasalamaton kaayo kami sa donasyon nga nadawat [nga nakatagbaw] sa dakong panginahanglan sa mga molupyo sa mga kampo sa kagiw. Ang kinabag-ohang gipadala mao ang 5 ka container van nga mga libro, nga giapod-apod sa among mga serbisyo sa komunidad ngadto sa mga kagiw. . . . Daghang salamat.”

Bisan ang lokal nga mga mantalaan mikomento bahin sa tabang nga gihimo. Usa ka ulohang-balita sa Sunday News sa Mayo 20, 2001, nag-ingon: “Mga Sinina Alang sa mga Kagiw sa Tanzania Moabotay.” Ang edisyon niini sa Pebrero 10, 2002, nag-ingon: “Giapresyar sa mga kagiw ang donasyon tungod kay ang ubang mga bata, nga miundang na pagtungha tungod sa kakulang ug sinina, sa pagkakaron regular nang nagtungha.”

Naglisod Apan Dunay Kalutsan

Alang sa kadaghanang kagiw, dangtag mga usa ka tuig una pa sila makapasibo sa bag-ong paagi sa pagkinabuhi diha sa kampo. Yano ra ang ilang pagkinabuhi. Ang mga Saksi ni Jehova niining maong mga kampo naggamit sa dakong bahin sa ilang panahon sa pagpaambit ngadto sa ilang silingang mga kagiw sa makapahupay nga maayong balita gikan sa Pulong sa Diyos, ang Bibliya. Naghisgot sila bahin sa usa ka bag-ong kalibotan, diin ang tanan ‘magasalsal sa ilang mga espada aron mahimong mga punta sa daro ug sa ilang mga bangkaw aron mahimong mga galab. Dili sila mobakyaw sa espada, nasod batok sa nasod, ni makakat-on pa sila sa gubat.’ Unya ang tanan “manglingkod, ang tagsatagsa ilalom sa iyang paras ug ilalom sa iyang kahoyng igos, ug walay usa nga magpakurog kanila; kay ang baba ni Jehova sa mga panon nagsulti niini.” Klaro nga uban sa panalangin sa Diyos kini mao unyay usa ka kalibotan nga wala nay mga kampo sa mga kagiw.—Miqueas 4:3, 4; Salmo 46:9.

[Hulagway sa panid 8]

Mga balay sa kampo sa Nduta

[Mga hulagway sa panid 10]

Kingdom Hall sa Lukole (tuo) Bawtismo sa Lugufu (ubos)

[Hulagway sa panid 10]

Distritong kombensiyon sa kampo sa Lugufu