Mga Pangutana Gikan sa mga Magbabasa
Mga Pangutana Gikan sa mga Magbabasa
Nganong ang pagnumero sa basahon sa Mga Salmo magkalahi man diha sa lainlaing mga hubad sa Bibliya?
Ang unang kompletong Bibliya nga gibahinbahin pinaagig mga kapitulo ug bersikulo mao ang Pranses nga hubad nga gipatik ni Robert Estienne sa 1553. Apan, ang basahon sa Mga Salmo dayag nga dugay nang gibahinbahin una pa niana, tungod kay kini maoy kahugpongan sa indibiduwal nga mga salmo, o mga awit, nga gikomposo sa ubay-ubayng mga tawo.
Dayag nga si Jehova unang nagsugo kang David sa pagtigom sa mga salmo aron gamiton diha sa publikong pagsimba. (1 Cronicas 15:16-24) Gituohan nga si Esdras, nga usa ka saserdote ug “batid nga magkokopya,” maoy responsable sa pagtigom sa ulahi sa enterong basahon sa Mga Salmo nga mao ang porma niini karon. (Esdras 7:6) Busa kini nagpasabot nga ang basahon sa Mga Salmo gilangkoban sa indibiduwal nga mga salmo sa dihang gitigom kini.
Sa pakigpulong nga gihatag ni Pablo didto sa sinagoga sa Antioquia (Pisidia) sa iyang unang misyonaryong panaw, siya mikutlo gikan sa basahon sa Mga Salmo ug miingon: “Ingon gayod sa nahisulat sa ikaduhang salmo, ‘Ikaw mao ang akong anak, ako nahimong imong Amahan karong adlawa.’” (Buhat 13:33) Sa mga Bibliya karong adlawa, kanang mga pulonga makita gihapon diha sa ikaduhang salmo, bersikulo 7. Apan, dunay mga kalainan sa pagnumero diha sa daghang salmo sa lainlaing mga hubad sa Bibliya. Kini tungod kay ang ubang mga hubad gipasukad man sa Hebreohanong Masoretikong teksto, samtang ang uban gibase sa Gregong Septuagint, nga usa ka hubad sa Hebreohanong teksto nga nahuman sa ikaduhang siglo W.K.P. Pananglitan, ang Latin Vulgate, nga gikan niana gihubad ang ubay-ubayng Katolikong mga Bibliya, nagsunod sa pagnumero sa mga salmo nga makita diha sa Septuagint, samtang ang New World Translation ug uban pa nagsunod sa Hebreohanong teksto.
Unsa ang espesipikong mga kalainan? Ang Hebreohanong teksto dunay total nga 150 ka salmo. Apan ang Septuagint nagtapo sa Salmo 9 ug 10 sa usa ka salmo ug usab sa Salmo 114 ug 115. Gawas pa, gibahin niini ang Salmo 116 ngadto sa duha ka salmo ug usab ang Salmo 147. Bisan tuod parehas ra ang gidaghanon, ang pagnumero gikan sa Salmo 10 hangtod sa Salmo 146 diha sa Septuagint menos ug usa kay nianang sa Hebreohanong teksto. Busa, ang ilado nga Salmo 23 makita ingong Salmo 22 diha sa Douay Version, nga nagsunod sa pagnumero sa Latin Vulgate, nga, sa baylo, nagsunod sa Septuagint.
Sa kataposan, ang mga numero sa bersikulo sa pipila ka salmo mahimong magkalahi usab diha sa lainlaing mga hubad. Ngano? Kini tungod kay ang ubang mga hubad nagsunod sa “Hudiyohanong batasan sa pag-isip sa superskripsiyon nga mao ang unang bersikulo,” matod sa Cyclopedia ni McClintock ug Strong, apan ang ubang mga hubad wala magsunod niana. Gani, kon taas ang ulohan o superskripsiyon, sagad iphon kining duha ka bersikulo, ug tungod niana modaghan ang mga bersikulo sa salmo.