Ang Espirituwal nga mga Kabildohay Makapalig-on

“Kinahanglang walay mangil-ad nga mga sulti nga mogula gikan sa inyong baba, kondili kanang bisan unsang sulti nga maayo nga makapalig-on sumala sa gikinahanglan, aron makahatag kinig kaayohan sa mga magapatalinghog.”—EFESO 4:29.

1, 2. (a) Unsa ka bililhon ang katakos sa tawo sa pagsulti? (b) Sa unsang paagi buot nga gamiton sa mga alagad ni Jehova ang ilang dila?

 “ANG katakos sa tawo sa pagsulti maoy usa ka sekreto; kini usa ka balaang gasa, usa ka milagro.” Mao kanay gisulat sa leksikograpo nga si Ludwig Koehler. Tingali gipakamenos lamang nato kining bililhong gasa sa Diyos. (Santiago 1:17) Apan hunahunaa ra kon unsa ka dako ang mawala sa dihang tungod sa estrok magkayuring na ang sinultihan sa usa ka minahal. “Maayo kaayo ang among komunikasyon nga nakapasuod kini kanamo sa usag usa,” miingon si Joan, kansang bana bag-o pang naestrok. “Gimingaw kaayo ko sa among mga kabildohay!”

² Ang mga kabildohay makapalig-on sa bugkos sa mga panaghigalaay, makahusay sa mga dili-pagsinabtanay, makapadasig sa mga nagmasulub-on, makapalig-on sa pagtuo, ug makapatugob sa kinabuhi—apan dili gayod kini awtomatikong mahitabo. Miingon ang maalamong Haring Solomon: “Adunay nagapamulong nga walay paghunahuna sama sa mga dunggab sa espada, apan ang dila sa mga maalamon makaayo.” (Proverbio 12:18) Ingong mga alagad ni Jehova, gusto nato nga ang atong mga kabildohay makaayo ug makapalig-on inay kay makapasakit ug makapaluya. Buot usab natong gamiton ang atong dila sa pagdayeg kang Jehova, diha sa atong publikong ministeryo ug sa atong pribadong mga kabildohay. Ang salmista miawit: “Sa Diyos ihatag namo ang pagdayeg sa tibuok nga adlaw, ug pagadayegon namo ang imong ngalan hangtod sa panahong walay tino.”—Salmo 44:8.

3, 4. (a) Unsang problema ang giatubang natong tanan maylabot sa atong sinultihan? (b) Nganong hinungdanon ang atong sinultihan?

³ “Ang dila,” nagpasidaan ang disipulo nga si Santiago, “walay usa ka tawo ang arang nga makapaaghop niini.” Siya nagpahinumdom kanato: “Kitang tanan mangapandol sa makadaghan. Kon adunay dili mapandol sa pulong, siya usa ka tawong hingpit, nga makahimo usab sa pagrenda sa iyang tibuok lawas.” (Santiago 3:2, 8) Walay usa kanato nga hingpit. Busa, bisan pag maayo ang atong tuyo, ang atong sinultihan dili kanunayng makapalig-on sa uban o makahatag ug kadayeganan sa atong Maglalalang. Busa, kinahanglang makakat-on kita sa pag-amping kon unsay atong isulti. Dugang pa, si Jesus miingon: “Sultihan ko kamo nga ang matag pulong nga walay pulos nga ginasulti sa mga tawo, sila manubag bahin niini sa Adlaw sa Paghukom; kay pinaagi sa imong mga pulong ikaw igapahayag nga matarong, ug pinaagi sa imong mga pulong ikaw pagahukman.” (Mateo 12:36, 37) Oo, papanubagon kita sa matuod nga Diyos sa atong sinultihan.

⁴ Ang usa sa labing maayong mga paagi nga malikayan ang makadaot nga sinultihan mao ang pag-ugmad sa batasan sa pagpakigbahin sa espirituwal nga mga kabildohay. Konsiderahon niining artikuloha kon unsaon nato pagbuhat kana, kon unsang matanga sa mga topiko ang atong mahisgotan, ug kon unsa ang mga benepisyo nga atong makuha gikan sa makapalig-ong sinultihan.

Tagda Kon Unsay Anaa sa Imong Kasingkasing

5. Sa unsang paagi ang kasingkasing adunay hinungdanong bahin sa pagpasiugda sa makapalig-ong mga kabildohay?

⁵ Sa pag-ugmad sa batasan sa pagpakigbahin sa makapalig-ong mga kabildohay, kinahanglang ilhon una nato nga ang atong sinultihan magbanaag kon unsay anaa sa atong kasingkasing. Si Jesus miingon: “Gikan sa kadagaya sa kasingkasing ang baba mosulti.”  (Mateo 12:34) Sa yanong pagkasulti, gusto natong maghisgot bahin sa mga butang nga hinungdanon kanato. Nan kinahanglang pangutan-on nato ang atong kaugalingon: ‘Unsay gipadayag sa akong mga pakigkabildo bahin sa kahimtang sa akong kasingkasing? Kon kauban nako ang akong pamilya o mga isigkamagtutuo, ang ako bang pakigkabildo nasentro sa espirituwal nga mga butang o kini kanunayng nasentro sa mga esport, sinina, salida sa sine, pagkaon, akong kinaulahiang napalit nga mga butang, o pipila ka dili-hinungdanong mga butang?’ Tingali nga wala tuyoa, ang atong kinabuhi ug hunahuna nasentro na sa dili-kaayo hinungdanong mga butang. Ang pagbag-o sa atong mga prioridad magpauswag sa atong mga pakigkabildo maingon man sa atong kinabuhi.—Filipos 1:10.

6. Unsay bahin sa pagpamalandong diha sa atong mga kabildohay?

⁶ Ang may-katuyoang pagpamalandong maoy laing paagi sa pagpauswag sa kalidad sa atong isulti. Kon kita tinuyong maningkamot sa paghunahuna bahin sa espirituwal nga mga butang, atong makaplagan nga kita kinaiyanhong makigkabildo bahin sa espirituwal nga mga butang. Nakita ni Haring David kining maong kalambigitan. Siya miawit: “Hinaot nga ang mga pulong sa akong baba ug ang pagpamalandong sa akong kasingkasing mahimong kahimut-anan sa imong atubangan, Oh Jehova.” (Salmo 19:14) Ug ang salmista nga si Asap miingon: “Palandongon ko gayod ang tanan mong [iya sa Diyos nga] kalihokan, ug ang imong mga pakiglabot akong hatagag pagtagad.” (Salmo 77:12) Ang kasingkasing ug hunahuna nga nasentro sa mga kamatuoran sa Pulong sa Diyos kinaiyanhong magsugwak sa dalayegong sinultihan. Si Jeremias dili makapugong sa pagsulti bahin sa mga butang nga gitudlo ni Jehova kaniya. (Jeremias 20:9) Buhaton usab nato kana kon kita regular nga nagapalandong sa espirituwal nga mga butang.—1 Timoteo 4:15.

7, 8. Unsang mga topiko ang maayo alang sa makapalig-ong mga kabildohay?

⁷ Ang paghupot ug maayong espirituwal nga rutina magtagana kanato ug daghang topiko alang sa makapalig-on nga mga kabildohay. (Filipos 3:16) Ang mga asembliya, kombensiyon, tigom sa kongregasyon, bag-ong mga publikasyon, ug ang adlaw-adlaw nga teksto ug pinatik nga mga komento nagtagana kanato ug espirituwal nga mga mutya nga atong ikapaambit sa uban. (Mateo 13:52) Ug pagkamakapadasig sa espirituwal ang mga eksperyensiya gikan sa atong Kristohanong ministeryo!

⁸ Si Haring Solomon naikag sa nagkadaiyang mga kahoy, hayop, langgam, ug mga isda nga iyang nakita sa Israel. (1 Hari 4:33) Nalipay siya sa pagpakigkabildo bahin sa mga buhat sa Diyos sa paglalang. Mahimo usab nato ang susama niana. Ang mga alagad ni Jehova malingaw sa pagsulti bahin sa lainlaing mga ulohan, apan ang espirituwal nga mga topiko mao gayoy maanindot nga bahin sa mga kabildohay sa mga tawo nga mahiligon sa espirituwal nga mga butang.—1 Corinto 2:13.

“Magpadayon sa Pagpalandong Niining mga Butanga”

9. Unsang tambag ang gihatag ni Pablo ngadto sa mga taga-Filipos?

⁹ Bisan unsa ang mga topiko, ang atong mga kabildohay makapalig-on sa uban kon kini nahiuyon sa tambag ni apostol Pablo ngadto sa kongregasyon sa Filipos. Siya misulat: “Bisan unsang butang matuod, bisan unsang butang nga maugdang, bisan unsang butang matarong, bisan unsang butang maputli, bisan unsang butang hiligugmaon, bisan unsang butang dungganon, kon aduna may pagkahamili ug kon aduna may butang nga dalayegon, magpadayon sa pagpalandong niining mga butanga.” (Filipos 4:8) Ang mga butang nga gihisgotan ni Pablo hinungdanon kaayo nga siya miingon nga “magpadayon sa pagpalandong niining mga butanga.” Kinahanglang pun-on nato ang atong hunahuna ug kasingkasing niini. Busa tan-awon nato karon kon sa unsang paagi ang paghatag ug pagtagad sa matag usa sa walo ka butang nga gihisgotan ni Pablo makatabang kanato sa atong mga kabildohay.

10. Sa unsang paagi ang atong mga pakigkabildo naglangkit sa mga butang nga matuod?

¹⁰ Ang usa ka butang nga mahubit nga matuod naglakip ug labaw pa kay sa impormasyon nga husto ug dili bakak. Kini nagtumong sa usa ka butang nga matul-id ug kasaligan, sama sa kamatuoran sa Pulong sa Diyos. Busa, sa dihang makigsulti kita sa uban bahin sa mga kamatuoran sa Bibliya nga nakapadani kanato, mga diskurso o pakigpulong nga nakapadasig kanato, o Kasulatanhong tambag nga nakatabang kanato, atong gipalandong ang mga butang nga matuod. Sa laing bahin, isalikway nato ang “bakak nga gitawag ug ‘kahibalo,’” nga morag tinuod lamang tan-awon. (1 Timoteo 6:20) Ug likayan nato ang pagsubli ug tabi o pag-asoy ug kuwestiyonableng mga eksperyensiya nga dili mapamatud-an.

11. Unsang mga butang nga maugdang ang mahimong ilakip sa atong mga pakigkabildo?

 ¹¹ Ang mga butang nga maugdang maoy mga ulohan nga dunay dignidad ug hinungdanon, dili mga butang nga walay-hinungdan. Kini naglakip sa hinungdanong mga butang labot sa atong Kristohanong ministeryo, sa kritikal nga mga panahon diin kita nagkinabuhi, ug sa atong panginahanglan nga maghupot ug maayong panggawi. Sa dihang hisgotan nato kanang mga butang nga maugdang, atong gipalig-on ang atong determinasyon nga magtukaw sa espirituwal, maghupot sa atong integridad, ug magpadayon sa pagwali sa maayong balita. Sa pagkatinuod, ang makaiikag nga mga eksperyensiya diha sa atong ministeryo ug ang bag-ong mga panghitabo nga magpahinumdom kanato nga kita nagkinabuhi sa kataposang mga adlaw nagtagana ug nagkadaiyang ulohan alang sa makapadasig nga mga kabildohay.—Buhat 14:27; 2 Timoteo 3:1-5.

12. Tungod sa tambag ni Pablo sa pagpalandong sa mga butang nga matarong ug putli, unsay angayng likayan?

¹² Ang pulong matarong nagpasabot sa pagkahimong matul-id sa panglantaw sa Diyos—nakakab-ot sa iyang mga sukdanan. Ang maputli naghatag ug ideya sa pagkahinlo sa hunahuna ug panggawi. Ang pasipala, law-ayng mga komedya, o pasumbingay  bahin sa sekso dili angayng gamiton diha sa atong mga pakigkabildo. (Efeso 5:3; Colosas 3:8) Sa trabahoan o sa eskuylahan, ang mga Kristohanon maalamong mobiya sa dihang ang mga kabildohay maglakip na niining matanga sa sinultihan.

13. Paghatag ug mga pananglitan sa mga kabildohay nga nasentro sa mga butang nga hiligugmaon ug dungganon.

¹³ Sa dihang si Pablo nagsugyot nga palandongon ang mga butang hiligugmaon, ang iyang gitumong mao ang mga butang nga maanindot ug makapahimuot o nagpukaw sa gugma, imbes nianang mga butang nga nagpukaw sa pagdumot, kayugot, o pag-indigay. Ang mga butang dungganon nagtumong sa impormasyon nga kasaligan. Ang mga impormasyon nga kasaligan maglakip sa mga sugilanon sa kinabuhi sa matinumanong mga igsoong lalaki ug babaye, nga kanunayng makita diha sa mga magasing Bantayanang Torre ug Pagmata! Nganong dili ipaambit sa uban ang imong mga hunahuna human nimo mabasa kining makapalig-on-sa-pagtuo nga mga artikulo? Ug pagkamakapalig-on ang pagkadungog sa espirituwal nga mga kalamposan sa uban! Ang maong mga kabildohay magpalig-on sa gugma ug panaghiusa diha sa kongregasyon.

14. (a) Nagkinahanglan ug unsa kanato ang pagpasundayag ug pagkahamili? (b) Sa unsang paagi ang atong sinultihan maglakip ug dalayegong mga butang?

¹⁴ Si Pablo naghisgot ug “kon aduna may pagkahamili.” Ang pagkahamili nagtumong sa pagkamaayo o maayo kaayong panggawi. Kinahanglang mag-amping kita nga ang atong mga sinultihan nagiyahan sa Kasulatanhong mga prinsipyo ug nga kini dili motipas sa kon unsay matarong, putli, ug hamili. Ang pulong dalayegon nagpasabot ug “takos komendahan.” Kon ikaw makadungog ug nindot nga pakigpulong o makamatikod ug matinumanong panig-ingnan diha sa kongregasyon, isulti kana—ngadto sa tawong hingtungdan ug sa uban. Si apostol Pablo subsob nga nagdayeg sa maayong mga hiyas sa iyang mga isigkamagsisimba. (Roma 16:12; Filipos 2:19-22; Filemon 4-7) Ug, siyempre, ang mga linalang sa atong Maglalalang tinuod nga dalayegon. Diha atong makaplagan ang daghan kaayong ulohan alang sa makapalig-ong mga kabildohay.—Proverbio 6:6-8; 20:12; 26:2.

Pakigbahin sa Makapalig-ong mga Kabildohay

15. Unsang Kasulatanhong sugo ang nag-obligar sa mga ginikanan sa pagbaton ug makahuloganong mga kabildohay uban sa ilang mga anak?

¹⁵ Ang Deuteronomio 6:6, 7 nag-ingon: “Kining mga pulonga nga akong gisugo kanimo niining adlawa kinahanglan nga maanaa sa imong kasingkasing; ug isilsil mo kini sa imong anak ug magsulti ka mahitungod niini sa maglingkod ikaw sa imong balay ug sa maglakaw ikaw sa dalan ug sa imong paghigda ug sa imong pagbangon.” Klaro nga kining sugoa nagkinahanglan nga ang mga ginikanan dunay makahuloganon, espirituwal nga mga kabildohay uban sa ilang mga anak.

16, 17. Unsay makat-onan sa Kristohanong mga ginikanan gikan sa mga panig-ingnan ni Jehova ug Abraham?

¹⁶ Mahanduraw nato ang dugayng mga pakigkabildo ni Jesus uban sa iyang langitnong Amahan sa dihang ilang gihisgotan ang iyang yutan-ong asaynment. “Ang Amahan nga nagpadala kanako naghatag kanakog sugo kon unsay akong isugilon ug isulti,” giingnan ni Jesus ang iyang mga tinun-an. (Juan 12:49; Deuteronomio 18:18) Ang patriarkang si Abraham lagmit nga migugol ug daghang oras sa pagpakigsulti sa iyang anak nga si Isaac bahin sa kon giunsa pagpanalangin ni Jehova sila ug ang ilang mga katigulangan. Ang maong mga kabildohay seguradong nakatabang kang Jesus ug Isaac sa pagpasakop nga mapaubsanon sa kabubut-on sa Diyos.—Genesis 22:7-9; Mateo 26:39.

¹⁷ Ang atong mga anak nagkinahanglan usab ug makapalig-ong mga kabildohay. Ang mga ginikanan  kinahanglang maggahin ug panahon diha sa ilang puliki nga eskedyul aron sa pagpakigsulti sa ilang mga anak. Kon posible, nganong dili hikayon nga magkadungan ug kaon ingong pamilya labing menos kas-a sa usa ka adlaw? Panahon ug human sa maong mga pagpangaon, dunay mga kahigayonan alang sa makapalig-ong mga kabildohay nga hinungdanon kaayo alang sa espirituwal nga kahimsog sa pamilya.

18. Pag-asoy ug usa ka eksperyensiya nga nagpakita sa mga benepisyo sa maayong komunikasyon tali sa mga ginikanan ug mga anak.

¹⁸ Si Alejandro, usa ka payunir nga kapin lag diyutay sa 20 anyos, nahinumdom sa iyang mga pagduhaduha sa dihang 14 anyos pa siya. Siya miingon: “Tungod sa impluwensiya sa mga eskolmet ug mga magtutudlo, nagduhaduha ko sa paglungtad sa Diyos ug sa pagkatinuod sa Bibliya. Ang akong mga ginikanan migugol ug daghang oras sa mapailobong pagpangatarongan uban kanako. Kini nga mga kabildohay nakatabang kanako dili lang sa pagbuntog sa akong mga pagduhaduha sulod niining malisod nga yugto kondili usab sa paghimog maayong mga desisyon sa akong kinabuhi.” Ug komosta karon? Si Alejandro nagpadayon sa pag-ingon: “Naa gihapon ko nagpuyo sa among balay. Apan tungod sa among puliki nga mga eskedyul ang akong amahan ug ako nalisdan sa pag-estorya nga kamikami ra. Busa magdungan mi pagkaon diha sa iyang trabahoan kas-a sa usa ka semana. Gipabilhan ko gayod kining maong mga kabildohay.”

19. Nganong kitang tanan nagkinahanglan ug espirituwal nga mga kabildohay?

¹⁹ Wala ba usab nato pabilhi ang mga kahigayonan nga makapahimulos ug magantihong espirituwal nga mga kabildohay uban sa atong mga isigkamagtutuo? Duna kitay mga kahigayonan alang sa maong mga kabildohay diha sa mga tigom, sa pagsangyaw sa kanataran, ug sa mga salosalo, ug samtang nagabiyahe. Naghinamhinam si Pablo sa pagpakigsulti sa mga Kristohanon sa Roma. “Ako nangandoy sa pagpakigkita kaninyo,” siya misulat kanila, “aron adunay pagdinasigay sa inyong taliwala, pinaagi sa pagtuo sa tagsatagsa, sa inyo ug sa akoa.” (Roma 1:11, 12) “Ang espirituwal nga mga kabildohay uban sa mga isigka-Kristohanon magtagbaw sa usa ka hinungdanong panginahanglan,” matod ni Johannes, usa ka Kristohanong ansiyano. “Kini makapadasig ug morag makapagaan sa adlaw-adlawng mga palas-anon. Subsob nakong pangutan-on ang mga tigulang nga suginlan nila ako bahin sa ilang kinabuhi ug kon unsay nakapaarang kanila sa pagpabiling matinumanon. Latas sa katuigan, nakapakigsulti ako sa daghan kanila, ug ang matag usa nagpaambit ug kaalam o kalamdagan nga nakapatugob sa akong kinabuhi.”

20. Unsay atong mahimo kon duna kitay mahimamat nga maulawon?

²⁰ Komosta kon dunay morag dili mosanong sa dihang magpatungha ka ug espirituwal nga ulohan alang sa kabildohay? Ayaw paghunong. Tingali makapangita kag mas nahiangayng panahon sa laing higayon. “Ang usa ka pulong nga gisulti sa hustong panahon maoy sama sa mansanas nga bulawan diha sa linilok nga plata,” miingon si Solomon. (Proverbio 25:11) Magmasinaboton sa mga maulawon. “Ang laraw diha sa kasingkasing sa tawo ingon sa halawom nga katubigan, apan ang tawo nga may katakos sa pag-ila maoy magatimba niini.” a (Proverbio 20:5) Labaw sa tanan, ayawg tugoti ang mga tinamdan sa uban nga mopugong kanimo sa pagsulti bahin sa mga butang nga nakapatandog sa imong kasingkasing.

Ang Espirituwal nga mga Kabildohay Magantihon

21, 22. Unsang mga benepisyo ang atong makuha gikan sa pagpakigbahin sa espirituwal nga mga kabildohay?

²¹ “Kinahanglang walay mangil-ad nga mga sulti nga mogula gikan sa inyong baba,” mitambag si Pablo, “kondili kanang bisan unsang sulti nga maayo nga makapalig-on sumala sa gikinahanglan, aron makahatag kinig kaayohan sa mga magapatalinghog.”  (Efeso 4:29; Roma 10:10) Magkinahanglan tingalig paningkamot ang pagpunting sa mga kabildohay ngadto sa makapalig-ong mga topiko, apan daghan ang mga ganti. Ang espirituwal nga mga kabildohay makapaarang kanato sa pagpaambit sa atong pagtuo ngadto sa uban ug sa pagpalig-on sa atong panag-igsoonay.

²² Nan, gamiton nato ang gasa sa pagsulti aron sa pagdasig sa uban ug pagdayeg sa Diyos. Ang maong mga kabildohay mahimong tuboran sa atong katagbawan ug pagdasig sa uban. Labaw sa tanan, kini makapalipay sa kasingkasing ni Jehova tungod kay siya nagpatalinghog sa atong mga kabildohay ug siya magmaya kon gamiton nato ang atong dila sa hustong paagi. (Salmo 139:4; Proverbio 27:11) Kon ang atong mga kabildohay maoy bahin sa espirituwal nga mga butang, makaseguro kita nga si Jehova dili malimot kanato. Naghisgot niadtong nag-alagad kang Jehova sa atong adlaw, ang Bibliya nag-ingon: “Niadtong panahona kadtong mga nahadlok kang Jehova nagsultihanay sa usag usa, ang matag usa sa iyang isigkaingon, ug si Jehova nagpadayon sa pagtagad ug sa pagpamati. Ug usa ka basahon sa handomanan gisulat sa iyang atubangan alang kanila nga nahadlok kang Jehova ug kanila nga nagapalandong sa iyang ngalan.” (Malaquias 3:16; 4:5) Hinungdanon gayod nga himoon ang atong mga kabildohay nga makapalig-on sa espirituwal!

[Footnote]

Unsaon Nimo Pagtubag?

• Unsay gipadayag sa atong mga pakigkabildo bahin kanato?

• Unsang makapalig-ong mga butang ang atong mahisgotan?

• Unsa ang hinungdanong bahin sa mga kabildohay diha sa pamilya ug sa Kristohanong kongregasyon?

• Unsay mga kaayohan nga makuha gikan sa makapalig-ong mga kabildohay?

[Mga Pangutana sa Pagtuon]

[Mga hulagway sa panid 12]

Ang makapalig-ong mga kabildohay nasentro sa . . .

“bisan unsang butang matuod”

“bisan unsang butang nga maugdang”

‘bisan unsang butang dalayegon’

“bisan unsang butang dungganon”

[Credit Lines]

Video cover, Stalin: U.S. Army photo; Creator book cover, Eagle Nebula: J. Hester and P. Scowen (AZ State Univ.), NASA

[Hulagway sa panid 13]

Ang mga panahon sa pagpangaon maoy maayo kaayong mga kahigayonan sa pagpakigbahin sa espirituwal nga mga kabildohay