Laktaw ngadto sa video

Laktaw ngadto sa kaundan

Mga Babaye nga Nakapalipay sa Kasingkasing ni Jehova

Mga Babaye nga Nakapalipay sa Kasingkasing ni Jehova

Mga Babaye nga Nakapalipay sa Kasingkasing ni Jehova

“Hinaot nga gantihan ni Jehova ang imong gibuhat, ug hinaot nga adunay hingpit nga suhol alang kanimo gikan kang Jehova.”—RUTH 2:12.

1, 2. Sa unsang paagi makabenepisyo kita sa pagpalandong sa mga panig-ingnan diha sa Bibliya sa mga babaye nga nakapalipay sa kasingkasing ni Jehova?

 TUNGOD kay nahadlok sa Diyos, duha ka babaye ang misupak sa usa ka Paraon. Tungod sa pagtuo, ang usa ka bigaon nagpameligro sa iyang kinabuhi aron mapanalipdan ang duha ka Israelinhong mga espiya. Ang pagkamay-salabotan ug pagkamapaubsanon panahon sa krisis nakatabang sa usa ka babaye sa pagluwas ug daghang kinabuhi ug pagpugong sa dinihogan ni Jehova nga mahimong sad-an sa dugo. Tungod sa pagtuo kang Jehova nga Diyos duyog sa espiritu sa pagkamaabiabihon, ang usa ka biyuda ug inahan mihatag sa kataposan niyang pagkaon ngadto sa manalagna sa Diyos. Kini maoy pipila lamang sa daghang panig-ingnan diha sa Kasulatan sa mga babaye nga nakapalipay sa kasingkasing ni Jehova.

2 Ang tinamdan ni Jehova ngadto sa maong mga babaye ug ang mga panalangin nga iyang gihatag kanila nagpasundayag nga ang makapahimuot kaniya labaw sa tanan mao ang espirituwal nga mga hiyas, nga mas hinungdanon pa kay sa kon unsay sekso sa usa. Sa kalibotan karon, nga nalinga kaayo sa pisikal nga mga butang, lisod ang paghatag ug prioridad sa espirituwalidad sa usa. Apan mabuntog kana, ingon sa gipasundayag sa milyonmilyong mahinadlokon-sa-Diyos nga mga babaye nga maoy dakong bahin sa katawhan sa Diyos karon. Ang maong Kristohanong mga babaye nagsundog sa pagtuo, pagkamaalamon, pagkamaabiabihon, ug ubang maayong mga hiyas nga gipasundayag sa mahinadlokon-sa-Diyos nga mga babaye nga gihisgotan sa Bibliya. Siyempre, ang Kristohanong mga lalaki usab gustong mosundog sa mga hiyas nga gipakita nianang sulondang mga babaye sa karaang mga panahon. Aron makita kon sa unsang paagi mahimo nato kana sa mas bug-os nga sukod, tagdon nato nga mas detalyado pa ang mga asoy sa Bibliya bahin sa mga babaye nga gihisgotan sa sinugdan.—Roma 15:4; Santiago 4:8.

Mga Babaye nga Misupak sa Usa ka Paraon

3, 4. (a) Nganong si Sipra ug Pua wala motuman kang Paraon sa dihang gimando niya nga pagapatyon ang tanang bag-ong matawo nga batang lalaki nga Israelinhon? (b) Sa unsang paagi gigantihan ni Jehova ang duha ka mananabang tungod sa ilang kaisog ug diyosnong kahadlok?

3 Sa mga husay sa Nuremberg, nga gihimo sa Alemanya human sa Gubat sa Kalibotan II, daghan nga nakombikto sa dinaghang pagpamatay misulay sa pagpakamatarong sa mga krimen nga ilang nahimo pinaagi sa pag-ingon nga sila mituman lamang sa mando. Karon itandi kining mga tawhana sa duha ka Israelinhong mga mananabang, si Sipra ug Pua, kinsa nabuhi sa karaang Ehipto panahon sa pagmando sa usa ka wala hinganli apan malupigon nga Paraon. Kay nahadlok sa nagkadaghan nga mga Hebreohanon, ang Paraon nagmando sa duha ka mananabang sa pagseguro nga mamatay ang tanang bag-ong matawo nga batang lalaki nga Hebreohanon. Unsay reaksiyon sa mga babaye nianang daotang sugo? “Sila wala mobuhat sumala sa gisulti kanila sa hari sa Ehipto, apan ilang gitipigang buhi ang mga batang lalaki.” Nganong kining maong mga babaye wala magpadaog sa kahadlok sa tawo? Tungod kay sila “nahadlok sa matuod nga Diyos.”—Exodo 1:15, 17; Genesis 9:6.

4 Oo, ang mga mananabang midangop kang Jehova, ug siya, sa baylo, napamatud-ang “usa ka taming” alang kanila, nga nanalipod kanila batok sa kasuko ni Paraon. (2 Samuel 22:31; Exodo 1:18-20) Apan dili lang kay kadto ray panalangin ni Jehova kanila. Iyang gigantihan si Sipra ug Pua ug ilang kaugalingong mga pamilya. Gipasidunggan pa gani niya kining maong mga babaye pinaagi sa pagpasulat sa ilang mga ngalan ug mga buhat diha sa iyang inspiradong Pulong aron mabasa sa umaabot nga mga kaliwatan, samtang ang ngalan sa maong Paraon wala na mahinumdomi.—Exodo 1:21; 1 Samuel 2:30b; Proverbio 10:7.

5. Sa unsang paagi ang daghang Kristohanon nga mga babaye karon nagpakitag tinamdan nga sama kang Sipra ug Pua, ug sa unsang paagi sila pagagantihan ni Jehova?

5 Aduna bay mga babaye karon nga sama kang Sipra ug Pua? Oo, aduna gayod! Kada tuig, libolibo nianang maong mga babaye ang walay-kokahadlok nga nagwali sa nagahatag-kinabuhi nga mensahe sa Bibliya diha sa mga nasod diin ang “mando sa hari” nagdili kanila sa pagbuhat niana, sa ingon nagpameligro sa ilang kagawasan o bisan sa ilang kinabuhi. (Hebreohanon 11:23; Buhat 5:28, 29) Kay gitukmod sa gugma alang sa Diyos ug sa silingan, ang maong maisogong mga babaye wala magtugot ni bisan kinsa nga mopugong kanila sa pagpaambit sa maayong balita sa Gingharian sa Diyos ngadto sa uban. Busa, daghang Kristohanon nga mga babaye ang nakigbisog sa pagsupak ug paglutos. (Marcos 12:30, 31; 13:9-13) Sama kang Sipra ug Pua, si Jehova nahibalo gayod sa mga buhat nianang maayo kaayo, maisogon nga mga babaye, ug iyang ipasundayag ang iyang gugma alang kanila pinaagi sa pagtipig sa ilang mga ngalan diha sa iyang “basahon sa kinabuhi,” basta sila molahutay nga matinumanon hangtod sa kataposan.—Filipos 4:3; Mateo 24:13.

Ang Usa ka Kanhing Bigaon Nakapalipay sa Kasingkasing ni Jehova

6, 7. (a) Unsay nahibaloan ni Rahab bahin kang Jehova ug sa iyang katawhan, ug sa unsang paagi nakaapekto kaniya kining maong kahibalo? (b) Sa unsang paagi gipasidunggan sa Pulong sa Diyos si Rahab?

6 Sa tuig 1473 W.K.P., usa ka bigaon nga ginganlag Rahab nagpuyo sa Canaanhong siyudad sa Jerico. Dayag nga si Rahab maoy babaye nga daghag nahibaloan. Sa dihang duha ka Israelinhong mga espiya ang midangop sa iyang panimalay, nakahimo siya sa pag-asoy ngadto kanila sa espesipikong mga detalye bahin sa milagrosong Paggula sa mga Israelinhon gikan sa Ehipto, bisan tuod nahitabo kadto 40 ka tuig una pa niana! Sinati usab siya sa mas bag-ong mga kadaogan sa Israel batok sa Amorihanong mga Haring Sihon ug Og. Matikdi kon sa unsang paagi nakaapekto kaniya ang maong kahibalo. Miingon siya sa mga espiya: “Nahibalo ako nga ihatag gayod ni Jehova kaninyo ang yuta, . . . kay si Jehova nga inyong Diyos maoy Diyos sa kalangitan sa itaas ug sa yuta sa ubos.” (Josue 2:1, 9-11) Oo, tungod sa nahibaloan ni Rahab bahin kang Jehova ug sa iyang mga buhat alang sa Israel, ang iyang kasingkasing misanong sa positibong paagi ug siya mituo kaniya.—Roma 10:10.

7 Tungod sa pagtuo, si Rahab milihok. Iyang giabiabi ang Israelinhong mga espiya “sa madaitong paagi,” ug iyang gituman ang ilang nagaluwas-kinabuhi nga mga instruksiyon sa dihang ang Israel misulong sa Jerico. (Hebreohanon 11:31; Josue 2:18-21) Tino nga ang mga buhat sa pagtuo ni Rahab nakapalipay sa kasingkasing ni Jehova, kay iyang giinspirar ang Kristohanong disipulo nga si Santiago sa pagsulat sa ngalan ni Rahab uban sa ngalan ni Abraham, ang higala sa Diyos, ingong panig-ingnan nga angayng sundogon sa mga Kristohanon. Si Santiago misulat: “Sa samang paagi dili ba usab si Rahab nga pampam gipahayag nga matarong pinaagi sa binuhatan, human nga maabiabihon niyang gidawat ang mga mensahero ug gipalakaw sila sa laing agianan?”—Santiago 2:25.

8. Sa unsang paagi gipanalanginan ni Jehova si Rahab tungod sa iyang pagtuo ug pagkamasinugtanon?

8 Gigantihan ni Jehova si Rahab sa daghang paagi. Sa usa ka bahin, milagrosong giluwas niya ang kinabuhi ni Rahab ug ang kinabuhi sa tanan nga midangop sa iyang balay—nga mao, “ang panimalay sa iyang amahan ug silang tanan nga iyaha.” Unya gitugotan niya sila nga mopuyo “sa taliwala sa Israel,” diin sila pagatratahon ingong mga lumad. (Josue 2:13; 6:22-25; Levitico 19:33, 34) Apan dili lang kay kana ra. Gihatagan usab ni Jehova si Rahab sa kadungganan nga mahimong kagikan ni Jesu-Kristo. Kini maoy talagsaon kaayong pagpasundayag ug mahigugmaong-kalulot ngadto sa usa ka babaye nga kanhi maoy tigsimbag-idolo nga Canaanhon! aSalmo 130:3, 4.

9. Sa unsang paagi ang tinamdan ni Jehova ngadto kang Rahab ug sa pipila ka Kristohanong mga babaye sa unang siglo makapadasig sa ubang mga babaye karon?

9 Sama kang Rahab, ang ubang Kristohanong mga babaye, gikan sa unang siglo hangtod sa atong adlaw, mitalikod sa imoral nga paagi sa pagkinabuhi aron sa pagpahimuot sa Diyos. (1 Corinto 6:9-11) Sa walay duhaduha ang uban kanila nagdako diha sa usa ka palibot nga susama nianang sa karaang Canaan, diin kaylap ang imoralidad ug giisip pa gani kini nga normal. Bisan pa niana, sila nag-usab sa ilang mga dalan, kay gitukmod sa pagtuo nga pinasukad sa tukmang kahibalo sa Kasulatan. (Roma 10:17) Busa, ikaingon usab bahin nianang maong mga babaye nga “wala sila ikaulaw sa Diyos, nga tawgon nga ilang Diyos.” (Hebreohanon 11:16) Pagkadakong kadungganan!

Gipanalanginan Tungod sa Iyang Pagkamay-Salabotan

10, 11. Unsang mga sirkumstansiya nga naglangkit kang Nabal ug David ang nagtukmod kang Abigail sa paglihok?

10 Daghang matinumanon nga mga babaye sa karaang mga panahon ang nagpasundayag sa talagsaong paagi sa hiyas nga pagkamay-salabotan, nga naghimo kanilang bililhon alang sa katawhan ni Jehova. Ang usa ka babaye nga sama niana mao si Abigail, asawa sa usa ka adunahang Israelinhon nga yutaan nga si Nabal. Ang pagkamay-salabotan ni Abigail misangpot sa kaluwasan sa daghang kinabuhi ug nagpugong kang David, ang umaabot nga hari sa Israel, nga mahimong sad-an sa dugo. Mabasa nato ang bahin kang Abigail diha sa asoy nga nasulat sa 1 Samuel kapitulo 25.

11 Sa pagsugod sa sugilanon, si David ug ang iyang mga sumusunod nagkampo duol sa mga panon sa kahayopan ni Nabal, nga ilang gipanalipdan nga walay bayad adlaw ug gabii agig pagpakita ug kalulot sa ilang Israelinhong igsoon nga si Nabal. Sa dihang hapit nang mahurot ang pagkaon ni David, nagpadala siya ug napulo ka batan-ong mga lalaki ngadto kang Nabal aron mangayog pagkaon. Nianang tungora si Nabal adunay kahigayonan sa pagpakita sa iyang apresasyon kang David ug pasidunggan siya ingong dinihogan ni Jehova. Apan walay apresasyon si Nabal. Sa pagsilaob sa iyang kasuko, iyang giinsulto si David ug gipapahawa ang batan-ong mga lalaki nga walay dala. Sa dihang nasayran kini ni David, iyang gitigom ang 400 ka armadong mga lalaki ug mipaingon didto aron sa pagpanimalos. Nasayran ni Abigail ang maharasong reaksiyon sa iyang bana ug milihok dayon ug sa maalamong paagi aron mapuypoy si David pinaagi sa pagpadala ug daghan kaayong pagkaon. Dayon siya mismo miadto kang David.—Mga bersikulo 2-20.

12, 13. (a) Sa unsang paagi si Abigail napamatud-ang may-salabotan ug maunongon kang Jehova ug sa iyang dinihogang usa? (b) Unsay gibuhat ni Abigail sa iyang pagpauli sa balay, ug unsay nahitabo kaniya?

12 Sa dihang nagkatagbo si Abigail ug David, ang iyang mapaubsanong pangaliyupo alang sa kaluoy nagpadayag sa iyang halalom nga pagtahod alang sa dinihogan ni Jehova. “Si Jehova maghimo gayod alang sa akong ginoo ug usa ka malungtarong balay, tungod kay ang mga gubat ni Jehova mao ang gipakig-away sa akong ginoo,” matod niya, nga midugang nga si Jehova magtudlo kang David ingong lider sa Israel. (Mga bersikulo 28-30) Sa samang panahon, si Abigail nagpakita ug dakong kaisog sa pagsulti kang David nga ang iyang tinguha sa pagpanimalos, kon dili mapugngan, mosangpot sa pagkasad-an sa dugo. (Mga bersikulo 26, 31) Tungod sa pagkamapaubsanon, halalom nga pagtahod, ug tin-awng panghunahuna ni Abigail, si David naulian sa iyang maayong panghunahuna. Siya mitubag: “Dalayegon si Jehova nga Diyos sa Israel, nga nagpadala kanimo niining adlawa sa pagsugat kanako! Ug dalayegon ang imong pagkamay-salabotan, ug dalayegon ikaw nga nagpugong kanako niining adlawa gikan sa pagkasad-an sa dugo.”—Mga bersikulo 32, 33.

13 Sa pagpauli sa balay, maisogong misulay si Abigail sa pagpahibalo sa iyang bana bahin sa iyang gasa kang David. Apan, sa dihang nakita niya ang iyang bana, siya “nahubog pag-ayo.” Busa naghulat siya hangtod nga ang iyang bana mahuwasan ug dayon suginlan niya siya. Unsay reaksiyon ni Nabal? Nakurat kaayo siya nga siya naapektohan sa lagmit usa ka matang sa paralisis. Napulo ka adlaw sa ulahi siya gihampak sa Diyos ug namatay. Sa dihang nahibaloan ni David nga namatay si Nabal, siya misakna nga makigminyo kang Abigail, kinsa iya gayong gidayeg ug gitahod pag-ayo. Gidawat ni Abigail ang tanyag ni David.—Mga bersikulo 34-42.

Puwede Ka Bang Mahisama Kang Abigail?

14. Unsang mga hiyas ni Abigail ang buot tingali natong ugmaron sa mas dakong gilapdon?

14 Lalaki ka man o babaye, may nakita ka ba nga pipila ka hiyas ni Abigail nga gusto nimong ugmaron sa mas dakong gilapdon? Tingali nagtinguha ka sa paglihok nga mas may-salabotan sa dihang motungha ang mga kalisdanan. O tingali buot nimong mosulti sa kalmado ug makataronganon nga paagi sa dihang nasuko pag-ayo ang uban sa imong palibot. Kon mao, nganong dili moampo kang Jehova bahin niini? Siya nagsaad nga mohatag ug kaalam, pag-ila, ug katakos sa panghunahuna ngadto sa tanan nga ‘padayon nga nagapangayo diha sa pagtuo.’—Santiago 1:5, 6; Proverbio 2:1-6, 10, 11.

15. Ilalom sa unsang mga sirkumstansiya nga ilabinang hinungdanon nga ang Kristohanong mga babaye magpasundayag sa mga hiyas nga gipakita ni Abigail?

15 Kanang maong maayo nga mga hiyas ilabinang hinungdanon alang sa usa ka babaye nga adunay bana nga dili-magtutuo kinsa wala kaayo magtagad o wala gayod magtuman sa mga prinsipyo sa Bibliya. Tingali palainom siya. Hinaot nga ang maong mga lalaki magbag-o sa ilang mga dalan. Daghan ang nagbag-o—kasagaran tungod sa malumong panggawi, halalom nga pagtahod, ug putli nga panggawi sa ilang mga asawa.—1 Pedro 3:1, 2, 4.

16. Bisan unsa pay iyang sirkumstansiya sa panimalay, sa unsang paagi ang usa ka Kristohanong igsoong babaye magpasundayag nga labaw sa tanan iyang gipabilhan ang iyang relasyon uban kang Jehova?

16 Bisan unsa pay mga kalisdanan nga kinahanglan nimong antoson diha sa panimalay, hinumdomi nga si Jehova kanunayng motabang kanimo. (1 Pedro 3:12) Busa panglimbasog sa pagpalig-on sa imong kaugalingon sa espirituwal. Pag-ampo alang sa kaalam ug kalmado nga kasingkasing. Oo, pakigsuod pa kang Jehova pinaagi sa regular nga pagtuon sa Bibliya, pag-ampo, pagpamalandong, ug pagpakig-uban sa mga isigka-Kristohanon. Ang gugma ni Abigail alang sa Diyos ug ang Iyang tinamdan ngadto sa iyang dinihogang alagad wala maapektohi sa dili-kasulatanhong panglantaw sa iyang bana. Siya milihok pinasukad sa matarong nga mga prinsipyo. Bisan diha sa panimalay diin ang bana maoy sulondan nga alagad sa Diyos, ang usa ka Kristohanong asawa nahibalo nga siya kinahanglang magpadayon sa paghago aron mapalig-on ug mamentinar ang iyang espirituwalidad. Tinuod, ang iyang bana adunay Kasulatanhong obligasyon sa pag-atiman kaniya sa espirituwal ug materyal, apan sa kataposan, siya kinahanglang manglimbasog sa iyang “kaugalingong kaluwasan uban ang kahadlok ug pagpangurog.”—Filipos 2:12; 1 Timoteo 5:8.

Iyang Nadawat ang “Ganti sa Usa ka Manalagna”

17, 18. (a) Ang babayeng balo sa Zarepta gihatagan ug unsang talagsaong pagsulay sa pagtuo? (b) Unsay reaksiyon sa babayeng balo sa hangyo ni Elias, ug sa unsang paagi gigantihan siya ni Jehova tungod niini?

17 Ang paagi diin si Jehova nag-atiman sa kabos nga babayeng balo sa panahon ni manalagnang Elias nagpakita nga siya dulot nga nagpabili niadtong nagpaluyo sa matuod nga pagsimba pinaagi sa paghatag sa ilang kaugalingon ug sa ilang mga kahinguhaan. Tungod sa dugay nga hulaw sa adlaw ni Elias, daghan ang nalunosan, lakip na ang babayeng balo ug ang iyang batang lalaki nga nagpuyo sa Zarepta. Sa dihang usa na lang ka kan-anan ang nahibilin, dihay miabot nga bisita—ang manalagnang si Elias. Diha siyay talagsaong hangyo. Bisan tuod nahibalo sa kalisod sa babaye, gihangyo niya siya nga magluto ug “gamayng lingin nga tinapay” alang kaniya, ginamit ang kataposan niyang lana ug harina. Apan siya midugang: “Kay mao kini ang giingon ni Jehova nga Diyos sa Israel: ‘Ang tadyaw sa harina dili mahutdan, ug ang gamayng banga sa lana dili makabsan hangtod sa adlaw sa pagpaulan ni Jehova sa nawong sa yuta.’”—1 Hari 17:8-14.

18 Unsa kahay imong reaksiyon nianang maong talagsaon nga hangyo? Ang babayeng balo sa Zarepta, nga dayag nakaila nga si Elias usa ka manalagna ni Jehova, “mihimo sumala sa gipamulong ni Elias.” Sa unsang paagi gigantihan siya ni Jehova tungod sa iyang pagkamaabiabihon? Siya milagrosong nagtagana ug pagkaon alang sa babaye, sa iyang anak nga lalaki, ug kang Elias panahon sa hulaw. (1 Hari 17:15, 16) Oo, gihatagan ni Jehova ang babayeng balo sa Zarepta ug “ganti sa usa ka manalagna,” bisan pag dili siya Israelinhon. (Mateo 10:41) Ang Anak sa Diyos nagpasidungog usab niining maong babayeng balo sa dihang iyang gidayeg siya ingong panig-ingnan atubangan sa dili-matinuohong mga tawo sa iyang lungsod nga natawhan, sa Nasaret.—Lucas 4:24-26.

19. Sa unsang mga paagi nga ang daghang Kristohanong babaye karon nagbanaag sa espiritu sa babayeng balo sa Zarepta, ug unsay pagbati ni Jehova niining maong mga babaye?

19 Karon, daghang Kristohanong babaye ang nagbanaag sa espiritu sa babayeng balo sa Zarepta. Pananglitan, matag semana, ang dili-mahakogong Kristohanon nga mga igsoong babaye—daghan kanila maoy kabos ug dunay mga pamilya nga atimanon—nagpakita ug pagkamaabiabihon ngadto sa nagapanawng mga magtatan-aw ug sa ilang mga asawa. Ang uban nagpaambit ug pagkaon sa bug-os-panahong mga ministro sa ilang dapit, nagtabang sa mga kabos, o sa usa ka paagi naghatag sa ilang kaugalingon ug sa ilang mga kahinguhaan aron sa pagpaluyo sa buluhaton sa Gingharian. (Lucas 21:4) Namatikdan ba ni Jehova ang maong mga sakripisyo? Segurado! “Ang Diyos dili kay dili-matarong nga kalimtan ang inyong buhat ug ang gugma nga inyong gipakita alang sa iyang ngalan, sa pagkaagi nga kamo nag-alagad sa mga balaan ug nagpadayon sa pag-alagad.”—Hebreohanon 6:10.

20. Unsay hisgotan sa sunod nga artikulo?

20 Sa unang siglo, ubay-ubayng mahinadlokon-sa-Diyos nga mga babaye ang nakapribilehiyo sa pag-alagad kang Jesus ug sa iyang mga apostoles. Sa sunod nga artikulo, atong hisgotan kon sa unsang paagi kining maong mga babaye nakapalipay sa kasingkasing ni Jehova, ug atong hisgotan ang mga panig-ingnan sa modernong-adlaw nga mga babaye kinsa nag-alagad kang Jehova nga tibuok-kasingkasing, bisan pa sa malisod nga mga sirkumstansiya.

[Footnote]

a Ang kaliwatan ni Jesus, sumala sa gisulat ni Mateo, nagngalan ug upat ka babaye—Tamar, Rahab, Ruth, ug Maria. Ang tanan gipasidunggan gayod diha sa Pulong sa Diyos.—Mateo 1:3, 5, 16.

Agig Repaso

• Sa unsang paagi ang mosunod nga mga babaye nakapalipay sa kasingkasing ni Jehova?

• Si Sipra ug Pua

• Si Rahab

• Si Abigail

• Ang babayeng balo sa Zarepta

• Sa unsang paagi ang pagpalandong sa mga panig-ingnan nga gihatag niining maong mga babaye makatabang kanato sa personal? Iilustrar.

[Mga Pangutana sa Pagtuon]

[Mga hulagway sa panid 9]

Daghang matinumanon nga mga babaye ang nag-alagad sa Diyos bisan pa sa “mando sa hari”

[Hulagway sa panid 10]

Nganong si Rahab usa ka maayong panig-ingnan sa usa nga adunay pagtuo?

[Hulagway sa panid 10]

Unsang mga hiyas nga gipakita ni Abigail ang gusto nimong sundogon?

[Hulagway sa panid 12]

Daghang Kristohanon nga mga babaye karon ang nagbanaag sa espiritu sa babayeng balo sa Zarepta