Gikinahanglan ba Nimo Kanunay ang Usa ka Sugo sa Bibliya?

SA BATA ka pa, ang imong mga ginikanan lagmit naghatag kanimo ug daghang lagda. Samtang ikaw nagakahingkod, nasabtan mo nga sila naghunahuna lamang sa imong kaayohan. Ingong hamtong, tingali gisunod pa gihapon nimo ang pipila ka prinsipyo nga ilang gisilsil diha kanimo, bisan pag wala ka na mailalom sa ilang awtoridad.

Ang atong langitnong Amahan nga si Jehova naghatag kanato ug daghang direkta nga mga sugo pinaagi sa iyang Pulong, ang Bibliya. Pananglitan, gidili niya ang idolatriya, pagpakighilawas, pagpanapaw, ug pagpangawat. (Exodo 20:1-17; Buhat 15:28, 29) Samtang ‘magatubo kita sa tanang butang’ sa espirituwal nga paagi, atong masabtan nga si Jehova naghunahuna lamang sa atong kaayohan ug ang iyang mga sugo dili hilabihan ka mapig-oton.—Efeso 4:15; Isaias 48:17, 18; 54:13.

Apan, dunay mga kahimtang diin walay direktang sugo. Busa, ang uban mobati nga kon walay direktang balaod sa Bibliya, may kagawasan sila sa pagbuhat kon unsay ilang gusto. Mangatarongan sila nga kon gibati sa Diyos nga kinahanglanon kana, iya untang ipahayag ang iyang kabubut-on pinaagi sa paghatag ug direktang sugo.

Kadtong maghunahuna nianang paagiha sagad makahimog dili-maalamong mga desisyon nga ilang basolan pag-ayo sa ulahi. Wala nila masabti nga ang Bibliya naundan dili lamang sa mga balaod kondili sa mga butang usab nga nagpaila sa panghunahuna sa Diyos. Samtang atong tun-an ang Bibliya ug mahibaloan ang panglantaw ni Jehova sa mga butang, kita makaugmad ug usa ka gibansay-sa-Bibliya nga tanlag ug matabangan sa paghimog mga pagpili nga magbanaag sa iyang mga panghunahuna. Kon buhaton nato kana, atong malipay ang iyang kasingkasing ug atong maani ang mga kaayohan tungod sa paghimog maalamong mga desisyon.—Efeso 5:1.

Talagsaong mga Panig-ingnan sa Bibliya

Sa dihang atong susihon ang mga asoy sa Bibliya bahin sa mga alagad sa Diyos sa karaang panahon, atong makaplagan ang mga kahimtang diin ilang gikonsiderar ang panghunahuna ni Jehova bisan pag wala sila mailalom ug direktang sugo. Tagda ang pananglitan ni Jose. Sa panahon nga nagbirigbirig kaniya ang asawa ni Potipar, walay inspirado-sa-Diyos nga sinulat nga balaod batok sa pagpanapaw. Bisan pa niana, bisag walay direktang balaod, nasabtan ni Jose nga ang pagpanapaw maoy sala dili lang sa kaugalingon niyang tanlag kondili ‘batok usab sa Diyos.’ (Genesis 39:9) Dayag nga nasabtan ni Jose nga ang pagpanapaw maoy supak sa panghunahuna ug kabubut-on sa Diyos, ingon sa gipahayag didto sa Eden.—Genesis 2:24.

Tagda ang lain pang pananglitan. Sa Buhat 16:3, atong mahibaloan nga sa wala pa iuban ni Pablo si Timoteo sa iyang Kristohanong mga panaw, iyang gituli siya. Apan, sa bersikulo 4 atong mabasa nga human niana si Pablo ug Timoteo miadto sa mga siyudad nga naghatod sa “mga sugo nga gidesisyonan sa mga apostoles ug mga ansiyano nga didto sa Jerusalem.” Lakip sa maong mga sugo mao ang desisyon nga ang mga Kristohanon dili na ilalom sa balaod nga magpatuli! (Buhat 15:5, 6, 28, 29) Nganong gibati man ni Pablo nga kinahanglang tulion si Timoteo? ‘Tungod sa mga Hudiyo niadtong mga dapita, kay ang tanan gayod nahibalo nga ang amahan ni Timoteo usa ka Grego.’ Dili buot ni Pablo nga makahatag ug wala kinahanglanang kapandolan. Ang iyang gihunahuna mao nga ang mga Kristohanon magpadayon sa ‘pagrekomendar sa ilang kaugalingon ngadto sa matag tawhanong tanlag sa atubangan sa Diyos.’—2 Corinto 4:2; 1 Corinto 9:19-23.

Si Pablo ug Timoteo nailhan niining panghunahunaa. Basaha ang mga tekstong sama sa Roma 14:15, 20, 21 ug 1 Corinto 8:9-13; 10:23-33, ug  tan-awa kon unsa ka dulot ang paghunahuna ni Pablo sa espirituwal nga kaayohan sa uban, ilabina niadtong mahimong mapandol sa usa ka butang nga, sa pagkatinuod, dili sayop. Ug si Pablo nagsulat bahin kang Timoteo: “Wala akoy lain nga may sama kaniyag tinamdan kinsa tiunay nga moatiman sa mga butang labot kaninyo. Kay ang tanang uban pa nagtinguha sa ilang kaugalingong kaayohan, dili nianang kang Kristo Jesus. Apan kamo nahibalo sa pamatuod nga iyang gihatag labot sa iyang kaugalingon, nga sama sa usa ka anak uban sa amahan siya nagpaulipon uban kanako sa pagpauswag sa maayong balita.” (Filipos 2:20-22) Pagkamaayong panig-ingnan niining duha ka Kristohanong mga lalaki alang kanato karon! Inay mohimo sa usa ka butang alang sa personal nga bentaha o kagustohan sa dihang wala mailalom sa espesipikong balaod gikan sa Diyos, ilang gisundog ang gugma ni Jehova ug sa iyang Anak pinaagi sa pagkonsiderar kon sa unsang paagi ang ilang personal nga mga desisyon makaapektar sa uban sa espirituwal nga paagi.

Tagda si Jesu-Kristo, ang atong pangunang panig-ingnan. Sa iyang Wali sa Bukid, gipatin-aw niya nga ang usa nga nakasabot sa diwa sa mga balaod sa Diyos motuman niana bisan pag ang ilang gibuhat wala isugo o idili sa espesipikong paagi. (Mateo 5:21, 22, 27, 28) Si Jesus, Pablo, Timoteo, o Jose wala mangatarongan nga kon walay espesipikong balaod sa Diyos, ang usa ka tawo mahimong mobuhat sa kon unsay iyang gusto. Aron makapahiuyon sa panghunahuna sa Diyos, kining mga tawhana nagtuman sa kon unsay gipaila ni Jesus nga duha ka kinadak-ang mga sugo sa tanan—ang paghigugma sa Diyos ug ang paghigugma sa isigkatawo.—Mateo 22:36-40.

Komosta ang mga Kristohanon Karong Adlawa?

Dayag nga dili nato angayng isipon ang Bibliya sama sa atong pag-isip sa usa ka legal nga dokumento—nga magdahom nga tin-awng gilatid ang matag obligasyon. Makapalipay kita sa kasingkasing ni Jehova kon atong pilion ang pagbuhat sa kon unsay nagbanaag sa iyang panghunahuna, bisan pag walay espesipikong balaod nga nagmando sa atong mga lihok. Sa ato pa, imbes kanunayng sultian kon unsay buot sa Diyos nga atong buhaton, atong ‘masabtan kon unsa ang kabubut-on ni Jehova.’ (Efeso 5:17; Roma 12:2) Nganong makapalipay man kini kang Jehova? Tungod kay kini nagpasabot nga kita labawng naghunahuna sa pagpahimuot kaniya kay sa atong personal nga mga kagustohan ug mga katungod. Nagpakita usab kini nga gipabilhan gayod nato ang iyang gugma nga gusto natong sundogon siya, nga maghimo sa maong gugma ingong puwersa nga magpalihok kanato. (Proverbio 23:15; 27:11) Dugang pa, ang mga lihok nga pinasukad sa kon unsay gipaila sa Kasulatan makaamot sa espirituwal ug kasagaran sa pisikal nga kahimsog.

Atong susihon kon sa unsang paagi kining prinsipyoha mapadapat sa personal nga mga kalihokan.

Pagpili ug Kalingawan

Tagda ang kahimtang sa usa ka batan-ong lalaki nga gustong mopalit ug usa ka rekording sa musika. Ang iyang nabatian nga musika mananoy kaayo, apan nabalaka siya tungod kay ang likod sa sudlanan nagpaila nga ang mga liriko maoy madayganon sa sekso ug law-ay. Unya, iyang nahibaloan usab nga kadaghanan sa mga rekording sa maong artista maoy masuk-anon ug agresibo ang tono. Ingong mahigugmaon kang Jehova, kining maong batan-on interesado sa Iyang hunahuna ug pagbati sa maong butang. Sa unsang paagi iyang masabtan kon unsay kabubut-on sa Diyos niining bahina?

Sa iyang sulat ngadto sa mga taga-Galacia, gilista ni apostol Pablo ang mga buhat sa unod ug ang mga bunga sa espiritu sa Diyos. Lagmit nahibalo ka kon unsay nalakip diha sa mga bunga sa espiritu sa Diyos: gugma, kalipay, pakigdait,  hataas-nga-pailob, kalulot, pagkamaayo, pagtuo, kalumo, pagpugong-sa-kaugalingon. Apan unsang mga buhata ang naglangkob sa mga buhat sa unod? Si Pablo nagsulat: “Karon dayag ang mga buhat sa unod, ug kini mao ang pakighilawas, kahugawan, malaw-ayng panggawi, idolatriya, pagbuhat sa espiritismo, mga pagdumtanay, panag-away, pangabugho, mga pagsinta sa kasuko, mga pakigtigi, mga pagkabahinbahin, mga sekta, mga kasina, mga paghuboghubog, mga hudyaka, ug mga butang nga sama niini. Mahitungod niining mga butanga pasidan-an ko kamo, ingon sa pagpasidaan ko na kaninyo, nga kadtong nagabuhat sa maong mga butang dili makapanunod sa gingharian sa Diyos.”—Galacia 5:19-23.

Matikdi ang kataposang giingon diha sa listahan—“mga butang nga sama niini.” Wala ihatag ni Pablo ang bug-os nga listahan sa tanang butang nga mahimong isipon ingong buhat sa unod. Wala kana magpasabot nga ang usa ka tawo makapangatarongan, ‘Gitugotan ko sa Kasulatan sa paghimo ug bisan unsang kalihokan nga wala sa listahan ni Pablo sa mga buhat sa unod.’ Hinunoa, ang magbabasa kinahanglang mogamit sa ilang gahom sa pagsabot aron mailhan ang mga butang nga wala tingali maapil sa listahan apan ‘susama niana.’ Kadtong dili-mahinulsolong nagabuhat sa mga kagawian nga wala mahisgoti apan ‘susama niana’ dili makapanunod sa mga panalangin sa Gingharian sa Diyos.

Busa, kinahanglan natong sabton, o ilhon, kon unsay dili makapahimuot sa mga mata ni Jehova. Lisod ba kana? Ibutang ta nga gitambagan ka sa imong doktor sa pagkaon ug mas daghang prutas ug mga utanon apan likayan ang pagkaon ug pie, sorbetes, ug mga pagkaon nga sama niini. Lisod ba ang pagtino kon asa nalista ang keyk? Karon susiha pag-usab ang mga bunga sa espiritu sa Diyos ug ang mga buhat sa unod. Sa unsang listahan nalakip ang gihisgotan sa ibabaw nga rekording sa musika? Dayag nga wala gayod kini magbanaag sa hiyas nga gugma, pagkamaayo, pagpugong-sa-kaugalingon, o uban pang mga hiyas nga nalangkit sa mga bunga sa espiritu sa Diyos. Ang usa wala magkinahanglan ug direktang balaod aron masabtan nga kining matanga sa musika dili uyon sa panghunahuna sa Diyos. Ang mao gihapong mga prinsipyo mapadapat sa mga basahon, pelikula, programa sa telebisyon, dula sa kompiyuter, Web site, ug uban pa.

Dalawaton nga Personal nga Panagway

Ang Bibliya naghatag usab ug mga prinsipyo sa mga butang nga may kalabotan sa pamesti ug panghindik. Tungod niini ang matag Kristohanon magiyahan sa paghupot ug nahiangay ug makapahimuot nga personal nga panagway. Maylabot sa pamesti ug panghindik, ang mahigugmaon kang Jehova magtagad niini ingong kahigayonan, dili sa pagbuhat sa kon unsay iyang gusto, kondili sa pagbuhat sa kon unsay makapahimuot sa iyang langitnong Amahan. Sama sa ato nang nasayran, ang kamatuoran nga si Jehova wala maghatag ug espesipikong mga lagda maylabot sa usa ka butang wala magpasabot nga siya wala magpakabana sa ginabuhat sa iyang katawhan. Ang mga estilo managlahi sa lainlaing lugar, ug bisan diha sa samang dapit, mag-usab-usab kini matag karon ug unya. Hinunoa, ang Diyos nagtaganag paninugdang mga prinsipyo nga angayng mogiya sa iyang katawhan sa tanang panahon ug diha sa tanang dapit.

Pananglitan, ang 1 Timoteo 2:9, 10 nag-ingon: “Sa ingon usab gitinguha ko nga ang mga babaye magdayandayan sa ilang kaugalingon sa mahapsay nga sinina, uban ang pagkamakasaranganon ug maayong panghunahuna, dili pinaagi sa mga estilo sa pagsalapid sa buhok ug sa bulawan o sa mga perlas o sa mahalon kaayong sapot, kondili sa paagi nga nahiangay sa mga babaye nga nagpaila nga masimbahon sa Diyos, sa ato pa, pinaagi sa maayong mga buhat.” Busa, ang Kristohanong mga babaye—ug mga lalaki—angayng maghunahuna kon unsay gidahom sa mga tawo sa ilang dapit nga panagway niadtong “nagpaila nga masimbahon sa Diyos.” Ilabinang angay nga hatagag pagtagad sa usa ka Kristohanon kon unsay epekto sa iyang panagway sa hunahuna sa mga tawo sa mensahe sa Bibliya nga iyang gidala. (2 Corinto 6:3) Ang usa ka sulondang Kristohanon dili sobrang maghunahuna sa iyang kaugalingong kagustohan o gituohang mga katungod kondili, hinuon, siya maghunahuna nga dili mahimong hinungdan sa pagkapandol sa uban.—Mateo 18:6; Filipos 1:10.

Sa dihang makaplagan sa usa ka Kristohanon nga ang usa ka estilo sa personal nga panagway makatugaw o makapandol sa uban, iyang masundog si apostol Pablo pinaagi sa paghunahuna sa espirituwal nga kaayohan sa uban inay kay sa iyang personal nga kagustohan. Matod ni Pablo:  “Mahimong mga tigsundog kanako, ingon nga ako nagsundog kang Kristo.” (1 Corinto 11:1) Ug bahin kang Jesus, si Pablo nagsulat: “Bisan gani si Kristo wala magpahimuot sa iyang kaugalingon.” Tin-aw ang instruksiyon ni Pablo alang sa tanang Kristohanon: “Hinunoa, kita nga mga lig-on angayng mopas-an sa mga kaluyahon niadtong mga dili lig-on, ug dili kay magpahimuot sa atong kaugalingon. Magpahimuot ang matag usa kanato sa iyang silingan sa kon unsay maayo aron sa paglig-on kaniya.”—Roma 15:1-3.

Pagpahait sa Atong mga Gahom sa Pagsabot

Sa unsang paagi atong maugmad ang atong mga gahom sa pagsabot aron atong mahibaloan kon sa unsang paagi mapahimut-an si Jehova bisan pag siya walay gihatag nga espesipikong sugo bahin sa usa ka butang? Kon atong basahon ang iyang Pulong matag adlaw, tun-an kana nga regular, ug palandongon kon unsay atong nabasa, atong masinati ang pag-uswag sa atong mga gahom sa pagsabot. Ang maong pag-uswag dili mahitabo dihadiha. Sama sa pisikal nga pagtubo sa usa ka bata, ang espirituwal nga pag-uswag maoy anam-anam ug dili mamatikdan dihadiha. Busa kinahanglang magpailob, ug dili kita angayng mahigawad kon wala kitay mamatikdan nga dihadihang pag-uswag. Sa laing bahin, ang paglabay lamang sa daghang panahon dili kay mao ray makapahait sa atong mga gahom sa pagsabot. Ang maong panahon kinahanglang mapuno sa regular nga pagtagad sa Pulong sa Diyos sumala sa gihisgotan sa ibabaw, ug kinahanglan natong ipadapat ang maong Pulong sa atong kinabuhi kutob sa atong maarangan.—Hebreohanon 5:14.

Ikasulti nga samtang ang mga balaod sa Diyos magsulay sa atong pagkamasinugtanon, ang iyang mga prinsipyo magsulay sa kalalom sa atong espirituwalidad ug sa atong tinguha sa pagpahimuot kaniya. Samtang mouswag kita sa espirituwal, magahatag kita ug mas dakong pagtagad sa pagsundog kang Jehova ug sa iyang Anak. Magmaikagon kita sa pagpasukad sa atong mga desisyon sa panghunahuna sa Diyos sa mga butang ingon sa gipaila sa Kasulatan. Samtang ginapahimut-an nato ang atong langitnong Amahan sa tanan natong pagabuhaton, atong makaplagan nga mosamot usab ang atong kalipay.

[Mga hulagway sa panid 23]

Ang mga estilo sa besti managlahi sa nagkalainlaing dapit, apan ang atong mga pagpili kinahanglang magiyahan sa mga prinsipyo sa Bibliya