Mga Pangutana Gikan sa mga Magbabasa

• Sa unsang paagi nato mapaguol ang balaang espiritu sa Diyos, sanglit dili man kini usa ka persona?

Si apostol Pablo mao ang nagsulat: “Ayaw paguola ang balaang espiritu sa Diyos.” (Efeso 4:30) Sabton sa uban kining mga pulonga ingong timailhan nga ang balaang espiritu maoy usa ka persona. Hinunoa, ang mga publikasyon sa “matinumanong piniyalan” subsob nga naghatag ug Kasulatanhon ug makasaysayanhong pamatuod nga wala lantawa sa unang mga Kristohanon ang balaang espiritu ingong usa ka persona o usa ka diyos nga katupong sa Labing Hataas ingong bahin sa gitawag nga Trinidad. a (Lucas 12:42) Busa si Pablo wala magpunting sa balaang espiritu sa Diyos ingong persona.

Ang balaang espiritu sa Diyos mao ang iyang dili-makita nga aktibong puwersa. (Genesis 1:2) Gitagna nga si Jesus magbawtismo uban “sa balaang espiritu,” maingon nga si Juan nagbawtismo sa tubig. (Lucas 3:16) Sa Pentekostes 33 K.P., mga 120 ka tinun-an ang “napuno sa balaang espiritu”—dayag nga wala sila napuno sa usa ka persona. (Buhat 1:5, 8; 2:4, 33) Ang maong mga dinihogan nakadawat ug langitnong paglaom, ug ang espiritu sa Diyos naggiya kanila sa pagkinabuhing matinumanon. (Roma 8:14-17; 2 Corinto 1:22) Ang espiritu nagpatunghag diyosnong mga bunga ug nagtabang kanila sa paglikay sa daotang “mga buhat sa unod” nga moresulta sa dili-pag-uyon sa Diyos.—Galacia 5:19-25.

Kon kita mga alagad sa Diyos nga may yutan-ong paglaom, wala kita madihogi sa balaang espiritu. Apan, kita makabaton gihapon sa espiritu sa Diyos sama kanilang may langitnong paglaom. Busa, mahimo usab natong mapaguol ang espiritu. Apan sa unsang paagi?

Kon dili nato panumbalingon ang Kasulatanhong mga tambag nga nasulat ubos sa paggiya sa balaang espiritu, mahimo natong maugmad ang mga taras nga mahimong moresulta sa tinuyong pagpakasala batok sa espiritu, pagkawala sa pag-uyon ni Jehova, ug kalaglagan sa ulahi. (Mateo 12:31, 32) Wala pa tingali kita nagahimog grabe nga sala, apan basin nagsugod na kita sa pagsubay sa sayop nga dalan, usa nga sa ngadtongadto mahimong modaldal kanato ngadto sa dalan nga kasukwahi sa paggiya sa espiritu. Sa maong kahimtang, mapaguol nato ang balaang espiritu.

Nan, unsay atong mahimo aron dili nato mapaguol ang espiritu sa Diyos? Kinahanglan gayod nga kontrolahon nato ang atong mga hunahuna ug mga lihok. Sa iyang sulat ngadto sa mga taga-Efeso, sa kapitulo 4, si apostol Pablo naghisgot bahin sa paglikay sa mga kiling sa pagpamakak, pagpabilin diha sa kasuko, pagkatapolan, ug pagsultig law-ay. Kon kita nagasul-ob na sa “bag-ong  personalidad” apan mobalik gihapon sa maong daotang mga buhat, unsa may atong ginahimo? Kita nagasupak sa dinasig-sa-espiritu nga tambag sa Pulong sa Diyos, ang Bibliya. Sa paghimo niini, atong mapaguol ang balaang espiritu.

Sa Efeso kapitulo 5, atong mabasa ang tambag ni Pablo bahin sa paglikay sa malaw-ay nga hilig sa pakighilawas. Giawhag usab sa apostol ang iyang mga isigkamagtutuo sa paglikay sa makauulawng panggawi ug malaw-ayng pagpanistis. Kon dili nato buot nga mapaguol ang balaang espiritu sa Diyos, angay natong hinumdoman kini sa dihang magpili ug kalingawan. Nganong magpakita man kitag kaikag sa maong mga butang pinaagi sa paghisgot bahin niana, pagbasa bahin niana, ug pagtan-aw sa mga pasundayag niana diha sa telebisyon o uban pa?

Sa pagkatinuod, aduna pay laing paagi nga mapaguol nato ang espiritu. Ang espiritu ni Jehova nagpalambo sa panaghiusa diha sa kongregasyon, apan ibutang nato nga kita nagpasa ug makadaot nga tabi o nagporma ug eksklusibong pundok diha sa kongregasyon. Dili ba nagalihok kita nga supak sa paggiya sa espiritu alang sa panaghiusa? Sa malangkobong paagi, kita nagpaguol sa balaang espiritu, sama niadtong mga nagpahinabog pagkabahinbahin sa kongregasyon sa Corinto. (1 Corinto 1:10; 3:1-4, 16, 17) Mapaguol usab nato ang espiritu kon tinuyo natong daoton ang pagtahod sa uban alang sa tinudlo-sa-espiritung mga lalaki sa kongregasyon.—Buhat 20:28; Judas 8.

Nan, tin-aw nga maalamong susihon nato ang atong tinamdan ug mga binuhatan kon kini ba nahiuyon sa paggiya sa balaang espiritu ingon sa atong makat-onan diha sa Bibliya ug sa Kristohanong kongregasyon. ‘Mag-ampo usab kita uban sa balaang espiritu,’ nga mosunod sa paggiya niini ug kanunayng molihok uyon sa ginasulti sa dinasig nga Pulong sa Diyos. (Judas 20) Hinaot nga magmadeterminado kita nga dili paguolon ang espiritu apan kanunayng magpagiya niini alang sa kadungganan sa balaang ngalan ni Jehova.

• Gitandi ni Jesu-Kristo ang kalisod sa pagsulod sa usa ka tawo nga dato ngadto sa Gingharian nianang paglusot sa usa ka kamelyo sa mata sa dagom. Gitumong ba ni Jesus ang literal nga kamelyo ug literal nga igtatahing dagom?

Duha sa tulo ka mga pagkutlo sa Kasulatan niini nga pahayag halos magkapareho. Sumala sa taho ni Mateo, si Jesus miingon: “Mas sayon pa sa usa ka kamelyo nga makalusot sa mata sa dagom kay sa usa ka datong tawo nga makasulod sa gingharian sa Diyos.” (Mateo 19:24) Sa susama, ang Marcos 10:25 nag-ingon: “Mas sayon pa sa usa ka kamelyo nga makalusot sa mata sa dagom kay sa usa ka tawo nga dato nga makasulod sa gingharian sa Diyos.”

Ang ubang reperensiyang mga basahon nag-ingon nga ang “mata sa dagom” maoy usa ka gamayng ganghaan diha sa usa sa dagkong mga ganghaan sa Jerusalem. Kon ang dakong ganghaan sirado sa gabii, ang gamayng ganghaan mahimong buksan. Gituohan nga ang usa ka kamelyo makaagi niana. Mao ba kana ang gitumong ni Jesus?

Dili gayod. Si Jesus dayag nga nagtumong sa usa ka igtatahing dagom. Sanglit ang karaang mga dagom nga gama sa bukog ug metal nakaplagan niadtong dapita, dayag nga kini maoy kasagarang mga gamit sa balay. Ang Lucas 18:25 naghanaw sa tanang kalibog bahin sa mga pulong ni Jesus, kay kini nagkutlo kaniya nga nag-ingon: “Sa pagkatinuod, mas sayon pa sa usa ka kamelyo nga makalusot sa mata sa igtatahing dagom kay sa usa ka datong tawo nga makasulod sa gingharian sa Diyos.”

Daghang leksikograpo ang mouyon sa hubad nga “igtatahing dagom” nga mabasa diha sa Bag-ong Kalibotang Hubad. Ang Gregong pulong sa “dagom” diha sa Mateo 19:24 ug Marcos 10:25 (rha·phisʹ) naggikan sa berbo nga nagkahulogang “pagtahi.” Ug ang Gregong termino nga  mabasa sa Lucas 18:25 (be·loʹne) gigamit sa pagtumong sa usa ka literal nga dagom nga gamiton sa pagtahi sa mga samad. Ang Vine’s Expository Dictionary of Old and New Testament Words nag-ingon: “Ang pagtumong sa “mata sa dagom” ingon nga gagmayng ganghaan maoy moderno nga ideya; walay ebidensiya nga ingon niana ang pagsabot sa karaang panahon. Ang tuyo sa Ginoo sa pagsulti niadtong mga pulonga mao ang pagpadayag sa usa ka butang nga dili mahimo sa usa ka tawo ug dili kinahanglang sulayan ang pagpasayon sa maong kalisdanan pinaagi sa paghatag sa dagom ug laing kahulogan gawas ingong usa ka ordinaryong galamiton.”—1981, Tomo 3, panid 106.

Ang uban nag-ingon nga ang “kamelyo” niining mga bersikuloha angayng hubaron nga “pisi.” Ang Gregong pulong alang sa pisi (kaʹmi·los) ug kamelyo (kaʹme·los) managsama. Apan, ang Gregong pulong alang sa “kamelyo” inay kay nianang sa “pisi” ang makita sa Mateo 19:24 diha sa labing karaang naglungtad nga Gregong mga manuskrito sa Ebanghelyo ni Mateo (ang Sinaitic, ang Vatican No. 1209, ug ang Alexandrine). Gikataho nga si Mateo unang misulat sa iyang Ebanghelyo diha sa Hebreohanon ug naghubad niana mismo ngadto sa Grego. Siya nasayod sa tukma kon unsay giingon ni Jesus ug busa migamit sa hustong pulong.

Busa, atong nakita nga si Jesus nagtumong sa literal nga igtatahing dagom ug literal nga kamelyo. Gigamit niya kining mga butanga sa pagpasiugda sa pagkaimposible sa usa ka butang. Apan buot bang ipasabot ni Jesus nga wala na gayoy dato nga tawo nga makasulod sa Gingharian? Dili, tungod kay ang gisulti ni Jesus dili angayng sabton nga literal. Siya migamit ug hyperbole, o paghingapin, sa pag-ilustrar nga ingon nga ang literal nga kamelyo dili makalusot sa mata sa literal nga igtatahing dagom, imposible usab alang sa usa ka dato nga tawo nga makasulod sa Gingharian kon siya padayong magsalig pag-ayo sa iyang mga bahandi ug dili magbutang kang Jehova nga una sa iyang kinabuhi.—Lucas 13:24; 1 Timoteo 6:17-19.

Gisulti ni Jesus kining mga pulonga human nga gisalikway sa usa ka dato nga batan-ong magmamando ang dakong kahigayonan sa pagkahimong sumusunod ni Jesus. (Lucas 18:18-24) Ang usa ka dato nga tawo nga labawng magpabili sa iyang mga katigayonan inay kay sa espirituwal nga mga butang dili makadahom nga makabaton ug walay-kataposang kinabuhi ilalom sa kahikayan sa Gingharian. Hinunoa, dihay pipila ka dato nga tawo nga nahimong mga tinun-an ni Jesus. (Mateo 27:57; Lucas 19:2, 9) Busa ang usa ka dato nga tawo nga mahunahunaon sa iyang espirituwal nga panginahanglan ug nagtinguha sa tabang sa Diyos makadawat ug kaluwasan gikan kaniya.—Mateo 5:3; 19:16-26.

[Footnote]