Pag-ugmad ug Samag-Kristo nga Panghunahuna sa Pagkahalangdon

“Si bisan kinsa nga buot mahimong dako sa inyong taliwala kinahanglang mahimong inyong alagad.”—MATEO 20:26.

1. Unsay panghunahuna sa kalibotan sa pagkahalangdon?

 DUOL sa karaang siyudad sa Thebes (modernong-adlaw nga Karnak) sa Ehipto, mga 500 kilometros sa habagatan sa Cairo, nagbarog ang 18 metros nga estatwa ni Paraon Amenhotep III. Ang motan-aw nianang dako kaayong larawan mobati nga gamay kaayo siya. Kining maong monyumento, nga sa walay duhaduha gituyo paghimo aron mataha ang mga tawo sa magmamando, maoy simbolo sa panghunahuna sa kalibotan sa pagkahalangdon—kanang paghimo sa kaugalingon nga importante kaayo kutob sa mahimo ug pagpabati sa uban nga walay pulos.

2. Unsang panig-ingnan ang gihatag ni Jesus sa iyang mga sumusunod, ug unsang mga pangutana ang kinahanglan natong isukna sa atong kaugalingon?

² Itandi kining maong panghunahuna sa pagkahalangdon nianang panghunahuna nga gitudlo ni Jesu-Kristo. Bisan tuod siya mao ang “Ginoo ug Magtutudlo” sa iyang mga sumusunod, gitudloan sila ni Jesus nga ang pagkahalangdon nagsumikad sa pag-alagad sa uban. Sa kataposang adlaw sa iyang kinabuhi dinhi sa yuta, gipasundayag ni Jesus ang kahulogan sa iyang gitudlo pinaagi sa paghugas sa mga tiil sa iyang mga tinun-an. Usa gayod kadto ka mapainubsanong buhat sa pag-alagad! (Juan 13:4, 5, 14) Moalagad o alagaron—hain  ang mas gusto nimo? Ang panig-ingnan ba ni Jesus nagpukaw diha kanimo ug tinguha nga magmapainubsanon sama kaniya? Nan susihon nato ang panghunahuna ni Kristo sa pagkahalangdon nga kasukwahi sa panghunahuna nga komon sa kalibotan.

Isalikway ang Panghunahuna sa Kalibotan sa Pagkahalangdon

3. Unsang mga pananglitan sa Bibliya ang nagpakita sa makapasubong sangpotanan niadtong nagtinguha nga himayaon sa mga tawo?

³ Adunay daghang pananglitan sa Bibliya nga nagpakita nga ang panghunahuna sa kalibotan sa pagkahalangdon motultol ngadto sa kapakyasan. Hunahunaa ang gamhanang si Haman, kinsa inila sa palasyo sa Persia sa mga adlaw ni Ester ug Mardokeo. Ang pagtinguha ni Haman sa himaya misangpot sa iyang kaulawan ug kamatayon. (Ester 3:5; 6:10-12; 7:9, 10) Komosta ang mapahitas-ong si Nabukodonosor, kinsa nabuang panahon sa kinapungkayan sa iyang gahom? Ang iyang tinuis nga panghunahuna sa pagkahalangdon gipahayag niining mga pulonga: “Dili ba kini ang Dakong Babilonya, nga akong gitukod alang sa harianong balay pinaagi sa kusog sa akong gahom ug alang sa dignidad sa akong kahalangdon?” (Daniel 4:30) Unya anaa ang mapahitas-ong si Herodes Agripa I, kinsa midawat sa himaya nga dili angay kaniya imbes ihatag ang himaya ngadto sa Diyos. Siya “gikaon sa mga ulod ug nabugtoan sa gininhawa.” (Buhat 12:21-23) Ang pagkapakyas sa pagsabot sa panghunahuna ni Jehova sa pagkahalangdon mitultol niining mga tawhana sa ilang makauulaw nga pagkapukan.

4. Kinsay hinungdan sa mapahitas-ong tinamdan sa kalibotan?

⁴ Haom nga gamiton nato ang atong kinabuhi sa paagi nga maghatag ug pasidungog ug pagtahod kanato. Apan, ang Yawa nagpahimulos niining maong tinguha pinaagi sa pagpasiugda sa mapahitas-ong tinamdan, nga maoy sumbaliksilaw sa iyang kaugalingong mga ambisyon. (Mateo 4:8, 9) Ayawg kalimot nga siya mao “ang diyos niini nga sistema sa mga butang,” ug siya determinado nga ipasiugda ang iyang panghunahuna dinhi sa yuta. (2 Corinto 4:4; Efeso 2:2; Pinadayag 12:9) Tungod kay sila nahibalo sa tuboran sa maong panghunahuna, ang mga Kristohanon nagsalikway sa panghunahuna sa kalibotan sa pagkahalangdon.

5. Ang kalamposan, kabantog, ug bahandi makagarantiya ba ug dumalayong katagbawan? Ipatin-aw.

⁵ Ang usa ka ideya nga gipasiugda sa Yawa mao nga ang pagkainila diha sa kalibotan, mga pagdayeg gikan sa mga tawo, ug daghang salapi moresulta gayod sa kalipay. Tinuod ba kana? Ang kalamposan, kabantog, ug bahandi makagarantiya ba ug makapatagbaw nga kinabuhi? Ang Bibliya nagpasidaan kanato nga dili magpalimbong sa maong panghunahuna. Ang maalamong Haring Solomon misulat: “Nakita ko ang tanang kahago ug ang tanang hanas nga buhat, nga kini nagkahulogan sa pag-indigay sa usag usa; kini usab kakawangan ug usa ka paggukod sa hangin.” (Ecclesiastes 4:4) Daghang tawo nga naggugol sa ilang kinabuhi aron mahimong inila sa kalibotan ang makapamatuod nga tinuod kanang maong inspirado nga tambag sa Bibliya. Ang usa ka pananglitan mao ang usa ka tawo nga mitabang sa pagdisenyo, paghimo, ug pagtesting sa salakwanang nga gisakyan sa tawo paingon sa bulan. Siya nahinumdom: “Ako naghago ug nahimong hanas kaayo sa akong trabaho. Apan kadto wala makahatag kanako ug dumalayong kalipay ug kalinaw sa hunahuna.” a Ang hunahuna sa kalibotan bahin sa pagkahalangdon, diha man sa natad sa negosyo, esport, o kalingawan, dili makagarantiya ug dumalayong katagbawan.

 Pagkahalangdon Gumikan sa Pag-alagad nga Gipalihok sa Gugma

6. Unsay nagpakita nga sila si Santiago ug Juan adunay sayop nga panghunahuna sa pagkahalangdon?

⁶ Ang usa ka hitabo sa kinabuhi ni Jesus nagpadayag kon unsay nalangkit sa tinuod nga pagkahalangdon. Si Jesus ug ang iyang mga tinun-an nagpaingon sa Jerusalem alang sa Paskuwa sa 33 K.P. Sa pagpaingon didto, duha sa mga ig-agaw ni Jesus, sila si Santiago ug Juan, nagpadayag ug sayop nga panghunahuna sa pagkahalangdon. Pinaagi sa ilang inahan, sila mihangyo kang Jesus: ‘Isulti nga kami makalingkod sa imong tuong kamot ug sa imong wala, diha sa imong gingharian.’ (Mateo 20:21) Taliwala sa mga Hudiyo, ang paglingkod sa tuong kamot o sa wala giisip nga dakong kadungganan. (1 Hari 2:19) Si Santiago ug Juan nangambisyon sa pag-angkon sa malipotong paagi sa labing inilang mga dapit. Gusto nilang angkonon kining maong mga posisyon sa awtoridad. Naamgohan ni Jesus kon unsay ilang gihunahuna ug gipahimuslan ang kahigayonan aron tul-iron ang ilang sayop nga panghunahuna sa pagkahalangdon.

7. Sa unsang paagi gihubit ni Jesus ang dalan ngadto sa tinuod nga Kristohanong pagkahalangdon?

⁷ Si Jesus nahibalo nga niining mapahitas-ong kalibotan, ang giisip nga halangdon mao ang usa nga nagkontrolar ug nagmandar sa uban ug sa pagpapiti lamang sa iyang mga tudlo atimanon dayon ang iyang tanang kapritso. Apan taliwala sa mga sumusunod ni Jesus, ang mapainubsanong pag-alagad mao ang sukdanan sa pagkahalangdon. Si Jesus miingon: “Si bisan kinsa nga buot mahimong dako sa inyong taliwala kinahanglang mahimong inyong alagad, ug si bisan kinsa nga buot mahimong una sa inyong taliwala kinahanglang mahimong inyong ulipon.”—Mateo 20:26, 27.

8. Unsay kahulogan sa pagkahimong ministro, ug unsang mga pangutana ang ikasukna nato sa atong kaugalingon?

⁸ Ang Gregong pulong nga gihubad ug “ministro” diha sa Bibliya nagtumong sa usa nga makugihon ug malahutayon nga naningkamot sa pag-alagad sa uban. Gitudloan ni Jesus ang iyang mga tinun-an ug hinungdanong leksiyon: Ang pagmandar sa mga tawo sa paghimo sa mga butang dili makapahimo sa usa nga halangdon; ang pag-alagad sa uban nga gipalihok sa gugma mao ang makapahimong halangdon. Pangutan-a ang imong kaugalingon: ‘Unsa kahay akong reaksiyon kon ako pa si Santiago o si Juan? Masabtan gayod kaha nako nga ang tinuod nga pagkahalangdon nagsumikad sa pag-alagad nga ang motibo mao ang gugma?’—1 Corinto 13:3.

9. Unsang panig-ingnan ang gihatag ni Jesus diha sa iyang pagpakiglabot sa uban?

⁹ Gipakita ni Jesus sa iyang mga tinun-an nga ang sukdanan sa kalibotanong pagkahalangdon dili mao ang sukdanan sa samag-Kristo nga  pagkahalangdon. Wala gayod siya molihok nga labaw niadtong iyang gialagaran o gipabati silang ubos. Ang tanang matang sa mga tawo—mga lalaki, babaye, ug mga bata, mga dato, kabos, ug mga gamhanan, maingon man ang iladong mga makasasala—komportable nga nakig-uban kaniya. (Marcos 10:13-16; Lucas 7:37-50) Ang mga tawo kasagarang mawad-ag pailob niadtong adunay mga kahuyangan. Lahi si Jesus. Bisan tuod ang iyang mga tinun-an usahay dili mahunahunaon ug makiawayon, siya mapailobong nagsugo kanila, nga nagpakita kanila nga siya tinuod nga mapainubsanon ug malumog-buot.—Zacarias 9:9; Mateo 11:29; Lucas 22:24-27.

10. Sa unsang paagi ang enterong dalan sa kinabuhi ni Jesus nagsumbaliksilaw ug dili-mahakogon nga pag-alagad sa uban?

¹⁰ Ang dili-mahakogon nga panig-ingnan nga gihatag niining pangunang Anak sa Diyos nagpakita kon unsay tinuod nga kahulogan sa pagkahalangdon. Si Jesus wala moanhi sa yuta aron alagaron kondili aron moalagad sa uban, nga nag-ayo sa “lainlaing mga sakit” ug nagpahigawas sa mga tawo gikan sa pagkontrolar sa mga demonyo. Bisan tuod siya gikapoy ug kinahanglang mopahulay, kanunay niyang giuna ang mga panginahanglan sa uban, nga naghago aron mahupayan sila. (Marcos 1:32-34; 6:30-34; Juan 11:11, 17, 33) Ang iyang gugma nagtukmod kaniya sa pagtabang sa mga tawo sa espirituwal, nga mibiyahe ug gatosan ka kilometros agi sa abogong mga dalan aron sa pagsangyaw sa maayong balita sa Gingharian. (Marcos 1:38, 39) Sa walay duhaduha, giisip ni Jesus nga hinungdanon kaayo ang pag-alagad sa uban.

Sundoga ang Pagkamapainubsanon ni Kristo

11. Unsang mga hiyas ang gikinahanglan sa mga igsoon nga gitudlo aron mag-alagad ingong mga magtatan-aw sa kongregasyon?

¹¹ Sa ulahing bahin sa katuigan sa 1800, ang hustong tinamdan nga angayng ugmaron sa Kristohanong mga ansiyano gipasiugda sa dihang ang mga lalaki gipili nga mahimong nagapanawng mga hawas aron sa pag-alagad sa mga panginahanglan sa katawhan sa Diyos. Ang gikinahanglan, sumala sa Zion’s Watch Tower sa Septiyembre 1, 1894, mao ang mga lalaki nga “maaghop—aron dili sila magpaburot . . . , mapaubsanon ug hunahuna nga wala magtinguha sa pagmantala sa ilang kaugalingon, kondili kang Kristo—dili aron sa pagpahayag sa ilang kaugalingong kahibalo, kondili sa iyang Pulong sa pagkayano ug pagkapuwersado niini.” Klaro nga ang tinuod nga mga Kristohanon dili gayod magtinguhag responsibilidad aron tagbawon ang personal nga ambisyon o aron mainila, makabaton ug gahom, ug makakontrolar sa uban. Ang usa ka mapainubsanong magtatan-aw angayng maghunahuna nga ang iyang mga responsibilidad maoy “usa ka maayong buhat,” dili binayaw nga posisyon nga maghimaya sa iyang kaugalingon. (1 Timoteo 3:1, 2) Ang tanang ansiyano ug ministeryal nga mga alagad kinahanglang mohimo sa ilang maarangan sa pag-alagad sa uban nga mapainubsanon ug sa pagpanguna sa sagradong pag-alagad, nga maghatag ug panig-ingnan nga takos sundogon sa uban.—1 Corinto 9:19; Galacia 5:13; 2 Timoteo 4:5.

12. Unsang mga pangutana ang ikasukna sa kaugalingon niadtong nagapangab-ot alang sa mga pribilehiyo diha sa kongregasyon?

¹² Si bisan kinsang igsoong lalaki nga magapangab-ot  sa mga pribilehiyo kinahanglan tingaling mangutana sa iyang kaugalingon: ‘Mangita ba akog mga kahigayonan sa pag-alagad sa uban, o aduna ba akoy kiling nga gustong alagaron? Andam ba akong mohimog makatabang nga mga buluhaton nga dili daling mamatikdan sa uban?’ Pananglitan, ang usa ka batan-ong lalaki andam tingaling mopakigpulong diha sa Kristohanong kongregasyon apan mag-ukon-ukon tingali sa pagtabang sa mga tigulang. Tingali malingaw siya sa pagpakig-uban sa responsableng mga lalaki sa kongregasyon pero magpanuko sa pagpakigbahin sa buluhatong pagsangyaw. Ang maong batan-ong lalaki angayng mangutana sa iyang kaugalingon: ‘Ang ako bang gihatagag pagtagad mao lamang ang mga bahin sa pag-alagad sa Diyos nga makahatag ug kadungganan ug pagdayeg? Naningkamot ba ako nga mahimong inila?’ Ang pagtinguha ug personal nga himaya tinong dili gayod samag-Kristo nga tinamdan.—Juan 5:41.

13. (a) Sa unsang paagi ang panig-ingnan sa pagkamapainubsanon sa usa ka magtatan-aw nakaapektar sa uban? (b) Nganong ikaingon nga ang pagkamapainubsanon, o pagkamapaubsanon sa hunahuna, kinahanglanon para sa usa ka Kristohanon?

¹³ Sa dihang kita maningkamot sa pagsundog sa pagkamapainubsanon ni Kristo, kita mapalihok sa pag-alagad sa uban. Tagda ang panig-ingnan sa usa ka magtatan-aw sa sona kinsa nag-inspeksiyon sa mga palakaw sa usa sa mga sangang buhatan sa mga Saksi ni Jehova. Bisan pa sa puliki kaayo nga eskedyul ug bug-at nga responsibilidad, kining maong magtatan-aw mihunong sa iyang gibuhat aron sa pagtabang sa usa ka batan-ong brader nga naglisod sa pag-adyas sa makina nga mag-estipol sa mga magasin. “Dili ko makatuo niana!” matod pa sa brader. “Iya kong giingnan nga nagpaandar siya ug susamang matang sa makina sa dihang batan-on pa siya nga nag-alagad sa Bethel, ug iyang nahinumdoman kon unsa ka lisod ang pag-adyas niana. Dugaydugay siyang nagtrabaho sa maong makina uban kanako bisan tuod daghan kaayo siyag hinungdanon mga butang nga buhaton. Nakadayeg gayod ako niana.” Ang maong brader, nga karon magtatan-aw na sa usa sa sangang mga buhatan sa mga Saksi ni Jehova, nahinumdom gihapon nianang maong buhat sa pagkamapainubsanon. Hinaot nga dili gayod kita mobati nga taas ra kaayo kita nga dili na mohimo ug ubos nga mga butang o importante kaayo nga dili na mobuhat sa ubos nga trabaho. Hinunoa, kinahanglang sul-oban nato ang atong kaugalingon ug “pagpaubos sa hunahuna.” Kinahanglan gayod kanang himoon. Kana maoy bahin sa “bag-ong personalidad” nga kinahanglang isul-ob sa usa ka Kristohanon.—Filipos 2:3; Colosas 3:10, 12; Roma 12:16.

Kon Unsaon Pagbaton ug Samag-Kristo nga Panghunahuna sa Pagkahalangdon

14. Sa unsang paagi ang pagpamalandong sa atong relasyon sa Diyos ug sa atong isigkatawo motabang kanato sa pag-ugmad sa hustong panghunahuna sa pagkahalangdon?

¹⁴ Sa unsang paagi mabatonan nato ang tukmang panghunahuna sa pagkahalangdon? Ang usa ka paagi mao ang pagpamalandong sa atong relasyon uban kang Jehova nga Diyos. Ang iyang kahalangdon, gahom, ug kaalam nagtuboy kaniya nga labaw kaayo kay sa huyang nga mga tawo. (Isaias 40:22) Ang pagpamalandong sa atong relasyon sa atong isigkatawo motabang usab kanato sa pag-ugmad ug pagkamapaubsanon sa hunahuna. Pananglitan, malabwan tingali nato ang uban diha sa pipila ka buluhaton, apan basin molabaw sila sa mga bahin sa kinabuhi nga mas hinungdanon pa, o ang atong Kristohanong mga igsoon aduna tingaliy pipila ka hiyas nga wala kanato. Sa pagkatinuod, kadaghanan niadtong bililhon sa panan-aw sa Diyos wala mahimong inila tungod sa ilang kaaghop ug kamapainubsanon.—Proverbio 3:34; Santiago 4:6.

15. Sa unsang paagi ang integridad sa katawhan sa Diyos nagpakita nga walay usa nga adunay pasikaranan nga mobating labaw kay sa uban?

¹⁵ Ang mga kasinatian sa mga Saksi ni Jehova nga nailalom sa pagsulay tungod sa ilang pagtuo haom nga nag-ilustrar niining puntoha. Kasagaran, kadtong isipon sa kalibotan nga ordinaryo  mao ang nakahupot sa ilang integridad sa Diyos ilalom sa grabeng mga pagsulay. Ang pagpamalandong sa maong mga panig-ingnan makatabang kanato sa pagpabiling mapainubsanon ug magtudlo kanato nga ‘dili maghunahuna ug labaw bahin sa atong kaugalingon kay sa angay nga hunahunaon.’—Roma 12:3. b

16. Sa unsang paagi ang tanan diha sa kongregasyon makaugmad sa pagkahalangdon agig pagsundog sa sumbanan nga gihatag ni Jesus?

¹⁶ Ang tanang Kristohanon, bata ug tigulang, angayng maningkamot sa pag-ugmad ug samag-Kristo nga panghunahuna sa pagkahalangdon. Diha sa kongregasyon, daghang buluhaton ang angayng himoon. Ayaw gayod kapikal kon hangyoon ka sa pagbuhat sa mga butang nga morag ubos tan-awon. (1 Samuel 25:41; 2 Hari 3:11) Mga ginikanan, gidasig ba ninyo ang inyong gagmayng mga anak ug mga tin-edyer sa pagtrabaho nga malipayon sa bisan unsang asaynment nga gihatag kanila, diha man sa Kingdom Hall, sa asembliyahanan, o sa kombensiyonanan? Nakita ba nila kamo nga naghimo sa maong ubos nga mga trabaho? Usa ka brader, kinsa nag-alagad na karon sa tibuok-kalibotang hedkuwarter sa mga Saksi ni Jehova, tatawng nahinumdom sa panig-ingnan sa iyang mga ginikanan. Siya miingon: “Ang ilang tinamdan sa pagpanglimpiyo sa Kingdom Hall o sa kombensiyonanan nagpakita kanako nga ila kanang giisip nga hinungdanon. Subsob moboluntaryo sila sa paghimog mga trabaho nga makabenepisyo sa kongregasyon o sa mga igsoon, bisan unsa pa tingali ka ubos ang maong mga trabaho. Kining maong tinamdan nakatabang kanako sa pagdawat nga kinabubut-on sa bisan unsang trabaho dinhi sa Bethel.”

17. Sa unsang mga paagi ang mapainubsanong mga babaye mahimong panalangin sa kongregasyon?

¹⁷ Mahitungod sa pag-una sa mga intereses sa uban inay kay sa atoa, usa ka maayo kaayong panig-ingnan kanato si Ester, kinsa nahimong rayna sa Persianhong Imperyo sa ikalimang siglo W.K.P. Bisan tuod nagpuyo sa usa ka palasyo, andam siyang ipameligro ang iyang kinabuhi alang sa katawhan sa Diyos nga milihok nga kaharmonya sa iyang kabubut-on . (Ester 1:5, 6; 4:14-16) Bisan unsa pa ang ilang kahimtang sa panalapi, ang Kristohanong mga babaye karon makapakita ug espiritu nga sama nianang kang Ester pinaagi sa pagdasig sa nagmagul-anon, pagduaw sa mga masakiton, pagpakig-ambit sa buluhatong pagsangyaw, ug pagkooperar sa mga ansiyano. Pagkadakong panalangin ang maong mapainubsanong mga igsoong babaye nganha sa kongregasyon!

Ang mga Panalangin sa Samag-Kristo nga Pagkahalangdon

18. Unsang mga benepisyo ang maani gumikan sa pagpasundayag ug samag-Kristo nga pagkahalangdon?

¹⁸ Daghang benepisyo ang imong maani kon imong huptan ang samag-Kristo nga panglantaw sa pagkahalangdon. Ang dili-mahakogong pag-alagad sa uban makapalipay kanila ug kanimo. (Buhat 20:35) Samtang ikaw kinabubut-on ug mahinamon nga naghago alang sa imong mga igsoon, mas mahalon ka nila. (Buhat 20:37) Labawng hinungdanon, ang imong pagpalambo sa kaayohan sa mga isigka-Kristohanon isipon ni Jehova ingong makapahimuot nga halad sa pagdayeg ngadto kaniya.—Filipos 2:17.

19. Unsay angay natong determinasyon maylabot sa samag-Kristo nga panghunahuna sa pagkahalangdon?

¹⁹ Ang matag usa kanato kinahanglang magsusi sa iyang kasingkasing ug mangutana: ‘Igo ba lamang akong mosulti bahin sa panghunahuna ni Kristo sa pagkahalangdon, o magkugi ako sa pagpadapat niana?’ Klaro ang pagbati ni Jehova ngadto sa mga mapahitas-on. (Proverbio 16:5; 1 Pedro 5:5) Hinaot ang atong mga lihok magpakita nga kita nalipay sa pagpasundayag sa samag-Kristo nga panghunahuna sa pagkahalangdon, kana man diha sa Kristohanong kongregasyon, sa atong pamilyahanong kinabuhi, o sa atong adlaw-adlaw nga mga pakiglabot sa mga isigkatawo—nga naghimo sa tanang butang alang sa kahimayaan ug kadayeganan sa Diyos.—1 Corinto 10:31.

[Mga footnote]

Ikapatin-aw Mo Ba?

• Nganong angay natong isalikway ang kalibotanong panglantaw sa pagkahalangdon?

• Unsay sukdanan ni Jesus sa pagkahalangdon?

• Sa unsang paagi ang mga magtatan-aw makasundog sa pagkamapainubsanon ni Kristo?

• Unsay makatabang kanato sa pag-ugmad ug samag-Kristo nga pagkahalangdon?

[Mga Pangutana sa Pagtuon]

[Kahon sa panid 17]

Kinsa ang Adunay Samag-Kristo nga Pagkahalangdon?

Ang usa nga gustong alagaron o ang usa nga andam nga moalagad?

Ang usa nga gustong mainila o ang usa nga modawat ug ubos nga mga trabaho?

Ang usa nga nagtuboy sa iyang kaugalingon o ang usa nga nagtuboy sa uban?

[Hulagway sa panid 14]

Usa ka dakong larawan ni Paraon Amenhotep III

[Hulagway sa panid 15]

Nahibalo ka ba kon unsay mitultol ngadto sa pagkapukan ni Haman?

[Mga hulagway sa panid 16]

Nangita ka ba ug mga kahigayonan sa pag-alagad sa uban?