Kon Nganong Daghan ang Nagduhaduha nga ang Relihiyon Makapahiusa sa Katawhan

“HIGUGMAON mo ang imong silingan.” (Mateo 22:39) Kining pasukaranang lagda sa panggawi gituboy sa daghang relihiyon. Kon ang maong mga relihiyon epektibo pa sa pagtudlo sa ilang mga membro sa paghigugma sa ilang silingan, ang ilang mga membro nagkahiusa unta. Apan, mao ba kanay imong namatikdan? Dako ba gayod ug impluwensiya ang mga relihiyon alang sa panaghiusa? Ang usa ka di pa dugayng surbi sa Alemanya misukna sa pangutana: “Mahiusa ba sa mga relihiyon ang katawhan, o dakog kalagmitan nga kini makapabahinbahin kanila?” Sa mga gisurbi, 22 porsiyento ang nagtuo nga ang relihiyon makapahiusa, samtang 52 porsiyento ang nagtuo nga kini makapabahinbahin. Tingali ingon usab niana ang pagtuo sa mga tawo diha sa imong nasod.

Nganong daghan ang diyutay rag pagsalig nga ang relihiyon makapahiusa sa katawhan? Tingali tungod sa ilang nahibaloan gikan sa kasaysayan. Imbes hiusahon ang mga tawo, ang relihiyon sagad nagbulag kanila. Sa pipila ka kahimtang, ang relihiyon maoy gihimong pantalya sa labing makalilisang nga mga kabangisan nga nahimo sukad. Tagda ang pipila ka pananglitan gikan sa miaging 100 ka tuig lamang.

Naimpluwensiyahan sa Relihiyon

Panahon sa ikaduhang gubat sa kalibotan, ang Romano Katolikong mga taga-Croatia ug ang Ortodoksong mga taga-Serbia diha sa kayutaan sa Balkan naggubatay. Ang matag usa parehong nag-angkon nga nagsunod kang Jesus, kinsa nagtudlo sa iyang mga sumusunod sa paghigugma sa ilang silingan. Bisan pa niana, ang ilang paggubatay misangpot ngadto sa “usa sa labing makalilisang nga pakyaw nga pagpamatay sa mga sibilyan nga natala sukad sa kasaysayan,” matod pa sa usa ka tigpanukiduki. Nalisang gayod ang kalibotan sa kamatayon sa kapin sa 500,000 ka lalaki, babaye, ug mga bata.

Sa 1947 ang sub-kontinente sa India adunay populasyon nga 400 milyones ka tawo—duolan sa 20 porsiyento sa populasyon sa kalibotan—nga kadaghanan mga Hindu, Muslim, ug mga Sikh. Sa dihang nabahin ang India, nahimugso ang Islamikong nasod sa Pakistan. Nianang panahona, ginatos ka libong kagiw gikan sa maong duha ka nasod ang gisunog, gidagmalan, gipaantos, ug gipusil diha sa sunodsunod nga mga pagmasaker sa ngalan sa relihiyon.

Dugang pa sa makalilisang nga mga pananglitan nga nahisgotan na, ang hulga sa terorismo maoy nanguna sa pagsugod sa ika-21ng siglo. Karon, ang terorismo nakapaalerto sa tibuok kalibotan, ug daghang teroristang mga grupo ang miangkon nga adunay relihiyosong mga koneksiyon. Ang relihiyon wala na isipa nga tigpasiugda sa panaghiusa. Hinunoa, kini sagad gilangkit sa kapintasan ug  pagkabahinbahin. Busa, dili ikatingala nga ang magasing FOCUS sa Alemanya nagtandi sa dagkong mga relihiyon sa kalibotan—Budhismo, Kakristiyanohan, Confucianismo, Hinduismo, Islam, Judaismo, ug Taoismo—ngadto sa pulbora sa pusil.

Mga Panagbangi sa Kaugalingong mga Membro Niini

Samtang ang pipila ka relihiyon naggubatay sa usag usa, ang uban gisamok sa mga panagbangi sa kaugalingong mga membro niini. Pananglitan, sa di pa dugayng mga katuigan ang mga iglesya sa Kakristiyanohan nabahin sa nagpadayong mga panaglantugi bahin sa doktrina. Ang klero ug layko parehong nangutana: Gitugotan ba ang pagpugong sa pagpanganak? Komosta ang bahin sa aborsiyon? Angay bang ordinahan ang mga babaye ingong mga pari? Sa unsang paagi angayng lantawon sa iglesya ang homoseksuwalidad? Angay bang uyonan sa relihiyon ang gubat? Tungod sa maong pagkabahinbahin, daghan ang naghunahuna, ‘Sa unsang paagi mahiusa sa relihiyon ang katawhan nga dili man gani niini mahiusa bisan ang kaugalingong mga membro niini?’

Dayag nga ang relihiyon sa katibuk-an wala mahimong usa ka dakong impluwensiya alang sa panaghiusa. Apan ang tanan bang relihiyon nagkabahinbahin? Aduna bay relihiyon nga lahi sa uban—usa ka relihiyon nga makapahiusa sa katawhan?

[Hulagway sa panid 3]

Nasamdang mga polis panahon sa panag-engkuwentro tali sa relihiyosong mga grupo sa India sa 1947

[Credit Line]

Photo by Keystone/Getty Images