Ang Atong mga Anak—Usa ka Bililhong Panulondon

“Tan-awa! Ang mga anak maoy panulondon gikan ni Jehova; ang bunga sa tiyan maoy usa ka ganti.”—SALMO 127:3.

1. Sa unsang paagi ang unang tawhanong bata natawo?

 HUNAHUNAA ang milagrosong mga hitabo nga gipaposible ni Jehova nga Diyos sa iyang paagi sa paglalang sa unang lalaki ug babaye. Ang amahan, si Adan, ug ang inahan, si Eva, parehong may bahin sa pagkaporma sa selula nga mitubo diha sa tagoangkan ni Eva ug nahimong bag-ong persona—ang unang tawhanong bata. (Genesis 4:1) Hangtod karon, nahibulong gihapon kita sa pagsamkon ug pagkatawo sa usa ka bata ug gihubit kini sa daghan ingong tinuod nga milagro.

2. Nganong makaingon ka nga ang nahitabo sulod sa tagoangkan sa mabdos nga babaye usa ka milagro?

² Sulod sa mga 270 ka adlaw, ang orihinal nga selula nga miturok sulod sa inahan tungod sa iyang paghiusa uban sa amahan motubo ngadto sa usa ka bata nga gilangkoban ug trilyontrilyong mga selula. Sulod nianang orihinal nga selula adunay mga instruksiyon nga gikinahanglan sa pagpatungha sa kapin sa 200 ka matang sa mga selula. Nagsunod nianang kahibulongang mga instruksiyon, nga dili masabtan sa bug-os sa tawo, kining mga selulaha nga kahibulongan ang pagkakomplikado maugmad sa husto gayod nga pagkasunodsunod ug paagi aron maporma ang usa ka bag-ong buhing persona!

3. Nganong daghang naghunahunang mga tawo ang mouyon nga ang Diyos mao gayoy responsable sa pagkahimugso sa usa ka bag-ong buhing tawo?

³ Kinsa, ang imong ikaingon nga tinuod nga naglalang sa bata? Mao gayod ang Usa nga naglalang sa kinabuhi mismo. Ang salmista sa Bibliya miawit: “Ilha nga si Jehova maoy Diyos. Siya mao ang nagbuhat kanato, ug dili kita sa atong kaugalingon.” (Salmo 100:3) Mga ginikanan, nahibalo gayod kamo nga dili tungod sa inyong talagsaong katakos nga inyong napatungha kanang maong bata. Ang Diyos lamang nga adunay walay-kinutobang kaalam ang responsable sa milagrosong pagkalalang sa usa ka bag-ong buhing tawo. Sulod sa libolibo ka katuigan, ang naghunahunang mga tawo nag-ingon nga ang Dakong Maglalalang mao ang nagpahinabo sa pagkalalang sa bata sulod sa tagoangkan sa inahan niini. Mao ba usab kanay imong pagtuo?—Salmo 139:13-16.

4. Unsang negatibong kinaiya sa tawo ang dili gayod makita diha kang Jehova?

⁴ Apan, si Jehova ba usa ka dili-mabination nga Maglalalang nga basta nagmugna na lang sa biolohikal nga proseso diin ang mga lalaki ug babaye makapatungha ug mga anak? Ang ubang mga tawo dili mabination, apan dili gayod ingon niana si Jehova. (Salmo 78:38-40) Ang Bibliya nag-ingon diha sa Salmo 127:3: “Tan-awa! Ang mga anak maoy panulondon gikan ni Jehova; ang bunga sa tiyan maoy usa ka ganti.” Hisgotan nato karon kon unsay panulondon ug kon unsay gipasundayag niini kanato.

Usa ka Panulondon ug Ganti

5. Nganong ang mga anak usa ka panulondon?

⁵ Ang panulondon maoy usa ka gasa. Ang mga ginikanan kasagarang maghago pag-ayo aron makabilin sa ilang mga anak ug panulondon. Mahimong maglakip kini sa salapi, propiedad, o tingali sa usa ka bililhong kabtangan. Bisan unsa pa man, kana maoy pamatuod sa gugma sa ginikanan. Ang Bibliya nag-ingon nga ang Diyos naghatag sa mga ginikanan sa ilang mga anak ingong panulondon. Ang mga anak maoy mahigugmaong gasa gikan kaniya. Kon ikaw usa ka ginikanan, ang imo bang mga lihok nagpakita nga imong giisip ang imong mga anak ingong gasa nga gipiyal kanimo sa Maglalalang sa uniberso?

6. Unsay katuyoan sa Diyos sa pagpahinabo nga ang mga tawo makabaton ug mga anak?

 ⁶ Ang katuyoan ni Jehova sa paghatag niining maong gasa mao nga ang yuta puy-an sa mga kaliwat ni Adan ug Eva. (Genesis 1:27, 28; Isaias 45:18) Wala lalanga sa Diyos nga tinagsatagsa ang mga tawo, sama sa iyang gibuhat sa milyonmilyong manulonda. (Salmo 104:4; Pinadayag 4:11) Hinunoa, gipili sa Diyos nga lalangon ang tawo uban sa katakos nga magpatungha ug mga anak nga moliwat sa ilang mga ginikanan. Kahibulongan gayod nga pribilehiyo alang sa usa ka inahan ug amahan nga magpatungha ug mag-atiman nianang bag-ong persona! Ingong mga ginikanan, nagpasalamat ba kamo kang Jehova tungod sa pagpaarang kaninyo nga makabaton niining bililhong panulondon?

Pagkat-on Gikan sa Panig-ingnan ni Jesus

7. Kasukwahi sa gibuhat sa ubang mga ginikanan, sa unsang paagi si Jesus nagpakita ug kaikag ug kaluoy sa “mga anak sa mga tawo”?

⁷ Ikasubo, dili tanang ginikanan nag-isip sa ilang mga anak ingong ganti. Daghan ang walay kaluoy sa ilang mga anak. Ang maong mga ginikanan wala magsundog sa tinamdan ni Jehova o sa iyang Anak. (Salmo 27:10; Isaias 49:15) Sa kasukwahi, tagda ang kaikag ni Jesus sa mga bata. Bisan sa wala pa moanhi si Jesus sa yuta ingong tawo—sa dihang siya usa pa ka gamhanang espiritung persona sa langit—ang Bibliya nag-ingon nga ang iyang “bug-os nga kalipay anaa sa mga anak sa mga tawo.” (Proverbio 8:31, Rotherham) Dako kaayo ang iyang gugma alang sa mga tawo nga kinabubut-on niyang gihatag ang iyang kinabuhi ingong lukat aron kita makadawat ug walay-kataposang kinabuhi.—Mateo 20:28; Juan 10:18.

8. Sa unsang paagi si Jesus nagpakita ug maayong panig-ingnan alang sa mga ginikanan?

⁸ Sa dinhi pa sa yuta, si Jesus naghatag ug maayo kaayong panig-ingnan alang sa mga ginikanan. Tagda kon unsay iyang gihimo. Naggahin siyag panahon uban sa mga bata, bisan sa dihang siya puliki kaayo ug gibatig kapit-os. Gipanid-an niya sila nga nagdula sa merkado ug gigamit niya ang iyang napanid-ang gibuhat nila diha sa iyang pagpanudlo. (Mateo 11:16, 17) Sa iyang kataposang panaw ngadto sa Jerusalem, si Jesus nahibalo nga siya mag-antos ug pagapatyon. Busa sa dihang ang mga tawo nagdala sa ilang mga bata aron makakita kaniya, ang mga tinun-an ni Jesus, tingali sa paningkamot nga protektahan si Jesus batok sa dugang kapit-os, misulay sa pagpapahawa sa mga bata. Apan gibadlong ni Jesus ang iyang mga tinun-an. Nagpakita sa iyang “bug-os nga kalipay” sa mga bata, siya miingon: “Pasagdi ang mga bata nga moduol kanako; ayaw sila pagpugngi.”—Marcos 10:13, 14.

9. Nganong ang atong mga lihok mas hinungdanon kay sa atong gisulti?

⁹ Duna kitay makat-onan sa panig-ingnan ni Jesus. Sa dihang moduol kanato ang mga bata, unsay atong reaksiyon—bisan sa dihang kita puliki? Sama ba sa reaksiyon ni Jesus? Ang gikinahanglan sa mga anak, ilabina gikan sa ilang mga ginikanan, mao ang andam nga ihatag ni Jesus kanila—ang iyang panahon ug pagtagad. Tinuod, ang mga pulong sama sa “Gimahal ko ikaw” hinungdanon. Apan, mas epektibo ang mga lihok kay sa pulong. Ang inyong pagmahal ikapakita dili lamang sa inyong gisulti kondili sa inyong gibuhat. Kini ikapakita pinaagi sa panahon, pagtagad, ug pag-atiman nga inyong gihatag sa mga bata. Apan, ang paghimo nianang tanan dili tingali makapatunghag makitang mga resulta, labing menos dili sama ka dali sa inyong gilaoman. Gikinahanglan ang pailob. Makat-onan nato ang pagpailob kon sundogon nato ang paagi sa pagpakiglabot ni Jesus sa iyang mga tinun-an.

Ang Pagkamapailobon ug Pagkamabination ni Jesus

10. Sa unsang paagi gitudloan ni Jesus ang iyang mga tinun-an ug leksiyon sa pagkamapainubsanon, ug milampos ba kini sa sinugdan?

¹⁰ Nahibalo si Jesus nga ang iyang mga tinun-an nagsigeg indigay kon kinsay prominente. Usa ka adlaw niana, human sa pag-abot  niya sa Capernaum uban sa iyang mga tinun-an, siya nangutana kanila: “‘Unsay inyong gilalisan sa dalan?’ Sila naghilom, kay sa dalan sila naglalisay kon kinsa kanila ang labaw.” Imbes badlongon sila nga maharason, si Jesus mapailobong naghatag kanila ug praktikal nga panig-ingnan aron matudloan sila ug pagkamapainubsanon. (Marcos 9:33-37) Nagpatungha ba kini sa resulta nga gidahom niya? Wala dayon. Mga unom ka bulan sa ulahi, giawhag ni Santiago ug Juan ang ilang inahan nga mohangyo kang Jesus sa prominenteng mga posisyon diha sa Gingharian. Sa makausa pa, si Jesus mapailobong nagtul-id sa ilang hunahuna.—Mateo 20:20-28.

11. (a) Unsang naandang buluhaton ang wala himoa sa mga apostoles ni Jesus sa pag-abot nila sa lawak sa itaas uban kang Jesus? (b) Unsay gibuhat ni Jesus, ug milampos ba siya nianang panahona?

¹¹ Sa wala madugay miabot ang Paskuwa sa 33 K.P., ug si Jesus nakigkita sa iyang mga tinun-an sa pribado aron sa pagsaulog niana. Pag-abot nila sa lawak sa itaas, walay usa sa 12 ka apostoles ang mitanyag nga mohimo sa naandang serbisyo sa paghugas sa abogong mga tiil sa uban—ang ubos nga trabaho sa usa ka sulugoon o babaye diha sa panimalay. (1 Samuel 25:41; 1 Timoteo 5:10) Lagmit naguol gayod si Jesus sa pagkakita nga ang iyang mga tinun-an nagpadayon sa pagpaningkamot nga makab-ot ang usa ka posisyon! Busa gihugasan ni Jesus ang mga tiil sa matag usa ug dayon kinasingkasing nga gihangyo niya sila nga sundon ang iyang panig-ingnan sa pag-alagad sa uban. (Juan 13:4-17) Gisunod ba nila kana? Ang Bibliya nag-ingon nga sa ulahing bahin nianang gabhiona “dihay nahitabo usab nga mainit nga panaglalis sa ilang taliwala bahin sa kon kinsa kanila ang labing dako.”—Lucas 22:24.

12. Sa unsang paagi masundog sa mga ginikanan si Jesus sa ilang paningkamot sa pagbansay sa ilang mga anak?

¹² Sa dihang ang inyong mga anak dili mosanong sa inyong tambag, nasabtan ba ninyong mga ginikanan kon unsay lagmit nga gibati ni Jesus? Hinumdomi nga si Jesus wala mohunong sa pagtabang sa iyang mga apostoles, bisan tuod dugay nilang natul-id ang ilang mga kahuyangan. Sa ngadtongadto ang iyang paningkamot nagbunga. (1 Juan 3:14, 18) Mga ginikanan, angay ninyong sundogon ang gugma ug pailob ni Jesus, nga dili gayod mohunong sa inyong mga paningkamot sa pagbansay sa inyong mga anak.

13. Nganong dili angayng singkahan sa usa ka ginikanan ang bata nga nangutana?

¹³ Ang mga batan-on angayng makaamgo nga ang ilang mga ginikanan nahigugma kanila ug interesado kanila. Gustong mahibaloan ni Jesus kon unsay gihunahuna sa iyang mga tinun-an, busa namati siya sa dihang sila nagpatunghag mga pangutana. Gipangutana niya sila kon unsay ilang hunahuna bahin sa pipila ka butang. (Mateo 17:25-27) Oo, ang maayong pagpanudlo naglakip ug pagpamati pag-ayo ug pagpakitag tiunay nga interes. Dili gayod angayng singkahan sa usa ka ginikanan ang usa ka bata nga nangutana pinaagi sa pag-ingon: “Pahawa diha! Wala ka ba makakita nga puliki ko?” Kon ang ginikanan tinuod nga puliki, ang bata kinahanglang sultian nga unya na lang hisgotan ang maong butang. Dayon seguroon sa mga ginikanan nga mahisgotan kana sa ulahi. Niining paagiha bation sa bata nga ang ginikanan interesado gayod kaniya, ug siya mas daling mosugid sa iyang gibati ngadto sa iyang ginikanan.

14. Unsay makat-onan sa mga ginikanan gikan kang Jesus bahin sa pagpakitag pagmahal sa ilang mga bata?

¹⁴ Angayan ba nga ang mga ginikanan magpakita sa ilang pagbati pinaagi sa paggakos sa ilang mga anak ug paghalog kanila? Sa makausa pa, ang mga ginikanan makakat-on gikan kang Jesus. Ang Bibliya nag-ingon nga “iyang gikugos ang mga bata ug gipanalanginan sila, nga gitapion ang iyang mga  kamot diha kanila.” (Marcos 10:16) Sa inyong hunahuna, unsay reaksiyon sa mga bata? Seguradong nadasig sila, ug sila nasuod kang Jesus! Kon dunay tiunay nga pagbati ug gugma taliwala kaninyong mga ginikanan ug sa inyong mga anak, sila mas daling mosanong sa inyong mga paningkamot nga disiplinahon ug tudloan sila.

Ang Isyu Kon Unsa ka Dakong Panahon ang Gugolon

15, 16. Unsa ang popular nga ideya sa pagmatuto sa mga anak, ug lagmit unsay nagpatungha niana?

¹⁵ Ang uban nagduhaduha kon ang mga bata nagkinahanglan ba gayod ug dakong panahon ug mahigugmaong pagtagad sa ilang mga ginikanan. Ang usa ka ideya bahin sa pagmatuto sa mga anak nga gipasiugda pag-ayo gitawag ug dekalidad nga panahon. Ang nagpasiugda niini nag-ingon nga ang mga anak wala magkinahanglan ug dakong panahon gikan sa ilang mga ginikanan basta ang diyutayng panahon nga gigugol uban kanila maoy mapuslanon, maayong pagkaandam, ug giplano. Maayo ba ang ideya labot sa dekalidad nga panahon, nga gimugna nga naghunahuna sa kaayohan sa mga bata?

¹⁶ Usa ka magsusulat nga nakigsulti sa daghang bata miingon nga ang ilang “labawng gikinahanglan gikan sa ilang mga ginikanan mao ang dugang panahon,” duyog sa “bug-os nga pagtagad.” Makahuloganon nga usa ka propesor sa kolehiyo nag-ingon: “Ang terminong [dekalidad nga panahon] mitungha tungod sa pagkaamgo sa mga ginikanan sa ilang kakulangan. Ang mga tawo nagpakamatarong sa ilang paggugol ug diyutayng panahon uban sa ilang mga anak.” Unsa ka daghang panahon ang angayng gugolon sa mga ginikanan uban sa ilang mga anak?

17. Unsay gikinahanglan sa mga anak gikan sa ilang mga ginikanan?

¹⁷ Ang Bibliya walay gisulti bahin niana. Apan, ang Israelinhong mga ginikanan giawhag nga makigsulti sa ilang mga anak sa dihang sila anaa sa ilang balay, sa dihang naglakaw diha sa dalan, sa dihang naghigda, ug sa dihang sila mobangon. (Deuteronomio 6:7) Kini klarong nagpasabot nga ang mga ginikanan kinahanglang makigsulti sa ilang mga anak ug kinahanglang tudloan sila kada adlaw.

18. Sa unsang paagi gipahimuslan ni Jesus ang mga kahigayonan sa pagbansay sa iyang mga tinun-an, ug unsay makat-onan sa mga ginikanan gikan niini?

¹⁸ Si Jesus malamposong nagbansay sa iyang mga tinun-an samtang siya mikaon uban kanila, nagpanaw uban kanila, ug nagpahulay uban kanila. Busa gipahimuslan niya ang matag higayon sa pagtudlo kanila. (Marcos 6:31, 32; Lucas 8:1; 22:14) Sa susama, ang Kristohanong mga ginikanan kinahanglang magmaabtik sa paggamit sa tanang kahigayonan sa pag-ugmad ug paghupot ug maayong komunikasyon uban sa ilang mga anak ug sa pagbansay kanila diha sa mga dalan ni Jehova.

Kon Unsay Itudlo ug sa Unsang Paagi Kana Buhaton

19. (a) Unsay gikinahanglan gawas pa sa paggugol ug panahon uban sa mga anak? (b) Unsay kinahanglan nga pangunang itudlo sa mga ginikanan ngadto sa ilang mga anak?

¹⁹ Ang basta paggugol ug panahon uban sa mga anak ug bisan ang pagtudlo kanila dili lamang maoy gikinahanglan sa pagmatuto kanila  nga malamposon. Hinungdanon usab kon unsay gitudlo. Matikdi kon sa unsang paagi gipasiugda sa Bibliya kon unsay angayng itudlo. “Kining mga pulonga nga akong gisugo kanimo niining adlawa,” kini nag-ingon, “isilsil mo . . . sa imong anak.” Unsa “kining mga pulonga” nga kinahanglang itudlo ngadto sa mga bata? Dayag nga mao kini ang mga pulong nga bag-o pang gihisgotan, nga mao: “Higugmaon mo si Jehova nga imong Diyos sa bug-os mong kasingkasing ug sa bug-os mong kalag ug sa bug-os mong kusog.” (Deuteronomio 6:5-7) Si Jesus miingon nga kini mao ang labing hinungdanon sa tanang sugo sa Diyos. (Marcos 12:28-30) Sa panguna ang mga ginikanan kinahanglang magtudlo sa ilang mga anak bahin kang Jehova, nga magpatin-aw kon nganong siya lamang ang takos sa atong tibuok-kalag nga gugma ug debosyon.

20. Unsay gisugo sa Diyos sa mga ginikanan kaniadto nga itudlo sa ilang mga anak?

²⁰ Apan, “kining mga pulonga” nga giawhag sa mga ginikanan nga itudlo sa ilang mga anak naglakip ug labaw pa kay sa paghigugma lamang sa Diyos uban sa tibuok nga pagkatawo. Imong mamatikdan nga sa nag-unang kapitulo sa Deuteronomio, gisubli ni Moises ang mga balaod nga gisulat sa Diyos diha sa mga papan nga bato—ang Napulo ka Sugo. Kining mga balaora naglakip sa mga sugo nga dili mamakak, dili mangawat, dili mopatay, ug dili manapaw. (Deuteronomio 5:11-22) Busa ang kahinungdanon sa pagpaambit ug moral nga mga prinsipyo ngadto sa ilang mga anak gipakita ngadto sa mga ginikanan niadtong mga adlawa. Ang Kristohanong mga ginikanan karon kinahanglang magtagana sa ilang mga anak ug susamang instruksiyon aron ilang matabangan sila nga makabaton ug segurado, malipayon nga kaugmaon.

21. Unsay buot ipasabot sa sugo nga “isilsil” ang pulong sa Diyos nganha sa mga bata?

²¹ Matikdi nga ang mga ginikanan giingnan kon sa unsang paagi itudlo nila “kining mga pulonga,” o mga sugoa, ngadto sa ilang mga anak: “Isilsil mo kini sa imong anak.” Ang pulong “isilsil” nagpasabot ug “pagtudlo ug pagtisok pinaagi sa kanunayng pagsublisubli o pagpahimangno: pagdasig o pagtanom diha sa hunahuna.” Busa ang Diyos, sa pagkatinuod, nagsulti sa mga ginikanan sa paghimo ug usa ka giplanong programa sa pagtudlo ug Bibliya nga ang espesipikong katuyoan mao ang pagtanom sa espirituwal nga mga butang diha sa hunahuna sa ilang mga anak.

22. Unsay gisugo ngadto sa Israelinhong mga ginikanan nga itudlo sa ilang mga anak, ug unsay buot ipasabot niana?

 ²² Ang maong giplano nga programa nagkinahanglag paningkamot sa mga ginikanan. Ang Bibliya nag-ingon: “Ihigot mo kini [“kining mga pulonga,” o mga sugo sa Diyos] ingong usa ka timaan sa imong kamot, ug kini magsilbing usa ka bugkos sa agtang sa taliwala sa imong mga mata; ug isulat mo kini diha sa mga poste sa pultahan sa imong balay ug sa imong mga ganghaan.” (Deuteronomio 6:8, 9) Wala kini magpasabot nga ang mga ginikanan literal nga magsulat sa mga balaod sa Diyos diha sa mga poste sa pultahan ug sa mga ganghaan, maghigot ug kopya niana diha sa kamot sa ilang mga anak, ug magbutang ug usa ka kopya niana taliwala sa ilang mga mata. Hinunoa, ang punto mao nga ang mga ginikanan kinahanglang magpahinumdom kanunay sa ilang mga anak sa mga pagtulon-an sa Diyos. Ang pagtudlo sa ilang mga anak angayng himoon sa regular, makanunayon nga paagi nga daw ang mga pagtulon-an sa Diyos anaa sa atubangan sa mga bata sa tanang panahon.

23. Unsay hisgotan sa pagtuon sa sunod semana?

²³ Unsa ang pipila ka hinungdanon kaayong mga butang nga kinahanglang itudlo sa mga ginikanan ngadto sa ilang mga anak? Nganong hinungdanon karon nga ang mga anak matudloan ug mabansay sa pagpanalipod sa ilang kaugalingon? Unsang tabang ang mabatonan karon sa mga ginikanan sa pagtabang kanila sa pagtudlo sa ilang mga anak sa epektibong paagi? Kini ug ang ubang mga pangutana nga naglangkit sa mga ginikanan pagakonsiderahon sa sunod nga artikulo.

Unsaon Nimo Pagtubag?

• Nganong angayng isipon sa mga ginikanan nga bililhon ang ilang mga anak?

• Unsay makat-onan sa mga ginikanan ug sa uban pa gikan kang Jesus?

• Unsa ka daghang panahon ang angayng igahin sa mga ginikanan sa ilang mga anak?

• Unsay angayng itudlo ngadto sa mga anak, ug sa unsang paagi buhaton ang maong pagtudlo?

[Mga Pangutana sa Pagtuon]

[Hulagway sa panid 10]

Unsay makat-onan sa mga ginikanan sa paagi ni Jesus sa pagtudlo?

[Mga hulagway sa panid 11]

Kanus-a ug sa unsang paagi ang Israelinhong mga ginikanan magtudlo sa ilang mga anak?

[Mga hulagway sa panid 12]

Ang mga ginikanan kinahanglang magpahinumdom sa ilang mga anak sa mga pagtulon-an sa Diyos