Apektado Ka sa Pagtulon-an Bahin sa Pagkabanhaw
Apektado Ka sa Pagtulon-an Bahin sa Pagkabanhaw
“Ako adunay paglaom diha sa Diyos . . . nga aduna unyay pagkabanhaw sa mga matarong ug sa mga dili-matarong.”—BUHAT 24:15.
1. Sa unsang paagi ang pagkabanhaw nahimong isyu atubangan sa Sanhedrin?
PAGKATAPOS sa iyang ikatulong misyonaryong panaw sa 56 K.P., si apostol Pablo didto na sa Jerusalem. Human siya dakpa sa mga Romano, siya gitugotang moatubang sa Hudiyohanong hataas nga hukmanan, ang Sanhedrin. (Buhat 22:29, 30) Sa mitan-aw si Pablo sa mga sakop sa maong hukmanan, iyang namatikdan nga ang pipila Saduseo ug ang uban Pariseo. Ang maong duha ka pundok nagkalahi sa usa ka talagsaong paagi. Ang mga Saduseo wala magtuo sa pagkabanhaw; ang mga Pariseo nagtuo niana. Sa pagpakita kon diin siya nagbarog bahin sa maong isyu, si Pablo mipahayag: “Mga katawhan, mga igsoon, ako usa ka Pariseo, usa ka anak sa mga Pariseo. Mahitungod sa paglaom sa pagkabanhaw sa mga patay ako ginahukman.” Tungod sa iyang pagsulti niana, ang katigoman nagkagubot!—Buhat 23:6-9.
2. Nganong si Pablo andam sa pagpanalipod sa iyang pagtuo sa pagkabanhaw?
2 Mga katuigan nga miagi, sa dihang siya naglakaw sa dalan paingon sa Damasco, si Pablo nakakita ug usa ka panan-awon nga niana iyang nadunggan ang tingog ni Jesus. Si Pablo nangutana pa kang Jesus: “Unsay akong buhaton, Ginoo?” Si Jesus mitubag: “Tindog, lakaw ngadto sa Damasco, ug didto ikaw sultihan bahin sa tanang butang nga gitudlo nga imong buhaton.” Pag-abot sa Damasco, si Pablo nakaplagan sa usa ka matinabangon nga Kristohanong tinun-an, si Ananias, kinsa nagpatin-aw: “Ang Diyos sa atong mga katigulangan nagpili kanimo aron ikaw mahibalo sa iyang kabubut-on ug makakita sa matarong nga Usa [ang nabanhawng Jesus] ug makadungog sa tingog sa iyang baba.” (Buhat 22:6-16) Nan, dili katingad-ang si Pablo andam sa pagpanalipod sa iyang pagtuo sa pagkabanhaw.—1 Pedro 3:15.
Pagpahayag sa Publiko sa Paglaom sa Pagkabanhaw
3, 4. Sa unsang paagi si Pablo napamatud-ang usa ka maunongong tigdepensa sa pagkabanhaw, ug unsay atong makat-onan gikan sa iyang panig-ingnan?
3 Si Pablo sa ulahi miatubang kang Gobernador Felix. Niadtong higayona, si Tertulo nga “usa ka mamumulong sa publiko” nga nagpahayag sa kaso sa mga Hudiyo batok kang Pablo, nag-akusar nga siya maoy pangulo sa usa ka sekta ug sad-an sa pagrebelde sa kagamhanan. Si Pablo wala magpanuko sa pagtubag: “Angkonon ko kanimo, nga, sumala sa dalan nga ilang ginatawag ug ‘sekta,’ niining paagiha ako naghatag ug sagradong pag-alagad sa Diyos sa akong mga katigulangan.” Unya, sa paghisgot sa pangunang isyu, siya mipadayon: “Ako adunay paglaom diha sa Diyos, nga ang maong paglaom ginadawat usab niining mga tawhana, nga aduna unyay pagkabanhaw sa mga matarong ug sa mga dili-matarong.”—Buhat 23:23, 24; 24:1-8, 14, 15.
4 Mga duha ka tuig sa ulahi, si Porcio Festo, ang mipuli kang Felix, midapit kang Haring Herodes Agripa sa pag-uban kaniya sa pagsukitsukit sa binilanggong si Pablo. Misaysay si Festo nga ang mga magsusumbong misupak sa deklarasyon ni Pablo nga ang “usa ka Jesus kinsa patay na . . . buhi kuno.” Sa iyang depensa si Pablo nangutana: “Nganong gihunahuna man ninyo nga dili katuohan nga ang Diyos magbangon sa mga patay?” Unya siya mipahayag: “Tungod kay nabatonan ko man ang tabang nga gikan sa Diyos ako nagpadayon hangtod niining adlawa sa pagpamatuod ngadto sa mga gagmay ug sa mga dagko, apan walay gisulti nga bisan unsa gawas sa mga butang nga giingon sa mga Manalagna ug ni Moises nga mahitabo, nga ang Kristo mag-antos ug, ingong una nga pagabanhawon gikan sa mga patay, siya magamantala ug kahayag niini nga katawhan ug ngadto sa kanasoran.” (Buhat 24:27; 25:13-22; 26:8, 22, 23) Maunongon gayong tigdepensa si Pablo sa pagtulon-an sa pagkabanhaw! Sama kang Pablo, kita makapahayag usab nga masaligon nga aduna unyay pagkabanhaw. Apan unsang reaksiyon ang atong madahom? Lagmit sama sa nadawat ni Pablo.
5, 6. (a) Ang pagdepensa sa mga apostoles sa pagkabanhaw nagpatunghag unsang reaksiyon? (b) Unsay hinungdanon samtang atong ipahayag ang atong paglaom sa pagkabanhaw?
5 Tagda kon unsay nahitabo sayosayo pa sa ikaduhang misyonaryong panaw ni Pablo (mga 49-52 K.P.) sa miduaw siya sa Atenas. Siya nangatarongan sa mga tawo nga nagtuo ug daghang diyos, ug iyang giawhag sila sa pagmatikod sa katuyoan sa Diyos sa paghukom sa gipuy-ang yuta diha sa pagkamatarong pinaagi sa usa ka tawo nga Iyang gitudlo. Ang maong tawo walay lain kondili si Jesus. Gipatin-aw ni Pablo nga ang Diyos mihatag ug usa ka pasalig niana pinaagi sa pagbanhaw kang Jesus. Unsay reaksiyon? Atong mabasa: “Buweno, sa dihang sila nakadungog bahin sa pagkabanhaw sa mga patay, ang pipila nagyagayaga, samtang ang uban miingon: ‘Maminaw ra kami kanimo bahin niini sa lain na usab nga panahon.’”—Buhat 17:29-32.
6 Ang maong reaksiyon susama sa nasinati ni Pedro ug Juan pagkatapos ra gayod sa Pentekostes 33 K.P. Ang mga Saduseo nalangkit na usab ug dako sa panagbangi. Ang Buhat 4:1-4 nag-asoy kon unsay nahitabo: “Karon samtang ang duha nagsulti sa katawhan, ang pangulong mga saserdote ug ang kapitan sa templo ug ang mga Saduseo nangadto kanila, nga gisamokan tungod kay sila nanagtudlo man sa katawhan ug sa tin-aw nagapahayag sa pagkabanhaw gikan sa mga patay maylabot kang Jesus.” Apan ang uban maayo ug reaksiyon. “Daghan niadtong nakapamati sa pakigpulong ang nanuo, ug ang gidaghanon sa mga tawo miabot ug mga lima ka libo.” Lagmit nga makadahom kitag daghang lainlaing mga reaksiyon sa dihang maghisgot kita sa paglaom sa pagkabanhaw. Tungod niana, hinungdanon nga atong palig-onon ang atong pagtuo sa maong pagtulon-an.
Pagtuo ug ang Pagkabanhaw
7, 8. (a) Sumala sa gipakita sa usa ka sulat ngadto sa kongregasyon sa Corinto sa unang siglo, sa unsang paagi ang pagtuo mahimong kawang? (b) Sa unsang paagi ang hustong pagsabot bahin sa paglaom sa pagkabanhaw nagpalahi sa matuod nga mga Kristohanon?
7 Dili ang tanan nga nahimong mga Kristohanon sa unang siglo K.P. ang mituo dayon sa paglaom sa pagkabanhaw. Ang pipila nga nalisdan sa pagtuo niana nakig-uban sa kongregasyon sa Corinto. Alang kanila si Pablo misulat: “Akong gipasa kaninyo, apil sa unang mga butang, kanang akong nadawat usab, nga si Kristo namatay alang sa atong mga sala sumala sa Kasulatan; ug nga siya gilubong, oo, nga siya gibangon sa ikatulo ka adlaw sumala sa Kasulatan.” Unya gipamatud-an ni Pablo ang maong kamatuoran pinaagi sa pagpahayag nga ang nabanhawng Kristo “nagpakita sa kapin sa lima ka gatos ka igsoon,” nga kadaghanan kanila, midugang pag-ingon si Pablo, maoy buhi pa. (1 Corinto 15:3-8) Siya dugang nangatarongan: “Kon si Kristo ginawali nga siya gibangon gikan sa mga patay, naunsa man nga ang pipila sa taliwala ninyo nagaingon nga walay pagkabanhaw sa mga patay? Kon, sa pagkatinuod, walay pagkabanhaw sa mga patay, wala usab diay bangona si Kristo. Apan kon si Kristo wala bangona, ang among pagwali tino nga kawang, ug ang atong pagtuo kawang.”—1 Corinto 15:12-14.
8 Sa pagkatinuod, paninugdan kaayo ang pagtulon-an bahin sa pagkabanhaw nga ang Kristohanong pagtuo maoy kawang kon ang pagkabanhaw dili tuohan ingong tinuod nga mahitabo. Ang hustong pagsabot bahin sa pagkabanhaw nagpalahi gayod sa matuod nga mga Kristohanon gikan sa bakak. (Genesis 3:4; Ezequiel 18:4) Busa, si Pablo naglakip sa pagtulon-an bahin sa pagkabanhaw sa “pangunang doktrina” sa Kristiyanidad. Hinaot nga mahimong atong determinasyon nga ‘mouswag ngadto sa pagkahamtong.’ “Ug pagabuhaton nato kini,” miawhag si Pablo, “kon itugot gayod sa Diyos.”—Hebreohanon 6:1-3.
Ang Paglaom sa Pagkabanhaw
9, 10. Unsay ipasabot sa Bibliya sa dihang kini maghisgot sa pagkabanhaw?
9 Aron dugang mapalig-on ang atong pagtuo diha sa pagkabanhaw, atong repasohon ang mga pangutanang sama sa: Unsay ipasabot sa Bibliya sa dihang kini maghisgot sa pagkabanhaw? Sa unsang paagi ginatuboy ang gugma ni Jehova tungod sa pagtulon-an sa pagkabanhaw? Ang mga tubag niining mga pangutanaha mas makapasuod nato sa Diyos ug sa samang higayon kita matabangan sa pagtudlo sa uban bahin sa pagkabanhaw.—2 Timoteo 2:2; Santiago 4:8.
10 Ang “pagkabanhaw” mao ang hubad sa usa ka Gregong pulong nga sa literal nagpasabot “pagtindog pag-usab.” Unsay ipasabot sa maong mga pulong? Sumala sa Bibliya, ang paglaom sa pagkabanhaw mao ang hugot nga pagtuo nga ang patay nga tawo mabuhi pag-usab. Ang Bibliya dugang nagpakita nga ang usa ka tawo mahimong banhawon uban sa tawhanon o espirituhanong lawas, depende kon siya adunay yutan-on o langitnong paglaom. Kita mahingangha gayod sa gugma, kaalam, ug gahom ni Jehova nga gipadayag niining kahibulongang paglaom sa pagkabanhaw.
11. Unsang paglaom sa pagkabanhaw ang gihatag sa dinihogang mga alagad sa Diyos?
11 Sa pagkabanhaw ni Jesus ug sa iyang dinihogang mga igsoon, sila hatagan ug espirituhanong lawas nga makapaposible nila sa pag-alagad sa langit. (1 Corinto 15:35-38, 42-53) Sila mag-uban sa pag-alagad ingong mga magmamando sa Mesiyanikong Gingharian, nga magpatunghag Paraisong mga kahimtang sa yuta. Ubos kang Jesus ingong Hataas nga Saserdote, ang mga dinihogan mahimong harianong mga saserdote. Ilang ipadapat ang mga kaayohan sa halad lukat ni Kristo sa katawhan diha sa matarong nga bag-ong kalibotan. (Hebreohanon 7:25, 26; 9:24; 1 Pedro 2:9; Pinadayag 22:1, 2) Kasamtangan, kadtong dinihogan nga buhi pa sa yuta nagtinguha nga magpabiling dalawaton sa Diyos. Sa dihang sila mamatay, ilang madawat ang ilang “ganti” pinaagi sa pagkabanhaw ngadto sa dili-mamatay nga espirituhanong kinabuhi sa langit. (2 Corinto 5:1-3, 6-8, 10; 1 Corinto 15:51, 52; Pinadayag 14:13) “Kon kita nahiusa uban kaniya sa dagway sa iyang kamatayon,” misulat si Pablo, “kita tino usab nga mahiusa uban kaniya diha sa dagway sa iyang pagkabanhaw.” (Roma 6:5) Apan komosta man kadtong pagabanhawon alang sa kinabuhi na usab sa yuta ingong mga tawo? Sa unsang paagi sila mas masuod sa Diyos tungod sa paglaom sa pagkabanhaw? Daghan ang atong makat-onan gikan sa panig-ingnan ni Abraham.
Ang Pagkabanhaw ug ang Pagpakighigala Kang Jehova
12, 13. Unsang lig-ong pasikaranan ang nabatonan ni Abraham alang sa pagtuo sa pagkabanhaw?
12 Si Abraham, nga gibatbat ingong “higala ni Jehova,” maoy usa ka tawo nga may talagsaong pagtuo. (Santiago 2:23) Si Pablo naghisgot ug tulo ka higayon bahin sa pagtuo ni Abraham diha sa iyang talaan sa matinuohong mga lalaki ug mga babaye nga nahisulat sa ika-11 nga kapitulo sa Hebreohanon. (Hebreohanon 11:8, 9, 17) Ang iyang ikatulong paghisgot nagpaila sa pagtuo nga gipasundayag ni Abraham sa dihang masinugtanon siyang nag-andam sa paghalad sa iyang anak lalaki nga si Isaac. Kombinsido si Abraham nga ang saad bahin sa usa ka binhi pinaagi kang Isaac gigarantiyahan ni Jehova. Bisan pa kon si Isaac mamatay ingong halad, “giisip [ni Abraham] nga ang Diyos makahimo sa pagbangon kaniya bisan gikan sa mga patay.”
13 Sumala sa gipadayag sa mga panghitabo, sa nakita ni Jehova ang kalig-on sa pagtuo ni Abraham, iyang gihikay nga ang usa ka hayop maoy ipuli ingong halad. Bisan pa niana, ang kasinatian ni Isaac nahimong usa ka ilustrasyon sa pagkabanhaw, sumala sa gisaysay ni Pablo: “Gikan niana iyang [Abraham] gidawat usab siya [Isaac] sa masambingayong paagi.” (Hebreohanon 11:19) Dugang pa, si Abraham may lig-on nang pasikaranan sa iyang pagtuo sa pagkabanhaw. Dili ba si Jehova nagpasig-uli man sa katakos ni Abraham sa pagsanay sa dihang siya ug iyang asawa, si Sara, samtang tigulang na, nagkaduol ug nanganak sa ilang anak nga lalaki, si Isaac?—Genesis 18:10-14; 21:1-3; Roma 4:19-21.
14. (a) Sumala sa Hebreohanon 11:9, 10, unsay gipaabot ni Abraham? (b) Aron makadawat sa mga panalangin sa Gingharian sa bag-ong kalibotan, kinahanglang unsa pay mahitabo kang Abraham? (c) Sa unsang paagi kita makadawat sa mga panalangin sa Gingharian?
14 Si Pablo nagbatbat kang Abraham ingong langyawng molupyo ug nagpuyog tolda nga “nagpaabot sa siyudad nga may tinuod nga mga patukoranan, nga ang magtutukod ug magbubuhat niini nga siyudad mao ang Diyos.” (Hebreohanon 11:9, 10) Dili kadto literal nga siyudad sama sa Jerusalem, nga nahimutangan sa templo sa Diyos. Hinunoa, kadto maoy simbolikong siyudad. Kadto ang langitnong Gingharian sa Diyos nga gilangkoban ni Kristo Jesus ug sa iyang 144,000 ka kaubang magmamando. Ang 144,000 diha sa ilang langitnong himaya gitawag usab nga “ang balaang siyudad, ang Bag-ong Jerusalem,” ang “pangasaw-onon” ni Kristo. (Pinadayag 21:2) Niadtong 1914, si Jehova nagpalingkod kang Jesus ingong Mesiyanikong Hari sa langitnong Gingharian ug nagsugo kaniya sa pagmando taliwala sa iyang mga kaaway. (Salmo 110:1, 2; Pinadayag 11:15) Aron makadawat sa mga panalangin sa pagmando sa Gingharian, si Abraham, ang “higala ni Jehova,” kinahanglang mabuhi pag-usab. Sa samang paagi, aron kita makadawat sa mga panalangin sa Gingharian, kita kinahanglang buhi sa bag-ong kalibotan sa Diyos ingong mga membro sa dakong panon sa mga maluwas sa Armagedon o ingong mga binanhaw gikan sa mga patay. (Pinadayag 7:9, 14) Apan, unsay pasikaranan sa paglaom sa pagkabanhaw?
Gugma sa Diyos—Ang Pasikaranan sa Paglaom sa Pagkabanhaw
15, 16. (a) Sa unsang paagi ang unang tagna sa Bibliya naghatag ug pasikaranan sa atong paglaom sa pagkabanhaw? (b) Sa unsang paagi ang pagtuo sa pagkabanhaw mas makapasuod kanato kang Jehova?
15 Tungod sa atong suod nga relasyon uban sa atong langitnong Amahan, atong lig-ong pagtuo sama sa kang Abraham, ug atong pagkamasinugtanon sa mga sugo sa Diyos, kita posibleng ipahayag ni Jehova nga matarong ug isipon nga iyang mga higala. Kini maghatag kanatog kahigayonan nga makapahimulos sa pagmando sa Gingharian. Sa pagkatinuod, ang una gayong tagna nga nahisulat diha sa Pulong sa Diyos, diha sa Genesis 3:15, naghatag ug pasikaranan sa paglaom sa pagkabanhaw ug pagpakighigala sa Diyos. Nagtagna kini nga dugmokon ang ulo ni Satanas ug, ingong katugbang, samaran usab ang tikod sa Binhi sa babaye sa Diyos. Ang pagkamatay ni Jesus sa estaka maoy masambingayong pagsamad sa tikod. Ang iyang pagkabanhaw sa ikatulong adlaw nakapaalim sa maong samad ug naghimong posible sa paglihok batok sa “usa nga may gahom sa pagpahinabog kamatayon, nga mao, ang Yawa.”—Hebreohanon 2:14.
16 Si Pablo nagpahinumdom kanato nga “ang Diyos nagrekomendar sa iyang kaugalingong gugma kanato sa pagkaagi nga, samtang kita mga makasasala pa, si Kristo namatay alang kanato.” (Roma 5:8) Ang pagkamapasalamaton sa maong dili-takos nga kalulot mas magpasuod gayod kanato kang Jesus ug sa atong mahigugmaong langitnong Amahan.—2 Corinto 5:14, 15.
17. (a) Unsang paglaom ang gipahayag ni Job? (b) Unsay gipadayag sa Job 14:15 bahin kang Jehova, ug unsay imong pagbati tungod niini?
17 Si Job, usa ka matinumanong tawo sa una-Kristohanong kapanahonan, nagpaabot usab sa pagkabanhaw. Grabe ang iyang pag-antos tungod sa gihimo ni Satanas kaniya. Lahi sa iyang mini nga mga higala, kinsa wala gayod mohisgot sa pagkabanhaw, si Job nakabaton ug kahupayan gikan sa maong paglaom ug nangutana: “Kon ang usa ka tawo nga lig-on ug lawas mamatay, mabuhi ba siya pag-usab?” Agig tubag si Job mismo nagpahayag: “Magpaabot ako sa tanang adlaw sa akong pinugos nga trabaho, hangtod moabot ang akong kahupayan.” Sa pagpakigsulti sa iyang Diyos, si Jehova, siya miila: “Ikaw motawag, ug ako motubag kanimo.” Mahitungod sa mga pagbati sa atong mahigugmaong Maglalalang, si Job miingon: “Kay ikaw mangandoy sa buhat sa imong mga kamot.” (Job 14:14, 15) Oo, si Jehova maikagong nagpaabot sa panahon sa dihang ang matinumanong mga tawo mabuhi pag-usab sa pagkabanhaw. Seguradong kini mas makapasuod kanato kaniya samtang palandongon nato ang gugma ug ang dili-takos nga kalulot nga iyang gipakita kanato bisan pag kita dili hingpit!—Roma 5:21; Santiago 4:8.
18, 19. (a) Unsang palaaboton ang nabatonan ni Daniel bahin sa pagkabuhi pag-usab? (b) Unsay hisgotan na usab nato sa sunod artikulo?
18 Ang manalagnang si Daniel, nga gibatbat sa manulonda sa Diyos ingong “tawong tilinguhaon kaayo,” nakabaton ug hataas nga kinabuhi nga matinumanong nag-alagad sa Diyos. (Daniel 10:11, 19) Nagpabiling bug-os ang iyang integridad kang Jehova sukad sa iyang pagkadestiyero sa 617 W.K.P. hangtod sa panahon sa iyang pagkamatay human niya madawat ang usa ka panan-awon sa 536 W.K.P., sa ikatulong tuig nga paghari ni Ciro, ang hari sa Persia. (Daniel 1:1; 10:1) Usa ka higayon panahon sa maong ikatulong tuig sa paghari ni Ciro, si Daniel nakadawat ug panan-awon bahin sa sunodsunod nga pagtungha sa mga gahom sa kalibotan nga matapos sa nagsingabot nga dakong kasakitan. (Daniel 11:1–12:13) Tungod kay wala niya bug-os masabti ang panan-awon, si Daniel nangutana sa manulondang mensahero nga naghatag niana: “Oh akong ginoo, unsa ang kataposang bahin niining mga butanga?” Ingong tubag, ang manulonda mihisgot sa “panahon sa kataposan,” nga nianang panahona “ang mga may hait nga salabotan makasabot.” Bahin kang Daniel mismo, unsay iyang palaaboton? Ang manulonda mipahayag: “Ikaw mopahulay, apan ikaw mobarog alang sa imong bahin sa kataposan sa mga adlaw.” (Daniel 12:8-10, 13) Si Daniel mobalik “sa pagpamanhaw sa mga matarong,” sa panahon sa Milenyong Paghari ni Kristo.—Lucas 14:14.
19 Kita nagkinabuhi sa hinapos nga bahin sa panahon sa kataposan ug kita mas haduol sa pagsugod sa Milenyong Pagmando ni Kristo kay sa panahong nahimo kitang mga magtutuo. Busa, angay kitang mangutana sa kaugalingon, ‘Tua ba ako didto sa bag-ong kalibotan aron makig-uban kang Abraham, Job, Daniel, ug sa ubang matinumanong mga lalaki ug mga babaye?’ Tua unya kita didto, basta magpabilin kitang suod kang Jehova ug motuman sa iyang mga sugo. Sa sunod natong artikulo, hisgotan na usab nato nga mas detalyado ang paglaom sa pagkabanhaw aron mailhan nato kon kinsay banhawon.
Nahinumdom Ka Ba?
• Unsang reaksiyon ang naatubang ni Pablo sa dihang iyang gipahayag ang iyang paglaom sa pagkabanhaw?
• Nganong ang paglaom sa pagkabanhaw nagpalahi sa matuod nga mga Kristohanon gikan sa bakak?
• Nganong nahibalo kita nga si Abraham, Job, ug Daniel nagtuo sa pagkabanhaw?
[Mga Pangutana sa Pagtuon]
[Hulagway sa panid 8]
Si Pablo, nga miatubang kang Gobernador Felix, nagpahayag ug hugot nga pagtuo sa paglaom sa pagkabanhaw
[Hulagway sa panid 10]
Nganong si Abraham nagtuo man sa pagkabanhaw?
[Hulagway sa panid 12]
Si Job nahupayan gumikan sa paglaom sa pagkabanhaw
[Hulagway sa panid 12]
Si Daniel mobalik sa pagpamanhaw sa mga matarong