Unsay Dulnganan sa Katawhan sa Kalibotan?

PANAGHIUSA SA KATAWHAN SA KALIBOTAN. Daw makapadani kaayo. Mao kanay gusto sa tanan, dili ba? Oo, daghan na kaayo ang sabotsabot bahin sa panaghiusa. Sublisubli, kana ang ulohan sa mga miting sa mga lider sa kalibotan. Niadtong Agosto 2000, kapin sa 1,000 ka relihiyosong mga lider nagtigom sa Hiniusang Kanasoran sa New York alang sa Millennium World Peace Summit. Ilang gihisgotan ang mga kasulbaran sa mga gubat sa kalibotan. Ugaling lang, ang komperensiya mismo nagbanaag sa nag-umido nga mga kasungian. Usa ka mufti, o abogado sa Muslim nga balaod, nga taga-Jerusalem wala motambong kay mitambong man ang usa ka Hudiyong rabbi. Ang uban naglagot kay ang Dalai Lama wala dapita sa unang duha ka adlaw, sa kahadlok nga basig masuko ang Tsina.

Niadtong Oktubre 2003, ang mga isyu bahin sa kasegurohan sa kalibotan gihisgotan sa mga nasod sa Kabaybayonan sa Dagat Pasipiko atol sa komperensiya sa Asia-Pacific Economic Cooperation (APEC) nga gihimo sa Thailand. Ang pangulo sa 21 ka nasod nga mitambong nanumpa sa pagbungkag sa mga grupong terorista ug nagkauyon bahin sa mga pamaagi sa pagpauswag sa kasegurohan sa kalibotan. Apan, atol sa komperensiya daghang hawas nagbagulbol tungod sa mga komento sa usa ka primer ministro, nga kono maoy madumtanong akusasyon batok sa mga Hudiyo.

 Nganong Walay Panaghiusa?

Bisan tuod dunay daghang panagsabot bahin sa paghiusa sa katawhan sa kalibotan, makita lamang nato ang pipila ka aktuwal nga mga resulta. Bisan pa sa sinserong mga paningkamot sa daghan, nganong ang panaghiusa sa katawhan sa kalibotan wala gihapon makab-ot sa tawo bisan pa sa ika-21ng siglo?

Ang bahin sa tubag makita diha sa mga komento sa usa sa mga primer ministro nga mitambong sa komperensiya sa APEC. Siya miingon, “Anaa kanang gitawag nga nasodnong garbo.” Oo, ang tawhanong katilingban napuno sa nasyonalismo. Ang matag nasod ug etnikong grupo gitukmod sa tinguha nga magkinaugalingon sa pagmando. Ang nasodnong soberanya inubanan sa espiritu sa pakig-indig ug kadalo maoy nakapainit sa kahimtang. Sa daghang kaso, sa dihang ang nasodnong mga interes mosukwahi sa internasyonal nga interes sa mga tawo, ang nasodnong mga interes maoy unahon.

Ang nasyonalismo tukmang gihubit sa mga pulong sa salmista nga, “kamatay nga nagapahinabog kagul-anan.” (Salmo 91:3) Nahisama kinig hampak sa katawhan, nga misangpot sa di-mahubit nga pag-antos. Ang nasyonalismo uban ang misangpot nga pagdumot sa ubang mga tawo naglungtad na sa daghang siglo. Karon, ang nasyonalismo nagpadayon sa pagsugnod sa daob sa pagkabahinbahin, ug ang tawhanong mga magmamando wala makapalong niana.

Daghang awtoridad miila nga ang nasyonalismo ug kaugalingong interes maoy gamot sa mga suliran sa kalibotan. Pananglitan, ang kanhi Sekretaryo Heneral sa Hiniusang Kanasoran nga si U Thant miingon: “Daghan kaayo sa mga suliran nga giatubang nato karon maoy tungod sa, o resulta sa, sayop nga mga tinamdan . . . Lakip niini mao ang ideya sa nasyonalismo nga kortog panghunahuna—‘nasod ko kini, husto man o sayop.’” Sa gihapon, ang mga nasod karon, nga kaugalingong interes lamang ang gihunahuna, nagpadayon sa pag-insistir sa ilang kaugalingong soberanya. Kadtong mga nasod nga nakabentaha hugot nga nangupot sa ilang soberanya. Pananglitan, ang International Herald Tribune nagkomento bahin sa European Union: “Ang pag-indigay ug pagkawalay-pagsalig mao gihapoy paninugdang mga sumbanan sa politika sa Uropa. Alang sa kadaghanang membrong nasod sa EU, dili gihapon nila madawat nga may usa sa ilang kaubang mga nasod nga mohawod ug momando kanila.”

Ang Pulong sa Diyos, ang Bibliya, hustong naghubit sa sangpotanan sa tanang tawhanong  pagmando, nga nag-ingon: “Ang tawo nagmando sa tawo alang sa iyang kadaotan.” (Ecclesiastes 8:9) Tungod sa pagbahinbahin sa katawhan sa kalibotan ingong separadong mga nasod, ang mga katawhan ug mga indibiduwal nakasinati sa katumanan niining prinsipyoha sa Bibliya: “Ang nagalain sa iyang kaugalingon mangita sa iyang hakog nga tinguha; siya mobatok sa tanang praktikal nga kaalam.”—Proverbio 18:1.

Dili gayod katuyoan sa atong Maglalalang, nga nahibalo kon unsay labing maayo alang kanato, nga ang mga tawo magtukod sa ilang kaugalingong mga gobyerno ug magkinaugalingon sa pagmando. Sa pagbuhat niana, ang mga tawo nagsalikway sa katuyoan sa Diyos ug sa kamatuoran nga iyaha ang tanang butang. Ang Salmo 95:3-5 nag-ingon: “Si Jehova maoy dakong Diyos ug dakong Hari ibabaw sa tanang ubang mga diyos, nga sa iyang kamot anaa ang mga kinahiladman sa yuta ug iyaha ang mga taluktok sa kabukiran; iyaha ang dagat, nga siya mismo ang nagbuhat ug kansang mga kamot nag-umol sa mamalang yuta.” Ang Diyos maoy takos nga Soberano nga angayng ilhon sa tanan ingon nga ilang magmamando. Pinaagi sa pagpangagpas sa ilang kaugalingong soberanya, ang mga nasod nakigbatok sa iyang kabubut-on.—Salmo 2:2.

Unsay Gikinahanglan?

Ang bugtong paagi nga mahiusa ang katawhan sa kalibotan mao ang pagbaton ug usa ka awtoridad sa kalibotan nga may kahangawa gayod sa tanang tawo. Daghang tawo nga nabalaka sa kahimtang miila niining maong panginahanglan. Apan, kadtong miila niana kasagarang nangitag sulbad diha sa sayop nga tinubdan. Pananglitan, daghang komentarista, lakip na ang relihiyosong mga lider, nag-awhag sa mga tawo nga mosalig sa Hiniusang Kanasoran alang sa panaghiusa sa kalibotan. Ugaling lang, ang tawhanong mga organisasyon, bisan unsa pa ka dalayegon ang ilang mga katuyoan, wala gayod makasulbad sa internasyonal nga mga suliran sa tawo. Hinunoa, ang kadaghanan niining mga organisasyona nagbanaag lamang sa pagkabahinbahin nga naglungtad taliwala sa nagkalainlaing nasod.

Ang Bibliya nagpasidaan batok sa pagsalig sa tawhanong mga organisasyon alang sa kasulbaran sa dihang kini nag-ingon: “Ayaw ibutang ang inyong pagsalig sa mga hamili, ni sa anak sa yutan-ong tawo, nga kaniya walay kaluwasan.” (Salmo 146:3) Nagpasabot ba kini nga dili na kita makalaom nga magkahiusa ang katawhan sa kalibotan? Dili gayod. Aduna pay laing paagi.

Daghang tawo wala mahibalo nga ang Diyos nagtukod nag kagamhanan nga makapahiusa sa katawhan sa kalibotan. Ang Bibliya nag-ingon bahin kang Jehova nga Diyos: “Ako, ako mismo, nagpahimutang sa akong hari ibabaw sa Zion, ang akong bukid nga balaan. Pangayo kanako, aron ikahatag ko ang mga nasod ingong imong panulondon ug ang mga kinatumyan sa yuta ingong imong gipanag-iya.” (Salmo 2:6, 8) Matikdi nga ang kasulatan naghisgot kang Jehova nga Diyos nga ‘nagpahimutang sa iyang hari,’ nga iyang gitumong ingon nga “akong anak” diha sa bersikulo 7. Siya walay lain kondili ang pangunang espiritung Anak sa Diyos, si Jesu-Kristo nga gihatagag awtoridad ibabaw sa tanang kanasoran.

Kon sa Unsang Paagi Motungha ang Panaghiusa sa Katawhan sa Kalibotan

Kadaghanang tawo wala moila niining langitnong pagmando nga gitukod sa Diyos. Ang mga nasod nangupot pag-ayo sa ilang giisip nga katungod sa pagkasoberano. Apan, ang Diyos dili motugot niadtong dili moila sa iyang pagkasoberano ug sa kagamhanan nga iyang gitukod. Bahin niadtong dili modawat niini nga kahikayan, ang Salmo 2:9 nag-ingon: “Imong [Jesu-Kristo, ang Anak] dugmokon sila pinaagi sa setro nga puthaw, imong pulpogon sila ingon sa usa ka sudlanan sa magkukulon.” Nahibalo man sila niini o wala, ang mga nasod nagamartsa nga mosangpot sa pagpakig-away sa Diyos. Ang kataposang basahon sa Bibliya naghisgot bahin sa “mga hari sa gipuy-ang yuta” nga ginatigom “ngadto sa gubat sa dakong adlaw sa Diyos nga Labing Gamhanan.” (Pinadayag 16:14) Ang mga nasod ug ang ilang mabahinbahinong mga dalan pagahanawon. Kini magbukas sa dalan alang sa kagamhanan sa Diyos sa pagtuman sa buluhaton niini nga walay sabod.

Ingong Unibersohanong Soberano, si Jehova nga Diyos pinaagi sa iyang Anak maalamong mogamit sa gahom ug kaalam sa paghimog mga kausaban nga gikinahanglan alang sa usa ka nahiusang katawhan sa kalibotan. Ang kagamhanan sa Diyos magpatunghag tinuod nga panaghiusa ug magpanalangin sa tanang mahigugmaon sa pagkamatarong.  Nganong dili mogahin ug pipila ka minutos aron basahon ang Salmo 72 diha sa imong Bibliya? Diha niana, ang matagnaong hulagway gihatag kon unsay himoon sa pagmando sa Anak sa Diyos alang sa katawhan. Ang mga tawo makasinatig tinuod nga panaghiusa sa katawhan sa kalibotan, ug ang tanan nilang mga problema—pagpanglupig, kapintasan, kakabos, ug uban pa—pagahanawon.

Sa nabahinbahin nga katawhan sa kalibotan karon, daghang tawo maghunahuna nga ang maong paglaom dili katuohan. Apan sayop ang paghunahuna sa ingon. Ang mga saad sa Diyos wala pa gayod mapakyas, ug kini dili gayod mapakyas. (Isaias 55:10, 11) Buot ka bang makakita niining maong kausaban? Mahimo nimo kana. Ngani, aduna nay katawhan nga nangandam alang nianang panahona. Naggikan sila sa tanang kanasoran, apan inay mag-away, sila karon nahiusa sa pagpasakop sa pagkasoberano sa Diyos. (Isaias 2:2-4) Kinsa sila? Sila nailhan ingong mga Saksi ni Jehova. Nganong dili dawaton ang ilang pagdapit sa pagduaw sa ilang mga tigomanan? Lagmit, ikaw makapahimulos sa makapahupay nga panag-ubanay sa katawhan nga makatabang kanimo sa pagpasakop sa pagkasoberano sa Diyos ug pagpahimulos sa panaghiusa nga dili gayod matapos.

[Mga hulagway sa panid 7]

Ang katawhan gikan sa tanang kanasoran nangandam alang sa kinabuhi diha sa usa ka nahiusang kalibotan

[Picture Credit Line sa panid 4]

Saeed Khan/AFP/Getty Images

[Picture Credit Lines sa panid 5]

Woman grieving: Igor Dutina/AFP/Getty Images; protesters: Said Khatib/AFP/Getty Images; armored cars: Joseph Barrak/AFP/Getty Images