Matuod nga mga Pagtulon-an nga Makapahimuot sa Diyos

ARON mahibaloan sa mga molupyo sa yuta kon unsay mga pagtulon-an nga matuod ug makapahimuot sa Diyos, kinahanglan niyang ibutyag ang iyang mga hunahuna sa mga tawo. Kinahanglan niyang itagana usab ang maong pagpadayag sa tanang tawo. Sa unsang laing paagi mahibaloan sa tawo kon unsay giuyonan sa Diyos bahin sa doktrina, pagsimba, ug panggawi? Gitagana ba sa Diyos ang maong impormasyon? Kon mao, sa unsang paagi iya kanang gitagana?

Ang usa ka tawo nga may gitas-on sa kinabuhi nga pipila ra ka dekada mahimo bang makigsulti sa personal sa tanang tawo ug magsilbing agianan sa komunikasyon gikan sa Diyos? Dili. Apan ang usa ka permanenteng sinulat nga rekord makahimo niana. Busa, dili ba angay nga ang pagpadayag gikan sa Diyos himoong usa ka basahon? Usa sa karaang mga basahon nga nangangkong inspirado sa Diyos mao ang Bibliya. “Ang tibuok Kasulatan inspirado sa Diyos ug mapuslanon sa pagpanudlo, sa pagpamadlong, sa pagpanul-id sa mga butang, sa pagdisiplina diha sa pagkamatarong,” nag-ingon ang usa sa mga magsusulat niini. (2 Timoteo 3:16) Susihon nato pag-ayo ang Bibliya ug tan-awon kon kini ba mao ang tinubdan sa matuod nga mga pagtulon-an.

Pilay Edad sa Bibliya?

Apil sa pangunang mga basahon sa relihiyon, ang Bibliya maoy usa sa labing karaan. Ang unang mga bahin niini nasulat mga 3,500 ka tuig kanhi. Ang maong basahon nahuman pagsulat sa 98 K.P. a Bisan pag mga 40 ka lalaki ang mga magsusulat niini latas sa 1,600 ka tuig, nagkauyon ang mga sinulat sa Bibliya. Nagkauyon kana kay ang Diyos mao ang tinuod nga Awtor niini.

Ang Bibliya maoy basahon nga labing kaylap ug sirkulasyon ug kini gihubad sa labing daghang pinulongan sa tibuok kasaysayan. Kada tuig, gipanagtag ang mga 60 ka milyong kopya sa tibuok Bibliya o mga bahin niini. Ang kompletong Bibliya o mga bahin niini nahubad na sa kapig 2,300 ka pinulongan  ug diyalekto. Ang Bibliya o labing menos, ang mga bahin niini diha sa ilang lumad nga pinulongan, mahimong mabatonan sa kapig 90 porsiyento sa katawhan. Gilabang sa maong basahon ang mga utlanan sa nasod, mga dibisyon sa rasa, ug etniko nga mga babag.

Giunsa Paghan-ay?

Kon duna kay Bibliya, nganong dili buksan ug tan-awon kon giunsa kana paghan-ay? b Una, paklia ang kaundan. Ang kadaghanang Bibliya adunay kaundan sa sinugdanan, nga naglista sa ngalan sa matag basahon ug sa numero sa panid diin kana makaplagan. Makamatikod ka nga ang Bibliya sa aktuwal maoy dakong koleksiyon sa mga basahon, nga ang matag usa adunay linaing ngalan. Ang unang basahon maoy Genesis, ug ang kataposan maoy Pinadayag o Apokalipsis. Ang mga basahon gibahin sa duha ka seksiyon. Ang unang 39 ka basahon gitawag ug Hebreohanong Kasulatan, sanglit ang kinadak-ang bahin niana gisulat sa Hebreohanong pinulongan. Ang kataposang 27 ka basahon gisulat sa Gregong pinulongan ug naglangkob sa Gregong Kasulatan. Nganlan sa pipila ka tawo kanang duha ka seksiyon nga Daang Tugon ug Bag-ong Tugon.

Ang mga basahon sa Bibliya adunay mga kapitulo ug mga bersikulo alang sa daling reperensiya. Sa dihang adunay mga teksto nga gikutlo niining magasina, nagsunod sa ngalan sa basahon sa Bibliya ang unang numero nga magpaila sa kapitulo sa maong basahon ug ang nagsunod nga numero magpaila sa bersikulo. Pananglitan, ang gikutlong “2 Timoteo 3:16” nagpasabot sa basahon sa Ikaduhang Timoteo, kapitulo 3, bersikulo 16. Tan-awa kon makaplagan ba nimo ang maong bersikulo diha sa Bibliya.

Dili ka ba mouyon nga ang labing maayong paagi sa pagsinati sa Bibliya mao ang kanunay nga pagbasa niini? Nagmapuslanon sa pipila ang pagbasa nga una sa Gregong Kasulatan, sugod sa basahon ni Mateo. Pinaagi sa pagbasag tulo ngadto lima ka kapitulo sa usa ka adlaw, imong mabasa ang tibuok Bibliya sa usa ka tuig. Apan sa unsang paagi maseguro nimo nga ang imong gibasa diha sa Bibliya tinuod nga inspirado sa Diyos?

Makasalig Ka ba sa Bibliya?

Dili ba angay nga ang usa ka basahon alang sa tanang tawo ug inspirado sa Diyos maundan sa dili-mabalhinong tambag bahin sa pagkinabuhi? Gipasundayag sa Bibliya ang pagsabot bahin sa tawhanong kinaiya nga ikapadapat sa tanang kaliwatan sa katawhan, ug ang mga prinsipyo niini mapuslanon karong adlawa sama ra sa dihang una kanang gipahayag. Sayon kining masabtan diha sa bantogang pakigpulong nga gihatag ni Jesu-Kristo, ang Magtutukod sa Kristiyanidad. Kini gitala sa Mateo mga kapitulo 5 ngadto 7. Ang maong pakigpulong, nga nailhang Wali sa Bukid, nagpakita kanato kon unsaon pagkaplag ang tinuod nga kalipay ingon man paghusay sa mga panagbingkil, kon unsaon pag-ampo, kon unsaon pag-isip ang materyal nga mga panginahanglan, ug daghan pa kaayo. Sa maong pakigpulong, ug sa nahibiling bahin sa mga panid niini, ang Bibliya tin-awng nagtug-an kanato kon unsay buhaton ug kon unsay likayan aron makapahimuot sa Diyos ug makapauswag sa kahimtang sa atong pagkinabuhi.

Ang laing katarongan kon nganong makasalig ka sa Bibliya mao nga kon maghisgot kinig siyentipikanhong mga butang, husto ang giingon niining karaang basahon. Pananglitan, sa panahong ang kadaghanang tawo nagtuo nga ang yuta lapad, ang Bibliya naghisgot na bahin sa “kalingin sa yuta.” (Isaias 40:22) Ug kapig 3,000 ka tuig sa wala pa ipatin-aw sa bantogang siyentipiko nga si Sir Isaac Newton nga ang mga planeta nagpabilin sa way-sulod nga wanang tungod sa grabidad, ang Bibliya nagpahayag sa balaknong paagi nga ‘ang yuta nagbitay sa wala.’ (Job 26:7) Tagda usab kining balaknong kabatbatan sa siklo sa tubig sa yuta, nga nasulat mga 3,000 ka tuig kanhi: “Ang tanang suba moagos padulong sa dagat, apan ang dagat dili gayod mapuno. Sa dapit diin ang suba naggikan, didto kini mobalik.” (Ecclesiastes 1:7, New International Version) Oo, ang Maglalalang sa uniberso mao usab ang Awtor sa Bibliya.

 Ang makasaysayanhong katukma sa Bibliya nahiuyon sa kamatuoran nga kini inspirado sa Diyos. Ang mga panghitabo nga gihisgotan diha sa Bibliya dili lang mga sugilambong. Kana nalanggikit sa tino nga mga petsa, mga tawo, ug mga dapit. Pananglitan, ang Lucas 3:1 naghisgot sa “ikanapulog-lima ka tuig sa paghari ni Tiberio Cesar, sa dihang si Poncio Pilato mao ang gobernador sa Judea, ug si Herodes mao ang magmamando sa distrito sa Galilea.”

Bisan pag ang karaang mga historyano halos kanunayng nagtaho lang bahin sa mga kadaogan ug maayong mga hiyas sa mga magmamando, ang mga magsusulat sa Bibliya matinud-anon ug prangkang nag-admitir bisan sa ilang mga kasaypanan mismo. Pananglitan, si Haring David sa Israel misugid: “Ako nakasala ug dako kaayo sa akong gibuhat. . . . ako milihok gayod nga binuangbuang.” Ang iyang gipamulong prangkang gipamatud-an diha sa Bibliya. (2 Samuel 24:10) Ug ang magsusulat sa Bibliya nga si Moises mismo nagtala sa panghitabo diin wala siya magpakitag pagsalig sa matuod nga Diyos.—Numeros 20:12.

Adunay lain pang pamatuod nga ang Bibliya inspirado sa Diyos. Ang maong pamatuod mao ang natuman nga mga tagna niini—ang kasaysayan nga abanteng gisulat. Ang pipila niini mao ang mga tagna mahitungod kang Jesu-Kristo. Pananglitan, kapig 700 ka tuig sa wala pa matawo si Jesus, ang Hebreohanong Kasulatan tukmang nagtagna nga ang maong Sinaad nga Usa matawo “sa Betlehem sa Judea.”—Mateo 2:1-6; Miqueas 5:2.

Tagda ang laing pananglitan. Sa 2 Timoteo 3:1-5, ang Bibliya nag-ingon: “Sa kataposang mga adlaw moabot ang makuyaw nga mga panahong lisod sagubangon. Kay ang mga tawo unya magmahigugmaon sa ilang kaugalingon, magmahigugmaon sa salapi, mapagawalon, mapahitas-on, mapasipalahon, dili-masinugtanon sa mga ginikanan, dili-mapasalamaton, dili-maunongon, walay kinaiyanhong pagbati, dili-ikasabot, mga tigbutangbutang, walay pagpugong-sa-kaugalingon, mabangis, walay gugma sa pagkamaayo, mga mabudhion, gahig ulo, nangburot sa garbo, mga mahigugmaon sa kalipayan inay nga mga mahigugmaon sa Diyos, nga nagbaton sa dagway sa diyosnong pagkamahinalaron apan nagpanghimakak sa gahom niini.” Dili ba kini nagbatbat sa tinamdan sa kadaghanang tawo karong adlawa? Kining mga pulonga gisulat sa tuig 65 K.P., kapig 1,900 ka tuig kanhi!

Unsay Gitudlo Kanato sa Bibliya?

Samtang imong basahon ang mensahe niini, masabtan nimo nga ang Bibliya maoy tinubdan sa talagsaong kaalam. Mohatag kinig makapatagbawng mga tubag sa mga pangutana sama sa: Kinsa ang Diyos? Tinuod ba ang Yawa? Kinsa si Jesu-Kristo? Nganong naglungtad ang pag-antos? Unsay mahitabo kanato sa dihang mamatay kita? Ang mga tubag nga imong madungog gikan sa uban nagkadaiya kaayo tungod kay nagkadaiya usab ang mga tinuohan ug mga batasan sa mga tawong naghatag sa maong tubag. Apan gibutyag sa Bibliya ang kamatuoran bahin niini ug sa daghang ubang ulohan. Dugang pa, mahitungod sa panggawi ug tinamdan bahin sa ubang mga tawo ug sa hataas nga mga awtoridad, ang giya sa Bibliya dili hilabwan. c

Unsay gibutyag sa Bibliya bahin sa katuyoan sa Diyos alang sa yuta ug sa katawhan? Kini nagsaad: “Sa dili na madugay, ug ang daotan mawala na . . . Apan ang mga maaghop magapanag-iya sa yuta, ug sila makakaplag gayod sa ilang tumang kalipay sa kadagaya sa pakigdait.” (Salmo 37:10, 11) “Ang Diyos makig-uban [sa katawhan]. Ug iyang pagapahiran ang tanang luha gikan sa ilang mga mata, ug ang kamatayon mawala na, ni may pagbangotan ni pagtiyabaw ni may kasakit pa. Ang unang mga butang nangagi na.” (Pinadayag 21:3, 4) “Ang mga matarong magapanag-iya sa yuta, ug sila magapuyo sa ibabaw niini hangtod sa kahangtoran.”—Salmo 37:29.

Ang Bibliya nagtagna usab nga ang gubat, krimen, kapintasan, ug pagkadaotan hapit nang matapos. Ang sakit, pagkatigulang, ug ang kamatayon mawala na. Ang walay-kataposang kinabuhi diha sa usa ka paraisong yuta matuman na. Pagkamakalilipay nga palaaboton! Ug talagsaon gayod kining pasundayag sa gugma sa Diyos alang sa katawhan!

Unsay Imong Buhaton?

Ang Bibliya maoy talagsaong gasa gikan sa Maglalalang. Unsay angay nimong reaksiyon bahin niining basahona? Ang usa ka lalaki nga Hindu ug  kagikan nagtuo nga aron mapuslan sa tanang tawo ang usa ka pagpadayag gikan sa Diyos, kinahanglang kini napadayag na sa pagsugod sa sibilisasyon. Sa pagkahibalo nga ang mga bahin sa Bibliya mas karaan pa kay sa labing karaang Hindu nga mga sinulat, ang mga Veda, midesisyon siya sa pagbasa sa Bibliya ug pagsusi sa mga unod niini. d Usa ka propesor sa unibersidad sa Tinipong Bansa nakasabot usab nga kinahanglang basahon niya kining labing kaylap ug sirkulasyon nga basahon sa kalibotan sa dili pa mokomento bahin niini.

Ang pagbasa sa Bibliya ug pagpadapat sa gitudlo niini mohatag kanimog daghang kaayohan. Ang Bibliya nag-ingon: “Malipayon ang tawo . . . [kansang] kalipay anaa sa balaod ni Jehova, ug sa iyang balaod siya nagabasa sa hinayng tingog sa adlaw ug gabii. Ug siya mahisama gayod sa usa ka kahoy nga natanom sa daplin sa kasapaan sa tubig, nga mobunga sa iyang panahon ug ang iyang mga dahon dili malaya, ug ang tanan nga ginabuhat niya magmalamposon.” e (Salmo 1:1-3) Ang pagtuon sa Bibliya ug pagpalandong kon unsay giingon niini mohatag kanimog kalipay tungod kay sa maong paagi matagbaw ang imong espirituwal nga panginahanglan. (Mateo 5:3) Ipakita kanimo sa Bibliya kon unsaon pagkinabuhing mabungahon ug kon sa unsang paagi masagubang nimong malamposon ang mga suliran. Oo, “sa pagtuman sa [mga balaod sa Diyos nga gipadayag diha sa Bibliya] adunay dakong ganti.” (Salmo 19:11) Dugang pa, ang pagsalig sa mga saad sa Diyos mohatag kanimog mga panalangin karon ug mohatag kanimog masanagong paglaom sa umaabot.

Ang Bibliya nag-agda kanato: “Sama sa mga bata nga bag-o pang nahimugso, ugmara ang pagpangandoy sa walay sambog nga gatas nga iya sa pulong.” (1 Pedro 2:2) Ang usa ka masuso nagdepende sa sustansiya nga iyang gisuso ug mamugos nga matagbaw ang maong panginahanglan. Sa samang paagi, kita nagdepende gayod sa kahibalo gikan sa Diyos. Busa “ugmara ang pagpangandoy” o dakong tinguha alang sa iyang Pulong. Ang Bibliya maoy usa ka basahon nga may matuod nga mga pagtulon-an gikan sa Diyos. Himoa nga imong tumong ang pagtuon niini kanunay. Ang mga Saksi ni Jehova diha sa inyong dapit malipay nga motabang kanimo sa pagpahimulos sa bug-os sa imong pagtuon. Ikaw mainitong gidapit sa pagpakigkita kanila. O ikaw makasulat sa mga magpapatik niining magasina.

[Mga footnote]

[Hulagway sa panid 7]

“Ugmara ang pagpangandoy” sa Pulong sa Diyos. Tun-i kanunay ang Bibliya

[Picture Credit Line sa pahid]

NASA photo