Kanus-a nga ang Usa Adunay Katarongan nga Masuko?

SA ECCLESIASTES 7:9, ang Bibliya nag-ingon: “Ang pagkasuko nagapuyo sa sabakan sa mga hungog.” Gipakita niining bersikuloha nga kita dili angayng masuko dayon sa dihang may makasala kanato; hinunoa, kita angayng magmapinasayloon.

Apan, gipasabot ba sa Ecclesiastes 7:9 nga kita dili gayod angayng masuko sa bisan unsang butang o ni bisan kinsa, nga kinahanglang pasayloon nato ang tanang nakasala kanato way sapayan kon unsa kini ka dako o kon unsa kini ka subsob ug palabyon ra kanang tanan? Dili ba kita angayng mabalaka kon ang atong sinultihan o linihokan makapasilo sa uban sanglit nahibalo kita nga angayng magmapinasayloon ang usa nga nasilo? Dili kini mao ang ipasabot niini.

Si Jehova nga Diyos mao ang kinamaayohang sulondan sa pagpakitag gugma, kaluoy, pasaylo, ug hataas nga pailob. Apan, daghang beses nga gihisgotan sa Bibliya nga siya nasuko tungod sa gibuhat sa uban. Sa dihang sila makahimog dakong sala, sila iyang silotan. Tagda ang pipila ka pananglitan.

Mga Sala Batok Kang Jehova

Ang asoy sa 1 Hari 15:30 naghisgot bahin sa mga sala ni Jeroboam “nga pinaagi niana iyang gipahinabong makasala ang Israel ug tungod sa iyang pagkamakapasuko nga pinaagi niana iyang gipasuko si Jehova.” Sa 2 Cronicas 28:25, ang Bibliya nag-ingon bahin kang Haring Ahaz sa Juda: “Siya naghimo ug hatag-as nga mga dapit aron sa paghimog gipaaso nga halad ngadto sa ubang mga diyos, sa ingon gipasuko niya si Jehova nga Diyos sa iyang mga katigulangan.” Ang laing pananglitan makaplagan sa Maghuhukom 2:11-14: “Ang mga anak sa Israel nagbuhat kon unsay daotan sa mga mata ni Jehova ug nag-alagad sa mga Baal . . . , mao nga sila nagpasuko kang Jehova. . . . Niini ang kasuko ni Jehova misilaob batok sa Israel, mao nga iyang gitugyan sila ngadto sa kamot sa mga mangingilog.”

Aduna pay ubang mga butang nga nakapukaw sa kasuko ni Jehova nga nagkinahanglan ug mas bug-at nga silot. Pananglitan, mabasa nato sa Exodo 22:18-20: “Dili mo tugotang magpabiling buhi ang usa ka babayeng barangan. Si bisan kinsang modulog sa usa ka mananap pagapatyon gayod. Ang maghalad ngadto sa bisan unsang diyos gawas kang Jehova lamang igatugyan ngadto sa kalaglagan.”

Si Jehova wala magpasaylo kanunay sa dagkong mga sala sa karaang Israel sa dihang sila balikbalik nang nakasala kaniya ug wala magpakitag tinuod nga paghinulsol. Sa dihang walay tinuod nga paghinulsol ug walay gihimong aksiyon sa pagsunod kang Jehova, sa ngadtongadto ang mga makasasala gilaglag ra sa Diyos. Naagoman kini sa maong nasod niadtong 607 W.K.P., sa mga kamot sa mga Babilonyanhon, ug sa makausa pa sa 70 K.P., sa mga kamot sa mga Romano.

Oo, si Jehova masuko sa daotang mga butang nga isulti o buhaton sa mga tawo, ug laglagon pa gani niya ang dili-mahinulsolong mga makasasala nga makahimog dagkong mga sala. Apan nagpasabot ba kini nga dili unta siya angay nga masuko, sumala sa giingon sa Ecclesiastes 7:9? Wala gayod. May katarongan siya nga masuko sa dagkong mga sala ug ang iyang mga paghukom dili gayod mapihigon. Ang Bibliya nag-ingon bahin kang Jehova: “Ang Bato, hingpit ang iyang kalihokan, kay ang tanan niyang dalan hustisya. Usa ka  Diyos sa pagkamatinumanon, nga kaniya walay inhustisya; matarong ug matul-id siya.”—Deuteronomio 32:4.

Dagkong mga Sala Batok sa mga Indibiduwal

Ubos sa Balaod nga gihatag sa Diyos sa karaang Israel, ang dagkong sala batok sa mga indibiduwal adunay bug-at nga silot. Pananglitan, kon ang usa ka kawatan nanglungkab ug balay sa gabii ug siya napatay sa tagbalay, ang tagbalay dili sad-an sa dugo. Siya maoy inosenteng biktima sa usa ka dakong krimen. Busa, atong mabasa: “Kon ang usa ka kawatan makaplagan sa akto sa paglungkab ug siya hampakon ug mamatay, walay pagkasad-an sa dugo [alang sa tagbalay].”—Exodo 22:2.

Ang usa ka babaye nga gilugos may katungod nga masilag sa naglugos kaniya, sanglit kini maoy usa ka dakong krimen atubangan sa Diyos. Ubos sa Moisesnong Balaod, ang usa ka lalaki nga nanglugos kinahanglang mamatay “sama sa usa ka tawo nga motindog batok sa iyang isigkatawo ug mopatay kaniya.” (Deuteronomio 22:25, 26) Bisan tuod dili na kita ilalom sa Balaod, gipakita niini kanato kon unsay panglantaw ni Jehova sa grabeng sala sa pagpanglugos.

Sa atong panahon, ang pagpanglugos usa usab ka dakong krimen nga adunay bug-at nga mga silot. Ang biktima aduna gayoy katungod sa pagtaho niana ngadto sa kapolisan. Niining paagiha, masilotan sa nahiangayng mga awtoridad ang makasasala. Ug kon ang biktima menor-de-edad, tingali ang mga ginikanan maoy mangunay sa pagpasaka ug sumbong.

 Ginagmayng mga Sala

Apan, dili tanang sala ang nagkinahanglan ug aksiyon sa mga awtoridad. Busa, kita dili angay nga masuko dayon sa ginagmayng mga sayop sa uban, kondili kita angayng magmapinasayloon. Pila ba ka beses nga kita angayng magpasaylo? Si apostol Pedro nangutana kang Jesus: “Ginoo, pila ka higayon nga ang akong igsoon makasala batok kanako ug ako magpasaylo kaniya? Hangtod ba sa makapito?” Si Jesus miingon kaniya: “Ako magaingon kanimo, dili, Hangtod sa makapito, kondili, Hangtod sa kapitoag-pito.”—Mateo 18:21, 22.

Sa laing bahin, kinahanglan nga padayon natong ugmaron ang atong Kristohanong personalidad aron malikayan nato nga makapasilo sa uban. Pananglitan, sa imong pagpakigsulti sa uban, ikaw ba usahay sobra ka prangka, dili-mataktikanhon, o mainsultohon? Kini nga mga paagi lagmit nga makapasilo sa uban. Inay basolon ang tawong nasuko ug maghunahuna nga angayng pasayloon na lang niya ang tawong nakapasilo kaniya, kinahanglang maamgohan niadtong nakapasilo nga siya ang hinungdan nga nasilo ang maong tawo. Kinahanglang maningkamot siya sa pagkontrolar sa iyang mga lihok ug sinultihan aron dili gayod siya makapasilo sa uban. Kini nga paagi motabang kanato sa paglikay nga makapasakit sa uban. Ang Bibliya nagpahinumdom kanato: “Adunay nagapamulong nga walay paghunahuna sama sa mga dunggab sa espada, apan ang dila sa mga maalamon makaayo.” (Proverbio 12:18) Sa dihang makapasilo kita sa uban, bisan kon wala tuyoa, ang pagpangayo natog pasaylo dakog mahimo sa paghupay sa pagbati.

Ang Pulong sa Diyos nagpakita nga kinahanglan natong “tinguhaon ang mga butang nga mopatunghag pakigdait ug ang mga butang nga makapalig-on sa usag usa.” (Roma 14:19) Kon kita mataktikanhon ug malumo, atong gipadapat ang proverbio nga nag-ingon: “Ang usa ka pulong nga gisulti sa hustong panahon maoy sama sa mansanas nga bulawan diha sa linilok nga plata.” (Proverbio 25:11) Makapahimuot ug makapalipay gayod ang epekto niana! Ang malumo, mataktikanhon nga sinultihan makapalukmay pa gani sa matig-a nga tinamdan sa uban: “Ang malumo nga dila makabali ug bukog.”—Proverbio 25:15.

Busa, ang Pulong sa Diyos nagtambag kanato: “Himoa ang inyong sinultihan nga kanunayng madanihon, tinimplahan ug asin, aron mahibaloan ninyo kon unsaon pagtubag sa matag usa.” (Colosas 4:6) Ang atong sinultihan “tinimplahan ug asin” kon kini makapahimuot ug dili makapasilo sa uban. Pinaagi sa pulong ug buhat, ang mga Kristohanon naningkamot sa pagpadapat sa pahimangno sa Bibliya: “Ipapangita kaniya ang pakigdait ug sundon kini.”—1 Pedro 3:11.

Busa, ang Ecclesiastes 7:9 dayag nga nagkahulogan nga dili kita angayng masuko sa ginagmayng mga sala sa uban. Ang maong mga sala lagmit nga nahimo lang tungod sa pagkadili-hingpit sa tawo o kon ugaling tinuyo man, kini dili ra seryoso nga sala. Apan kon dako ang sala, natural nga ang biktima masuko ug basin mohimo pag nahiangayng aksiyon.—Mateo 18:15-17.

[Hulagway sa panid 14]

Ang dili-mahinulsolong mga Israelinhon gilaglag ni Jehova niadtong 70 K.P. pinaagi sa mga Romano

[Hulagway sa panid 15]

“Ang usa ka pulong nga gisulti sa hustong panahon maoy sama sa mansanas nga bulawan”