‘Ang Pagkahadlok Kang Jehova Maoy Kaalam’

“ANG kataposan sa butang, ang tanan nadungog na: Kahadloki ang matuod nga Diyos ug tumana ang iyang mga sugo. Kay kini mao ang tibuok nga obligasyon sa tawo.” (Ecclesiastes 12:13) Pagkatalagsaon nga konklusyon ang nakab-ot ni Haring Solomon sa karaang Israel ubos sa pag-inspirar sa Diyos! Gipabilhan usab sa patriarkang si Job ang pagkahadlok sa Diyos, kay siya miingon: “Tan-awa! Ang pagkahadlok kang Jehova—mao kana ang kaalam, ug ang pagpahilayo gikan sa daotan mao ang pagsabot.”—Job 28:28.

Gipabilhan pag-ayo sa Bibliya ang pagkahadlok kang Jehova. Nganong usa ka maalamong dalan nga atong ugmaron ang masimbahong pagkahadlok sa Diyos? Sa unsang paagi ang pagkahadlok sa Diyos makahatag kanatog kaayohan—sa tagsatagsa ug ingong grupo sa matuod nga mga magsisimba? Ang mga bersikulo 26 hangtod 35 sa Proverbio kapitulo 14 nagtubag niining mga pangutanaha. a

Tinubdan sa “Lig-on nga Pagsalig”

“Diha sa pagkahadlok kang Jehova adunay lig-on nga pagsalig,” nag-ingon si Solomon, “ug alang sa iyang mga anak adunay dalangpanan.” (Proverbio 14:26) Ang tinubdan sa pagsalig sa tawong mahadlokon sa Diyos walay lain kondili mao ang maunongon ug labing gamhanang Diyos, si Jehova. Dili katingad-an nga moatubang ang maong tawo sa umaabot nga may lig-on nga pagsalig! Ang iyang kaugmaon hataas ug matagbawon.

Apan unsay ikaingon bahin sa kaugmaon niadtong nagbutang sa ilang pagsalig diha sa kalibotan—sa mga plano, organisasyon, ideolohiya, ug manggad niini? Ang bisan unsang kaugmaon nga gilaoman nilang maangkon hamubo, kay ang Bibliya nag-ingon: “Ang kalibotan nagakahanaw ingon man ang tinguha niini, apan siya nga nagabuhat sa kabubut-on sa Diyos magpabilin hangtod sa kahangtoran.” (1 Juan 2:17) Nan, may katarongan ba nga kita ‘mahigugma sa kalibotan o sa mga butang sa kalibotan’?—1 Juan 2:15.

Unsang mga lakang ang mahimo sa mga ginikanan nga mahadlokon sa Diyos aron maseguro nga ang ilang mga anak “adunay dalangpanan”? “Umari kamo, mga anak, pamati kanako,” miawit ang salmista, “ang pagkahadlok kang Jehova maoy itudlo ko kaninyo.” (Salmo 34:11) Sa dihang tudloan ang mga anak ug pagkahadlok sa Diyos pinaagi sa panig-ingnan ug sa pagtudlo sa ginikanan, mas lagmit silang motubo ngadto sa pagkahimong mga lalaki ug mga babayeng adunay lig-on nga pagsalig kang Jehova.—Proverbio 22:6.

“Ang pagkahadlok kang Jehova maoy usa ka tuboran sa kinabuhi,” nagpadayon si Solomon, “aron makalikay gikan sa mga lit-ag sa kamatayon.” (Proverbio 14:27) Ang pagkahadlok kang Jehova maoy “usa ka tuboran sa kinabuhi” tungod kay ang matuod nga Diyos mao “ang tuboran sa buhi nga tubig.” (Jeremias 2:13) Ang pagkuhag kahibalo bahin kang Jehova ug kang Jesu-Kristo mahimong magkahulogan ug kinabuhing walay kataposan alang kanato. (Juan 17:3) Malikayan usab nato ang mga lit-ag sa kamatayon tungod sa pagkahadlok sa Diyos. Sa unsang paagi? Ang Proverbio 13:14 nag-ingon: “Ang balaod sa maalamon maoy tuboran sa kinabuhi, aron ilikay ang usa gikan sa mga lit-ag sa kamatayon.” Sa dihang kita mahadlok kang Jehova, motuman sa iyang balaod, ug magpagiya sa atong mga lakang pinaagi sa iyang Pulong, dili ba kita mapanalipdan gikan  sa makadaot nga mga batasan ug mga emosyon nga tingali mohatod sa sayo nga kamatayon?

‘Dayandayan sa Usa ka Hari’

Sa kinadak-ang bahin sa iyang paghari, si Solomon maoy usa ka hari nga mahadlokon sa Diyos ug nagtuman kang Jehova. Kadto miresulta sa malamposong pagmando. Unsay makaseguro sa malamposong pagmando sa usa ka hari? Ang Proverbio 14:28 nagtubag: “Diha sa panon sa katawhan adunay dayandayan ang usa ka hari, apan diha sa kakulang sa katawhan mao ang kalaglagan sa usa ka prinsipe.” Ang maayo nga kahimtang sa iyang mga ginsakpan maoy magtino sa kalamposan sa usa ka hari. Kon gusto sa kinabag-ang katawhan nga padayong magpasakop sa iyang pagmando, kana magpaila nga siya maayong magmamando. Si Solomon ‘may mga sakop gikan sa Pulang dagat ngadto sa dagat Mediteranyo ug gikan sa Suba sa Euprates hangtod sa mga kinatumyan sa yuta.’ (Salmo 72:6-8) Ang iyang pagmando nailhan nga may dili-hitupngang kalinaw ug kadagaya. (1 Hari 4:24, 25) Malamposon ang paghari ni Solomon. Sa laing bahin, ang pagkadili-uyon sa katawhan nagkahulogan ug kaulawan sa usa ka prinsipe.

Bahin niini, unsay ikaingon sa himaya sa Dakong Solomon, ang Mesiyanikong Hari, si Jesu-Kristo? Hunahunaa ang iyang mga ginsakpan bisan karong adlawa. Gikan sa usa ka tumoy sa yuta ngadto sa laing tumoy, kapig unom ka milyong lalaki ug babaye nga mahadlokon sa Diyos nakapili na sa pagpuyo ilalom sa pagmando ni Kristo. Sila nagpasundayag ug pagtuo kang Jesus ug nahiusa diha sa matuod nga pagsimba sa buhi nga Diyos. (Juan 14:1) Sa kataposan sa Milenyong Pagmando, mabanhaw na ang tanang anaa sa handomanan sa Diyos. Ang usa ka paraisong yuta mapuno unyag malipayon, matarong nga katawhan nga nagmapasalamaton sa ilang Hari. Pagkadako unya kana nga pamatuod sa malamposong pagmando ni Kristo! Panguptan nato sa hugot ang atong kahibulongang paglaom sa Gingharian.

Espirituwal ug Pisikal nga mga Kaayohan

Ang masimbahong pagkahadlok sa Diyos makahatag kanatog kalmadong kasingkasing ug malinawong hunahuna. Kini tinuod kay ang maayong panghukom ug katakos sa pag-ila nahilakip sa daghang bahin sa kaalam. Ang Proverbio 14:29 nag-ingon: “Siya nga mahinay sa kasuko dagaya sa katakos sa pag-ila, apan ang walay pailob nagabayaw sa kabuangan.” Ang katakos sa pag-ila makatabang kanato sa pagkaamgo nga ang dili-mapugngang kasuko makadaot sa atong espirituwalidad. ‘Ang mga pagdumtanay, panag-away, pangabugho, mga pagsinta sa kasuko, mga pakigtigi’ natala nga nalakip sa mga buhat nga makapugong kanato sa ‘pagpanunod sa gingharian sa Diyos.’ (Galacia 5:19-21) Kita gitambagan batok sa paghambin bisan sa makataronganong kasuko. (Efeso 4:26, 27) Ug ang kawalay-pailob mahimong mosangpot sa binuang nga sinultihan ug buhat nga atong pagabasolan sa ulahi.

Sa pagpunting sa daotang pisikal nga mga epekto sa kasuko, ang hari sa Israel nag-ingon: “Ang kalmado nga kasingkasing mao ang kinabuhi sa unod, apan ang pangabugho maoy pagkadunot sa kabukogan.” (Proverbio 14:30) Ang mga sakit nga maoy resulta sa kasuko ug kapungot naglakip sa mga kalisod sa pagginhawa, taas nga presyon sa dugo, mga sakit sa atay, ug pagkadaot sa pancreas. Ang mga doktor naglista usab sa kasuko ug kapungot ingong mga emosyon nga makapagrabe o makapahinabo pa ganig mga sakit sama sa ulser, alerdyi, hubak, mga sakit sa panit, ug mga suliran sa paghilis sa pagkaon. Sa laing bahin, “ang kalmado nga kasingkasing mao ang kinabuhi sa unod.” (Proverbio 14:30) Nan, kita maoy maalamon kon “atong tinguhaon ang mga butang nga mopatunghag pakigdait ug ang mga butang nga makapalig-on sa usag usa.”—Roma 14:19.

Ang Pagkahadlok sa Diyos Makatabang Kanato nga Mahimong Dili Mapihigon

“Siya nga nagapanikas sa timawa nagtamay sa iyang Magbubuhat,” matod ni Solomon, “apan siya nga nagapakitag kaluoy sa kabos nagahimaya Kaniya.” (Proverbio 14:31) Ang tawo nga mahadlokon sa Diyos nakaamgo nga ang tanang tawo adunay usa lang ka Magbubuhat, si Jehova nga Diyos. Busa, ang timawa maoy isigkatawo, ug kon sa unsang paagi siya gitagad mosumbalik-silaw sa Maglalalang sa tawo. Aron makahimaya sa Diyos, kita kinahanglang makataronganon ug dili mapihigon sa uban. Angayng madawat sa kabos nga Kristohanon ang espirituwal nga pagtagad nga walay  pagkamapihigon. Kinahanglan natong ipahayag ang maayong balita sa Gingharian sa Diyos ngadto sa mga kabos ug adunahan.

Sa paghisgot sa laing kaayohan sa pagkahadlok sa Diyos, ang maalamong hari nag-ingon: “Tungod sa iyang pagkadaotan ang daotan igaunlod, apan ang matarong makakaplag ug dalangpanan diha sa iyang integridad.” (Proverbio 14:32) Sa unsang paagi giunlod ang daotan? Gisugyot sa pipila ka eskolar sa Bibliya nga kini nagpasabot nga imposible siyang maulian sa dihang makaagom ug katalagman. Sa laing bahin, kon moabot ang kalisdanan, ang tawo nga mahadlokon sa Diyos modangop sa iyang integridad. Kay bug-os may pagsalig kang Jehova bisan hangtod sa kamatayon, iyang ipakita ang determinasyon nga sama sa kang Job, kinsa miingon: “Hangtod nga ako mamatay dili ko wad-on ang akong integridad gikan kanako!”—Job 27:5.

Kinahanglan ang pagkahadlok sa Diyos ug kaalam aron padayong mahuptan ang integridad. Ug asa makaplagan ang kaalam? “Diha sa kasingkasing sa usa nga adunay pagsabot anaa ang kaalam,” nagtubag ang Proverbio 14:33, “ug sa taliwala sa mga hungog kini mapadayag.” Oo, ang kaalam makaplagan diha sa kasingkasing sa usa ka tawo nga adunay pagsabot. Apan sa unsang paagi kini mapadayag taliwala sa mga hungog? Sumala sa usa ka reperensiyang basahon, “ang hungog, kay ikag nga mapadayag nga maalamon, mosulti dayon kon unsay gihunahuna niya nga kaalam apan mosangpot nga binuang.”

“Nagabayaw sa Usa ka Nasod”

Sa pagbalhin sa atong pagtagad gikan sa epekto sa pagkahadlok sa Diyos diha sa usa ka tawo ngadto sa epekto niini sa tibuok nasod, ang hari sa Israel nag-ingon: “Ang pagkamatarong mao ang nagabayaw sa usa ka nasod, apan ang sala maoy makauulaw sa nasodnong mga pundok.” (Proverbio 14:34) Ang maong prinsipyo tin-aw kaayong gipasundayag diha sa kahimtang sa nasod sa Israel! Ang pagsunod sa hataas nga mga sukdanan sa Diyos misangpot sa pagkabayaw sa Israel ibabaw sa sikbit nga kanasoran. Bisan pa niana, ang balikbalik nga pagkamasupilon misangpot sa kaulawan ug sa kataposan pagsalikway ni Jehova sa Israel. Kining prinsipyoha mapadapat sa katawhan sa Diyos karon. Ang Kristohanong kongregasyon lahi sa kalibotan tungod kay kini nagsunod sa matarong nga mga prinsipyo sa Diyos. Apan, aron padayong mahuptan ang maong binayaw nga posisyon, ang matag usa kinahanglang adunay hinlo nga kinabuhi. Ang pagbatasan sa pagpakasala mohatag lamang ug kaulawan kanato sa personal ingon man pakaulaw sa kongregasyon ug sa Diyos.

Sa pagpahayag kon unsay makapahimuot sa usa ka hari, si Solomon nag-ingon: “Ang kahimuot sa usa ka hari anaa sa alagad nga nagabuhat uban ang hait nga salabotan, apan ang iyang mabangis nga kasuko anaa niadtong nagabuhat nga makauulaw.” (Proverbio 14:35) Ug ang Proverbio 16:13 nag-ingon: “Ang matarong nga mga ngabil makapahimuot sa dakong hari; ug ang nagapamulong sa matul-id nga mga butang iyang gihigugma.” Oo, ang atong Lider ug Hari, si Jesu-Kristo, mahimuot kaayo kon kita molihok nga minatarong ug uban ang hait nga salabotan ug mogamit sa atong mga ngabil diha sa pagwali sa Gingharian ug paghimog tinun-an. Nan, magpadayon kitang puliki sa maong buluhaton samtang tagamtamon nato ang mga panalangin nga moabot gumikan sa pagkahadlok sa matuod nga Diyos.

[Footnote]

[Hulagway sa panid 15]

Ikatudlo ang pagkahadlok sa Diyos