Ang Tagna ni Oseas Makatabang Kanato sa Paglakaw Uban sa Diyos

“Sila magalakaw sunod kang Jehova.”—OSEAS 11:10.

1. Unsang simbolikong drama ang makita sa basahon ni Oseas?

 MALINGAW ka bang motan-aw ug mga drama nga may makaiikag nga mga dramatista ug makalingawng mga sugilanon? Ang basahon ni Oseas sa Bibliya naundan ug usa ka simbolikong drama. a Kining dramaha naghubit sa mga panghitabo sa pamilya sa manalagna sa Diyos nga si Oseas ug kini nalangkit sa masambingayong kaminyoon nga gikontrata ni Jehova uban sa karaang Israel pinaagi sa pakigsaad sa Moisesnong Balaod.

2. Unsay atong nahibaloan bahin kang Oseas?

² Ang mga panghitabo niining dramaha makaplagan diha sa Oseas kapitulo 1. Si Oseas lagmit nagpuyo diha sa teritoryo sa napulo-ka-tribong gingharian sa Israel (nga ginganlan usab ug Epraim, ang pangunang tribo niini). Siya nanagna panahon sa pagmando sa kataposang pito ka hari sa Israel ug sa mga hari sa Juda nga sila si Haring Uzzias, Jotam, Ahaz, ug Ezequias. (Oseas 1:1) Busa si Oseas nanagna sulod sa labing menos 59 ka tuig. Bisan tuod ang basahon ni Oseas nakompleto wala madugay human sa 745 W.K.P., kini mapadapat karong adlawa, sa dihang ang milyonmilyon nagsubay sa dalan nga sama nianang gitagna sa mga pulong: “Sila magalakaw sunod kang Jehova.”—Oseas 11:10.

Kon Unsay Gipadayag sa Sumaryo

3, 4. Isaysay sa mubo kon unsay gihisgotan sa Oseas mga kapitulo 1 hangtod sa 5.

³ Ang mubong pagsumaryo sa Oseas mga kapitulo 1 hangtod sa 5 magpalig-on sa atong determinasyon sa paglakaw uban sa Diyos pinaagi sa pagpasundayag ug pagtuo ug pagsubay sa dalan nga nahiuyon sa iyang kabubut-on. Bisan pag ang mga molupyo sa gingharian sa Israel nahimong sad-an sa espirituwal nga pagpanapaw, ang Diyos magmaluluy-on kanila kon sila maghinulsol. Giilustrar kini sa pagpakiglabot ni Oseas sa iyang asawa nga si Gomer. Human manganak si Gomer ug usa ka anak lalaki nga iya ni Oseas, siya lagmit nanganak ug duha ka anak sa gawas. Bisan pa niana, gidawat siyag balik ni Oseas, maingon nga si Jehova andam nga magpakitag kaluoy ngadto sa mahinulsolong mga Israelinhon.—Oseas 1:1–3:5.

⁴ Si Jehova adunay legal nga kaso batok sa Israel tungod kay wala diha sa nasod ang kamatuoran, mahigugmaong-kalulot, o kahibalo bahin sa Diyos. Siya makighusay batok sa idolatrosong Israel ug sa badlongong gingharian sa Juda. Apan sa dihang ang katawhan sa Diyos nakaagom ug “grabeng kapit-os,” sila nangita kang Jehova.—Oseas 4:1–5:15.

Gisugdan ug Nagpadayon na ang Drama

5, 6. (a) Unsa ka kaylap ang pagpakighilawas sa napulo-ka-tribong gingharian sa Israel? (b) Nganong ang pasidaan nga gihatag sa karaang Israel hinungdanon alang kanato?

⁵ Ang Diyos nagsugo kang Oseas: “Lakaw, pagkuhag asawa nga makihilawason ug mga anak sa pakighilawas, tungod kay pinaagi sa pakighilawas ang yuta mitipas gikan sa pagsunod kang Jehova.” (Oseas 1:2) Unsa ka kaylap ang pagpakighilawas sa Israel? Kita giingnan: “Ang espiritu sa pakighilawas nagpahisalaag [sa katawhan sa napulo-ka-tribong gingharian], ug pinaagi sa pagpakighilawas sila  mibiya gikan sa ilang Diyos. . . . Ang inyong mga anak nga babaye nakighilawas ug ang inyong mga umagad nga babaye nanapaw. . . . Bahin sa mga lalaki, sila nakig-uban sa mga pampam, ug sila naghalad uban sa mga babayeng pampam sa templo.”—Oseas 4:12-14.

⁶ Kaylap ang pagpakighilawas sa Israel sa pisikal ug sa espirituwal nga diwa. Busa si Jehova ‘makighusay’ gayod batok sa mga Israelinhon. (Oseas 1:4; 4:9) Kining maong pasidaan hinungdanon kanato tungod kay si Jehova makighusay niadtong nagbuhat ug imoralidad ug nakigbahin sa dili-hinlong pagsimba karon. Apan kadtong nagalakaw uban sa Diyos nakakab-ot sa iyang mga sukdanan alang sa putling pagsimba ug nasayod nga “walay makihilawason . . . nga may panulondon sa gingharian ni Kristo ug sa Diyos.”—Efeso 5:5; Santiago 1:27.

7. Unsay gisimbolohan sa kaminyoon ni Oseas ngadto kang Gomer?

⁷ Sa dihang gipangasawa ni Oseas si Gomer, siya dayag nga usa ka ulay, ug siya maoy usa ka maunongong asawa sa dihang siya “nanganak kaniya ug usa ka lalaki.” (Oseas 1:3) Sumala sa gihulagwayan sa simbolikong drama, sa wala madugay human mapagawas ang mga Israelinhon gikan sa pagkaulipon sa Ehipto sa 1513 W.K.P., ang Diyos naghimo usab ug pakigsaad uban kanila sama sa usa ka kontrata alang sa dungganong kaminyoon. Pinaagi sa pag-uyon sa maong pakigsaad, ang Israel misaad nga magmaunongon ngadto sa iyang “banang tag-iya,” si Jehova. (Isaias 54:5) Oo, kining masambingayong kaminyoon sa Israel ngadto sa Diyos gisimbolohan sa dungganong kaminyoon ni Oseas ngadto kang Gomer. Apan nausab pag-ayo ang kahimtang!

8. Sa unsang paagi nagsugod ang napulo-ka-tribo nga gingharian sa Israel, ug unsay imong ikasulti bahin sa pagsimba niini?

⁸ Ang asawa ni Oseas “nagmabdos sa laing higayon ug nanganak ug babaye.” Kanang anaka ug ang misunod pa nga anak lagmit maoy mga anak ni Gomer sa pagpanapaw. (Oseas 1:6, 8) Sanglit si Gomer naghawas man sa Israel, makapangutana ka tingali, ‘Sa unsang paagi gihimo sa Israel ang iyang kaugalingon nga pampam?’ Sa 997 W.K.P., ang napulo ka tribo sa Israel mibulag gikan sa habagatang mga tribo sa Juda ug Benjamin. Ang pagsimba sa nating baka gitukod sa amihanang napulo-ka-tribo nga gingharian sa Israel aron ang mga tawo didto dili na mangadto sa Juda aron sa pagsimba kang Jehova sa iyang templo sa Jerusalem. Migamot pag-ayo sa Israel ang pagsimba sa bakak nga diyos nga si Baal, uban sa seksuwal nga mga rituwal niini.

9. Sumala sa gitagna sa Oseas 1:6, unsay nahitabo sa Israel?

⁹ Pagkatawo sa ikaduha tingaling anak ni Gomer sa gawas, ang Diyos miingon kang Oseas: “Nganli siyag Lo-ruhama [nagkahulogang “Siya Wala Pakitai ug Kaluoy”], kay dili na ako maluoy pag-usab sa balay sa Israel, tungod kay papahawaon ko gayod sila.” (Oseas 1:6) ‘Gipapahawa’ sila ni Jehova sa dihang ang mga Asiryanhon nagdala sa mga Israelinhon ingong mga bihag niadtong 740 W.K.P. Maayo gani kay gikaluy-an sa Diyos ang duha-ka-tribo nga gingharian sa Juda ug giluwas kini apan dili pinaagi sa pana, espada, gubat, mga kabayo, o sa mga magkakabayo. (Oseas 1:7) Sa usa lamang ka gabii sa 732 W.K.P., gipatay sa usa lang ka manulonda ang 185,000 ka sundalong Asiryanhon nga naghulga sa Jerusalem, ang kaulohang siyudad sa Juda.—2 Hari 19:35.

Ang Legal nga Kaso ni Jehova Batok sa Israel

10. Unsay giilustrar sa makihilawasong panggawi ni Gomer?

¹⁰ Gibiyaan ni Gomer si Oseas ug nahimong “asawa nga makihilawason,” nga miipon sa laing lalaki. Kini naghulagway kon sa unsang paagi ang gingharian sa Israel mihimog politikal nga pagpakig-alyansa uban sa idolatrosong mga nasod ug misugod sa pagsalig kanila. Imbes ipahinungod kang  Jehova ang iyang materyal nga kauswagan, gipahinungod na hinuon kini sa Israel ngadto sa mga diyos sa idolatrosong mga nasod ug gilapas ang iyang pakigsaad sa kaminyoon uban sa Diyos pinaagi sa pagpakigbahin sa bakak nga pagsimba. Dili ikatingala nga si Jehova adunay legal nga kaso batok sa nasod nga makihilawason sa espirituwal!—Oseas 1:2; 2:2, 12, 13.

11. Unsay nahitabo sa pakigsaad sa Balaod sa dihang gitugotan ni Jehova ang Israel ug Juda nga madestiyero?

¹¹ Unsang silot ang naagoman sa Israel tungod sa iyang pagbiya sa iyang Banang Tag-iya? Ang Diyos ‘nagpaadto kaniya sa kamingawan’ sa Babilonya, ang nasod nga nagpukan sa Asirya, diin nadestiyero ang mga Israelinhon sa 740 W.K.P. (Oseas 2:14) Busa, sa dihang gitugotan ni Jehova nga malaglag ang 10-ka-tribo nga gingharian, wala niya kanselaha ang iyang pakigsaad sa kaminyoon uban sa orihinal nga 12-ka-tribo nga nasod sa Israel. Sa pagkatinuod, sa dihang gitugotan sa Diyos nga malaglag ang Jerusalem pinaagi sa mga Babilonyanhon sa 607 W.K.P. ug gitugotan nga mabihag ang katawhan sa Juda, wala niya papasa ang pakigsaad sa Moisesnong Balaod diin ang 12-ka-tribo sa Israel misulod ngadto sa usa ka masambingayong kaminyoon uban kaniya. Kanang relasyona napapas lamang human sa pagsalikway sa Hudiyohanong mga lider kang Jesu-Kristo ug pagpapatay kaniya niadtong 33 K.P.—Colosas 2:14.

Gipahimangnoan ni Jehova ang Israel

12, 13. Unsa ang diwa sa Oseas 2:6-8, ug sa unsang paagi mapadapat sa Israel kanang mga pulonga?

¹² Gipahimangnoan sa Diyos ang Israel nga kinahanglang “kuhaon niya ang iyang pakighilawas,” apan gusto niyang mosunod sa mga nahigugma pag-ayo kaniya. (Oseas 2:2, 5) “Busa, ania,” nag-ingon si Jehova, “akong koralan sa mga sampinit ang imong dalan; ug ako magtukod ug paril nga bato batok kaniya, aron dili niya makita ang iyang mga dalan. Ug iyang agpason ang mga nahigugma pag-ayo kaniya, apan siya dili makaapas kanila; ug iyang pangitaon gayod sila, apan siya dili makakaplag kanila. Ug siya magaingon, ‘Buot ko nga moadto ug mobalik sa akong bana, ang una, kay mas maayo pa kanako kadtong panahona kay sa karon.’ Apan siya wala moila nga ako ang naghatag kaniya sa mga lugas ug sa tam-is nga bino ug sa lana, ug nga gipadaghan ko ang plata alang kaniya, ug bulawan, nga ilang gigamit alang kang Baal.”—Oseas 2:6-8.

¹³ Bisan pag midangop ang Israel sa mga nasod nga “nahigugma pag-ayo” kaniya, si bisan kinsa kanila wala makatabang kaniya. Siya gikoralan ug baga kaayong mga sampinit, mao nga dili sila makatabang kaniya. Pagkahuman sa tulo-ka-tuig nga paglikos sa mga Asiryanhon, ang kaulohang siyudad niini, ang Samaria, napukan niadtong 740 W.K.P., ug ang napulo-ka-tribo nga gingharian wala na matukod pag-usab. Pipila lang ka tawo taliwala sa nabihag nga mga Israelinhon ang nakaamgo kon unsa ka maayo ang kahimtang kaniadto sa dihang ang ilang mga katigulangan nag-alagad pa kang Jehova. Kinahanglang isalikway sa maong nanghibilin ang pagsimba kang Baal ug tinguhaon ang usa ka bag-ong relasyon nga may pakigsaad uban kang Jehova.

Pagsusi Pag-usab sa Drama

14. Nganong gipasig-uli ni Oseas ang iyang relasyon uban sa iyang asawa nga si Gomer?

¹⁴ Aron mas bug-os pang masabtan ang kalangkitan tali sa panghitabo sa kaminyoon ni Oseas ug sa relasyon sa Israel uban kang Jehova, tagda kining mga pulonga: “Si Jehova miingon kanako: ‘Lakaw pag-usab, higugmaa ang usa ka babaye nga gihigugma sa usa ka kauban ug nagapanapaw.’” (Oseas 3:1) Gituman ni Oseas ang maong sugo pinaagi  sa pagpalit pag-usab kang Gomer gikan sa lalaki nga iyang gipuyopuyo. Human niana, higpit nga gipahimangnoan ni Oseas ang iyang asawa: “Sulod sa daghang adlaw ikaw mopuyo ingon nga akoa. Dili ka makighilawas, ug dili ka mapanag-iya sa laing lalaki.” (Oseas 3:2, 3) Si Gomer midawat sa disiplina, ug gipasig-uli ni Oseas ang iyang relasyon uban sa iyang asawa. Sa unsang paagi kini mapadapat sa mga pakiglabot sa Diyos sa katawhan sa Israel ug Juda?

15, 16. (a) Ubos sa unsang mga kahimtang nga makadawat sa iyang kaluoy ang gidisiplina-sa-Diyos nga nasod? (b) Sa unsang paagi natuman ang Oseas 2:18?

¹⁵ Samtang ang mga nadestiyero gikan sa Israel ug Juda mga binihag pa sa Babilonya, gigamit sa Diyos ang iyang mga manalagna sa ‘pagsulti aron sa pagtandog sa ilang kasingkasing.’ Aron kaluy-an sa Diyos, ang iyang katawhan kinahanglang maghinulsol ug mobalik sa ilang Banang Tag-iya, maingon nga si Gomer mibalik sa iyang bana. Unya kuhaon ni Jehova ang iyang nadisiplina nga samag-asawa nga nasod gikan sa “kamingawan” sa Babilonya ug dad-on siyag balik ngadto sa Juda ug Jerusalem. (Oseas 2:14, 15) Gituman niya kanang saara niadtong 537 W.K.P.

¹⁶ Tumanon usab sa Diyos kining saara: “Ako maghimo gayod ug usa ka pakigsaad nianang adlawa may kalabotan sa ihalas nga mananap sa kapatagan ug sa naglupad nga linalang sa kalangitan ug sa nagakamang sa yuta, ug ang pana ug ang espada ug ang gubat pahunongon ko gikan sa yuta, ug pahigdaon ko sila sa kasegurohan.” (Oseas 2:18) Ang mga Hudiyong nanghibilin nga mibalik sa ilang yutang natawhan nagpuyo sa kasegurohan, nga dili angayng mahadlok sa mga mananap. Kining tagnaa adunay katumanan usab niadtong 1919 K.P., sa dihang ang mga nanghibilin sa espirituwal nga Israel gipagawas gikan sa “Dakong Babilonya,” ang tibuok-kalibotang imperyo sa bakak nga relihiyon. Sila nagpuyo na karon diha sa kasegurohan ug anaa na sa espirituwal nga paraiso duyog sa ilang mga kauban nga naglaom sa pagpuyo dinhi sa yuta sa walay kataposan. Ang samag-mananap nga mga taras wala na maglungtad niining matuod nga mga Kristohanon.—Pinadayag 14:8; Isaias 11:6-9; Galacia 6:16.

Hinumdomi ang mga Leksiyon

17-19. (a) Sumala sa giawhag dinhi, unsang mga hiyas sa Diyos ang angay natong sundogon? (b) Nganong angay kitang maapektohan sa kaluoy ug kamabination ni Jehova?

¹⁷ Ang Diyos maluluy-on ug mabination, ug angayng manig-ingon kita kaniya. Kana ang usa ka leksiyon nga gitudlo sa nag-unang mga kapitulo sa Oseas. (Oseas 1:6, 7; 2:23) Ang kaandam sa Diyos sa pagpakitag kaluoy sa mahinulsolong mga Israelinhon nahiuyon sa inspiradong panultihon: “Siya nga nagatabon sa iyang kalapasan dili molampos, apan siya nga nagasugid ug nagabiya niini pagakaluy-an.” (Proverbio 28:13) Makapahupay usab sa mahinulsolong mga mamumuhat ug daotan ang giingon sa salmista: “Ang mga halad ngadto sa Diyos mao ang gun-ob nga espiritu; usa ka kasingkasing nga gun-ob ug dugmok, Oh Diyos, dili mo pagatamayon.”—Salmo 51:17.

¹⁸ Gipasiugda sa tagna ni Oseas ang kamabination  ug kaluoy sa Diyos nga atong ginasimba. Bisan pag ang pipila motipas gikan sa iyang matarong nga mga dalan, sila mahimong maghinulsol ug mobalik. Kon himoon nila kana, dawaton sila ni Jehova. Gipakitaan niyag kaluoy ang mahinulsolong mga membro sa nasod sa Israel, diin siya masambingayong nakigminyo kaniya. Bisan tuod ilang gisupak si Jehova ug ‘gipasakitan ang Balaang Usa sa Israel, siya maluluy-on ug kanunayng nahinumdom nga sila mga unod lamang.’ (Salmo 78:38-41) Ang maong kaluoy angayng magtukmod kanato sa paglakaw kanunay uban sa atong mabination nga Diyos, si Jehova.

¹⁹ Bisan pag kaylap sa Israel ang mga sala nga sama sa pagbuno, pagpangawat, ug pagpanapaw, si Jehova ‘misulti sa pagtandog sa iyang kasingkasing.’ (Oseas 2:14; 4:2) Angayng madasig ang atong kasingkasing ug magmalig-on ang atong personal nga relasyon kang Jehova samtang palandongon nato ang iyang kaluoy ug kamabination. Busa pangutan-on nato ang atong kaugalingon: ‘Sa unsang paagi mas masundog nako ang kaluoy ug kamabination ni Jehova diha sa akong pagpakiglabot sa uban? Kon ang usa ka isigka-Kristohanon makasala kanako ug mangayog pasaylo, andam ba akong mopasaylo sama sa Diyos?’—Salmo 86:5.

20. Paghatag ug usa ka pananglitan nga magpakita nga kita angayng mosalig sa paglaom nga gihatag sa Diyos.

²⁰ Ang Diyos naghatag ug tinuod nga paglaom. Pananglitan, siya nagsaad: “Ihatag ko kaniya . . . ang ubos nga patag sa Akor ingong usa ka ganghaan ngadto sa paglaom.” (Oseas 2:15) Ang samag-asawa nga organisasyon ni Jehova kanhi adunay seguradong paglaom nga mapasig-uli sa iyang yutang natawhan, diin nahimutang “ang ubos nga patag sa Akor.” Ang katumanan nianang saara sa 537 W.K.P., naghatag ug lig-ong katarongan sa pagmaya diha sa seguradong paglaom nga gihatag ni Jehova kanato.

21. Unsay papel sa kahibalo diha sa atong paglakaw uban sa Diyos?

²¹ Aron makapadayon sa paglakaw uban sa Diyos, kita kinahanglang magpadayon sa pagkuhag kahibalo bahin kaniya ug ipadapat kana sa atong kinabuhi. Ang kahibalo bahin kang Jehova mao gayod ang nakulang sa Israel. (Oseas 4:1, 6) Bisan pa niana, gipabilhan gayod sa pipila ang diyosnong pagtulon-an, milihok nga kaharmonya niana, ug sa ingon dagayang gipanalanginan. Si Oseas maoy usa sa mga napanalanginan. Mao man usab ang 7,000 nga sa adlaw ni Elias wala moluhod ngadto kang Baal. (1 Hari 19:18; Roma 11:1-4) Ang atong pagpabili sa diyosnong instruksiyon motabang kanato sa padayong paglakaw uban sa Diyos.—Salmo 119:66; Isaias 30:20, 21.

22. Sa unsang paagi angay natong isipon ang apostasya?

²² Gidahom ni Jehova nga ang mga lalaki nga nanguna sa iyang katawhan magsalikway sa apostasya. Ugaling lang, ang Oseas 5:1 nag-ingon: “Patalinghogi kini, Oh mga saserdote, ug pamati, Oh balay sa Israel, ug kamo, Oh balay sa hari, paminaw, kay ang paghukom maoy mahitungod kaninyo; tungod kay kamo nahimong bitik sa Mizpa ug ingon sa pukot nga gibuklad ibabaw sa Tabor.” Ang apostatang mga lider nahimong bitik ug pukot alang sa mga Israelinhon, nga naghaylo kanila sa paghimog idolatriya. Ang Bukid sa Tabor ug ang dapit nga ginganlag Mizpa lagmit mga sentro sa maong bakak nga pagsimba.

23. Sa unsang paagi ikaw nakabenepisyo gikan sa pagtuon sa Oseas mga kapitulo 1 hangtod sa 5?

²³ Hangtod karon, ang tagna ni Oseas nagpakita kanato nga si Jehova maoy usa ka maluluy-ong Diyos nga naghatag ug paglaom ug nagpanalangin niadtong nagpadapat sa iyang instruksiyon ug nagsalikway sa apostasya. Sama sa mahinulsolong mga Israelinhon kanhi, hinaot pangitaon nato si Jehova ug kanunayng maningkamot sa pagpahimuot kaniya. (Oseas 5:15) Pinaagi sa paghimo niana, kita magaani kon unsay maayo ug makapahimulos sa dili-hitupngang kalipay ug kalinaw nga natagamtam sa tanang matinumanong naglakaw uban sa Diyos.—Salmo 100:2; Filipos 4:6, 7.

[Footnote]

Unsaon Nimo Pagtubag?

• Unsay gisimbolohan sa kaminyoon ni Oseas ngadto kang Gomer?

• Nganong si Jehova may legal nga kaso batok sa Israel?

• Unsang leksiyon sa Oseas mga kapitulo 1 hangtod sa 5 ang nakatandog pag-ayo kanimo?

[Mga Pangutana sa Pagtuon]

[Hulagway sa panid 18]

Nahibalo ka ba kon kinsay gihawasan sa asawa ni Oseas?

[Hulagway sa panid 19]

Ang mga molupyo sa Samaria gipukan sa mga Asiryanhon niadtong 740 W.K.P.

[Hulagway sa panid 20]

Ang malipayong katawhan namalik sa ilang yutang natawhan