Kon sa Unsang Paagi Dag-on sa Maayo ang Daotan
Kon sa Unsang Paagi Dag-on sa Maayo ang Daotan
Si Haring David maoy usa ka maayong tawo. Siya may halalom nga gugma sa Diyos, pangandoy alang sa hustisya, ug mahigugmaong kahangawa sa mga timawa. Apan, kining mao gihapong maayong hari nakapanapaw sa asawa sa usa sa iyang sinaligang mga tawo. Ug human mahibaloi ni David nga ang asawa, si Bat-seba, nagsabak gumikan niya, siya sa ngadtongadto, naghikay sa pagpapatay sa iyang bana. Dayon iyang giminyoan si Bat-seba sa pagsulay sa pagtabon sa mga krimen nga iyang nahimo.—2 Samuel 11:1-27.
DAYAG nga ang mga tawo adunay katakos sa pagbuhat ug maayo kaayong butang. Nan, nganong sila nakahimo man ug daotan kaayong butang? Ang Bibliya nagpunting sa pipila ka lintunganay nga mga hinungdan. Gibutyag usab niini kon sa unsang paagi ang Diyos pinaagi ni Kristo Jesus magwagtang sa dayon sa pagkadaotan.
Ang Kiling sa Pagbuhat ug Daotan
Gipunting mismo ni Haring David ang usa ka hinungdan sa daotang mga buhat. Human mayagyag ang iyang nahimong mga krimen, iyang giangkon nga siya ang may bug-os nga tulubagon sa iyang nahimo. Dayon siya sa pagkamahinulsolon misulat: “Tan-awa! Sa kasaypanan ako natawo uban sa mga kasakit sa pagpanganak, ug sa sala ako gipanamkon sa akong inahan.” (Salmo 51:5) Dili gayod katuyoan sa Diyos nga ang mga inahan magsamkon ug mga anak nga makasala. Hinunoa, sa dihang si Eva ug dayon si Adan mipili sa pagrebelde batok sa Diyos, sila nawad-ag katakos sa pagpatunghag walay-sala nga mga anak. (Roma 5:12) Samtang nagkadaghan ang dili-hingpit nga mga tawo, nadayag nga “ang kiling sa kasingkasing sa tawo daotan sukad pa sa iyang pagkabatan-on.”—Genesis 8:21.
Kon dili makontrolar, kini nga kiling sa pagbuhat ug daotan moresulta sa “pakighilawas, . . . mga pagdumtanay, panag-away, pangabugho, mga pagsinta Galacia 5:19-21) Sa kaso ni Haring David, siya nagpadaog sa unodnong kahuyangan ug nakighilawas, nga miresulta sa mapintas nga pag-awayay. (2 Samuel 12:1-12) Mapakigbisogan unta niya ang iyang imoral nga kiling. Hinunoa, tungod sa pagsigeg hunahuna bahin sa iyang tinguha kang Bat-seba, si David sa ulahi misubay sa dalan nga gihubit ni tinun-ang Santiago: “Ang matag usa masulayan pinaagi sa pagkaganoy ug pagkahaylo sa iyang kaugalingong tinguha. Unya ang tinguha, sa dihang kini makapanamkon na, manganak ug sala; unya, ang sala, sa dihang kini mahingpit na, manganak ug kamatayon.”—Santiago 1:14, 15.
sa kasuko, mga pakigtigi, mga pagkabahinbahin, mga sekta, mga kasina,” ug ubang makadaot nga mga panggawi nga gihubit sa Bibliya ingong “mga buhat sa unod.” (Ang dinaghang pagpamatay, pagpanglugos, ug pagpanulis nga gihisgotan sa nag-unang artikulo maoy kinagrabehang mga pananglitan kon unsay mahitabo sa dihang tugotan sa mga tawo ang sayop nga mga tinguha nga modiktar sa ilang mga lihok.
Ang Pagkawalay-Alamag Usahay Maoy Hinungdan sa Pagkadaotan
Ang kasinatian ni apostol Pablo nagpasiugda sa ikaduhang katarongan kon nganong ang mga tawo mohimog daotang mga butang. Sa dihang siya namatay, nahuptan ni Pablo ang reputasyon ingong usa ka malumo, mabination nga tawo. Iyang gigugol ang iyang kaugalingon sa dili-mahakogong paagi diha sa pag-alagad sa iyang Kristohanong mga igsoong lalaki ug babaye. (1 Tesalonica 2:7-9) Apan, sayosayo sa iyang kinabuhi sa dihang siya nailhan sa ngalang Saulo, siya ‘nagpangusmog hulga ug pagbuno’ batok niining grupoha mismo. (Buhat 9:1, 2) Ngano mang mikonsentir ug nakigbahin si Pablo sa daotang mga buhat nga gipahamtang batok sa unang mga Kristohanon? “Tungod kay ako walay alamag,” siya miingon. (1 Timoteo 1:13) Oo, si Pablo nagbaton kaniadto ug “kasibot sa Diyos; apan dili sumala sa tukmang kahibalo.”—Roma 10:2.
Sama kang Pablo, daghang sinserong mga tawo ang naghimog daotang mga buhat tungod sa kakulang ug tukmang kahibalo sa kabubut-on sa Diyos. Pananglitan, gipasidan-an ni Jesus ang iyang mga sumusunod: “Ang takna nagsingabot sa dihang ang matag usa nga mopatay kaninyo maghunahuna nga siya nakahimo ug sagradong pag-alagad sa Diyos.” (Juan 16:2) Ang mga Saksi ni Jehova karon nakasinati sa katinuoran sa mga pulong ni Jesus. Diha sa daghang nasod, sila gilutos ug gipatay pa gani sa mga tawo nga nangangkong nag-alagad sa Diyos. Tataw, kanang sayop nga kasibot dili makapahimuot sa matuod nga Diyos.—1 Tesalonica 1:6.
Ang Tagmugna sa Pagkadaotan
Gipaila ni Jesus ang pangunang hinungdan sa paglungtad sa pagkadaotan. Nagtumong sa relihiyosong mga lider nga determinadong mopatay kaniya, siya miingon: “Kamo gikan sa inyong amahan nga Yawa, ug buot ninyong buhaton ang mga tinguha sa inyong amahan. Kana siya usa ka mamumuno sa iyang pagsugod.” (Juan 8:44) Tungod sa kahakog gihaylo ni Satanas si Adan ug si Eva sa pagrebelde batok sa Diyos. Kadto nga rebelyon nagpahinabog sala—ug dayon kamatayon—sa tanang katawhan.
Ang tinguha ni Satanas sa pagpatay dugang nayagyag diha sa iyang gihimo kang Job. Sa dihang gitugotan siya ni Jehova nga sulayan ang integridad ni Job, wala makontento si Satanas sa pagkuha sa tanang kabtangan ni Job. Gipahinabo usab niya ang kamatayon sa napulo ka anak ni Job. (Job 1:9-19) Sa milabayng mga dekada, ang katawhan nakaagom sa hilabihang pag-uswag sa pagkadaotan tungod sa pagkadili-hingpit ug pagkawalay-alamag sa tawo ug tungod usab sa resulta sa gipangusgan nga pagpangilabot ni Satanas sa mga kalihokan sa tawo. Gibutyag sa Bibliya nga ang Yawa “gitambog sa yuta, ug ang iyang mga manulonda gitambog uban kaniya.” Kanang tagnaa usab tukmang nagtagna nga ang pagtambog kang Satanas magpahinabog dili hitupngang ‘kaalaotan sa yuta.’ Bisan tuod si Satanas dili makapugos sa mga tawo sa pagbuhat ug daotang mga butang, batid siya sa ‘pagpahisalaag sa tibuok gipuy-ang yuta.’—Pinadayag 12:9, 12.
Pagwagtang sa Kiling sa Pagbuhat ug Daotan
Aron bug-os nga mawagtang ang pagkadaotan gikan sa tawhanong katilingban, kinahanglang wagtangon ang kinaiyanhong kiling sa tawo sa pagbuhat ug daotan, ang iyang kakulang sa tukmang kahibalo, ug ang impluwensiya ni Satanas. Una, sa unsang paagi ang kinaiyanhong kiling sa tawo sa pagpakasala matangtang gikan sa iyang kasingkasing?
Walay tawhanong doktor o gama-sa-tawo nga tambal ang makatangtang niana gikan sa kasingkasing sa usa ka tawo. Apan, si Jehova nga Diyos nagtaganag tambal alang sa napanunod nga sala ug pagkadili-hingpit alang niadtong tanan nga kinabubut-ong modawat niana. Si apostol Juan misulat: “Ang dugo ni Jesus . . . nagahinlo kanato gikan sa tanang sala.” (1 Juan 1:7) Sa dihang ang hingpit nga tawong si Jesus kinabubut-ong mitanyag sa iyang kinabuhi, siya “nagpas-an sa atong mga sala diha sa iyang kaugalingong lawas sa estaka, aron kita mamatay ngadto sa kasal-anan ug mabuhi ngadto sa pagkamatarong.” (1 Pedro 2:24) Ang haladnong kamatayon ni Jesus magwagtang sa mga epekto sa daotang buhat ni Adan. Si Pablo nag-ingon nga si Kristo Jesus nahimong “katugbang nga lukat alang sa tanan.” (1 Timoteo 2:6) Oo, ang kamatayon ni Kristo nag-abli sa dalan aron mabatonan pag-usab sa tanang katawhan ang kahingpitan nga giwala ni Adan.
Apan, tingali mangutana ka, ‘Kon ang kamatayon ni Jesus nga mga 2,000 ka tuig na ang milabay nagpaposible nga mabatonan pag-usab sa katawhan ang kahingpitan, nganong ang pagkadaotan ug kamatayon naglungtad gihapon?’ Ang pagkaplag sa tubag nianang pangutanaha makatabang sa pagwagtang sa ikaduhang hinungdan sa pagkadaotan—ang pagkawalay-alamag sa tawo sa mga katuyoan sa Diyos.
Ang Pagkamaayo Palig-onon sa Tukmang Kahibalo
Ang pagbaton ug tukmang kahibalo bahin sa ginahimo karon ni Jehova ug ni Jesus sa pagwagtang sa pagkadaotan makapugong sa usa ka sinserong tawo batok sa wala-tuyoang pagkonsentir sa mga buhat nga daotan, o mas grabe pa niana, sa pagkahimong usa ka kaaway “diay sa Diyos.” (Buhat 5:38, 39) Si Jehova nga Diyos andam mopalabay sa kanhing mga sayop nga nahimo tungod sa kawalay-alamag. Nagpakigpulong sa Atenas, si apostol Pablo miingon: “Gipalabay sa Diyos ang mga panahon sa maong pagkawalay-alamag, apan karon siya nagsugo sa katawhan nga silang tanan sa bisan diin angayng managhinulsol. Tungod kay siya nakatakda na ug adlaw aron iyang pagahukman ang gipuy-ang yuta subay sa pagkamatarong pinaagi sa usa ka tawo nga iyang gitudlo, ug siya naghatag ug garantiya ngadto sa tanang tawo sa pagkaagi nga siya nagbanhaw kaniya gikan sa mga patay.”—Buhat 17:30, 31.
Si Pablo nahibalo gikan sa personal nga kasinatian nga si Jesus nabanhaw gikan sa mga patay, kay ang gibanhawng Jesus mismo ang nakigsulti kang Pablo ug nagpahunong kaniya sa paglutos sa unang mga Kristohanon. (Buhat 9:3-7) Sa pagkadawat ni Pablo sa tukmang kahibalo bahin sa mga katuyoan sa Diyos, siya nagbag-o ug nahimong usa gayod ka maayong tawo nga nagsundog kang Kristo. (1 Corinto 11:1; Colosas 3:9, 10) Dugang pa, masibotong gisangyaw ni Pablo “kining maayong balita sa gingharian.” (Mateo 24:14) Sulod sa halos 2,000 ka tuig sukad nga si Jesus namatay ug nabanhaw, si Kristo mipili gikan sa katawhan niadtong kinsa, sama kang Pablo, magmando uban kaniya sa iyang Gingharian.—Pinadayag 5:9, 10.
Latas sa milabay nga siglo ug hangtod karon, ang mga Saksi ni Jehova masibotong nagtuman sa sugo ni Jesus: “Busa panglakaw kamo ug paghimog mga tinun-an sa katawhan sa tanang kanasoran, nga magabawtismo kanila sa ngalan sa Amahan ug sa Anak ug sa balaang espiritu, nga magatudlo kanila sa pagtuman sa tanang butang nga akong gisugo kaninyo.” (Mateo 28:19, 20) Kadtong mosanong niini nga mensahe adunay paglaom nga mabuhing walay kataposan sa yuta ilalom sa langitnong kagamhanan ni Kristo. Si Jesus miingon: “Kini nagkahulogan ug kinabuhing walay kataposan, ang ilang pagkuha ug kahibalo bahin kanimo, ang bugtong matuod nga Diyos, ug sa usa nga imong gipadala, si Jesu-Kristo.” (Juan 17:3) Ang pagtabang sa usa ka tawo nga makabaton niini nga kahibalo mao ang kinamaayohang mahimo sa usa ka tawo ngadto sa lain.
Kadtong modawat niining maayong balita sa Gingharian magpasundayag ug mga hiyas sama sa “gugma, kalipay, pakigdait, hataas-nga-pailob, kalulot, pagkamaayo, pagtuo, kalumo, pagpugong-sa-kaugalingon,” bisan pag daotan kaayo ang ilang palibot. (Galacia 5:22, 23) Agig pagsundog kang Jesus, sila ‘dili mobalos kang bisan kinsa ug daotan tungod sa daotan.’ (Roma 12:17) Ingong indibiduwal, sila naningkamot nga ‘padayong daogon ang daotan pinaagi sa maayo.’—Roma 12:21; Mateo 5:44.
Ang Kataposang Pagpangdaog Batok sa Daotan
Kon silasila ra, dili gayod madaog sa mga tawo ang pangunang tigpasiugda sa pagkadaotan, si Satanas nga Yawa. Apan, sa dili madugay gamiton ni Jehova si Jesus sa pagdugmok sa ulo ni Satanas. (Genesis 3:15; Roma 16:20) Sugoon usab ni Jehova si Kristo Jesus sa ‘pagdugmok ug pagtapos’ sa tanang politikal nga mga sistema, nga daghan niana ang nakahimog daghan kaayong pagkadaotan latas sa kasaysayan. (Daniel 2:44; Ecclesiastes 8:9) Sa pag-abot niining adlaw sa paghukom, ang tanan nga “wala magsunod sa maayong balita bahin sa atong Ginoong Jesus . . . makaagom sa hudisyal nga silot sa walay kataposang kalaglagan.”—2 Tesalonica 1:8, 9; Sofonias 1:14-18.
Sa dihang mapapha na si Satanas ug kadtong nagpaluyo kaniya, gikan sa langit si Jesus motabang sa mga makalabang-buhi sa pagpasig-uli sa yuta ngadto sa orihinal nga kahimtang niini. Banhawon usab ni Kristo ang tanang takos nga hatagan ug kahigayonan nga magpuyo diha sa napasig-uling yuta. (Lucas 23:32, 39-43; Juan 5:26-29) Sa pagbuhat niana, iyang wagtangon ang mga epekto sa pagkadaotan nga naagoman sa katawhan.
Si Jehova dili mopugos sa mga tawo sa pagsunod sa maayong balita bahin kang Jesus. Hinunoa, iyang gihatagan ang mga tawo ug kahigayonan sa pagbaton ug kahibalo nga motultol sa kinabuhi. Hinungdanon gayod nga imong pahimuslan karon kini nga kahigayonan! (Sofonias 2:2, 3) Kon imong buhaton kana, imong makat-onan kon unsaon pagsagubang ang bisan unsang daotan nga nagsakit karon sa imong kinabuhi. Imong masabtan usab kon sa unsang paagi si Kristo manguna sa kataposang pagpangdaog batok sa daotan.—Pinadayag 19:11-16; 20:1-3, 10; 21:3, 4.
[Hulagway sa panid 5]
Gikonsentir ni Saulo ang daotan nga mga buhat tungod kay kulang siya sa tukmang kahibalo
[Hulagway sa panid 7]
Ang pagtabang sa usa ka tawo nga makabaton ug tukmang kahibalo bahin sa Diyos mao ang kinamaayohang mahimo sa usa ka tawo ngadto sa lain